|
Normal taqchillik holatini yuzaga keltiradi oddiy utilitarizm
|
tarix | 26.10.2023 | ölçüsü | 25,11 Kb. | | #132230 |
| Oq yoqali
"Oq yoqali" ("ikkinchi") xufyona iqtisodiyoti
Taqchillikning ma’lum darajada barqarorlashuvi hamda iqtisodiy agentlar ushbu darajaga moslashuvi tizimda normal taqchillik holatini yuzaga keltiradi.
oddiy utilitarizm - individning samarali faoliyati bilan bog‘liq bo‘lmagan holda o‘z foydaliligini oshirishga intilishidir.
1949 yilda amerikalik kriminolog Edvin Saterlend “oq yoqalilar orasida jinoyatchilik” konsepsiyasini shakllantirgan edi.
1) norasmiy an’analar iqtisodiyoti – bu normativ xujjatlarda qayd etilmagan, hammaga amaliyotda yaxshi ma’lum bo‘lgan, umum qabul qilingan ijtimoiy-iqtisodiy o‘zaro munosabatlar (korxona rahbarlarining shaxsan kelishuvi asosida fondlashtirilgan materiallarni norasmiy tarzda ayirboshlash, «shabashniklarga» va xizmat ko‘rsatish sohasi xodimlariga norasmiy qo‘shimcha xaq to‘lashni misol sifatida keltirish mumkin);
2) qo‘shib yozishlar iqtisodiyoti (fiktiv iqtisodiyot) quyi bo‘linmalarning nazorat qiluvchi tashkilotlarga iqtisodiy axborotlarni buzib taqdim etishi (ishlab chiqarilgan mahsulotlarning miqdori va sifatini oshirib ko‘rsatish, resurslarni yashirish);
3) shaxsiy suist’emol iqtisodiyoti (poraxo‘rlik iqtisodiyoti) – kamyob resurslarni (ishlab chiqarilgan xomashyolar, ish o‘rinlar, uy-joy va h.k.) qayta taqsimlashga mas’ul shaxslar korrupsiyasi
1970-1980-yillarda «sotsialistik» mamlakatlardagi “ikkinchi” chuqur va keng rivojlandi.
Iqtisodiy jinoyatning quyidagi asosiy turlari mavjud:
raqobat qoidalarini buzish
yollanma ishchilar haq-huquqlarini poymol etish
iste’molchilar huquqlarini poymol etish
kreditorlarning huquqlarini poymol etish
davlat huquqlarini poymol etish
Dostları ilə paylaş: |
|
|