Orxan pamuk məNİm adim qirmizi
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4. MƏNƏ QATİL DEYƏCƏKLƏR
27 Bizim Ġstanbul küçələrində sürülərlə, dəstələrlə sərbəstcə gəzən itlər olmağımız, ağa – sahib tanımadan lazım gələndə yol kəsməyimiz, kefimiz istəyən isti guĢədə qıvrılıb, kölgəyə uzanıb mıĢıl- mıĢıl
yatmağımız, istədiyimiz yerə sıçıb,
istədiyimizi qapmağımız gavurların ağıllarına sığıĢan Ģeylər deyil. Görəsən, bu səbəbdənmi ərzurumlu heyranlarının Ġstanbul küçələrində sədəqə üçün dua oxuna-oxuna itlərə ət atılmasına, bunun üçün vəqflər qurulmasına qarĢı olduqları barədə düĢünmədim. Əgər bunların niyyəti itlərə düĢmənçilikdən baĢqa xüsusi gavurluq eləməkdisə, it millətinə düĢmənçiliyin elə gavurluğun özü olduğunu xatırladım. Həmin rəzillərin, ümidvaram ki, uzaq olmayan edamları vaxtı cəllad dostlar – bəzən ibrət olsun deyə elədikləri kimi – bizi də parçalayıb yeməyə çağırarlar. Axırda da deyək ki, bundan əvvəlki sahibim çox ədalətli adam idi. Gecə soyuğuna çıxanda iĢi bölüĢürdük. Mən hürməyə baĢlayan kimi o, qurbanını boğazlayar, beləcə, hərifin fəryadı eĢidilməzdi. Əvəzində də cəzalandırdığı günahkarları doğrayır, qaynadır, mənə verirdi, yeyirdim. Mən çiy ət sevmirəm. Ərzurumlu vaizin cəlladı, yəqin, inĢallah, artıq bu barədə də düĢünər, o yaramazın ətini çiy-çiy yeyib mədəmi pozmaram.
downloaded from KitabYurdu.org
28
downloaded from KitabYurdu.org
29
downloaded from KitabYurdu.org
30 4. MƏNƏ QATİL DEYƏCƏKLƏR
Mənə o ağlıkəmi öldürməzdən bir azca qabaq belə kiminsə canını alacağımı desəydilər, inanmazdım. Buna görə tutduğum iĢ bəzən üfüqdə gözdən itən yad gəmi kimi məndən getdikcə uzaqlaĢır. Bəzən özümü heç bir cinayət iĢlətməmiĢ təki də hiss eləyirəm. Yazıq Zərif qardaĢımı heç istəmədən gəbərtdiyimin üstündən dörd gün keçib, vəziyyətə də indi-indi bir az alıĢmıĢam. QarĢılaĢdığım iyrənc məsələni adam öldürmədən həll eləməyi çox istərdim, amma dərhal da başqa bir yol olmadığını baĢa düĢdüm. ĠĢi elə oradaca bitirdim; bütün məsuliyyəti üstümə götürdüm. Bir ağılsızın iftirası üzündən bütün nəqqaĢlar cəmiyyətinin təhlükəyə atılmasına izin vermədim. Bununla belə, qatilliyə alıĢmaq çətindi. Evdə durammıram, küçəyə çıxıram, küçədə durammıram, o birinə gedirəm, sonra o küçədən sonrakına gedirəm, insanların üzlərinə baxdıqca görürəm ki, əllərinə hələ cinayət
iĢlətmək fürsəti
keçirmədiklərinə görə adamların çoxu özünü günahsız hesab eləyir. Bu kiçik tale və qədər məsələsi üzündən adamların çoxunun məndən daha əxlaqlı, daha yaxĢı olduğuna inanmaq çətindi. Olsa- olsa, hələ cinayət iĢlətmədikləri üçün bir az hələ downloaded from KitabYurdu.org
31 sadəlövh görkəmli olur, bütün səfehlər kimi yaxĢı niyyətli görünürlər. Gözündə zəka iĢıltısı, üzündə ruhundan boy verən kölgə gördüyüm hər kəsin gizli qatil olduğunu baĢa düĢmək üçün o yazığı öldürəndən sonra Ġstanbul küçələrində dörd gün gəzməyim mənə bəs elədi. Təkcə səfehlər günahsızdılar. Bu axĢam, məsələn, Əsir bazarının arxasındakı qəhvəxanada isti qəhvəmlə qızınır, arxadakı it rəsminə baxıb, itin danıĢdıqlarına hamıyla birgə özümü unudub güləndə yanımda oturan bir hərifin də mənimtək qatil olduğu hissi içimi bürüdü. O da mənim kimi məddaha gülə bilərdi, amma qolunun mənim qolumun böyründə məhrəm-məhrəm durmasındanmı, fincanı tutan titrək barmaqlarının rahatsızlığındanmı, nədənsə bilmirəm, onun da mənim soyumdan olduğu qərarına gəldim və birdən dönüb üzünə dik-dik baxdım. Dərhal qorxdu, sifəti qıpqırmızı qızardı. Qəhvə dağılanda bir tanıĢı onun qoluna girdi: «Artıq Nüsrət Xocanın tərəfdarları bura basqın eləyir», – dedi. Həmin adamı qaĢ-göz iĢarəsiylə susdurdu. Onların qorxusu mənə də sirayət elədi. Kimsə kimsəyə
etibar eləmir,
hamı hər
an qarĢısındakından alçaqlıq gözləyir. downloaded from KitabYurdu.org
32 Hava daha da soyumuĢ, küçələrin künc- bucağında, divar diblərində əməlli-baĢlı qalın qar qalmıĢdı. Zil qaranlıqda bədənim dar küçələri hiss eləyə-eləyə yolunu tapır. Bəzən də pərdələri kip çəkili, pəncərələri qapqara taxtayla örtülü evlərin bir yerindən içəridə hələ yanan qəndilin solğun iĢığı eĢiyə sızıb, qarda bərq vurur, çox vaxtsa heç bir iĢıq, heç bir Ģey görə bilmirəm. Gözətçilərin dəyənəklərini daĢlara vurmasına, qəzəbli it sürülərinin ulamasına, evlərin içindən gələn iniltilərə qulaq verib yolumu tapıram. Bəzən gecəyarısı Ģəhərin dar və qorxulu küçələri qarın sanki öz içindən sızan möcüzəli iĢıqla iĢıqlanır, mənə elə gəlir ki, qaranlıqda, xarabalıqlar və ağaclar arasında yüz illərdir Ġstanbulu bənzərsiz eləyən qarabasmaları görürəm. Bəzən də evlərin içindən bədbəxtlərin uğultusu gəlir; ya xırhaxırla öskürür, ya burunlarını çəkir, ya yuxularında ağlayır, qıĢqırıb-bağırırlar, ya da böyürlərindəki uĢaqlar ağlayanda ər-arvadlar bir-birilərini boğazlamağa giriĢirlər. Qatil olmamıĢdan qabaqkı xoĢbəxt həyatımı xatırlamaq, nəĢələnmək üçün bir-iki axĢam bu qəhvəxanada məddahı dinləməyə gəldim. Bütün ömrümü birgə keçirdiyim nəqqaĢ qardaĢlarımın çoxu hər axĢam bura gəlirlər. Ta uĢaqlıqdan bəri birgə nəqĢ elədiyimiz bir ağlıkəmə qıyandan bəri downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|