O‘simliklarda energiya tizimining shakllanishi. Uglevodlar parchalanishi

Aerob nafas olish.

• Aerob nafas olish.
• Nafas olishning aerob bosqichi ikkinchi asosiy bosqich sanaladi. Bu bosqichda pirouzum kislota CO2 bilan suvga to‘liq parchalanadi. Bu jarayon aerob sharoitida sodir bo‘lib, bir kator oraliq moddalar, di- va trikarbon kislotalar ishtirok etadi. Ularning bir-biriga aylanishi xalqadan iborat. Shuning uchun ham sitrat di- va trikarbon kislotalar sikli deb ataladi.
• Bu reaksiyalar tuzilishini (xayvonlar organizmida) 1930 yilda ingliz bioximigi L. A. Krebs taklif qilganligi sababli uning nomi Krebs sikli deb ham ataladi. O‘simliklarda ham shu tizim mavjudligini 1939 yilda ingliz olimi A.Chibnell aniqlagan.

Piruvat kislota aerob sharoitida avvalo faollashgan birikma atsetil-SoAga aylanadi. Faollashgan atsetil SoA ning oksidlanishidan siklik jarayonlar boshlanadi. Krebs siklining birinchi bosqichida atsetil SoA oksaloatsetat bilan o‘zaro reaksiyaga kirishib, sitrat kislota (limon kislota) hosil qiladi. Bu reaksiyada sitratsintetaza fermenti ishtirok etadi va bu xalqadagi eng muxim maxsulotlardan biri hisoblanadi. Shuning uchun bu jarayon sitrat sikli deb ham ataladi

• Piruvat kislota aerob sharoitida avvalo faollashgan birikma atsetil-SoAga aylanadi. Faollashgan atsetil SoA ning oksidlanishidan siklik jarayonlar boshlanadi. Krebs siklining birinchi bosqichida atsetil SoA oksaloatsetat bilan o‘zaro reaksiyaga kirishib, sitrat kislota (limon kislota) hosil qiladi. Bu reaksiyada sitratsintetaza fermenti ishtirok etadi va bu xalqadagi eng muxim maxsulotlardan biri hisoblanadi. Shuning uchun bu jarayon sitrat sikli deb ham ataladi