P a ris nüsxəsi azərbaycan respubükast prezidentiNİN

YEDDİNCİ  MƏCLİS
G izir M ustafa bəy Qacar  öz on iki  m inlik qoşunu ilə  qırx gün K o - 
roğluya qonaq  idi.  Qonağın sayı çox olduğundan yem ək,  şərab qurtar- 
mışdı.  Çəm libeldə  bir tikə  çörək,  bir qurtum şərab  qalmamışdı.  Aşpazla 
şərabdar gəlib  Koroğluya  dedilər:
-   C əlali  Koroğlu  sağ olsun,  yem əyə,  içm əyə  heç  n ə  qalmayıb.
K oroğlu  gözətçilərinə  dedi  ki,  baxın  görün  h ən d ə v ərd ə  karvan,
tacir varsa,  m ən ə  xəbər verin.  G özətçilər ətrafı  gəzib  dedilər:
-  C əlali K oroğlu sağ olsun, bizim qoruğa saysız-hesabsız v ar-d ö v - 
ləti  olan bir karvan  düşübdü.
K oroğlu  D əli  M ehtərə  Qıratı  yəhərlətdi,  özü  də  yaraq-yasağını 
götürüb qoruğa gəldi.  Gördü bir iri karvan qoruqda çadır qurub,  iki p ə - 
zəvəng osmanlı da çadırlarm birinin qabağında oturub nərdtaxta oynayır. 
K oroğlu  o  iki  nəfərin  çadırım n  qabağm a  gəlib  salam   verdi.  O sm anlı- 
lardan biri  Koroğluya baxıb  dedi:
-   Ey kim sən,  atdan düş  yerə!
K oroğlu dedi:
-  Düşm ürəm!
Osm anlı  dedi:
-  O nda buyur  görək,  hardan gəlirsən?
Koroğlu  dedi:
-  M əgər Koroğlunu tanım ırsan?
O smanlı  dedi:
-  Koroğlu böyük  adamdı,  gəlib bizd ən  bac  istəsə,  baş  üstə,  bacını 
verərik.
Koroğlu  gördü ki, bu çox yekəbaşlıq edir, onun  adını eşidəndə baş 
da  əym ədi,  öz ürəyində  dedi:  “D eyəsən,  bu  ə c la f bir dinar da  verm ək 
istəm ir” .
Koroğlu Q ıratın başını  döndərib bir at meydanı uzaqlaşdı.  N izəsini 
çıxartdı,  Qıratı  osmanlının  üstünə  səyirtdi.  Osmanlı  gördü  Koroğlu 
əlində  nizə  onun üstünə  gəlir.  Dedi:
-  01  saxla!
Koroğlu m ürvət edib  atın  cilovunu  çəkib  dayandırdı.
O smanlı  dedi:
-  A y çalm abaş,  adını  eşitm işdim ,  am m a üzünü  görm əm işdim .  Çox 
nam ərdsən, kişi  əvvəl düşm əni xəbərdar edər,  sonra vuruşar.  Qadınlar 
qəfıldən  arxadan vurub  qaçarlar.
Sonra osm anlı  dedi:
-  Bir saat səbr elə, m ən  də hazırlaşım,  atımı  m inim , m eydana girib 
vuruşaq.  Ya  m ən  səni  öldürərem   xalq  sənin  əlindən  qurtarar,  camaat 
da m ənə  dua edər,  ya da  sən  m əni  öldürüb  m al-dövlətim i  aparıb  yox- 
sulluğun daşını  atarsan.
Koroğlu  gördü  tacir yaxşı  deyir.  T acir adam larına dedi:
-  M ənim   silah-yarağım ı  gətirin!
Tacir  dərhal  döyüş  paltarını  geyindi,  bədövünü  d ə  gətirtdirdi.  Atı 
m inib  m eydana çıxdı.  Tacir dedi:
-  Ey  Koroğlu,  birinci  sən  başla.
