bor-yo‘g ‘i bir foizigina o'sim liklar tom onidan o'zlashtiriladi.
0 ‘sim liklarda amalga oshadigan fotosintez jarayonida quyosh
energiyasi faqat sarflanib qolm asdan, balki to'planadi, qayta
taqsim lanadi va uzoq vaqtlargacha zaxiraga aylanishi mumkin.
T o 'p la n g a n energiya yerdagi h a y o t va ta b ia td a g i bo sh q a
ja ra y o n la r uchun asosiy om il b o 'lib xizm at qiladi. Y ashil
o ‘sim liklarning b a rg larid a jo y la sh g a n x lorofil d o n a c h ala ri
quyosh energiyasi ta ’sirida fotosintez jarayonini amalga oshirib,
k a rb o n a t angidridi, suv va boshqa noo rgan ik m odd alardan
organik m oddalarni sintez qiladilar. Bu jarayonlarda m a ’lum
m iqdordagi energiyani ham jam laydilar. Bu jarayonni oddiyroq
tarzda quyidagicha ifodalash mumkin:
hn6 C 0 J+ 6 H 2o ------------------ > c 6H 12o 6 6 0 ,
—
Fotosintez jarayo ni faqat yashil o ‘sim liklarga xos hodisa
bo'lib, yerdagi m avjud organik m oddalar ham da kislorodning
m anbai, hayotning asosini tashkil etadi. Shuning uchun ham
f o to s in te z b io s fe ra d a g i eng m u h im j a r a y o n la r d a n biri
hisoblanadi. O 'sim liklarning umumsayyoraviy funksiyalaridan
biri ham m ana shu jarayon bilan belgilanadi.
Biosferada m oddalarning aylanm a h arakati ayrim kimyoviy
m odda va elementlarning aylanma harakatlaridan tashkil topadi.
T abiatda asosan quyosh energiyasi t a ’sirida
Dostları ilə paylaş: