8
gan bu ma'ruzalarning nomi bir xil, ya'ni "O'simliklar anatomiyasi" edi. Ikkala
tadqiqotchi ham bir xil xulosaga keladilar, ya'ni o'simlik to'qimasi hujayralardan
tashkil topgan. To'qima so'zini ham birinchi bo'lib Gryu ishlatadi. Mikroskop bilan
qiziqib qolgan M. Malpigi birinchi bo'lib hayvonlar terisi, talog’i, buyragi va
boshqa organlarining mikroskopik tuzilishini o'rganadi. Natijada u tasvirlab bergan
organlarning ayrim strukturalari uning nomi bilan ataladigan bo'ldi. Masalan, Mal-
pigi naychalari, buyrak koptokchalari, Malpigi qavati va boshqalar shular
jumlasidandir.
Fan sifatida sitologiya XIX asrda yuzaga kelgan. Aynan shu vaqtda muhim
kashfiyotlar
O'simlik hujayrasiga nisbatan hayvon hujayrasini o'rganish ancha murakkab-
dir. Atoqli chex olimi
Yan Purkine
(1787-1869) o'zining shogirdlari bilan hayvon
hujayralarini o'rgana boshladi. U birinchi bo'lib bo'yoqlarni va preparatni yorituvchi
vositalarni, jumladan kanada balzamini (preparatlarni qotirib qo'yish uchun) foyda-
lanishga kiritdi.
1830
yilda Yan Purkine hujayra ichidagi qovishqoq gelsimon moddani ta'ri-
flab unga
protoplazma
deb nom beradi ( yunoncha protos –birinchi, plazma – hosi-
la)
Purkine hujayra nazariyasini yaratishga yaqin tdi, lekin u hujayra tuzilishiga ge-
netik nuqta'i nazardan qaramadi.
Dostları ilə paylaş: