Orientacja seksualna i tożsamość płciowa – wyzwania współczesnej seksuologii
Nazwa przedmiotu
|
Orientacja seksualna i tożsamość płciowa – wyzwania współczesnej seksuologii
|
Autor programu
|
Prof. Maria Beisert, dr Aleksandra Chodecka
|
Rok
|
4
|
Semestr
|
8
|
Liczba godzin
|
30 godz. Seminariów
|
Forma zaliczenia
|
Praca zaliczeniowa – celem jest kompleksowe przedstawienie współczesnego ujęcia jednego z kontrowersyjnych zagadnień w obszarze seksuologii. W tekście powinna znaleźć się analiza wybranego problemu obejmująca klasyczne i najnowsze wyniki badań, a także stosowne uzasadnienia teoretyczne. Wymagania formalne: 12 – 14 tys. znaków (6-8stron), Arial, 12 pkt, cytowana literatura (według standardów APA)
|
Prowadzący
|
Dr Aleksandra Chodecka
|
Wymagania wstępne
|
-
|
Status przedmiotu w programie studiów
|
Fakultatywny
|
Założenia i cele:
Celem zajęć jest zapoznanie uczestników ze współczenym podejściem do kluczowych zagadnień związanych z funkcjonowaniem seksualnym człowieka. Głównym obszarem dociekań będą kontrowersje dotyczące rozpoznawania normy i patologii w obrębie takich struktur psychologicznych jak orientacja seksualna oraz tożsamość płciowa. Zajęcia mają stworzyć możliwość dyskusji na temat źródeł wspomnianych kontrowersji oraz krytycznego przyjrzenia się omawianym zjawiskom z różnych perspektyw – medycznej, psychologicznej oraz społecznej. Rozbieżności pomiędzy interpretacją poruszanych problemów na gruncie tych perspektyw mają istotne znaczenie zarówno dla subiektywnego przeżywania siebie przez jednostkę jak i określonego funkcjonowania społeczeństwa. Dlatego też uczestnicy będą zachęcani do zapoznania się z tymi zagadnieniami z punktu widzenia indywidualnego i społeczno – kulturowego.
Treści programowe:
Seminarium 1. Aktualny stan badań w obszarze seksuologii
- rozwój seksuologii jako nauki interdyscyplinarnej
- stare problemy – nowe ujęcie – współczesne wyjaśnienia kluczowych zagadnień seksuologicznych
Seminarium 2. Pojęcie normy na gruncie seksuologii
- rodzaje norm uwzględnianych w seksuologii
- modele ludzkiej seksualności
- współczesne problemy seksuologiczne lokujące się na granicy normy i formy pomocy
Seligman, M., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
ICD-10 Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków-, Warszawa: Uniwersyteckie Wyawnictwo Medyczne „Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2000
Seminarium 3. Tożsamość płciowa – determinizm biologiczny czy kulturowy
- zagadnienia ogólne dotyczące różnych koncepcji powstawania tożsamości płciowej
- spór o genezę tożsamości płciowej
- seksualność a płciowość
- płeć – zmienna ciągła czy dychotomiczna
Szarek, P. (2009). Ile ludzie mają płci?. W: M.Kaczorek, K.Stachura (red.). Przemiany seksualności. Gdańsk: Wyd. UG
Seminarium 4. Transseksualizm – w pułapce ciała
- transseksualizm, transgenderyzm, transwestytyzm – rozróżnienie podstawowych pojęć
- społeczny kontekst funkcjonowania osób transseksualnych – przekleństwo czy błogosławieństwo – analiza na przykładzie wybranych kultur
- operacja zmiany płci – zagadnienia prawno – medyczne
- problemy psychologiczne osób transseksualnych
Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, r.10
Imieliński, K., Dulko, S., (2001). Przekleństwo Androgyne. Kraków: Wyd. ARC-EN-CIEL.
Seminarium 5. Interseksualizm - pomiędzy męskością a kobiecością
- poczucie tożsamości płciowej u osób z zaburzeniami różnicowania płci
- płeć metrykalna - problemy prawne osób bez zidentyfikowanej płci
- praca z rodziną osób interseksualnych
- cele pomocy psychologicznej osobom interseksualnym
Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, s.46-55
Seminarium 6. Społeczny układ ról płciowych – zmiany i konsekwencje psychologiczne
- rola płciowa jako społeczny wyraz tożsamości
- sex a gender – psychologia rodzaju
- męskość i kobiecość - różnice kulturowe
- płeć a funkcjonowanie psychologiczne w różnych sferach życia – prawdy i mity
- psychoanalityczne ujęcie rozwoju psychoseksualnego człowieka a krytyka feministyczna
Bem, S.L. (2000). Męskość kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdańsk: GWP
Pankowska, D. (2005). Wychowanie a role płciowe. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Renzetti, C.M., Curran, D.J (2005). Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo. Warszawa: PWN
Seminarium 7. Nowa psychologia kobiety
- tradycyjne i współczesne role kobiet - „matka Polka” versus? „business woman”
- problemy kobiet we współczesnym porządku społeczno – prawnym
- aktywność zawodowa jako źródło frustracji – zjawisko „szklanego sufitu” i „lepkiej podłogi”
Seminarium 8. Seksualność współczesnych kobiet
- funkcjonowanie seksualne w odniesieniu do kategorii tożsamości
- wzorce seksualności Polek
- oczekiwania społeczne jako źródło frustracji seksualnej
- mitologia orgazmu
Lew - Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Seminarium 9. Oblicza męskości
- tradycyjne i współczesne role mężczyzn
- problemy psychologiczne mężczyzn wobec współczesnych zmian społecznych
- równouprawnienie i partnerstwo jako źródła frustracji
Seminarium 10. Seksualność współczesnych mężczyzn
- funkcjonowanie seksualne w odniesieniu do kategorii tożsamości
- zachowania autoerotyczne jako czynnik rozwoju w obszarze tożsamości płciowej
- seksualność jako ważny element męskiej autoprezentacji
Lew - Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Seminarium 11. Orientacja seksualna – zagadnienia ogólne
- geneza i mechanizmy kształtowania orientacji seksualnej
- rozwój orientacji seksualnej w perspektywie psychodynamicznej
- orientacja jako cecha - stała czy zmienna
- orientacja – atrybut relacyjności czy indywidualności
Brzask, A. (2008). Homoseksualizm u mężczyzn. Wrocław: Continuo.
