Oxucu: Yaylaq yoluna
Yüklə 56,49 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sərhədsiz ədəbiyyat yolçusu” adlı ədəbi-bədii gecənin SSENARİSİ Qazax 2016 SƏRHƏDSIZ ƏDƏBIYYAT YOLÇUSU
- Oxucu: Bir səsin gücü
- Oxucu: Yurdumun ən gözəl nəğməsi
- Oxucu: Ruhumuz sərhədsiz olduğu üçün
|
Dünyanın məhvəri nədir sorsalar Min dəfə deyərəm anam, can anam !... Oxucu: Yaylaq yoluna Öz içimdən gecə-gündüz talandım, Kösöy olub ocaqlara qalandım, Zərrə-zərrə ömürlərə calandım Bir yaddaşda izim varsa, bəsimdir ! Dünya böyük, yollarımız gen idi, Zirvələrə layla deyən gün idi. O dağlara dağlar boyda ümidim- Ürəyimdə ucalırsa, bəsimdir ! Ağ dumanlar-üstümdə ağ bayrağım, Sal qayalar-son limanım, dyağım. Yad torpaqda fəryad çəkən ayağım Dağ yolunda yoxuş yorsa-bəsimdir !.... SON Metodika və biblioqrafiya şöbəsinin müdiri: Hüsynova F. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ MƏDƏNİYYƏT VƏ TURİZM NAZİRLİYİ Qazax rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin Metodiki və biblioqrafiya şöbəsi SABIR RÜSTƏMXANLI 70 “Sərhədsiz ədəbiyyat yolçusu” adlı ədəbi-bədii gecənin SSENARİSİ Qazax 2016 SƏRHƏDSIZ ƏDƏBIYYAT YOLÇUSU Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafında və zənginləşməsində xüsusi, əvəzsiz xidmətləri olan Sabir Xudu oğlu Rüstəmxanlı geniş və əhatəli yaradıcılığa malik olan şairlərimizdəndir. Onun ədəbi irsinin kitabxanalarda təbliği istiqamətində keçirilən tədbirlərdən biri də ədəbi-bədii gecədir. Aşağıda şairin ədəbi yaradıcılığna həsr olunmuş “Sərhədsiz ədəbiyyat yolçusu” adlı Ssenarini təqdim edirik I Aparıcı: Ədəbiyyata “Tanımaq istəsən” (Gənclik,1970), “Sevgim, sevincim” (Gənclik,1974), “Xəbər gözləyirəm” (Gənclik,1979) kitabçaları ilə gəlmiş Sabir Rüstəmxanlının şairlik, vətəndaşlıq keyfiyyətləri daha çox “Gəncə qapısı” (Yazıçı,1981), “Sağ ol, ana dilim” (Gənclik,1983), “Qan yaddaşı” (Yazıçı,1986) şeir toplularında, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda 25 aprel 1986 tarixli zəngin məruzəsində, həmən çağlarda meydana çıxmış “Ömür kitabı” əsərində aşkarlanmış və öz yaradıcısı respublikanın ədəbi-elmi ictimaiyyətinə yeni söz deməyi bacaran qüdrətli qələm sahibi kimi tanıtmışdır. Rüstəmxanlı misraları yalnız quru kağızda yox, işdə, həyatda gerçəklənəsi müstəqilliyin sorağındadır: Müstəqillik! İlk inamım, ilk həsrətim! Müstəqillik! Xalqın məslək bayrağıdır. Müstəqillik- hər ölkənin, məmləkətin Zülm, əsarət orbitindən çıxmağıdır!Insanın, xalqın və millətin həyatında müstəqilliyin nə qədər zəruri, yüksək bir mərhələ olduğunu bildirmək üçün şair poetik boyalarını tam gücü ilə işə salır, ən dürüst, ən gərəkli bənzətmələr və istiarələr seçir: “Yatağında rahat axan çay. Səmalardan aydın baxan Ay”, “Ulduz kimi parlamaq göylərin qübbəsində”, “Müstəqillik-yarışlarda sınanmaqdır öz südünlə, çörəyinlə dolanmaqdır! Pardaxlanıb açılmaqdır tumurcuq tək”. II Aparıcı: Müstəqillik səadətinə çatmaq imkanı millətin sayından çox sanballı ilə ölçülür- bu həqiqəti aydın bildiyindədir ki, lirik qəhrəmanın həyəcanları sarsıntılar, mənəvi ağrılar dərəcəsinə çatır: Araz simi üstdə addımlarımdan, Görüş mahnıları çalınmalıdır.
