Nöroregülatör

Nöroregülatör

• Nöroregülatör

• Nörotransmiter
• Nöromodülatör
• Nörohormon
• Endokrin iletişim
• Parakrin iletişim
• Otokrin iletişim

NÖROTRANSMİTER

• NÖROTRANSMİTER

• Presinaptik uçtan sinaps aralığına salıverilir.

• Postsinaptik membranı (nöron, efektör hücre) etkiler.

• Tek başlarına uyarı iletimini sağlar.

Nöroregülatör

• Nöroregülatör

• Nörotransmiter
• Nöromodülatör
• Nörohormon
• Endokrin iletişim
• Parakrin iletişim
• Otokrin iletişim

Nöroregülatör

• Nöroregülatör

• Nörotransmiter
• Nöromodülatör
• Nörohormon
• Endokrin iletişim
• Parakrin iletişim
• Otokrin iletişim

İnhibitör

• İnhibitör

• Eksitatör

Otoreseptör

• Otoreseptör

• Heteroreseptör

Amin yapılı nöromediyatörler

• Amin yapılı nöromediyatörler

• Asetilkolin

• Amino asit nöromediyatörler

• Peptid yapılı nöromediyatörler

• Diğerleri

Monoaminler

• Monoaminler

• Katekolaminler
• Dopamin
• Noradrenalin
• Adrenalin
• Serotonin

• Histamin

İNHİBİTÖR

• İNHİBİTÖR

• GABA
• Glisin

• EKSİTATÖR

• Glutamat
• Aspartat

Opiodler

• Opiodler

• P Maddesi (Substance P)

• Somatostatin

• VIP

• Kolesistokinin

• Nörotensin

• İnsülin

• Gastrin

NO

• NO

• Adenozin

• Steroidler (Aldosteron, Kortizol, Progesteron, Estrojenler, Testosteron)

• Prostaglandinler

Nigrostriatal yolak

• Nigrostriatal yolak

• Parkinson hastalığında hipoaktivite

• Mezolimbik yolak ve mezokortikal yolak

• Şizofrenide artmış etkinlik (?)
• Pozitif pekiştiri (Nucleus accumbensteki uçlarda dopaminerjik etkinin güçlendirilmesine yol açan ilaç ve maddeler)

• Tuberoinfundibuler yolak

• Nöroendokrin fonksiyon
• Prolaktin, büyüme hormonu ve gonadotropinlerin salgılanmasında azalma

• Zevk Alma Merkezleri

• (Pleasure Centers)

Locus coeruleus (LC)

• Locus coeruleus (LC)

• Beyin noradrenalin içeriğinin yaklaşık % 70’i LC’de bulunur.
• LC aktivasyonu: Dikkat kesilme, korku ve alarm durumu Bu tabloya anksiyete, tremor, periferik sempatik hiperaktivasyon eşlik eder.
• LC tahribi Uyuşukluk, çevreye karşı ilginin azalması

• Lateral tegmental NAerjik sistem

Lateral inici yolaklar

• Lateral inici yolaklar

• Sempatik aktivasyon yapması olasıdır.

• Dorsal inici yolaklar

• Antinosiseptif etkiye aracılık ederler.

• Ventral inici yolaklar

• Lokomotor fonksiyonun noradrenerjik modülasyonunda rol oynarlar.

GnRH salgısında artma

• GnRH salgısında artma

• GH salgısında artma

• ACTH salgısında artma

• Vazopressin salgısında artma

SALGIDA ARTMA

• SALGIDA ARTMA

Rafe Sistemi

• Rafe Sistemi

• Çıkıcı Yolaklar Uyku Korteksteki nöronların senkronizasyonu
• İnici Yolaklar a. Omurilik arka boynuz: Antinosiseptif b. Omurilik ön boynuz: Uyku sırasında kas tonusunun düzenlenmesi (?)

Majör depresyon

• Majör depresyon

• Şizofreni

• Panik ve anksiyete bozuklukları

• Uyku

• İştah (azaltıcı) (Lateral hipotalamusta doygunluk merkezinin uyarılması)

• Ağrı

• Endokrin

• Prolaktin  ACTH 

5-HT1

• 5-HT1

• 5-HT1A

• 5-HT1B

• 5-HT1D

• 5-HT1E

• 5-HT1F

Mast hücrelerinde

• Mast hücrelerinde

• Mast hücreleri kan damarlarının yakınında yerleştiğinden onların kontrolünde rol oynayabilir.

