«Odam genomi» loyihasi
REJA:
1. Genomika asoslari faniga kirish.
Genomika tushunchasi va
uning tarixi.
2. Rekombinant DNK texnologiyasi, genom revolyusiyasi,
genomika
asoslari,
genomni
kartalashtirish,
genomni
sekvenslash (nukleotid ketma-ketligini aniqlash), genomni
sharxlash (genlarni aniqlash). Fanning rivojlanish bosqichlari,
mazmuni va vazifalari.
3. Genomika fanidagi yutuqlar.
Tayanch tushuncha va iboralar:
геномика, ДНК ва оқсил
кетма-кетликлари,
секвенирлаш,
биоинформатика,
протеомика.
Genomika
asoslari fani biologiya fanlari tizimidagi eng
yangi zamonaviyligi bilan ahamiyatlidir.
Ushbu fan genomika
tushunchasi va uning tarixi, barcha tirik organizmlarning irsiy
axborotlarini
saqlovchi
DNK
texnologiyasi,
genom
revolyusiyasi,
genomni kartalashtirish, genomni sekvenslash
(nukleotid ketma-ketligini aniqlash), genomni sharxlash
(genlarni aniqlash) kabi vazifalarni chuqur o‘rganish
orqali
yuqumli va irsiy kasalliklarni oldini olish, o‘simlik va
hayvonlarning zarakunandalarga va shu kabi salbiy oqibatlarga
sabab bo‘luvchi omillarga chidamli nav va zotlarni yaratish kabi
muhim vazifalarni o‘rganishni qamrab olgan.
Genomika molekulyar
genetikaning
bir
yo‘nalishi
hisoblanib tirik organizmlar
geni va genomini chuqurroq
o‘rganishga qaratilgan. Genomika asoslari fanning yangi turi
bo‘lib uning dolzarbligi turli organizmlar genomlarining
xususan, odam, hayvon, mikroorganizmlarhamda o‘simliklar
genomlarining shiddat bilan tadqiq qilinishi bilan belgilanadi.
Odam genomining to‘liq hamda inson
kasalliklarini keltirib
chiqaruvchi 30 dan ortiq parazit va bakteriyalar genomlari to‘liq
yoki
qisman
sekvens
qilinganligi
(ketma-ketligining
o‘qilganligi) genomikaning asosiy yutuqlaridan hisoblanib
ushbu ma’lumotlar kasalliklarga qarshi profilaktika va
diagnostika ishlarida keng foydalanilmoqda.