§𝟗.
Kvadratik formalar ustida amallar.
Quyidari n o’zgaruvchili kvadratik formani qaraymiz:
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥,
(7.87)
bu yerda
𝑥 = (𝑥
1
, 𝑥
2
, … , 𝑥
𝑛
)
𝑇
, 𝐴 = (𝑎
𝑖,𝑗
)
𝑖,𝑗=1
𝑛
, 𝑎
𝑖,𝑗
= 𝑎
𝑗,𝑖
.
𝛼 ∈ 𝑅
-
ixtiyoriy
xaqiqiy son.
Ta’rif 7.6
𝑓(𝑥, 𝑥)
kvadratik formani
haqiqiy songa ko’paytmasi deb,
quyidagi tenglik bilan aniqlanuvchi kvadratik formaga aytiladi:
αf(x, x) = x
T
(αA)x = σ (√|α|x)
T
A (√|α|x),
(7.88)
bu yerda
𝜎 = {
1 agar α ≥ 0 bo’lsa,
−1 agar α > 0 bo’lsa.
(7.88) tenglikdan ko’rinadiki,
𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝜎𝑓 (√|𝛼|𝑥, √|𝛼|𝑥), (7.89)
Xaqiqatan,
194
𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
(𝛼𝐴)𝑥 = 𝛼 ∑ ∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
𝑛
𝑗=1
𝑖<𝑗
𝑛
𝑖=1
= 𝜎 ∙ |𝛼| ∑ ∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
𝑛
𝑗=1
𝑖<𝑗
𝑛
𝑖=1
= 𝜎 ∑ ∑ 𝑎
𝑖𝑗
(√|𝛼|𝑥
𝑖
) (√|𝛼|𝑥
𝑗
)
𝑛
𝑗=1
𝑖<𝑗
𝑛
𝑖=1
= 𝜎 (√|𝛼|𝑥)
𝑇
𝐴 (√|𝛼|𝑥)
= 𝜎𝑓 (√|𝛼|𝑥, √|𝛼|𝑥),
Ta’rif 7.7.
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥
va
𝑔(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐵𝑥
kvadratik formalarni
yig’indisi deb quyidagi kvadratik formaga aytiladi:
f(x, x) + g(x, x) = x
T
(A + B)x
(7.90)
1.
Kvadratik formalar ustida aniqlangan qo’shish va songa
ko’paytirish amallari quyidagi xossalarga ega bo’ladi.
1)
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥) = 𝑔(𝑥, 𝑥) + 𝑓(𝑥, 𝑥)
,
2)
(𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥)) + 𝑞(𝑥, 𝑥) = 𝑓(𝑥, 𝑥) + (𝑔(𝑥, 𝑥) + 𝑞(𝑥, 𝑥))
,
3)
𝑓(𝑥, 𝑥) + 0 = 𝑓(𝑥, 𝑥)
sharti qanoatlantiruvchi
𝑥
𝑇
0𝑥
=0
element mavjud,
4)
Ixtiyoriy
𝑓(𝑥, 𝑥)
uchun
𝑓(𝑥, 𝑥) + (−𝑓(𝑥, 𝑥)) = 0
shartni
qanoatlantiruvchi -
𝑓(𝑥, 𝑥)
qarama-qarshi element mavjud,
5)
𝛼(𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥)) = 𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝛼𝑔(𝑥, 𝑥),
6)
(𝛼 ± 𝛽)𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) ± 𝛽𝑓𝑐(𝑥, 𝑥)
,
7)
(𝛼𝛽)𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝛼(𝛽𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝛽(𝛼𝑓(𝑥, 𝑥)),
8)
1 ∙ 𝑓(𝑥, 𝑥)
=
𝑓(𝑥, 𝑥)
,
Haqiqatan,
1)
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
𝐵𝑥 = 𝑥
𝑇
(𝐴 + 𝐵)𝑥 = 𝑥
𝑇
(𝐵 + 𝐴)𝑥 =
𝑥
𝑇
𝐵𝑥 + 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝑔(𝑥, 𝑥) + 𝑓(𝑥, 𝑥)
