Program nauczania na rok akademicki

PROGRAM NAUCZANIA NA ROK AKADEMICKI 2011/2012

Przedmiot: Feminizm – dzieje i współczesność

Rodzaj studiów: studia I stopnia/tryb niestacjonarny

Kierunek/rok studiów/semestr: Socjologia, rok III, semestr 5

Forma zajęć: wykład

Liczba godzin: 30

Punkty ECTS:

Prowadzący: dr hab. Ewa Malinowska, prof. nadzw. UŁ

1. 
   WYMAGANIA/PREFERENCJE WSTĘPNE (dotyczy studentów II stopnia):
   

Zainteresowanie teoriami feministycznymi i ruchem feministycznym.

II. EFEKTY KSZTAŁCENIA:
1. Wiedza:

Dzięki uczestnictwu w wykładzie student powinien być w stanie: zdefiniować pojęcia feminizm, patriarchat, matriarchat, płeć biologiczna, płeć kulturowa (gender); scharakteryzować feminizm jako wielość idei i koncepcji na temat genezy nierówności społecznego statusu kobiet i mężczyzn i mechanizmów funkcjonowania systemu identyfikacji płci biologicznej z płcią kulturową; scharakteryzować ogólnie główne nurty w teoriach feministycznych i kolejne fale ruchu feministycznego.

2. Umiejętności:

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć wykorzystać zdobytą wiedzę w celu samodzielnego analizowania rzeczywistości społecznej (na wszystkich poziomach życia społecznego) pod kątem występowania przejawów bezrefleksyjnego/celowego odtwarzania patriarchatu i/lub oznak egalitaryzacji modelu społeczeństwa. Powinien umieć interpretować wyniki tych analiz w odniesieniu do problemu społecznych nierówności płci; umieć prognozować skutki społecznej dyskryminacji płci dla przebiegu procesów demograficznych, ekonomicznych, kulturowych i społecznych.

3. Postawy/Kompetencje:

W wyniku uczestnictwa w zajęciach student zyska krytyczną postawę wobec dominującej praktyki rodzajowego zdeterminowania (genderyzacji) wzorów społecznego uczestnictwa kobiety i mężczyzny. Studentki i studenci powinni stać się bardziej otwarci na problemy „drugiej płci”, wzajemnie empatyczni. Zyskując świadomość feministyczną będą zdolni do poprawy jakości swych relacji społecznych we wszystkich typach zbiorowości i struktur.

III. TREŚCI KSZTAŁCENIA:

1. 
   Prezentacja przedmiotu zainteresowań i programu zajęć. Definicje kluczowych pojęć: model a wzór, płeć biologiczna, płeć kulturowa, różnice a nierówności społeczne, społeczne nierówności płci, status społeczny kobiety i mężczyzny, patriarchat, matriarchat, partnerstwo, feminizm, ruch kobiet, ruch feministyczny.
   
2. 
   Krótki rys historyczny ruchu kobiet i ruchu feministycznego na świecie: pierwsze protesty kobiet, pierwsza, druga i trzecia fala feminizmu w USA, w Europie i w Polsce po 1989 roku.
   

3. Myśl feministyczna w osiemnastym wieku; działania feminizmu liberalnego w dziewiętnastym wieku; znaczenie innych ruchów społecznych dla ruchu kobiet.

4. Wiek dziewiętnasty – walka o równe prawa polityczne i możliwości ekonomiczne; zakończenie pierwszej fali ruchu kobiet.

5. Działania feminizmu liberalnego w wieku dwudziestym. Druga fala ruchu feministycznego,. Koncepcje B. Friedan; współczesne kierunki feminizmu liberalnego;

6. Krytyka feminizmu liberalnego;

7. Feminizm radykalny – libertariański i kulturowy;

8. Główne kwestie sporne w koncepcjach feministek radykalnych;

9. Feminizm marksistowski;

10. Feminizm socjalistyczny;

11. Feminizm psychoanalityczny – jego korzenie; feministyczna krytyka koncepcji Z. Freuda;

12. Psychoanaliza o nastawieniu feministycznym – koncepcje A. Adlera, K. Horney, C. Thompson;

13. Koncepcje podwójnego rodzicielstwa;

14. Feminizm kulturowy. Feminizm egzystencjalny Simonne de Beauvoir i jego krytyka;

15. Feminizm postmodernistyczny. Feminizm ekologiczny.

IV. KONTROLA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:
Pisemny sprawdzian wiedzy - test.
V. AKTUALNA LITERATURA:
Podstawowa:
1. Putnam Tong, R., 2002, Myśl feministyczna. Wprowadzenie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Uzupełniająca:

1. Malinowska, E., 2000, Feminizm europejski, demokracja parytetowa a polski ruch kobiet. Socjologiczna analiza walki o równouprawnienie płci, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego;

2. Ślęczka, K., 1999, Feminizm, Katowice: Książnica.