44
Ko'pincha lizosomalar tarkibidagi biror fermentning yetishmasligi mutatsion
jarayon bo'lib, odamlarda genetik kasalliklarni keltirib chiqaradi: lizosomalar ichida
ko'p miqdorda hazm bo'lmagan moddalar to'pla borib oxirida bu oraganizmning
o'limiga olib keladi.
Lizosomalarlarni o'rganish borasida katta yutuqlarga erishilganligiga
qaramay
eukariot hujayra uchun muhim ahmiyatga ega bo'lgan bu tuzilmaning tahlili xali
boshlang’ich bosqichlarda turibdi.
Peroksisoma
Peroksisoma - eukariot hujayraning universal organoididir. Lizosomalar kabi
K.De Dyuv tomonidan topilgan. Bir qavat membrana bilan o'ralgan bo'lib, membra-
nalari suyuq mozaika tuzilishga ega. Ichida kristallsimon strukturalar - nukleoidi
bo'ladi (yadroga aloqasi yo’q ). U fibrill va mikronaychalardan iborat bo'lib urato-
ksidaza fermentiga ega(11rasm). Lizosomalardan farq qilib faqat mavjud pero-
ksisomaning bo'linishi orqali ko'payadi. Shuning uchun o'z peroksisomalarini
yo’qotgan hujayra ularni qayta tiklay olmaydi.
Odam va hayvon jigar va buyrak hujayralarida uchraydi. Soni 70-100 taga-
cha. Endoplazmatik to’r membranalari bilan aloqada bo'lib taxmin qilinishicha en-
doplazmatik to’rning kengaygan sisternalaridan kelib chiqadi. O'simliklarda
peroksisomalar mitoxondriya va plastidalar bilan bog’liqdir.
Dostları ilə paylaş: