O’zbek I ton respubl I kas I ol I y va o’rta tal
Marketingning asosiy rivojlanish boskichlari
Yüklə 280,15 Kb.
|
| Marketingning asosiy rivojlanish boskichlari
Marketingni asosiy elementlarini tashkil topishi – bozorni tadkik kilish va taxlil etish, narxni tuzilishi tamoyili; servis siyosati – (1809-1884) Sayrus Makkormek nomi bilan boglanadi. 1902 yildan boshlab AKShning (Michigan, Kaliforniya, İ llinoys) universitetlarida marketing muammolari buyicha («Tovarlar marketingi», «Marketing uslublari» fanlari va boshkalar) fanlar kiritilib, maruzalar ukitila boshladi. 1926 yilda AKShda marketing va reklama milliy uyushmasi tashkil topdi, keyinchalik uning negizida Amerika Marketing jamiyati barpo etildi, bu jamiyat 1973 yilda Amerika Marketing uyushmasi nomini oldi. Bir oz keyinrok bunday uyushma va tashkilotlar Garbiy Evropa mamlakatlari va Yaponiyada xam paydo buldi. Xalkaro marketing tashkilotlari - Evropa marketing va ijtimoiy fikr tadkikotlari jamiyati, Xalkaro Marketing Federatsiyasi, Evropa Akademiyasi va shunga uxshashlar yuzaga keldi. 60-yillar urtasida eng yirik Amerika korporatsiyalarining 80% ga yakini uz xujalik faoliyatida marketingning asosiy talablarini kullay boshladi. Garbiy Evropa va Yaponiyada marketing goyalari AKShga karaganda sustrok joriy kilindi. Ammo 60-yillarning oxiriga kelib ular marketing amaliyotini tezkorlik bilan uzlashtirishga kirishdilar va bunda muxim yutuklarga erishdilar. Marketing ananaviy savdo usullaridan farkli ularok anik maksadlarni kuzlaydi, xujalik vazifalarini esa yakkol ifodalaydi: korxona shunday sifatli maxsulot tayyorlashi lozimki, uni sotish kulay bulsin. Darxakikat, maxsulot ishlab chikarilgani bilan u albatta foyda keltiradi degan manoni xali aslo bildirmaydi. İ lgari xujalik raxbarlarining vazifasi asosan jami resurslarni ishlab chikarish talablari bilan muvofiklashtirishdan iborat edi, yani korxona uzi xoxlagan maxsulotni ishlab chikarar va xamma etiborini uni sotishga karatar edi. Marketingning maksadi esa bozorning mavjud va kelgusida extimol tutiogan imkoniyatlarini aniklash xamda sifat jixatidan tugri baxolashdan, sungra unga tayanib, butun kuchini uz maxsulotiga kizikish va extiyojni kuchaytirishga, xaridorga maxsulotni, shuningdek kursatilandigan tegishli ximat turini tanlash imkonini yaratgan xolda, maxsulotni sotishga karatishdan iborat. Bular xakida jadvalda tulik tanishib chikish mumkin. Yüklə 280,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|