Dəli H əsən dedi:
- Ey pəhləvan, yeddi ildi ki, bu yolu kəsm işəm , A llaha and içm i-
şəm ki, kim m ənim arxamı yerə vursa, ömrüm boyu sidq ürək lə ona
qul olacam.
Bu sözləri eşidən K oroğlunun ürəyi yumşaldı. D əli H əsənin əlin-
dən tutub onu yerdən qaldırdı1.
D əli H əsən soruşdu:
- Ey pəhləvan, sənin adın nədi?
K oroğlu dedi:
- Ey pəhləvan, sənin adın nədi?
K oroğlu dedi:
- M ənə Koroğlu deyərlər.
D əli H əsən dedi:
- Ay ağa, yeddi ildi ki, m ən bu yolu tutmuşam, bir padşah xəzinəsi
q əd ə r v ar-d ö v lət yığmışam, onların ham ısını sənə verirəm .
K oroğlu dedi:
- Düş qabağa, görüm o xəzinə hardadı?
D əli H əsən qabaqda, Koroğlu isə onun dalınca yola düşdülər.
O nlar dağ ətəyində olan bir m ağaraya gəldilər. K oroğlu Qıratdan
düşdü. D əli H əsən atın cilovunu tutdu, Koroğlunun gözü qabağında
Q ıratı m ağaraya bağladı. D əli H əsən bütün var-dövlətini Koroğluya
göstərdi. K oroğlu Dəli H əsən lə bir m üddət orada qaldı. K oroğlu Dəli
H əsənin m al-dövlətindən xeyli götürdü. 0 , D əli H əsəni sınayırdı.
G ördü ki, o çox sədaqətli adama oxşayır. Dəli H əsən K oroğluya yet-
miş yeddi cavan, igid, cəngavər qul bağışladı. Onlar bütün m al-dövləti
neçə q əflə -q atıra yükləyib, qullarla birlikdə m ənzilbəm ənzil Qaflan
gədiyindən ötüb A zərbaycan torpağına çatdılar. K oroğlu qullara dəli
adı vermişdi. Koroğlu ilə D əli H əsən özləri üçün təm iz, gözəl bir yaşa-
yış m əskəni axtarırdılar. O nlar Qaradağ torpağında G öycəbel deyilən
yerdə bir səfalı çəm ənlikdə yurd saldılar. Çox keçm ədən Koroğlunun
adı bütün vilayətlərə yayıldı. Hamı igid, soxavətli, gözəl bir cavanın
G öycəbeldo sakin olduğunu cşitdi. Az sonra qorxmaz, igid cavanlar
Koroğlunun başına toplaşdılar. K oroğlu onlara donluq verirdi. Yeddi
yüz n əfər G öycəbeldə K oroğlunun başına yığışdı. O vaxt A zərbaycan
hakim inə x ə b ə r çatdı ki, G öycəbeldə K oroğlu adlı bir n əfər yeddi yüz
igid qul ilə yurd salıb. A zərbaycan hakimi Koroğlunun niyyətini bil-
m ək üçün G öycəbelə elçi yolladı. Elçilər C əlalı Koroğludan soruşdular
ki, burada yurd salm aqda m əqsədi nədi? Şahın sarayı fılan yerdədi, nə
sözün varsa, gedib ona deyə bilərsən. Y oxsa şahın vilayətini dağıtm aq
istəyirsən?!
Cəlalı Koroğlu bu sözü eşitdikdə atasım n vəsiyyəti yadına düşdü.
A tası ona tapşırmışdı ki, İran padşahının əm rindən çıxmasın. Buna
g ö rə də A zərbaycan hakim inin elçisinə bildirdi ki, qoy vilayətin ha-
kim i m ənə bir neçə gün m öhlət versin, buradan köçüb Rum vilayətinə
gedəcəm .
Koroğlu yeddi yüz dəlini bir yerə yığıb türki ilə onlara üz tutub dedi:
S əfər oldu K ürdüstana,
B izim ilə köçən gəlsin.
N am ərd girm əsin m eydana,
Ər b ad ə sin içən gəlsin.
Q urbanam m ərdin boyuna,
L ənət nam ərdin soyuna,
Əcəl k ə fə n in boyuna,
Öz ə liy lə biçən gəlsin.
Yeddi yüz dəlinin hamısı diz çöküb dedi:
-
Ey Koroğlu, biz ham ım ız canım ızdan keçmişik, sən hara getsən
b iz də səninlə varıq.
M eydana g irəndə xanlar,
S ənə q urban şirin canlar,
Q ılınc q əb zəsin d ən qanlar,
Şərab deyib içən gəlsin.
K oroğlu der dəm bu dəm di,
İslam ləşk əri m öhkəm di,
Savaş b ir toydu, bayram dı,
Könül qəm don açan gəlsin.
Sözü tamam olandan sonra Koroğlu, yeddi yüz dəli, qəflo-qatırla
birlikdə G öycəbeldən yola düşdü. M ənzilbəm ənzil gəlib Qazlı gölə
çatdılar. Koroğlunun gözətçisi ona x əbər verdi ki, ey Koroğlu, Qazlı
göldə bir tacir düşüb. O nun var-d ö v lətin in sayı-hesabı yoxdu.
K o ro ğ lu d e d i:
- D ə lilə r , m ə n im ə z iz lə r im , m ə n p a d ş a h d e y ilə m k i, x ə z in ə m
o lsu n . G ə lin v a x tım ız ı x o ş k e ç irə k .