,
2)
(𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥)) + 𝑞(𝑥, 𝑥) = (𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
𝐵𝑥) + 𝑥
𝑇
𝑄𝑥 =
𝑥
𝑇
((𝐴 + 𝐵) + 𝑄)𝑥 = 𝑥
𝑇
(𝐴 + (𝐵 + 𝑄)𝑥 = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
(𝐵 + 𝑄)𝑥 = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 +
(𝑥
𝑇
𝐵𝑥 + 𝑥
𝑇
𝑄𝑥) = 𝑓(𝑥, 𝑥) + (𝑔(𝑥, 𝑥) + 𝑞(𝑥, 𝑥))
,
3)
𝑓(𝑥, 𝑥) + 0 = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
0𝑥 = 𝑥
𝑇
(𝐴 + 0)𝑥 = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝑓(𝑥, 𝑥)
,
195
4)
𝑓(𝑥, 𝑥) + (−𝑓(𝑥, 𝑥)) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + (−𝑥
𝑇
𝐴𝑥) = 𝑥
𝑇
(𝐴 − 𝐴)𝑥 = 𝑥
𝑇
0𝑥 = 0
,
5)
𝛼(𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑥, 𝑥)) = 𝛼(𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
𝐵𝑥) = 𝛼𝑥
𝑇
(𝐴 + 𝐵)𝑥 =
= 𝑥
𝑇
(𝛼𝐴 + 𝛼𝐵) = 𝛼𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝛼𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝛼𝑥
𝑇
𝐵𝑥 = 𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) ± 𝛼𝑔(𝑥, 𝑥),
6)
(𝛼 + 𝛽)𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
(𝐴 + 𝐵)𝐴𝑋 = 𝑥
𝑇
(𝛼𝐴 + 𝛽𝐴)𝑥 =
= 𝑥
𝑇
(𝛼𝐴 + 𝛽𝐴)𝑥 = 𝑥
𝑇
𝛼𝐴𝑥 + 𝑥
𝑇
𝛽𝐴𝑥 = 𝛼𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝛽𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝛼𝑓(𝑥, 𝑥) +
𝛽𝑓(𝑥, 𝑥),
7)
(𝛼 ∙ 𝛽)𝑓(𝑥, 𝑥)(𝛼 ∙ 𝛽)𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝑥
𝑇
(𝛼𝛽)𝐴𝑥 = 𝑥
𝑇
𝛼(𝛽𝐴)𝑥 =
= 𝛼𝑥
𝑇
𝛽𝐴𝑥 = 𝛼(𝛽𝑓(𝑥, 𝑥)).
8) 1 ∙ 𝑓(𝑥, 𝑥)
=
1 ∙ 𝑥
𝑇
𝐴𝑥
=
𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝑓(𝑥, 𝑥).
Demak, n o’zgaruvchili kvadratik formalar to’plami chiziqli fazo tashkil
qiladi.
2.
Agar
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥
kvadratik forma aniq (o’zgarmas) ishorali bo’lsa,
u xolda
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝛼𝐴𝑥
kvadratik forma ham aniq (o’zgarmas) ishorali
bo’lib,
𝛼 > 0
da ularning ishoralari bir xil,
𝛼 < 0
da esa har- xil bo’ladi.
Bu tasdiqning to’g’riligi
𝐴
va
𝛼 ∙ 𝐴
matritsalarni bir vaqtda aniq
(o’zgarmas) ishorali ekanligidan kelib chiqadi.
3.
Agar
𝑓(𝑥, 𝑥)
va
𝑔(𝑥, 𝑥)
regulyar kvadratik formalar bir xil aniq
(o’zgarmas) ishorali bo’lib,
𝛼 > 0
bo’lsa,
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝛼𝑔(𝑥, 𝑥)
kvadratik
formalar dastasi ham huddi shunday aniq (o’zgarmas) ishorali bo’ladi.
