Ayın o biri üzü
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
139
yim lap dağa dönür.
Radiyoda səslənən Qarabağ şikəstəsi hər ikisini uzaq-
lara apardı.
* * *
Axşama az qalırdı. Yolda bir-neçə posta onları saxla-
yıb, yoxlamış sonra buraxmışdılar. Bayaqdan ara – sıra
qarşılaşdıqları köç maşınlarına indi daha sıx rast gəlmək
olurdu. Maşınları saxlayıb, özünküləri soruşsa da, tanıyan
olmadı. Sonuncu posta onlara hara qədər gedə biləcəkləri-
ni başa salıb, ehtiyatlı olmağı məsləhət gördülər.
Taksi sürücüsü həqiqətən ürəkli çıxmışdı. Onun ye-
rinə başqası olsaydı bəlkə də, çoxdan geri dönmüşdü. An-
caq dayı heç nə demir irəli sürürdü. Eşidilən top səsləri
cəbhə xəttinin uzaqda olmadığından xəbər verirdi. Bəzən
sağ – solda əks istiqamətə gedən maşınlarda yaralıların
da olduğunu aydın görmək olurdu. Çatdıqları yolayrıcında
qurulmuş postda onlara burdan o tərəfə getməyin qorxu-
lu olduğunu hər an vurula biləcəklərini başa saldılar. Yo-
layrıcındakı terafaretdə öz rayonlarının adını oxumuşdu.
Burdan o tərəfə vur-tut 50 km məsafə qalırdı. O, taksi sü-
rücüsünə bura qədər gətirdiyinə görə sağ ol deyib, onun
pulunu artıqlaması ilə ödədi.
– Dayıcan, burdan o tərəfə sənin getməyinə razı ola
bilmərəm. Burdan o tərəfə yəqin ki, bir şey taparam.
Sağollaşıb ayrılanda, sürücü özünün ev ünvanını ona
verərək, mütləq Bakıya gələndə qonaq gözlədiyini bildirib,
maşınını geri döndərdi.
Postda dayanan, üzünü tük basmış bir-neçə əsgər on-
dan siqaretinin olub-olmadığını soruşdular. O, çəkən ol-
madığını deyəndə lap dilxor oldular.
Onlardan biri hirslə kiminsə ünvanına donquldandı:
– Belə şey olar. Könüllü deyə gətirib atdılar bura.
Yemək yox, içmək yox, siqaret yox.
Pərviz Nuri
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
140
Yanında duran digər əsgər də onun sözünə qüvvət verdi.
– Vallah düz deyirsən. Bəyəm torpaq bizə qalıb. Odur e,
vəzifəlilərin balaları Bakıda restoranlarda keyfə baxır, biz isə
heç yeməyə demirəm, çəkməyə siqaret belə tapmırıq.
Ancaq deyəsən onların üstünə qışqıran digər əsgər
onların böyüyü idi.
– Boş-boş danışmayın ə. Onlar da başa düşəndə ki,
Vətəni qorumaq lazımdır, onda onlar da özləri gələcək bura.
Vicdan haqqı gələcəklər. A kişi, bu millət tankın qabağına
əli yalın çıxdı ey. Hələ ki, biz varıq qoy kef eləsinlər. Birdəki,
qardaş, bir siqaret nəmənə şeydi ki, ondan ötrü danışırsız.
– Sənə asandır, demək, çəkən deyilsən axı deyə əsgər-
lərdən biri incik səslə dilləndi.
Sanki o, komandiri saydığı eloğlusundan onların deyil,
orda Bakıda kef eləyən varlı balalarının tərəfini saxladığı
üçün incimişdi. Komandir bunu hiss etdiyindən onun kön-
lünü almaq üçün zarafata keçdi:
– Görmürsən, artıq onlar da gəlməyə başlayır. Başı
ilə Mətini işarə etdi. Bir bax gör bu oğlan kasıba oxşayır?
Lap aristokratlar kimi geyinib. Heç soruşdun ki, ora niyə
getmək istəyir? Məncə elə mən deyəndi. Çox yəqin döyüş-
məyə gəlib.
Onlara sarı gələn Mətin söhbətin məhz ondan getdiyi-
ni anlamamış deyildi. O, yenidən həmin əsgərlərə yaxınla-
şaraq burdan o tərəfə hər hansı maşının getmək ehtimalı-
nın olub-olmadığını dəqiqləşdirmək istədi.
– Necə bilirsiz qardaşlar? Mən hər hansı maşını gözlə-
yim, yoxsa ən yaxşısı elə piyadadır?
Böyük sayılan əsgər onun niyə döyüş bölgəsinə get-
mək istədiyini soruşub, kimliyi ilə maraqlandı.
Mətin rayon mərkəzinə evlərinə baş çəkmək istədiyini
bildirdi. Elə bu vaxt Mətinin getmək istədiyi istiqamətdən
maşın göründü. Deyəsən tüstüləyirdi. Nəzərlər maşına
dikildi. Görəsən nə olmuşdu? Ancaq yaxınlaşan maşının
Ayın o biri üzü
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
141
vurulmamışdı, sadəcə nasaz olduğundan qluşitelindən
həddən artıq tüstü buraxırdı. Əsgərlərin maşını saxlatma-
sından istifadə edən Mətin tez özünü maşına yetirdi.
Bəxti gətirmişdi. Bunlar qonşu məhələdə yaşayan sa-
kinlərdən idilər. Mətin özünü tanıtmaq üçün atasını ni-
şan verəndə, maşındakılardan yaşlı olan bir neçə nəfər
həqiqətən onu tanıdılar. Mətin ana-bacısı barədə soruşan-
da, ağlamaqdan gözləri şişmiş, yaşlı bir qadın onların qon-
şu olduqlarını deyərək dilləndi:
– Bala, anangil bir ay olar ki, Bakıya köçüblər. Dedilər
ki, Bakıda evləri var, hökümət onlara ev verib. Ünvanlarını
bilmirəm, ancaq dəqiq bilirəm ki, onlar Bakıdadır.
Mətin sağol deyib kənara çəkildi. Bu vaxt arxada hə-
min qadının başqa birisinə :
– Ay qız, anası bu tifili axtarmadığı yer qalmamışdı.
Maşallah indi yekə kişi olub. O, yazığın lap ürəyi üzülmüş-
dü. Tapa bilmədi. İndi özü gəlib çıxıb ki. Bala, özü valideyn
olmayınca valideynin nə çəkdiyini bilməz. Başqa qadın da
onun sözünə qüvvət verdi:
– Düz deyirsən, ay Bikə xala. Amma deyirəm heç ol-
mazsa indi belə gündə gəlib axtarırsa, buna da şükür.
Heç nə demədi. Üstündən elə bil dağ götürmüşdülər.
Deməli təhlükəsiz yerdədirlər -deyə fikirləşdi. Əməlli-baş-
lı yüngülləşmişdi. Yoxsa ömrü boyu bu vicdan əzabı ilə
yaşaya bilməzdi. İndi artıq rahatca könüllü yazıla bilərdi.
Maşın uzaqlaşan kimi o, bayaq bonu sorğu–suala tutan əs-
gərə müraciət etdi:
– Hə qardaş, siz bilərsiz deyin görüm cəbhəyə getmək
üçün kimə müraciət etməliyəm. Buralarda hərbi hissə və
hərbi hospital yaxınlıqda hardadır?
* * *
Burda tamamilə fərqli idi. Çox şey çatışmırdı. Vəziyyət nə
qədər gərgin də olsa, o, ruhdan düşmürdü. Bəzən elə olur-
Dostları ilə paylaş: |