Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2014, nr 40
6
Streszczenie
Wspó∏czeÊnie nagoÊç jest bardzo cz´sto kojarzona z seksualnoÊcià i seksem. To powoduje, ˝e naturyzm
– nudyzm sà kojarzone z czymÊ z∏ym i zabronionym. Filozofia tych nurtów ma zupe∏nie inne pod∏o˝e. NaturyÊci
cenià sobie wolnoÊç i bliskoÊç z naturà, a nagoÊci nigdy nie kojarzà z seksem. Na Êwiecie istnieje wiele orga-
nizacji nudystów, które zapewniajà mo˝liwoÊç wspólnego sp´dzania czasu i integracji. Nale˝y pami´taç
równie˝ o zdrowotnych w∏aÊciwoÊciach chodzenia nago i bliskoÊci z naturà.
S∏owa kluczowe:
nudyzm, naturyzm, seks, nagoÊç
NUDISM, NATURISM AND SEX
Nowadays nudity is very often associated with sexuality and sex. That causes nudism seem to be inappropriate
and forbidden. In fact its philosophy is totally different. Nudists take care of freedom and connection to the
nature, never combine nudity to the sex. There are many nudist’s organisations which can provide common
spending free time and integration. We must also remember about healthy effect of nudity and connection
to the nature.
Key words:
nudism naturism, sex, nudity
NUDYZM, NATURYZM A SEKS
prof. dr hab. med. Zygmunt Zdrojewicz,
lek. med. Aleksandra Idzior, lek. med. Anna Rzàsa
PRACA RECENZOWANA
Nasze czasy sà pe∏ne nagoÊci. W ka˝-
dym wi´kszym mieÊcie, w ró˝nych krajach
mo˝emy spotkaç bilbordy z rozebranymi
kobietami reklamujàcymi przeró˝ne rzeczy,
w Internecie oprócz stron pornograficznych
znajdziemy równie˝ strony o modzie, plot-
karskie i portale spo∏ecznoÊciowe, a na ka˝-
dej z nich mniej lub bardziej roznegli˝owane
zdj´cia. W dzisiejszych czasach ka˝dy powi-
nien byç pociàgajàcy, seksowny, atrakcyjny
dla p∏ci przeciwnej. Bez wzgl´du na wiek.
Naj∏atwiej to osiàgnàç przez eksponowanie
w∏asnego cia∏a. Ten trend nazywany jest hiper-
seksualizacjà kultury i sprawia, ˝e wi´kszoÊç
ludzi czuje niech´ç zarówno do patrzenia
na nagoÊç jak i akceptowania jej w prze-
strzeni publicznej.
Aby zrozumieç ca∏kowity przekaz niniej-
szego artyku∏u warto na poczàtku zapoznaç
si´ z podstawowymi poj´ciami. Bardzo wa˝-
ne jest zrozumienie ró˝nicy pomi´dzy natu-
rystà a nudystà. Ogólna definicja mówi, ˝e
nudyzm jest kierunkiem opartym na haÊle
powrotu do natury propagujàcym przebywa-
nie na Êwie˝ym powietrzu nago lub prawie
nago, osób obu p∏ci, dla higieny psychicznej
Prof. dr hab. med.
Zygmunt Zdrojewicz,
Katedra i Klinika
Endokrynologii,
Diabetologii i Leczenia
Izotopami
Uniwersytetu Medycznego
we Wroc∏awiu
lek. med. Aleksandra
Idzior
Lekarz sta˝ysta
– Wojewódzki Szpital
Specjalistyczny
we Wroc∏awiu
lek med. Anna Rzàsa
Lekarz sta˝ysta
– Szpital Zakonu
Bonifratrów
w Katowicach
i fizycznej [1]. Dyskretna ró˝nica polega
na tym, ˝e nudysta po prostu lubi paradowaç
nago, natomiast naturyÊci wyznajà dodat-
kowà filozofi´. Kolejne poj´cie, które bardzo
cz´sto kojarzone z naturyzmem to ekshibicjo-
nizm. Tymczasem jest to odmiana przest´p-
czoÊci seksualnej, polegajàca na obna˝aniu
si´ w miejscach publicznych. Dla ekshibicjo-
nisty pokazanie w∏asnych narzàdów p∏cio-
wych przedstawicielom p∏ci przeciwnej stano-
wi cel sam w sobie [2]. Wspó∏czesny poglàd
na nudyzm zosta∏ bardzo zniekszta∏cony
przez pornografi´, którà wg definicji encyklo-
pedycznej stanowià pisma, druki, filmy, wize-
runki i inne wykonywane i rozpowszechniane
w celu wywo∏ania u odbiorców podniecenia
seksualnego. W Polsce i innych krajach jest
przest´pstwem [3].