Haqiqatan, aniqlik uchun
𝑓(𝑥, 𝑥)
va
𝑔(𝑥, 𝑥)
kvadratik formalar musbat
aniqlangan bo’lsin deb olamiz.
𝑓(𝑥, 𝑥) > 0
va
𝑔(𝑥, 𝑥) > 0
bo’lib, bundan
𝛼 >
0
da
𝛼𝑔(𝑥, 𝑥 > 0)
bo’lgani uchun
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝛼𝑔(𝑥, 𝑥) > 0
ekanligi kelib
chiqadi.
Endi
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥
va
𝑔(𝑦, 𝑦) = 𝑦
𝑇
𝐵𝑦, 𝑥 = (𝑥
1
, 𝑥
2
, … , 𝑥
𝑛
)
𝑇
,
𝑦 = (𝑦
1
, 𝑦
2
, … , 𝑦
𝑚
)
𝑡
, 𝐴 = (𝑎
𝑖𝑗
)
𝑖,𝑗=1
𝑛
, 𝑎
𝑖𝑗
= 𝑎
𝑗𝑖
; 𝐵 = (𝑏
𝑘,𝑒
)
𝑘,𝑒=1
𝑚
, 𝑏
𝑘,𝑒
= 𝑏
𝑒,𝑘
kvadratik formalarni qaraymiz.
Agar
𝑚 = 𝑛
bo’lib,
𝑥
va
𝑦
chiziqli bog’langan, ya’ni
𝜆 ≠ 0
mavjudki,
unda
𝜆𝑥 + 𝑦 = 0
bo’lsa,
196
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑦, 𝑦) = 𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(−𝜆𝑥, −𝜆𝑥) = 𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝜆
2
𝑔(𝑥, 𝑥) =
= 𝑥
𝑇
(𝐴 + 𝜆
2
𝐵)𝑥
kvadratik formalar dastasi xosil bo’ladi.
𝑚 ≠ 𝑛
bo’lganda vektor koordinatalarini 0 lar bilan to’ldirib,
𝑚 = 𝑛
holga keltirishimiz mumkin.
Agar
𝑥
va
𝑦
vektorlar chiziqli bog’lanmagan bo’lsa,
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑦, 𝑦)
yig’indini quyidagi ko’rinishdagi bitta kvadratik forma orqali ifodalash mumkin.
𝑓(𝑥, 𝑥) + 𝑔(𝑦, 𝑦) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 + 𝑦
𝑇
𝐵𝑦 = (𝑥
𝑇
, 𝑦
𝑇
)(
𝐴 0
0 𝐵
) (
𝑥
𝑦
)
(7.91)
(7.91) kvadratik forma
𝑛 + 𝑚
o’zgaruvchili bo’lib, unga mos matritsa
𝑛 + 𝑚
tartibli bo’ladi.
§𝟏𝟎
n-o’zgaruvchili kvadratik formalarni ikki o’zgaruvchili kvadratik
formalar yig’indisi shaklida yozish.
Ma’lumki, kvadratik formalar amaliy ahamiyatga ega bo’lib, bunda
kvadratik formalarning ishoralarini aniqlash muhim ahamiyatga ega. Ammo
kvadratik formadagi o’zgaruvchilar soni ortib borishi bilan unga mos
matritsaning tartibi ortib borib, unga Silvestr kriteriysini qo’llash yoki uni
harakteristik sonlarini topish qiyinlashib boradi. SHuning uchun maqsadimiz
berilgan kvadratik formani imkon qadar kamroq o’zgaruvchili kvadratik
formalar yig’indisi ko’rinishida ifodalashdan iborat.