D ə li lə r K o ro ğ lu n u n ə m r ilə b ir g ö z q ırp ım m d a k a r v a n ın b ü tü n v a r -
d ö v lə tin i s o y d u la r, o n la rı Ü h ü d d a ğ ı k im i q a la d ıla r.
İ r ə v a n d a H ü s e y n ə lix a n Q a c a ra ç a td ı ki, b ə s b ir a d a m p e y d a o lu b
k i, iki p a d ş a h m ara sın ı tu tu b , v a r - d ö v lə tin in s a y ı- h c s a b ı o lm a y a n b ir
ta c ir in y o lu n u k ə s ib d i. H ü s e y n o lix a n m in b eş y ü z n ə f ə r li k b ir q o şu n
y o lla y ıb h o r y e r d ə a x ta rış ap a rd ı. G ö z ə tç ilo r K o ro ğ lu y a x o b o r g ə tir d i-
lə r k i, ın in b e ş y ü z n ə f ə r lik q o şu n o n la rın iistü n o g o lir. K o ro ğ lu dedi:
- D ə li lə r , m ə n im ə z iz lə r im , in ş a lla h M u rtu z a Ə lin in ü r ə k sə fa sı
n a m in ə b ir s a a t ç ə k m ə z ki, o n la rı ta m a m d a r m a d a ğ m e d ə rik .
K o ro ğ lu h ö k m e d ə n k im i d o lilə r h a m ısı y a ra q la n d ı. K o ro ğ lu ö zü
d ə n iz ə y o sö y k ə n ib q o şu n u n q a b a ğ ın d a dayandı. H ü s e y n ə lix a n m qoşu n u
y e tiş d i. İk i o r d u q a r ş ı- q a rş ıy a d u rd u . H iis e y n o lix a n d ö y ü ş ç ü lə r in d ə n
b ir in i K o ro ğ lu n u n y a n ın a y o lla y ıb o n a b ild ird i ki, “ A y d ə li, s ə n k im s ə n
k i, ik i p a d ş a h ın ara sm ı tu ta sa n , iki to rə f ın g e t- g ə l y o lla rım b a ğ la y a s a n ” .
K o ro ğ lu h a ra y ç ə k ib d e d i:
- E y s ə r d a r , m ə n s o n in m a l- d ö v lə ti n i a p a n n a m ış a m , s o n in v ila y ə -
tin i ç a lıb - ç a p m a m ış a m .
S ə r d a r ə ııır etdi:
- A y z a lım la r, bu d o lin i tu tu n .
K o ro ğ lu d e d i:
- E y s ə r d a r, m ə n h ə m iş o tü rk ü o x u y a - o x u y a d ö y ü ş ü r ə m . F ü rs ə t
v e r b ir tü rk ü o x u y u m , s o n ra d ö y ü ş ə b a ş la y a q .
H e s e y n o lix a n dcdi:
- H o r no ü ro y in is tə y irs o oxu.
K o ro ğ lu ö z s o d a q ə t o x u n u g ö tü riib s in o s in d ə h ə m a y ıl e lo y ib dedi:
Canım sordar, budu sözün doğrusu,
Can alıcı Ə zrayılaın, golmişəm .
Can alm ağa çeşm im gəllad oğrusu,
Can alıcı O zrayılam , gəlm ışəm .
Görüm sordar bu gün hara gedirson,
X oncor olub bağrım başm didirson,
Bu gün bu dünyanın tərkin edirsən,
Can alıcı Ə zrayılam , gəlm işəm .
K o ro ğ lu tü rk iis ü n ü b itir d ik d ə n so n ra İ rə v a n h a k im i H ü s e y n ə lix a -
n m v ə z ir i dedi:
- E y xan, b u d ə liy o b a ş q o ş m a q d ü z g ü n d ey il.
K o ro ğ lu ded i:
A ğa vəzir, m on xub səno neylədim ,
H ə r no etdim dost könüldən eylədim ,
Soni o sordara cəllad eylodim ,
C an alıcı Ə zrayılam , gəlm işəm .
S ə r d a r dedi:
- A y d ə li, a ğ z ın a g ə lo n i s ö y lə y ir s o n . İn d i m ə n s ə n i ö ld ü ro rə m .
K o ro ğ lu dedi:
İndi zorbi şəstim səno bildirrom ,
Dostun ağladaram , düşınən güldtirrəm ,
Koroğlu der, vallah soni öldürrəm ,
Can alıcı Ə zrayılam , golm işom .
K o ro ğ lu sö z ü n ii q u rta ra n k im i so rd a r ə m r e lə d i:
- T u tu n bu n u !
K o ro ğ lu dcd i:
- C a n ııu c a v a n la r, g irin m c y d a n a , sa v a ş b a ş la n d ı!
Q ılın c la rın c in g iltisi, tö k iilo n q a n la rın fışq ırtısı, a tla rın k işn o m o si
o rşo ç a td ı. K o ro ğ lu ö ld ü rın o lilo ri ö ld ü rd ü , a lın m a h la n ald ı. S o rd a rın
q o ş u n u İro v a n a y o lla n d ı. K o ro ğ lu Q a z lı g ö ld o n k ö ç e d ib ö zü n ii Ç o m -
lib c lo ça td ırd ı. Ç o m lib e ld o h a ıu ı K o ro ğ lu n u n a d ım c ş id ib lıor to ro fd o n
o n a h o d iy y o , pul, q o n im ə t, b a c - x o r a c g o tirird i.
Dostları ilə paylaş: |