O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

–
 
sinezezisni
 
hosil  qiladi.  Leptonemada  xromosomalar  yuzasida  xromomeralarni  ko'rish  mum-
kin.Ular ipga tizilgan  munchoqlarga (marjonlarga) o'xshaydilar. Xromomeralarinig 
soni  va  joylashgan  joyi  har  bir  xromosoma  uchun  doimiy.  Bu  esa  xromosomalar 
morfologik xaritasini tuzishga yordam beradi.  
Leptonemada  meyozning  muhim  jarayoni-xromosomalar  konyugatsiyasi 
boshlanadi.  Bu  bosqichda  har  bir  xromosoma  yuzasida  oqsil  tabiatli  tuzilma  hosil 
bo'lib u keyinchalik 
sinaptonemal kompleks
ni (
SK
) hosil qiladi(24rasm).      
 
2. 
Zigonema  –
  qo'shiluvchi  iplar  bosqichi.  Gomologik  xromosomalarning 
qo'shilishi  (
sinapsis
)  bosqichi.  Gomologik  xromosomalar  qo'shilib 
bivalent
larni 
hosil qiladilar. Har bir bivalent 4ta xromatiddan iborat. Mitozdan farq qilib meyoz-
da  zigonemada  ba'zi  organizmlarda  (loladoshlarda)  maxsus  DNK  sintezlanishi 
ma'lum  bo'lgan.  Bu  DNK-  zDNK  nomini  olgan  bo'lib,  u  G-S  bog’lariga  boy.  Zi-
gonema davrida maxsus moddalar bilan bu DNKning sintezi to'xtatilsa xromosoma-
lar  konyugatsiyasi  to'xtaydi.  Zigonemadagi  gomologik  xromosomalarning 
qo'shilishi  maxsus  SK  yordamida  amalga  oshadi.  SK  deyarli  barcha  eukariotlarda 
uchraydi. Morfologiyasi jihatdan 3 qavatli tasmani eslatadi (kurtkani molniyasi). 2ta 

---

 
89 
yon tortmalar va markaziy element(24rasm). Xromosomalar yon tortmalar yuzasida 
joylashib  markaziy  elementlar  bir-biriga  zich  birikadi.  Shu  ko'rinishda  SK  keyingi 
paxinema bosqichigacha saqlanadi. 
 

---