Teorema 7.18
(7.87) kvadratik forma uchun
𝑛 > 1
da quyidagi tenglik
o’rinli
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 =
=
1
𝑛 − 1
∑ ∑(𝑥
𝑖
, 𝑥
𝑗
) (
𝑎
𝑖𝑖
(𝑛 − 1)𝑎
𝑖𝑗
(𝑛 − 1)𝑎
𝑖𝑗
𝑎
𝑗𝑗
)
𝑛
𝑗=2
𝑖<𝑗
𝑛−1
𝑖=1
(
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
) (7.92)
Isboti.
(7.92) tenglikni isbotlash uchun avval o’zgaruvchilar soni
𝑛 = 2
va
𝑛 = 3
bo’lgan xususiy xollarni qarab chiqamiz.
1.
𝑛 = 2
bo’lsin, u holda (7.92) quyidagicha yoziladi.
197
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = (𝑥
1
, 𝑥
2
)(
𝑎
1,1
𝑎
1,2
𝑎
1,2
𝑎
2.2
) (
𝑥
1
𝑥
2
)
2.
𝑛 = 3
bo’lsin, u holda quyidagiga ega bo’lamiz:
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = 𝑎
1,1
∙ 𝑥
1
2
+ 𝑎
2.2
∙ 𝑥
2
2
+ 𝑎
3,3
∙ 𝑥
3
2
+
+2𝑎
1,2
𝑥
1
𝑥
2
+ 2𝑎
1,3
𝑥
1
𝑥
3
+ 2𝑎
2.3
𝑥
2
𝑥
3
=
=
1
2
𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 2𝑎
1,2
𝑥
1
𝑥
2
+
1
2
𝑎
2.2
𝑥
2
2
+
1
2
𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 2𝑎
1,3
𝑥
1
𝑥
3
+
+
1
2
𝑎
3,3
𝑥
3
2
+
1
2
𝑎
2.2
𝑥
2
2
+ 2𝑎
2.3
𝑥
2
𝑥
3
+
1
2
𝑎
3,3
𝑥
3
2
=
=
1
2
(𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 4𝑎
1,2
𝑥
1
𝑥
2
+ 𝑎
2.2
𝑥
2
2
) +
1
2
(𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 4𝑎
1,3
𝑥
1
𝑥
3
+ 𝑎
3,3
𝑥
3
2
) +
+
1
2
(𝑎
2.2
𝑥
2
2
+ 4𝑎
2.3
𝑥
2
𝑥
3
+ 𝑎
3,3
𝑥
3
2
) =
=
1
2
(𝑥
1
, 𝑥
2
) (
𝑎
1,1
𝑎
1,2
𝑎
1,2
𝑎
2.2
) (
𝑥
1
𝑥
2
) +
1
2
(𝑥
1
, 𝑥
3
) (
𝑎
1,1
𝑎
1,3
𝑎
1,3
𝑎
3,3
) (
𝑥
1
𝑥
3
) +
+
1
2
(𝑥
2
, 𝑥
3
) (
𝑎
2.2
𝑎
2.3
𝑎
2.3
𝑎
3,3
) (
𝑥
1
𝑥
2
) =
=
1
2
∑ ∑(𝑥
𝑖
, 𝑥
𝑗
) (
𝑎
𝑖,𝑖
𝑎
𝑖,𝑗
𝑎
𝑖,𝑗
𝑎
𝑗,𝑗
) (
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
)
3
𝑗=2
𝑖<𝑗
2
𝑖=1
𝑖
Endi umumiy holni qaraymiz.
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 = ∑ ∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
=
𝑛
𝑗=𝑛
∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑥
𝑖
2
+ 2 ∑ ∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑛
𝑖=2
𝑖<𝑗
𝑛−1
𝑖=1
𝑛
𝑖=1
𝑛
𝑖=1
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
Ohirgi ifodadagi birinchi yig’indini quyidagicha o’zgartirib yozamiz:
∑ 𝑎
𝑖𝑗
𝑥
𝑖
2
=
𝑛
𝑖=1
𝑎
11
𝑥
1
2
+ 𝑎
2.2
𝑥
2
2
+, … , 𝑎
𝑛,𝑛
𝑥
𝑛
2
=
=
𝑎
1,1
𝑛−1
𝑥
1
2
+ ⋯ +
𝑎
1,1
𝑛−1
𝑥
1
2
+
𝑎
2.2.
