14
baholovchi tomonidan baholanayotgan mulkning eng ehtimolga yaqin
qiymatini aniqlashga qaratilgan faoliyatdir.
Dastlab baholash faoliyati Buyuk
Britaniyada XIX asrning
o‗rtalarida, 1861-yilda Buyuk Britaniya qiroli tomonidan syurveyrlarga
(ingl. surveyor - yer o‗lchovchi) kasbni o‗zini-o‗zi tartibga solish huquqi
bilan berilgan vaqtda ularning kasbi doirasida paydo bo‗ldi va Qirollik
charter syurveyrlar instituti tashkil etildi
1
.
Ko‗chmas mulkni baholash – bu ma‘lum bir qiymatga ega bo‗lgan
va vaqtinchalik qiymatiga ega bo‗lmagan obyektni (bino, inshoot, yer,
yerosti va yerusti boyliklari va h.k.lar) haqiqiy
bahosini belgilash va
qayta belgilab berishni ta‘minlash.
Shuningdek, ko‗chmas mulkni baholash – bu uning bozor
narxidagi ifodasini aks ettirishdir.
Ko‗chmas mulkni baholashda bir qator ko‗rsatkichlarga ahamiyat
berilishi kerak, uni baholayotgan paytda mulkni tasnifiga, daromadliligi
va xarajatliligiga qarab va eng asosiysi mulkni
haqiqatdagi qiymatini
narxdagi ifodasini aks ettirib berilishida baholovchi muassasalar asosiy
o‗rin tutadi.
Bozordagi istalgan tovarlar o‗z narxi va qiymatiga ega (1.2.1-
rasm).
1.2.1-rasm.
Dostları ilə paylaş: