Postmodern sanatta eklektik nesneler hikmet Şahin
Yüklə 176,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Problem Durumu
- Alt Problemler
- Araştırmanın Amacı ve Önemi
- Varsayımlar
Postmodern Sanatta Eklektik Nesneler 239
likleri taşıması, sanat ve eserlerinin estetik metalara (yapılara) dönüştü-‐ rülmesi, elitist (seçkinci) olması olarak nitelenebilir (Şaylan, 1999: 64-‐67). 1960’lı yıllara gelindiğinde Avrupa kültür hayatında bazı değişimlerin yaşandığı görülmektedir. Sanayi Devrimi’yle gelişen Batı’nın kimlik özellik-‐ leri değişmiş, yeni toplum düzenleri, yeni din ve kültür anlayışları ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu anlayış ve değişikliklere bağlı olarak sanat alanında da değişimlerin yaşanılması kaçınılmaz olmuştur. Modern zamanların eleştirilmeye başlandığı bu dönemlerde, kod-‐ lanmış kültür ve birey davranışlarının gözlemlendiği, insanlık tarihine cen-‐ net bahçeleri vadeden modernist ve teknolojik yaklaşımların yavaş yavaş ortadan kalktığı görülür. Modernizmin ortaya çıkardığı evrensel kültür özellikleri dünya üzerinde çeşitliliğin yok olmasına, sanat ve kültür alanında diğer toplumların yozlaşmış bir yapıya dönüşmesine sebebiyet vermiştir. Yirminci yüzyılın teknolojik gelişmeleri sanatı materyal olarak da etki-‐ lemiş, endüstri ve üretime bağlı olarak artan yeni iş sahalarının imkanları sanatçıların içinde bulunduğu “tüketim toplumu”ndan etkilenmelerine yol açmıştır. Bu dönemde gelişme gösteren sanat akımları modern dönemi ve sanatı eleştiri yoluna gitmiş; modern sanatın sözüm ona yenilikçi anlayışının belli başlı klişelere dönüştüğünü gözlemlemişlerdir. Krauss'a göre; “Her ne kadar avant-‐gardizm ve modernizm sürekli olarak özgürlük ve orjinallik üzerine kurulu bir sözcüğü, üstleniyorsa da aslında her şey sürekli olarak bir tekrardan ibarettir. Örneğin, kareleri Malevich'de, Mondrian'da, Leger'de, Cornell'de, Reinhardt da kullanmıştır; başı, sonu belli olmayan bu tekrarlar hiçbir şekilde önlenemez.” (Aktaran: Jameson vd., 1994: 53-‐56). Sanatta farklı düşünüş ve davranışların ortaya çıktığı 20. yüzyılda nes-‐ neye yeni bir bakış açısı kazandırılmış; özellikle Marcel Duchamp’ın Hazır-‐ Nesne kullanımıyla birlikte modern sanatın “meta”laşması sorunu ve “yüce-‐ lik estetiği” eleştirilme noktasına gelmiştir. Bu yeni bakış sanatta köklü değişimlere yol açacak bir nitelik kazanmıştır. Duchamp’nın sıradan üretim bir nesneye imza atarak oluşturduğu eleştiri yöntemi kısa zamanda post-‐ modern sanatların estetik bilincinin belkemiğini oluşturacak bir atmosfer yaratmıştır. Nesneye yeniden bakışı gerektiren ve estetik davranış değerle-‐ rine başkaldıran bu anarşist yaklaşım kendisini tüketim toplumunun seri üretim nesnelerine odaklayan yeni-‐dadacı bir anlayışla ortaya çıkmıştır. Popüler sanat ve onun önüne geçilmez eklektik yönü sıradan nesnelerin sanata kazandırılmasıyla sonuçlanmıştır. Bilimsel estetiğin son bulduğu 20. yüzyıl, sanata getirdiği farklı bakış açısıyla birlikte sanatın ne olduğu sorusunu da kendisine sormaktan çe-‐ kinmemiştir. Pop sanatçı Andy Warhol’un “Everything is pop, pop is everyt-‐ hing.” (Her şey poptur, pop her şeydir) özdeyişi buna güzel bir örnek niteli-‐ ğindedir. Hikmet Şahin 240
Problem Durumu Postmodern sanatta eklektik nesneler günümüz sanatının anlaşılması açısından önem taşımaktadır. Postmodern sanatın niteliklerini anlamak oldukça güç bir durumdur. Postmodern sanatı oluşturan eklektik nesneleri tanımlamanın zorluğu yine postmodern sanat anlayışının çok kültürlü oluşu özelliğinden kaynak-‐ lanmaktadır. Sanat eserini oluşturacak herhangi bir nesne postmodern anlayışta değerlendirilebilir. Bu nedenle postmodernizmin sanata yaklaşımı ve sanatı oluşturan değerlerini ayıklamak zor olacaktır. Postmodern sanat içerisinde gelişen akımların çoğu zaman birbiri içe-‐ risine geçtiği, sanatçıların farklı fikirleri olmasına rağmen aynı zamanda birçok akım içerisinde bulundukları görülmüştür. Bu da postmodern sa-‐ natın kronolojisini oluşturmakta zorluklara sebebiyet vermektedir. Postmodern sanatın kaynaklarının neler olduğunu kestirmek hayli güçtür. Ancak eserlerin belirli oranlarda analizi postmodern yapıtların te-‐ melde rastlantısal olarak oluşmadıklarını, ne kadar düzensizlik anlayışı içerisinde yapılırsa yapılsınlar aslında bir kavram ve bağlam içerisinde ol-‐ duğunu göstermektedir.
• Postmodern sanatta eklektizm konusu ne derecede önemlidir? • Postmodernist sanat akımlarında eklektizm kayda değer bir konu mudur?
• Modern dönemlerin postmodern sanata etkileri olmuş mudur? • Postmodernizm kültürü günümüz sanatına ne derecede yansımıştır? • Tüketim toplumunun özellikleri postmoden sanatta önemli midir? • Postmodern eklektizmin nesnel bakış açısı nedir?
Araştırmanın temel amacı içinde yaşanılan dönemin sanata yansımalarını araştırmak, günümüz sanatının sorunlarına değinmek, sa-‐ natçıların ve eserlerinin değerlendirilmesinde ne gibi bir bakış açısına sahip olunması gerektiğini ortaya koymaktır. Ayrıca postmodern sanata etki eden faktörleri ve bu faktörlerin başında gelen eklektik (seçmeci) tavrın sanat eseri üretiminde ne derecede rol oynadığını gözler önüne sermektir.
• Postmodernin moderne karşı savaş açtığı, modernliği hiçe saydığı ve sadece eleştiri mahiyetinde bir felsefe olduğu düşünülmektedir. Yüklə 176,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|