𝑛−1
𝑥
2
2
+ ⋯ +
𝑎
2.2.
𝑛−1
𝑥
2
2
+
n-1ta n-1ta
+ ⋯ +
𝑎
𝑛,𝑛
𝑛−1
𝑥
𝑛
2
+ ⋯ +
𝑎
𝑛,𝑛
𝑛−1
𝑥
𝑛
2
=
n-1ta
198
=
1
𝑛−1
(𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 𝑎
2.2
𝑥
2
2
) +
1
𝑛−1
(𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 𝑎
1,3
𝑥
3
2
) +
1
𝑛−1
(𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 𝑎
𝑛,𝑛
𝑥
𝑛
2
) +
+
1
𝑛−1
(𝑎
2.2
𝑥
2
2
+ 𝑎
3,3
𝑥
3
2
) +
1
𝑛−1
(𝑎
2.2
𝑥
2
2
+ 𝑎
4,4
𝑥
4
2
) + ⋯ +
1
𝑛−1
(𝑎
2.2
𝑥
2
2
+
𝑎
𝑛,𝑛
𝑥
𝑛
2
) +
+…+
1
𝑛−1
(𝑎
𝑛−1,𝑛−1
𝑥
𝑛−1
2
+ 𝑎
𝑛−1,𝑛
𝑥
𝑛
2
) =
=
1
𝑛 − 1
∑ ∑(𝑎
𝑖,𝑖
𝑥
𝑖
2
+ 𝑎
𝑗,𝑗
𝑥
𝑗
2
)
𝑛
𝑖=1
𝑖<𝑗
𝑛−1
𝑖=1
Bundan,
𝑓(𝑥, 𝑥) =
1
𝑛 − 1
∑ ∑(𝑎
𝑖,𝑖
𝑥
𝑖
2
+ 2(𝑛 − 1)𝑎
𝑖,𝑗
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
+ 𝑎
𝑗,𝑗
𝑥
𝑗
2
)
𝑛
𝑗=2
𝑖<𝑗
=
𝑛−1
𝑖=1
=
1
𝑛 − 1
∑ ∑(𝑥
𝑖
, 𝑥
𝑗
)
𝑛
𝑗=2
𝑖<𝑗
(
𝑎
𝑖,𝑖
𝑛 − 1𝑎
𝑖,𝑗
𝑛 − 1𝑎
𝑖,𝑗
𝑎
𝑗,𝑗
) (
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
)
𝑛−1
𝑖=1
ni hosil qilamiz.
Musbat (manfiy) aniqlangan kvadratik formalar yig’indisi musbat
(manfiy) aniqlangan ekanligidan, (7.92) tenglikka asosan (7.87) kvadratik
forma uchun quyidagilarni hosil qilamiz:
Agar (7.87) kvadratik forma uchun
𝑎
𝑖,𝑖
𝑎
𝑗,𝑗
− 𝑎
𝑖,𝑗
2
(𝑛 − 1)
2
≥ 0, 𝑖 = 1,2. … , 𝑛 − 1; 𝑗 = 2.3, … , 𝑛; 𝑖 < 𝑗 (7.93)
shartlar bajarilib,
𝑎
𝑖,𝑖
> 0 (𝑎
𝑖,𝑖
< 0) 𝑖 = 1,1, … , 𝑛 (7.94)
bo’lsa, u manfiymas (musbatmas) bo’ladi.