• Nöronlarda

• Hipotalamusta tuberomamiller nükleus
• Çıkıcı aktive edici bir yolak oluşturur; kortikal uyanca neden olur. (H1 antagonistleri sedasyon ve uyku hali yaparlar.)

Öğrenme ve bellek Alzheimer hastalığında kolinerjik hipoaktivite

• Öğrenme ve bellek Alzheimer hastalığında kolinerjik hipoaktivite

• Ekstrapiramidal sistemin dengeli çalışması Kolinerjik/Dopaminerjik oran:

• Parkinson hastalığı
• Huntington koresi Giles de la Tourette hastalığı Friedreich hastalığı

Muskarinik M1 : IP3/DAG Aktivasyonu M2 : AS inhibisyonu, K+ kanallarının açılması, Ca++ kanallarının kapanması, Pre- ve postsinaptik. M3 : IP3 /DAG Aktivasyonu M4 M5

• Muskarinik M1 : IP3/DAG Aktivasyonu M2 : AS inhibisyonu, K+ kanallarının açılması, Ca++ kanallarının kapanması, Pre- ve postsinaptik. M3 : IP3 /DAG Aktivasyonu M4 M5

• Nikotinik Heterojendir. Pentamerik yapıda olup bu yapıya sadece  ve  alt birimler girer. Presinaptik yerleşimli olanlar nöromediyatör salıverilmesini artırır.

Beynin en yaygın inhibitör nöromediyatörüdür.

• Beynin en yaygın inhibitör nöromediyatörüdür.

• Genellikle ara nöron şeklindedir.

GABAA İçinde klorür kanalı bulunur. İnhibisyon yapar.

• GABAA İçinde klorür kanalı bulunur. İnhibisyon yapar.

• GABAB İçinde iyon kanalı bulunmaz. G proteini ile kenetlidir. İnhibisyon yapar.

GABA bağlanma yeri (+)

• GABA bağlanma yeri (+)

• Agonist: GABA, musimol
• Antagonist: bikukulin

• Barbitürat bağlanma yeri (+)

• Agonist: barbitüratlar

• Benzodiazepin bağlanma yeri (+)

• Agonist: benzodiazepinler
• Ters agonist: -CCE, -CCM
• Antagonist: flumazenil
• Benzodiazepin bağlanma yerinin en az 2 alt tipi olduğu saptanmıştır: BZ1 (1) ve BZ2 (2)

• Pikrotoksin bağlanma yeri (-)

• Agonist: pikrotoksinin, pentilentetrazol

• Alkol bağlanma yeri (+)

• Agonist: alkol

Omurilik ve beyin sapında yer alan inhibitör bir nörotransmiterdir.

• Omurilik ve beyin sapında yer alan inhibitör bir nörotransmiterdir.

• Reseptörü hücre membranında klorür kanalı ile kenetlenme gösterir. Striknin ile antagonize edilir.

• Tetanus toksini sinir ucundan glisin salıverilmesini inhibe ederek konvülsiyon oluşturur.

NMDA reseptörleri (N-metil-D-aspartat)

• NMDA reseptörleri (N-metil-D-aspartat)

• AMPA reseptörleri (kiskalat res.) (-amino-3-hidroksi-5-metil-4-isoksazol propionat)

• Kainat reseptörleri

• Metabotropik glutamat reseptörleri

• mGlu1, mGlu2, mGlu3, mGlu4, mGlu5, mGlu6, mGlu7, mGlu8

Eksitatör iletilerin taşınması

• Eksitatör iletilerin taşınması

• Öğrenme ve bellek

• Nöronlarda eksitotoksik etki

• Ağrı duyusunun iletilmesi

Glutamat bağlanma yeri

• Glutamat bağlanma yeri

• Glisin bağlanma yeri

• Poliamin bağlanma yeri

• Mg++ bağlanma yeri

• Fensiklidin bağlanma yeri

Primer duyusal nöronların (C ve A liflerin) akson uçlarında glutamat ile birlikte bulunur. Periferden gelen nosiseptif uyarıları SSS’ye taşır.

• Primer duyusal nöronların (C ve A liflerin) akson uçlarında glutamat ile birlikte bulunur. Periferden gelen nosiseptif uyarıları SSS’ye taşır.

Prekürsör polipeptidler

• Prekürsör polipeptidler

Adenilil siklaz inhibisyonu: , , 

• Adenilil siklaz inhibisyonu: , , 

• Ca++ girişinin azaltılması: , , 

• K+ konduktansının artırılması: , 