Pozitivizm
Pozitivizm,
olguculuk, iki felsefi düşünceye verilen ad-
dır. Her iki düşüncenin de
teoloji
ve
metafizik
içermeyen,
sadece fiziksel veya maddi dünyanın gerçeklerine daya-
nan bilim anlayışı vardır.
• Daha eski olan pozitivizm,
Auguste Comte
'un 19.
yüzyılda ortaya attığı düşüncedir.
• Daha yeni olan
mantıksal pozitivizm
1920'de Viya-
na Çevresi tarafından kurulmuştur.
Yapısal antrolopolojist
Edmund Leach
1966 Henry
Myers derslerinde pozitivizmi şu şekilde tanımlamıştır:
“Pozitivizm, ciddi bilimsel sorgunun, bir dış
kaynaktan gelen nihai sebepleri aramayan ama
direkt gözleme açık olan gerçekler arasındaki
ilişkilerle sınırlı olmasını söyleyen görüştür.”
Pozitivizm aynı zamanda
hukuki pozitivizm
adı verilen
hukuk görüşünün de ismidir. Doğa yasalarına ters olarak
hukuki sistemlerin evrimsel yollarla bağımsız olarak ta-
nımlanabileceğini öne sürer. Hukuki pozitivizm, bazen
kanunlara içeriği ne olursa olsun uyulmalıdır şeklinde de
anlaşılmıştır.
Carlos Nino
bu iki anlayışın ilkine 'metodo-
lojik' ikincisine ise 'ideolojik' ismini vererek ayırmış ve
sadece ilkinin felsefi olarak savunulabilir olduğunu öne
sürmüştür.
• Felsefede olgularla desteklenen ya da olgularla ilgili
verilere dayanan bilginin tek sağlam bilgi türü oldu-
ğu görüşü
• Genel çizgileriyle olguculuk, deney konusu edilebi-
lecek olgularla ilgili, yani en geniş anlamıyla bilim-
sel bilginin sağlam bilgi olduğunu vurgular.
• Pozitivizm terimini ilk kullanan
Saint Simon
(Sen
Simon)'dur
• Bu felsefeyi geliştirip sistemleştiren August Comte
(Ogüst Komt)'tur. Comte, sebep ve sonuçların gö-
zetlenmesi gerektiğini savunmuştur. O,"Tarihi Top-
lumsal Evre” anlayışını "Üç Hal Kanunu” ile açıklar.
Teolojik evre: Fenomenlerin tanrısal ya da manevi neden-
lerle açıklandığı evre insanların her şeyi din ile açıkladığı
bu dönem ortaçağa kadar uzanır.
Metafizik evre: Olayların oluşunun soyut kuvvetlerle
açıklandığı dönem toplumsal olayların özgürlük eşitlik
gibi soyut kavramlarla açıklanması 1789'a kadar sürmüş-
tür.
Pozitif evre: Bu evrede insan sadece gözlemlenebilir ola-
na yönelir.yalnızca olaylar arasındaki yasalar ya da de-
ğişmez bağlantılar incelenir. Ona göre bu evre insan dü-
şüncesinin ve gelişiminin en yüksek basamağıdır. Comte
bu süreci bir insanın çocukluktan yetişkinliğe geçiş aşa-
malarına benzetir. Bununla birlikte Comte, “pozitivizm
niçinlerle uğraşmaz ama nasılları iyi bilir” ilkesini koyar.
Olguculuk tarihsel olarak, Avrupa'da
Aydınlanma
'nın ve
Yeni Çağ bilimlerindeki önemli gelişmelerin bir sonucu-
dur. Comte'un asıl amacı, toplum olaylarını bilimsel yö-
netmelerle inceleyerek topluma yeni bir şekil,yeni bir yön
vermektir. Bunun için sosyolojiyi bilim olarak kurmuş-
tur. Sosyolojiye fizik ve matematiğin yöntemlerini uy-
gulamaya çalışmıştır. Bu bakımdan pozitivizm,
deneyci
felsefenin
bir türüdür. Comte, fiziğin yöntemi ile olgu-
lar dünyasının doğru olarak bilmenin mümkün olduğuna
inanır.Olguların bilgisi olayların özünü ve gerçek nede-
nini vermez ama olayları idare eden kanunları verir. Bu
kanunlarla, gelecek hakkında öngörüde bulunulur.
Olguculuğun çağımızdaki gelişimi yeni olguculuk genel
adını taşır. Yeni olguculuk;
mantıksal atomculuk
,
genel
semantik
,
mantıksal pozitivizm
akımlarında belirir. Bu
akımlar genel olarak felsefe sorunlarını
dil
sorunlarına in-
dirgerler.
1
2
1 METİN VE GÖRÜNTÜ KAYNAKLARI, YAZARLAR VE LİSANS
1
Metin ve görüntü kaynakları, yazarlar ve lisans
1.1
Metin
• Pozitivizm Kaynak:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Pozitivizm?oldid=15116977
Katkıda bulunanlar: Aknxy, Erdal Ronahi, Kharoon, Em-
reSevinc, Dbl2010bot, Spas, YurikBot, Cansız, Kafkasmurat, Elea~trwiki, Dünya vatandaşı, Jzznc, Kibele, Alibaz, Thijs!bot, JAnDbot,
Cemertem, Tema, Eldarion, VolkovBot, TXiKiBoT, Synthebot, Gerakibot, SieBot, Vikiçizer, Homonihilis, Kağıt, Sniper xxx, CarsracBot,
Miyazma, Tanhabot, SpBot, Ahzaryamed, Théoden, Luckas-bot, Superyetkin, Ptbotgourou, Sadrettin, Txrazy, TaBOT-zerem, ArthurBot,
Khutuck Bot, Xqbot, Mustafanayo, RibotBOT, İnkanyezi, Akil13, EmausBot, ZéroBot, YBot, WikitanvirBot, Ullierlich, Vkpd11, Gezgin-
rocker, Addbot, Halilliyo ve Anonim: 28
1.2
Resimler
• Dosya:Question_book-4.svg Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Question_book-4.svg
Lisans: CC-BY-
SA-3.0 Katkıda bulunanlar: Created from scratch in Adobe Illustrator. Originally based on
Image:Question book.png
created by
User:
Equazcion
.
Özgün yazarı:
Tkgd2007
1.3
İçerik lisans
•
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0