Çiçək pıçıltısı, şimşək çaxışı, könül hayqırışı- Vətənin səsi !
Yerin nəfəsiylə yanan odu var. Üzündə göylərin sirli işığı, Istedad istəsən istedadı var. Dünyanın ən münbit torpağı kimi Nə desən bitirər ruhu da elə ! Min illər düşməni qorxudan elə ! Bəs niyə dünya yağıdır ona, Min dəfə cəhənnəm odundan çıxıb- Yəqin səxavətlə yaratdığına Bəxt vermək Allahın yadından çıxıb. Oxucu: Anam Zəngin sarayların böyük dərdindən Gələrəm komana əlaca, anam ! Dünyada nə qədər yüksəklik gördüm Bütün zirvələrdən ən uca anam ! Övlad qayğısıyla payıza dönən Nəvə gəlişinə gül açan anam ! Dərbənd qəbristanı özündən böyük, Müdrik babamıza dayanacaqdır… Bir gün Dədəm Qorqud mənə işimcə Təzə ad verməyə oynacaqdır ! Oxucu: “İrəvan çuxuru” alışır sazda, Sinəmə sıxmağa “Göyçə gölüm” var. Dağların başında Ələsgər kimi Bizdən uza düşən bir küsülüm var.
Süleyman saz çala, ağlayam zar-zar. Hərəsi yurdumun bir paytaxtıdı Borçalı elində tutqun analar ! Hardan tapacaqsan sərhədlərini Əmrahın sazından keçirsə əgər ! Dərbənddə Pərvanə adlanan qızın Çağlayan gözündən keçirsə əgər ! Qitələr dolanan didərginlərin Yolundan, izindən keçirsə əgər ! O şəkər dillərin belini qıran Şəhriyar sözündən keçirsə əgər ! Şumerdən adlayan on min il yaşlı Ölümsüz bir dilin söz qatlarında “Nənə” kəlməsindən keçirsə əgər !.....
Hələ yazılmamış, oxunmamışdır. Sazıma can verən min-min sazəndə Hələ sarı simə toxunmamışdır. Dağlara köklənmiş el yollarında Döyüş mahnıları çalınmalıdır. “Ən kiçicik ulduzlar var, adı bəlli. Nəhəng-nəhəng peyklər var-işıq umur. Öz işığı, öz olmayanın nəhəngsə də, adı bir gün unudulur”. “Bütövlük” poeması, hər şeydən öncə, Azərbaycan bütövlüyünə təşnə, tamarzı olan bir şairin qələmindən çıxmışdır, burada vətən, millət, xalq təəssübü güclüdür, şəxsi yanğı dərin atəş səviyyəsindədir. 1981-də meydana çıxan “Gəncə qapısı” şeirlər toplusu şairin bu keyfiyyətlərini bir az da zənginləşdirdi, qüvvətləndirdi. “Gəncə qapısı” şeirlər toplusu Sabir Rüstəmxanlı şairliyinin yeni keyfiyyətlərlə zənginləşdiyini, sənətkar-vətəndaş mövqeyinin daha möhkəm əsaslara söykəndiyini, ötkəmlik, mərdanəlik pafosunun dərinləşdiyini aşkarladı. Burada “Başını aşağı sal, işini gör”, “M.Sabirin məzarı üstündə”, “Nəyə gərək belə qardaş?”, “Ələk”, “Baxışıq”, “Gərək biz bacaraq”, “Sənə ucqar söylədilər”, “Salam, Gəncə qapısı!”, “Səttar Bəhlulzadə küçəsi haqqında şəhər Sovetinə açıq məktub” kimi əsərlər yalnız öz yaradıcısının deyil, ümumən çağdaş Azərbaycan poeziyasının inqilabi yüksəlişindən xəbər verən örnəklərdir.
