Pmum fark fonu

FARK TUTARI PROSEDÜRÜ
Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Prosedürün amacı Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği uyarınca gün öncesi piyasasında yuvarlama ve blok teklifler sebebiyle oluşan günlük toplam gün öncesi alış tutarı ile gün öncesi satış tutarı arasındaki farkın gün öncesi piyasası katılımcılarına tahakkuk ettirilmesine ilişkin esasların belirlenmesidir.
Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Prosedür, fark tutarına ilişkin esasları kapsar.
Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Prosedür Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 89 uncu maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
Fark tutarına ilişkin genel esaslar

MADDE 4 – (1) Gün öncesi piyasasında fiyat ve miktar belirleme işlemi sırasında daha yüksek duyarlıklı yapılan işlemleri Piyasa Takas Fiyatı’nda kuruş ve miktarda da lot seviyesine getirmek amacıyla yapılan yuvarlamalar ve blok teklifler sebebiyle oluşan günlük toplam gün öncesi alış tutarı ile gün öncesi satış tutarı arasındaki fark, gün öncesi piyasası katılımcılarına alacak veya borç tahakkuk ettirilir.

(2) Bir katılımcıya tahakkuk ettirilecek fark tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:

a) Günlük toplam gün öncesi alış tutarı ile gün öncesi satış tutarı arasındaki fark hesaplanır.

b) Piyasa katılımcısının ilgili gündeki gün öncesi alış ve satış miktarları toplamı, tüm piyasa katılımcılarının gün öncesi alış ve satış miktarları toplamına bölünür.

c) (a)’da hesaplanan fark tutarı negatif ise bu tutar ile (b)’de hesaplanan sayı çarpılarak gün öncesi piyasası katılımcısının ödemesi gereken; pozitif ise bu tutar ile (b)’de hesaplanan sayı çarpılarak gün öncesi piyasası katılımcısına ödenmesi gereken fark tutarı belirlenir.

ç) Belirlenen fark tutarı, ertesi güne ilişkin duyurulan avans ödeme bildirimi içerisinde fark tutarı olarak yer alır.

d) Fark tutarı ödemesi Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 133 üncü maddesinde belirtilen süreler dahilinde avans ödemesi olarak gerçekleştirilir. Ödemenin belirtilen süreler dahilinde yerine getirilmemesi durumunda Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 134 üncü maddesinde yer alan hükümler uygulanır.

e) Her bir piyasa katılımcısı için bu fıkranın (c) bendi uyarınca hesaplanan tutarların aylık toplamı, fark tutarı olarak ilgili ayın faturasında gösterilir.

Yürütme

MADDE 5 – Bu Prosedür hükümlerini Başkan yürütür.
EK

Fark Tutarının Hesaplanmasına İlişkin Örnek Senaryo
Bu örnek senaryo kapsamında gün öncesi piyasası yazılımında blok satış tekliflerin etkisi incelenmektedir.
Gün öncesi piyasası yazılımı toplam piyasa takas maliyetini minimize edecek şekilde piyasa takas fiyatlarını ve işlem miktarları belirlemektedir.
Blok satış teklifi, kapsadığı saatlerin ortalama fiyatını kendi teklif fiyatının altına düşürürse teklif fiyatından, düşürmezse ortalama fiyattan işlem görür. Blok alış teklifi, kapsadığı saatlerin ortalama fiyatını kendi teklif fiyatının üstüne çıkarırsa teklif fiyatından, çıkarmazsa ortalama fiyattan işlem görür. Dolayısıyla, diğer katılımcılar PTF’den alım satım yaparken blok teklif sahibi PTF’den farklı olan kendi fiyatından alım satım yapar ve bir fark oluşur. Bu fark, yuvarlama nedeniyle oluşan farkla birlikte gün öncesi piyasası katılımcılarına yansıtılır.
Örnek Senaryo
Tablo 1’de 842 MWh’lik bir blok satış teklifinin kabul edilmediği ve kabul edildiği durumda oluşan piyasa takas fiyatları ve işlem miktarları görülmektedir.

	PTF0	PTF1	İM0	İM1
00	139.99	170.00	4568.0	4510.1
01	109.99	153.99	4212.5	4064.5
02	75.00	131.99	3881.6	3666.7
03	64.00	109.99	3893.1	3433.6
04	63.99	100.00	3986.3	3419.4
05	64.00	115.00	4031.9	3643.9
06	91.01	132.00	4108.2	3974.6
07	131.99	169.99	4406.9	4208.3
08	164.69	180.37	5252.0	5111.4
09	163.99	180.38	5404.0	5261.9
10	164.00	180.45	5370.1	5234.9
11	150.01	180.38	5249.3	5109.8
12	149.00	179.01	5344.5	5129.3
13	140.00	165.00	5311.8	5071.1
14	148.99	178.00	5546.5	5337.2
15	150.01	180.01	5531.5	5428.2
16	163.99	180.37	6027.7	5900.1
17	164.00	180.37	6226.0	6029.9
18	150.00	179.01	6239.0	6033.8
19	149.00	179.00	5951.3	5720.0
20	149.00	179.00	5949.8	5724.6
21	143.00	170.00	5802.5	5586.7
22	179.79	184.99	6409.8	6265.3
23	174.68	180.38	5884.6	5763.3
Ortalama	135.17	164.15	5191.2	4984.5
Toplam			124588.9	119628.6

Blok teklif sahibine kendi fiyatından ödeme yapılacağından blok sahibi, 24∙(150 TL/MWh∙842 MWh) = 3.031.200 TL alacaktır. Fakat diğer piyasa katılımcıları bu elektrik için = 2.731.549,04 TL ödediklerinden aradaki 299.650,96 TL farkı, Piyasa İşletmecisi piyasa katılımcılarından toplar.

Fark Tutarının Piyasa Katılımcılarına Yansıtılması
Yukarıda yer alan örnek hesaplama neticesinde gün öncesi piyasasına katılımcıları tarafından ödenmesi gereken fark tutarı 299.650,96 TL’dir. Buna göre bir A katılımcısı günlük toplam 1500 MWh satış (veya alış) yapmışsa kendisine yansıyacak fark tutarı (1500/(2*124588.9))∙299.650,96 = 1803,84 TL’dir.