Sən mənə sülh verdin. Dünyanın mənə
verə biləcəyi hər şeyi verdin. Hissiyyat,
sevgi, sevinc... Qalan hər şey bulud və
dumandır. Mənimlə ol. Hər zaman...
15
Bu dəfə qəhrəman Los-Ancelesdə yaşayan Rik (Christian Bale) adlı uğurlu
ssenaristdir. Qardaşının ölümündən sonra atası ilə yaşanan anlaşılmazlıqlar onu
həyatın dibinə atıb. Bu vəziyyətdən o, yalnız qadınlar və ziyafətlər vasitəsi ilə
çıxır. Hər yeni tanışlığın onu həqiqətə daha da yaxın etdiyini düşünür.
Göründüyü kimi, ilk baxışdan çox sadə ssenaridir. Hər şey olduqca şəffaf
təsvir edilib. Ekzistensial boşluq, ritorik və cavabsız suallar. Lubezki yenə
kamera ilə möcüzələr yaradır. Kadrların boşluğunda yer saxlayır, tamaşaçını
oranı öz düşüncəsi ilə doldurmağa çağırır. Zümrüd haqqında əfsanənin
gerçəkliyinə inanmaq istəyirsən, hovuzda itin topu heç cürə tuta bilməməsi
həqiqətinə gülümsəyirsən. Qəhrəmanımız cəngavərlərə xas zireh daşıyır.
Əynindəki pencəyə fikir verməsək, bu zirehin daxili rahatlığa can atması
uğrunda döyüşlərdə onu əldən salmasını asanlıqla görə bilərik. Təbiətini idarə
edən başlıca şey də, əlbəttə ki, elə təbiətdir. Malik həqiqətində insan təbiətlə
vəhdət təşkil edir. Bəlkə də Malik yeganə rejissordur ki, öz həqiqətini bu qədər
hiss etdirə bilir filmləri vasitəsi ilə. Öz həqiqətini axtarmaqla, axtarışın özünün
elə həqiqət olduğunu bilməklə belə gözəl tablo yarada bilir.
“Sən mənə sülh verdin. Dünyanın mənə verə biləcəyi hər şeyi verdin.
Hissiyyat, sevgi, sevinc... Qalan hər şey bulud və dumandır. Mənimlə ol.
Hər zaman...”
Malik filmdən filmə daha çox qəlizləşir. Film Taro kartlarına uyğun fəsillərə
bölünüb. Rikin qadınları da fərqlidir. Daha dəqiq desək, hər qadın onun üçün
həqiqətin parçasıdır. Ardıcıllıqla sıralasaq, Malik həqiqətinə bir addım daha
yaxınlaşmış olarıq: çılğınlıq (Imogen Poots), ağıl (Cate Blancett), rahatlıq
(Frieda Pinto), axmaqlıq (Isabel Lucas), ümid (Natalie Portman) və sevgi
(Teresa Palmer).
"Həyat ağacı" ("Tree of life") filmi: "Onu sənə verirəm. Oğlumu qəbul et" –
xahişi ilə, "Möcüzəyə" ("To the wonder") filmi: "Bizi sevən sevgi, təşəkkürlər!"
– minnətdarlığı ilə, hər şeyi unudan şahzadə haqqında hekayə ilə başlayan,
haqqında danışdığımız son filmi isə: "Oğlum, yadda saxla!" – əmri ilə bitir.
16
Müəllif
Natiq Bəxtiyarlı
KİNODA UŞAQ
OBRAZLARI
Uşaq obrazlarına
görə seçilən 10 film
17
Uşaq psixologiyası, uşaq xarakteri, xüsusən,
dram janrında olan filmlərdə həmişə diqqət
çəkir. Dünyada bəzi kino festivallarında “Ən
yaxşı uşaq aktyor” mükafatı təsis olunub.
Adətən uşaq obrazları ağır sentimental
dramatizmə motiv olsa da, incəsənət filmləri
arasında uşaq düşüncəsinə empatiya quraraq
yaradılan obrazları tapmaq xoş olur. Elə bu
xoşluğu paylaşmaqçün uşaq obrazlarına görə
seçilən 10 filmi ayrıca çeşid olaraq təqdim
edirəm:
1. “The bicycle thief” (“Velosiped
oğruları”) – Bruno
Rejissor Vittorio De Sica 10 yaşlı Bruno
obrazına Enzo Staiolanı seçir. 1948-ci ildə
İtaliyada çəkilmiş “The bicycle thief” filmində,
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Romada
yaranmış işsizlik və yoxsulluq bir ata və oğulun
başına gələnlərdə özünü göstərir. Həmin ağır
maddi vəziyyətdə hər tərəfə oğurluq yayıldığı
vaxtda Brunonun qəhrəmanı seçdiyi atasının
velosiped oğrusu olmağa məcbur qalması ilə
situasiyaya uşaq baxışını dəqiq şəkildə
görürük.
18
2. “Mayıs sıkıntısı” – Ali
Nuri Bilge Ceylanın ikinci tammetrajlı
filmi “Mayıs sıkıntısı”nda süjetə – film
çəkmək üçün doğulduğu qəsəbəyə
gələn rejissorun başına gələn
hadisələrdəki yumşaq gərginliyə
paralel
olaraq
Muhammed
Zımbaoğlunun canlandırdığı Alinin
uşaq düşüncəsi, hərəkətləri filmə
xüsusi rəng qatır. Film boyunca
atasının ona musiqili saat almağı üçün
çalışan bu uşaq musiqili alışqan
görməsiylə zəhmətini heçə sayaraq
yeni əşyaya meylini salır.
3. “Возвращение” (“Qayıdış”)
– Vanya
2003-cü il işi, rejissor Andrey
Zvyagintsev filmi. Filmdə iki qardaş –
Andrey və İvanda yeniyetmə və uşaq
psixologiyası
xüsusi
dəqiqliklə
işlənilib. Uzun illər görmədikləri
atalarının evə qayıtmasıyla bu iki
qardaşın ona münasibətləri, onunla
uyğunlaşmaları filmin xarakter analizi
özülünü yaradır.
4. “Khane-ye doust kodjast?
(“Dostun evi haradadır?”)
– Ahmed
1987-ci ildə çəkilmiş filmdə İranda
təhsilə baxış, övlad-valideyn
münasibətləri, uşaqların cəmiyyətdəki
yeri fonunda səhvən dostunun dəftəri-
ni götürmüş və özünü onu qaytarmaq
məcburiyyətində hiss edən Ahmed
(obrazı Babek Ahmed Poor can-
landırıb), rejissor Abbas Kiarostami-
nin ən dəqiq xarakterlərindəndir.
19
Dostları ilə paylaş: |