Agar (7.93) shartlarning kamida bittasi uchun
𝑎
𝑖,𝑖
𝑎
𝑗,𝑗
− (𝑛 − 1)
2
𝑎
𝑖𝑗
2
> 0; 1 ≤ 𝑖 ≤ 𝑛 − 1, 2 ≤ 𝑗 ≤ 𝑛, 𝑖 < 𝑗 (7.95)
bo’lib, (7.94) shartlar bajarilsa, (7.87) kvadratik forma musbat (manfiy)
aniqlangan bo’ladi.
Ko’plab mehanik sistemalarning harakat tenglamalari to’rtinchi tartibli
differentsial tenglamalar sistemasi orqali ifodalanishini hisobga olib, to’rt
199
o’zgaruvchili kvadratik formalar musbat (manfiy) aniqlanganlik shartlarini
keltiramiz:
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑎
1,1
𝑥
1
2
+ 𝑎
2.2
𝑥
2
2
+ 𝑎
3,3
𝑥
3
2
+ 𝑎
4,4
𝑥
4
2
+ 2𝑎
1,2
𝑥
1
𝑥
2
+ 2𝑎
1,3
𝑥
1
𝑥
3
+
+2𝑎
1,4
𝑥
1
𝑥
4
+ +2𝑎
2.3
𝑥
2
𝑥
3
+ +2𝑎
2.4
𝑥
2
𝑥
4
+ +2𝑎
3,4
𝑥
3
𝑥
4
(7.96)
kvadratik formani qaraymiz. Bu kvadratik formaning matritsasi
A=
(
𝑎
1,1
𝑎
1,2
𝑎
1,3
𝑎
1,2
𝑎
2.2
𝑎
2.3
𝑎
1,3
𝑎
2.3
𝑎
3,3
𝑎
1,4
𝑎
2.4
𝑎
3,4
𝑎
1,4
𝑎
2.4
𝑎
3,4
𝑎
4,4
)
bo’lib, (7.93), (7.94), (7.95) shartlarga ko’ra (7.96) kvadratik forma musbat
aniqlangan bo’lishi uchun
𝑎
𝑖,𝑖
> 0, 𝑖 = 1,2,3,4;
(7.97)
𝑎
1,1
𝑎
2.2
− 9𝑎
1,2
2
> 0, 𝑎
𝑛
𝑎
3,3
− 9𝑎
1,3
2
≥ 0,
𝑎
1,1
𝑎
4,4
− 9𝑎
1,4
2
≥ 0, 𝑎
2.2
𝑎
3,3
− 9𝑎
2.3
2
≥ 0,
(7.98)
𝑎
2.2
𝑎
4,4
− 9𝑎
2.4
2
≥ 0,
𝑎
3,3
𝑎
3,3
− 9𝑎
3,4
2
≥ 0,
Manfiy aniqlangan bo’lishi uchun esa (2.12) shartlar bilan bir vaqtda
𝑎
𝑖,𝑖
< 0,
𝑖 = 1,2.3,4, (7.99)
shartlar bajarilishi yetarlidir.
Eslatma: (7.98) shartlardagi qat’iy tengsizlik, qolgan ixtiyoriy tengsizlik
bilan almashtirilishi mumkin.
Agar
𝜆
1
, 𝜆
2
, … , 𝜆
𝑛
,
lar matritsaning xarakteristik sonlari bo’lib,
𝐴 = 𝑑𝑖𝑎𝑔( 𝜆
1
, 𝜆
2
, … , 𝜆
𝑛
)
bo’lsa, (7.92) forma quyidagi ko’rinishni oladi:
𝑓(𝑥, 𝑥) = 𝑥
𝑇
𝐴𝑥 =
1
𝑛 − 1
∑ ∑(𝑥
𝑖
, 𝑥
𝑗
)
𝑛
𝑗=2
𝑖<𝑗
(
𝜆
𝑖
0
0 𝜆
𝑗
)
𝑛−1
𝑖=1
(
𝑥
𝑖
𝑥
𝑗
) (7.100)
Dostları ilə paylaş: |