Historia naturyzmu rozpoczyna si´ ju˝ w
czasach staro˝ytnych i towarzyszy symbo-
lice jakà nadawano nagoÊci i cielesnoÊci.
NiegdyÊ wierzono m.in. w magicznà moc
waginy, która mia∏a odp´dzaç demony i nie
tylko. W Wielkiej Brytanii na murach miast
rzeêbiono kobiety z obna˝onymi genitaliami
by odp´dzaç wrogie wojska. Jest to zwiàzane
Przeglàd Seksuologiczny, paêdziernik/grudzieƒ 2014, nr 40
7
z symbolikà waginy, którà uto˝samiano z si-
∏à witalnà i urodzajem, w koƒcu mia∏a moc
dawania na Êwiat nowego ˝ycia. Z drugiej
strony podejrzewano, ˝e tak samo jak mo-
g∏a daç ˝ycie, tak sama mog∏a je zabraç.
KiedyÊ kobiety by zwi´kszyç plony na roli
udawa∏y si´ w pole i obna˝a∏y si´, wierzàc,
˝e w ten sposób zapewnià swoim rodzinom
dostatek/u˝yênià gleb´.
W innej cz´Êci Europy, na po∏udniu, na-
goÊç by∏a inaczej interpretowana. W staro-
˝ytnoÊci na terenie Grecji panowa∏ kult cia∏a
i atletycznej sylwetki. M∏odzi ch∏opcy, jak
i dojrzali m´˝czyêni uprawiali sport bez
odzie˝y. Zw∏aszcza Spartanie musieli trzy-
maç si´ surowych zasad çwiczeƒ nago. Oni
te˝ publicznie na imprezach sportowych
i procesjach eksponowali swoje cia∏a w pe∏-
nym zakresie [4]. åwiczenia fizyczne by∏y
wykonywane na terenie „gymnasium” – na-
zwa tego obiektu pochodzi od greckiego
przymiotnika gymnos – znaczy nagi [5]. Rzy-
mianie na poczàtku nie zachwalali nagoÊci
sàsiadów, która w ich kraju by∏a zarezerwo-
wana dla kàpieli w termach, niewolników
i przest´pców skazanych na ch∏ost´ [6].
Aczkolwiek z czasem ich kultura sta∏a si´
bardziej frywolna, nagoÊç wkroczy∏a w ka˝-
dà sfer´ ˝ycia, poniewa˝ motyw m´skiego
cz∏onka pojawia∏ si´ nie tylko na dzie∏ach
sztuki, ale tak˝e meblach, czy bi˝uterii. No-
szono wtedy amulety falliczne, które mia∏y
odp´dzaç z∏e moce [7]. W rzymskich ogro-
dach stawiano pomniki Priapa, zapo˝yczo-
nego z kultury greckiej, jako strach na wró-
ble, którego cechà charakterystycznà by∏
du˝y, wr´cz karykaturalny penis w wzwodzie
[8]. Priap, który z wyglàdu przypomina∏
boga pasterzy – Pana – a wi´c mia∏ wyglàd
pó∏ koz∏a pó∏ cz∏owieka, by∏ bo˝kiem p∏od-
noÊci, urodzaju, opiekunem winnic oraz pa-
tronem zmys∏owej mi∏oÊci. Warto w tym
miejscy wspomnieç, ˝e stàd pochodzi na-
zwa bardzo rzadkiego schorzenia priapizmu
– bolesnego, d∏ugotrwa∏ego i nieprawid∏o-
wego wzwodu cz∏onka, któremu nie towa-
rzyszy uczucie podniecenia seksualnego
i który nie ust´puje po stosunku seksualnym
ani po masturbacji. Przyczynà tego schorze-
nia mogà byç leki stosowane w zaburzeniach
erekcji, przeciwnadciÊnieniowe, przeciwde-
presyjne oraz neurologiczne, a leczenie jest
objawowe lub chirurgiczne. Innà namiastkà
nagoÊci w staro˝ytnym Êwiecie by∏y wojny
z Celtami, którzy odstraszali wrogów swoimi
imponujàcymi nagimi sylwetkami [9].