Koroğlu on yeddi  dəst  yaraq-yasağım   işə  salıb  tacirlə  döyüşm əyə 
başladı.  Tacir K oroğlunun  bütün  hücum larım   d ə f etdi.  Koroğlu  gördü 
ki, bu dağ gövdəli pəhləvana silah kar eləm ir. Osmanlı Koroğluya dedi:
-  Gəl m ənim  bu zəncir kəm ərim dən tut görüm,  gücün nə qədərdi?
Koroğlu  əlini  atıb  osm anlm ın  zəncir  kəm ərindən  tutub  n ə  q ədər
dartdısa osm anlı yerindən tərpənm ədi.  E lə  bil  onu atın üstünə  tikm iş- 
dilər.  Tacir dedi:
-  Ey Koroğlu,  hazır ol,  m ən  də  gücüm ü  sənə  göstərim.
Tacir  əlini  uzadıb  Koroğlunun  zəncir  kəm ərindən  tutub  clə  çəkdi 
ki,  Koroğlu  Q ıratın  ayağm ın  altına  yıxıldı.  Tacir  atdan  düşüb  silahını 
y erə  qoydu.  K oroğluya dedi:
-   Atdan düş,  qonağım ız ol.
Koroğlu  d in m əz-sö y ləm əz  atdan  düşüb  sakitcə  tacirin  çadırına 
girdi.  Tacir  dostu  ilə  nərd  oynam ağa  başladı.  K oroğlu  gördü  tacir 
qoçaq,  m ərd  adamdı.  K oroğlunun  bir  xasiyyəti  var  idi,  m ərdin  m ord- 
liyini,  nam ərdin nam ərdliyini  olduğu kim i  üzünə  deyərdi.
Koroğlu tacirə  dedi:
X əb ə r aldım   nökərindən,  qulundan,
A ğalar ağası,  m ərdi bəzirgan.
H esabə  götürm əz H ələbi,  Şamı,
M e şələ r aslanı,  qurdu  bəzirgan.
Tacir Koroğlunun  sözlərinə  diqqətlə  qulaq  asdı.
Koroğlu dedi:
K ütüli  çə k ü lü r p ələn g   püstinə,
N ə z ə r  salm az düşm əninə,  dostuna,
A t oynatdım ,  şeşpər qapdım   üstünə,
H ayxırdı,  b ərə d ən   durdu  bəzirgan.

---

Tacir  dostunun  üzünə  baxıb  Koroğlunun  sözünə  güldü.  K oroğlu 
ürəyində:  “A y  vələdüznə,  m ən ə  gülürsən?” -  deyib,  sazı  götürdü.
X udam   xub  yaradıb  bir  asi bəndə,
Baxdı  yoldaşına  eylədi  xəndə,
Yığıbdı  qum aşın,  gəlübdü  kəndə,
Başm salıb  oynar nərd i bəzirgan.
Tacir dedi:
-  Ey  C əlali  Koroğlu,  bu  sözünə  görə  sənə  beş  yüz  tüm ən  bac  v e- 
rəcəyəm .
K oroğlu  tacirin  qoçaqlığını  görəndən  sonra  fıkirləşm işdi  ki,  bun- 
dan bir  şahı  d a  almaq olmaz.  Tacir beş  yüz tüm əndən  söz  açanda K o - 
roğlunun kefı  kökəldi,  dedi:
Başına qoyubdu b əktaşi börkü,
Ç iyninə  salıbdı  sam urdan kürkü,
M ən K oroğluyam ,  çağırdım  türkü,
Beş  yüz  tü m ən  ənam   verdi  bəzirgan.
Tacir K oroğluya beş  yüz  tüm ən əşrəfı  verib  dedi:
-   Beş  yüz  tüm əni  sənə  bac  verirəm ,  özün  də  istəyirsənsə,  on  beş 
gün  qonağım   ol,  A llaha  şükür,  h ə r şeyim  var,  şərab  da,  kabab  da.  G e- 
dirsənsə,  A llah amanında.