Seminarium 12. Homoseksualizm – konsekwencje współczesnych zmian kulturowych
- stereotypy na temat osób homoseksualnych
- społeczne funkcjonowanie osób homoseksualnych – alternatywna kultura i jej rozwój w różnych krajach
- lesbijki – niewidzialny problem
- orientacja ego – dystoniczna – medycyna a „problem odmiennej orientacji”
- biseksualizm – maskowany homoseksualizm czy odrębna kategoria
- jakiej pomocy szukają osoby homoseksualne
Seminarium 13. Aseksualizm
- definicja i podtypy
- próby wyjaśnienia zjawiska – nowy typ orientacji czy zaprzeczenie problemom seksualnym
- społeczność osób aseksualnych
- problemy osób aseksualnych
Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, s.293-295
Seminarium 14. Automonoseksualizm – „kult jednostki, kult ciała”
- funkcje seksualności w życiu człowieka
- psychologiczne determinanty ustalenia orientacji automonoerotycznej
-automoseskualność – norma czy problem relacyjności
- najczęstsze sposoby realizacji popędu seksualnego u osób automonoseksualnych
- problemy psychologiczne wynikające z posiadania orientacji automoseksualnej
Seminarium 15. Warsztat pracy współczesnego seksuologa
- granice i obszary interwencji - system wartości a obiektywna wiedza
- kontakt z pacjentem młodzieżowym – zakres pracy z rodzicami
- etyka zawodu seksuologa
- problem wtórnej traumatyzacji pacjenta i osoby pomagającej
Przyłuska-Fiszer, A. (2007). Kodeks etyczny Światowego Towarzystwa Seksuologicznego. Przegląd Seksuologiczny, 11, 3-14.
Literatura obowiązkowa:
-
Bancroft, J. (2011). Seksualność człowieka. Wrocław: Elsevier Urban & Partner
-
Beisert, M. (2006), Seksualność w cyklu życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
-
Bem, S.L. (2000). Męskość kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdańsk: GWP
-
Brzask, A. (2008). Homoseksualizm u mężczyzn. Wrocław: Continuo.
-
Boczkowski, K. (1988). Interseksualizm. Warszawa: PZWL
-
Długołęcka, A. (2005).Kształtowanie się tożsamości homoseksualnej. W: Slany, K., Kowalska, B., Śmietana, M. (red.) Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 54-74
-
ICD-10 Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków-, Warszawa: Uniwersyteckie Wyawnictwo Medyczne „Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2000
-
Lew-Starowicz,Z., Lew-Starowicz, M., Dulko, S. (2005).Homoseksualizm. W: Slany, K., Kowalska, B., Śmietana, M. (red.) Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 39-53
-
Lew - Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010). Podstawy seksuologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
-
Pankowska, D. (2005). Wychowanie a role płciowe. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
-
Renzetti, C.M., Curran, D.J (2005). Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo. Warszawa: PWN
-
Seligman, M., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Literatura uzupełniająca:
-
Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo
-
Dulko, S. (2003). ABC...PŁCI. W: KOSMOS, 1, t. 52, s. 5-10.
-
Dzido, D. (2006). Kulturowe kody płci. W: J.M. Kurczewski i in. Praktyki cielesne. Warszawa: Wyd. TRIO
-
Erikson, H.E. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS
-
Horney, K. (1997). Psychologia kobiety. Poznań: Dom Wyd. REBIS
-
Imieliński, K. (1986). Zarys seksuologii i seksiatrii. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
-
Imieliński, K., Dulko, S. (2001). Przekleństwo Androgyne. Kraków: Wydawnictwo ARC – EN - CIEL
-
Kernberg, O.F., (1998).Związki miłosne. Norma i patologia. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka
-
Lew-Starowicz, Z., Długołęcka, A. (2006). Edukacja seksualna. Warszawa: Świat Książki
-
Wąs, M., Schier, K. (2007). Obraz ciała u dzieci – perspektywa rozwojowa. Nowiny Psychologiczne, 1, 5–20.
-
Titkow, A. (2003). Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Warszawa:Fundacja Instytut Spraw Publicznych
Dostları ilə paylaş: |