W Êredniowieczu w czasach Wielkiej In-
kwizycji cielesnoÊç by∏a synonimem grze-
chu. W zwiàzku z czym jakiekolwiek ruchy
poglàdowe skupiajàce uwag´ na ciele by∏y
uznawane za heretyckie i godne napi´tno-
wania. Wtedy g∏oÊno mówi∏o si´ o grupie
husyckich adamitów w Czechach, którzy
w´drowali nago po kraju. Pierwsze adnota-
cje dotyczàce tej sekty autorstwa Epifaniu-
sza pochodzà ju˝ z II w n.e. i dotyczà ruchu
religijnego wywodzàcego si´ z chrzeÊcijaƒ-
stwa, dzia∏ajàcego w pó∏nocnej Afryce.
G∏ównym za∏o˝eniem tego ruchu by∏o naÊla-
dowanie ˝ycia Adama w boskim raju,
przed pope∏nieniem grzechu pierworodne-
go. Ruch ten od˝y∏ w XIV/XV w. w Czechach
[10]. Adamici – a to wniosek chyba nieco
uproszczony – byli pionierami komunizmu,
poniewa˝ oprócz ˝ycia bez odzie˝y chcieli
mieç wszystko wspólne, od dobytku, a˝
po kobiety. Pomimo represji ze strony rzà-
dów przetrwali w ukryciu do XIX w. Z tego
okresu pochodzà ostatnie doniesienia o ich
aktywnoÊci [11]. W dzisiejszych czasach
w sposób naturalny, w pe∏ni akceptowany
przez otoczenie i zwiàzany z tradycjà, nie
ubierajà si´ tylko rdzenne pleniona Afryki,
Ameryki Po∏udniowej, czy wysp Pacyfiku. In-
dyjscy mnisi Digambara, co oznacza „odziani
w niebo” ca∏e swoje ˝ycie sp´dzajà g∏ównie
medytujàc nago [12].
Filozofia naturyzmu jest bardzo szeroka.
XIV Kongres Mi´dzynarodowej Federacji
Naturystów wyjaÊni∏, ˝e naturyzm jest to styl
˝ycia w harmonii z naturà, wyra˝any po-
przez spo∏ecznà nagoÊç, charakteryzujàcy
si´ szacunkiem wobec ludzi o innych poglà-
dach i wobec Êrodowiska. Bardzo cz´sto
za nagoÊcià idà dzia∏ania proekologiczne,
propagowanie zdrowego stylu ˝ycia a cza-
sem nawet dzia∏alnoÊç polityczna. Dla wielu
kobiet w latach 60. ods∏anianie cia∏a,
a zw∏aszcza piersi sta∏o si´ wyrazem wolno-
Êci w zdominowanym przez m´˝czyzn Êwie-
cie. Wspó∏czeÊnie nagoÊç wr´cz parali˝uje
opini´ publicznà. Dlatego aby szokowaç
i zwróciç na siebie uwag´ bardzo cz´sto wy-
starczy po prostu zdjàç ubranie. Go∏e cia∏o
jest wbrew pozorom bardzo skutecznà bro-
nià. Nadzy nie mo˝emy si´ w ˝aden sposób
schowaç, nic nas nie chroni. Ale w∏aÊnie
w tym paradoksie tkwi si∏a [13]. Dzisiaj podobne