K oroğlu  dedi:
-  İzin  ver,  gedim.
K oroğlu vidalaşıb pulları  götürüb  Ç əm libelə  gəldi.  D əlilər pulları 
görüb  dedilər:
-  A y  ağa,  n ə  çox bac  alıbsan?
K oroğlu  dedi:
-   A y  haram zadalar,  bu  pul  bac  deyil,  m ənim   qan  pulumdu.  Tacir 
m ənim   arxamı  yerə  gətirdi,  bu pulu da  m ənə  qan pulu  verdi.
K oroğlu gözətçilərinə  dedi:
-  G özdə-qulaqda olun,  görün bu karvan nə vaxt buradan  köçür.
B ir neçə  gün  sonra  gözətçilər K oroğluya  xəbər  gətirdilər  ki,  tacir
qoruqdan köçdü,  indi  ondan  da varlı  bir tacir gəlib  qoruğa düşüb.  K o- 
roğlu  q əz əb li-q əz əb li  dəlilərə  dedi:
-  A y köpək oğlanları, o biri tacir m ərd idi,  m əni öldürm ədi, bu biri 
dəli  çıxar,  m əni  öldürər.
Eyvaz dedi:
-  Ay  ağa,  Ç əm libeldə  y eyib-içm əyə  heç  nə  qalm ayıb,  bütün  var- 
dövlətin dəlilərin  beş  günlük  şərabım  görm əz.  S abah  qar yağıb  yolları 
bağlayar,  elə bu gün  get.
Koroğlu Eyvaza dedi:
-   Dəm irçioğlu,  Güyüm çüoğlu,  B əlli  Ə hm əd,  D əli  H əsən  m ənim - 
lə  birgə getm ək  şərtilə  gedərəm .
Eyvaz dedi:
-  Ay ağa, bu qoşun hamısı  sənindi, istəyirsən lap hamısını götü apar.
Koroğlu  dedi:
-  Yox,  bu dördü kifayətdi.
Koroğlu Qıratı  minib  o  dörd nəfəri  də  özü ilə  götürüb qoruğun qı- 
rağına gəldi.  K oroğlu  dörd  dəlisini  çəm ənliyin  h əndəvərində  pusquda 
qoyub  dedi:
-   M ən  gedirəm ,  təklikdə  bac  ala  bildim ,  lap  yaxşı,  ala  bilm əsəm , 
m ənim   səsimi  eşidən  kimi  gələrsiniz.
Koroğlu təkbaşına karvana yaxınlaşıb gördü ki,  osmanlı tacirloridi, 
çəm ənliyin ortasında oturub nərd oynayırlar.  K oroğlu salam verdi.  T a- 
c irlə r salam  alıb  dedilər:
-  Ay kişi,  kim sən,  nə  istəyirsən?
Koroğlu  dedi:
-  Aşığam.
Tacirlərdon biri  dedi:
-  Deyirlor Koroğlu çox  şərəşür adamdı,  Allah eləsin, bizo tuş  gol- 
mosin.
Koroğlu  tacirlorin  K oroğlu  adından  qorxduqlarını  gördükdo  dcdi:
-   Koroğlu  bac  alandı,  rastlaşsaq  bacını  verərik.  Sən  nə  aşıqsan, 
sazın  da var,  çal-oxu,  kefım iz  açılsın.
Koroğlu burğulu  sazmı  cibindən çıxartdı,  qoşub  dedi:
Səni  deyibən  g əlm işəm ,
X ocam ,  səni  səfa  gördük.
A ğcasız,  pulsuz qalm ışam ,
X ocam ,  səni  səfa  gördük.
Tacirlərdən biri  K oroğlunun sifətinə baxdı.  Bığlarını  görondo qor- 
xuya  düşdü.  N ərdtaxta  oynayan  tacirlərin  qabağında  çoxlu  güm üş  pül 
var  idi.  Tacir ağ puldan bir ovuc  K oroğluya  verib  dedi:

---