Oʻzbekiston respublikasi oliy

mavzu. V. Gumboldt taʼlimoti.

Vilgelm fon Gumboldt - umumiy tilshunoslikning asoschisi. Gumboldt nazariya
umboldtning lingvistik ta’limoti. V.Gumboldtning flektiv tillarni takomillashg glyutinativ va inkorporatsiyali tillarni takomillashmagan tillar deb hisoblashi.

12-13-mavzu. Tilshunoslik tarixidagi yoʻnalishlar va maktablar.

Tilshunoslikda naturalizm yoʻnalishi. Tilshunoslik alohida, mustaqil fatida XIX asrning birinchi choragida (1816-yilda) fanlar olamiga kirib kelis aturalistik falsafasining mohiyati. Avgust Shleyxer ta’limoti. Tilshunoslik ixologik yoʻnalish: Geyman Shteyntal va Aleksand Afanasyevich Potebn ’limoti.

14. mavzu. Ferdinand de Sossyurning lingvistik nazariyasi.

Ferdinand de Sossyurning sotsiologik ta’limoti. Til va nutqning far hatlari. Til va nutq oʻrtasidagi bogʻliqlik. Til bir vaqtning oʻzida ham asos, h utq mahsuli. Til aloqa uchun material bersa, nutq shu materialdan f akllantirishdir.

14. mavzu: Tilshunoslikda strukturalizm.

Tilshunoslikda strukturalizm yoʻnalishi. Praga, Amerika, Kopengag rukturalizm maktablari. Til belgi – semiotik tizim. Praga funksional lingvist aktabi. Amerika deskriptiv lingvistika maktabi. Kopengagen glossemat ngvistika maktabi. Metalingvistika. Etnolingvistika. Psixolingvisti otsiolingvistika. Paralingvistika. Makrolingvistika. Matn boʻlaklari.

16-17-mavzu. Til belgilar sistemasi sifatida. Til sathlari va ularni rliklari.

Til – belgilar sistemasi sifatida va semiotika. Sistema va strukt shunchasi. Sath tushunchasi va iyerarxik munosabat. Til sathi birlikl rtasidagi paradigmatik, sintagmatik va izomorflik munosabatlari. Tilning belgi stemasi. Belgi haqidagi falsafiy nazariya. Til vazifasi nuqtayi nazaridan. zilishi, tashkil topishi nuqtayi nazaridan. Til mavjudligi nuqtayi nazaridan. formatsiya nazariyasi nuqtayi nazaridan. Til semiotika nuqtayi nazaridan. Ti odlash. Tabiiy belgilar. Sun’iy belgilar. Ichki boʻlinuvchanlik xususiyati. Sistema ruktura tushunchasi. Sathlar tushunchasi va ularda iyerarxik munosabat. Til sa rliklari va ular orasidagi paradigmatik, sintagmatik va izomorflik munosabati. N rliklari va ularga xos xususiyatlar.