Organik biLEŞİkler anorganik biLEŞİkler

ORGANİK KİMYA

Bileşikler doğada organik ve inorganik bileşikler olmak üzere iki türdür. Organik bileşiklerde temel elementler C ve H dır. Bunun yanında kükürt(S), azot(N),fosfor(P) gibi elementlerin kovalent bağlar ile karbona bağlanmasıyla da organik bileşikler oluşur. CO₂,CS₂,HCN,CaC₂ ve CaCO₃ vb. bileşikler C elementi bulundurmalarına rağmen organik bileşik değil anorganik bileşiklerdir. Tuzlarda anorganik bileşiklere örnektir.

ORGANİK BİLEŞİKLER	ANORGANİK BİLEŞİKLER
25000 000 civarı organik bileşik bulunur.	400 000 civarı anorganik bileşik bulunur.
Kovalent yapılıdırlar	İyonik yapılıdırlar.
Genelde yavaş reaksiyon verirler ve ana ürün yanında yan üründe oluşur.	Genelde Hızlı reaksiyon verirler
Düşük erime ve kaynama noktasına sahiptir.	Genelde erime ve kaynama noktaları yüksektir.
Suda çözünmezler.	Suda iyi çözünürler.
Yanıcıdırlar	Genellikle yanıcı özellik gösterirler.

Organik bileşikler HİDROKARBONLAR ve FONKSİYONEL GRUPLAR olmak üzere iki grupta sınıflandırılır.

ALKAN;_ikili_bağ_içeren_doymamış_hidrokarbonlara_ALKEN,_üçlü_bağ_içeren_doymamış_hidrokarbonlara_ALKİN_denir.'>Doymuş hidrokarbonlara ALKAN; ikili bağ içeren doymamış hidrokarbonlara ALKEN, üçlü bağ içeren doymamış hidrokarbonlara ALKİN denir.

ALKAN	ALKEN	ALKİN
CH4       Metan C2H6      Etan C3H8      Propan C4H10     Bütan C5H12     Pentan C6H14     Hegzan C7H16     Heptan C8H18     Oktan C9H20     Nonan C10H22    Dekan	— C2H4      Eten(Etilen) C3H6      Propen C4H8      Büten C5H10     Penten C6H12     Hegzen C7H14     Hepten C8H16     Okten C9H18     Nonen C10H20    Deken	— C2H2      Etin(Asetilen) C3H4      Propin C4H6      Bütin C5H8      Pentin C6H10     Hegzin C7H12     Heptin C8H14     Oktin C9H16     Nonin C10H18    Dekin

Alkanlarda adlandırma yapılırken –an, aklenlerde –en, alkinlerde ise –in eki kullanılır.
ALKANLAR (PARAFİNLER)

Genel formülleri C_nH_2n+2 olan doymuş hidrokarbonlara ALKANLAR denir.

Alkanlardaki her bir C atomu SP³ hibritlşmesi yapmıştır ve bağlar arası açı 109,5^o dir.

Tüm bağlar sigma bağlarıdr. Bu sebeple alkanlar, doymuş hidrokarbonlardır.

_NOT:

ALKİL

Alkanlardan bir H çıkartılmasıyla oluşan köke, ALKİL grubu denir. R harfi ile gösterilir. Genel formülleri C_nH_2n+1 dir. Adlandırılması yapılırken –an eki yerine –il eki kullanılır.

Metil : CH₃- Propil : C₃H₇-

Etil : C₂H₅-
ALKANLARIN İSİMLENDİRİLMESİ

IUPAC tarafından bir adlandırma yöntemi geliştirilmiştir. Organik maddeler bu kurallara uygun biçimde isimlendirilirler.

Kurallar:

1. Alkan molekülünde en uzun zincir bulunur. Bu zincirdeki C’a karşılık gelen alkanın adı esas alınır.

2.Zincir dışında kalan gruplara dallanma denir. Numaralandırma dallanmanın en yakın olduğu uçtan başlanarak yapılır.

3. Dallanmaların bağlı olduğu karbonların numaraları söylenir.

4. Uzun zincir üzerinde aynı alkil gurubundan birden fazla dallanma varsa, C atomlarının numaraları ayrı -ayrı yazılır ve di,tree... gibi sayılarla ifade edilerek okunur.

Farklı alkil grupları varsa öncelikle alfabetik sıraya göre adlandırılmaya başlanır.

ÖRNEKLER;

2,2 di metil propan


_{İSKELET MODELİ}


İZO VE NEO DALLANMASI

En uzun karbon zincirinde ikinci karbona 1 tane –CH₃ bağlıysa izo , iki tane –CH₃ bağlıysa neo dallanması denir. İzo ve Neo dallanmalarının adlandırılması yapılırken bileşikte toplam kaç karbon atomu varsa denk gelen alkan adı söylenir.

ALKANLARIN ELDESİ

1. Wurtz Sentezi:

2 mol aklin halojenürün 2 mol Na (sodyum) metaliyle tepkimesinden alkan oluşur.

• 
  Kulanılan Alkil halojenürler aynı ise 1 tane alkan,farklıysa da 3 farklı alkan oluşur.
  
• 
  Wurtz senteziyle CH₄ elde edilemez.
  

2. Grignard Sentezi

1 mol alkil halojenürün 1 mol magnezyum(Mg) ile tepkimesinden grignard bileşiği oluşur. Oluşan bileşik H₂O veya halojenli asitlerle(HCl ) tepkimeye girdiğinde alkanlar oluşur.

1. basamak



2. basamak

Abdullahsivari.com