O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Nega mafkura masalasi kun tartibiga kuyildi? Mustakillikka erishish-buyuk ijtimoiy baxtimizning boshlanishidir xolos, ammo mustakillikka erishishdan uni asrab, saklab kolish kiyinrok kechishi, uni imkoniyatdan vokelikka aylantirish, yang davlat, yangi jamiyat asoslarini barpo etish, o’z yulini tanlab olish, turli imtixon-u sinovlardan utish, mustakillik mafkurasini yaratish zarurligini kun tartibiga kuydi. Bu xakda Islom Karimov shunday yozadi: «Oldimizga kuygan olijanob maksad-muddaolarimizga yetish, eski mafkuraviy asoratlardan batamom xalos bulish, goyaviy bushlik paydo bulishiga yul kuymaslik, begona va yot goyalarning xurujidan ximoyalanish, bunday tajovuzlarga karshi tura oladigan xar tomonlama barkamol insonlarni voyaga yetkazish zaruriyati xalqimiz va jamiyatimiz manfaatlarga mos yangi mafkurani takazo etmokda» («Milliy istiklol goyasi» ukuv risolasi, T, 2000 yil so’z boshi) Shunday kilib, milliy mustakillik O’zbekistonning istiklol mafkurasini nazariy jixatdan ishlab chikish, uni xalq orasida keng targibu tashvik kilish, xar bir fukaro ongiga mustakillik mafkurasining mazmun va moxitini singdirish, istiklol yuliga mos va xos o’zbek milliy mafkurasini ilmiy asosda yaratishni talab kilardi. Ammo, bu usha vaziyatda oson ish emasdi. Islom Karimov bu yerda xam O’zbekistonning bosh mafkurachisi sifatida muammoni o’z vaktida anglab yetdi va kun tartibiga kuydi.
Mafkura masalasini kun tartibiga kuyilishida Islom Karimovni roli kanday buldi? Mamlakatimiz mustakillikka erishgach Sobik Sovet tuzumining kirdikorlari, yovuzliklari, moxiyati ravshanlashib, mustabid tuzumning mafkurasi va uning yolgon goyalarning avra-astari tulik nomoyon buldi. Xuddi ana shu jarayonda O’zbekistonda kurilayotgan yangi jamiyatda biror bir partiya, tabaka, ijtimoy gurux yoki toifaga, ularning mafkurasiga imtiyoz berilmadi. Utish davridagi mafkura borasidagi olib borilgan bu tarzdagi davlat siyosatini kimlardir mafkuradan butunlay voz kechish tarzida tushungan, kimlardir «jamiyatga mafkura kerakmi?» deya savollar kuyayotgan, shuro mafkurasidan yurakzadalik kayfiyatidagi bir kism kishilar esa mafkurani tilga olmaslikka xarakat kilayotgan paytda jamiyatga mafkuraning zarurligi, mustakililk mafkurasini yaratishning axamiyati, mafkurani inkor etish mafkurasizlikka olib borishi va shu sababli kun tartibiga milliy istiklol goyasini ishlab chikish, shakllantirish masalasini Islom Karimov tomonidan kuyilishi katta bir jasorat, ayni paytda xodisa edi. Bunda u nafakat O’zbekistonda, balki kupgina sobik sovet respublikalari xalqni birlashtiruvchi, uyushtiruvchi omil bulmish mafkurani but-butun inkor etish xakida gapirayotganda, siyosatini yuritayotganida yagona milliy goyaga ega bulmaslik, mafkuraviy, bushlikka yul kuyish mafkuraviy mustabidlikdan kura xam xavflirok ekanligini, yangi davlatning butun tizimi, uning boshkaruvi va siyosati birinchi navbatda umumiylik, manfaatlariga javob beruvchi anik ta’riflangan mafkura asosida kurilishini kursatib bergan edi. Demak, atrofidagilar jamiyat uchun goya, mafkura kerakmi? Degan savolni kuyayotgan paytda, kupchilik ushbu masalani chetlab utayotgan paytda Islom Karimov O’zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1992 yil 2-iyulda bulib utgan 10-sessiyasida xalqni yakdil kiladigan, uyushtirilgan mustakillik goyasi atrofiga birlashishga chakirar ekan, «ana shu maksad, ana shu goya atrofida birlashsak, aslo xor bulmaymiz…» deydi.