bir millətin əlifbası iki olub. Mənzil mənim,yol da mənim, Çəkdiyimsə özgələrin yükü olub. …Bir az Şərqdən,bir az Qərbdən, Yüz imandan,yüz məzhəbdən gündə bir şey qapa-qapa, özümüzü itiririk, özgələri tapa-tapa. “Sağ ol,ana dilim” kitabı S.Rüstəmxanlının şair kimi yetkinləşdiyini xəbər verirdi. “Yaşıl otlar sübh yelində yellənəcək xanım-xanım” (“Doğmalıq”). Bu, təbiətin ülviləşdirilməsidir. “Bayrağımın işığından gecə-gündüz səddi itər”. Bu, milli özünütəsdiqin yeni və parlaq ifadəsidir. Oxucu: Alnına ayrılıq sözü yazılan, Özü bu dünyaya göz yummamışdan Qəlbində ümidə məzar qazılan, Cənublu, Şimallı,-o tay, bu taylı, Hicranı, əsrlə başabaş olan, Dərbəndli,Kərküklü, Qarayazılı. Türk, tatar, iranlı, əcəm, müsəlman, Gah da tərəkəmə, qızılbaş olan, Qolları Araza körpü olmamış, Sınıq körpüləri su altda qalan, Fikirli qardaşlar, qəmli bacılar. Sizin sükutunuz yandırar məni. II Aparıcı: Bu, fəryaddır, milli şüurun ləngiməsinə qarşı ŞAİR FƏRYADI ! “Aman durna, dimdiyini öz başında sınama. Sən gücünü yurddaşına, qardaşında sınama !” Bu da şair yalvarışıdır-cılız didişmədən, mənasız dartışmalardan doğan milli pərakəndəliyə dözməyən vətəndaş ürəyini yalvarış ! Dost ilə qonuşmaq asandır, düşmənlə danışmaq çətin. Bunun üçün tarixi yaddaşa, kəskin məntiqə, yalnız öz millətini deyil, həmçinin bəşəriyyəti sevməkdən, qorumaq əzmində doğan humanism potensialına malik olmalısan. Sabir Rüstəmxanlı poeziyası milli şüur poeziyasıdır, xalqın, millətin öz mənliyini, əzəmətli keçmişini dərk etmək uğrunda mübarizənin, bütün rəsmi və qeyri-rəsmi yalanları, saxtakarlıqları darmadağın ermək yolunda səfərbər olunmuş iradə gücünün, mətanət və mərdanəliyin, qarşısıalınmaz ruh qüvvəsinin poeziyasıdır. Kitabının lirik qəhrəmanı S.Rüstəmxanlı özüdür və o, yalnız lirik qəhrəman deyil, sözün hərfi mənasında qəhrəmandır. “Xəbər gözləyirəm” və “Gəncə qapısı” ilə başlanan S.Rüstəmxanlı igidliyi “Sağ ol, Ana dilim” toplusunda yüksək mərhələyə qalxmış “Ömür kitabı”nda elmi, ədəbi bahadırlıq ilə qovuşmuşdur.
S.Rüstəmxanlı poeziyası öz oxucusunu yalnız yeni duyğular, yeni arzular, yeni fikirlər ilə deyil, həm də ən başlıcası qeyrətlə silahlandırır. Bu şeirləri oxuyandan sonar klassik Azərbaycan dünyası ilə fəxr edirsən, bu ülviyyətə, bütövlüyə qarşı tuşlanmış nə varsa, hamısını yıxmaq, dağıtmaq uğrunda çarpışmalara yerikləyirsən. Haqqa arxalanan mübarizədir bu şeirlərin məramı ! Ocaq, torpaq duyğusu qəribə duyğudu. Hər kəs öz özünə öyrəşdiyi, ata-anasına bağlandığı kimi parça torpağa da bağlanır və orda dünyanın heç yerində tapa bilmədiyi rahatlıq tapır. Yaşamaq burda nuş olur, ölmək burda asanlaşır. Dünyanın bütün əzabları, qorxuları əcdadların ruhlarına qovuşmaq adlanan və sözlə ifadə oluna bilməyən sirli sevinclə üz-üzə gələndə vahiməsini itirir; insan ölümə ayrılıqdan çox, görüşə gedən kimi gedir, tapdığının itirdiyindən böyüklüyünə inanır…..
Bir paytaxtı sevinc, bir paytaxtı qəm. Bu Vətən torpağı çox qəribədi, Hələ sərhəddini tapa bilmirəm ! Dünyanın köksündən bir ümman axır, Yayılıq qolları, dəyişir adı. Yolları Şərurda dayanan xalqın Qəlbinin paytaxtı Kərbəladadı. Yüklə 56,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|