Przeprowadziłem regularne obserwacje nieba

Sobieradek

1. 
   Prawidłowo ubieram się, wychodząc na wycieczkę lub do szkoły.
   
2. 
   Umiem udzielić pierwszej pomocy w przypadku drobnych skaleczeń.
   
3. 
   Robię sobie sam drugie śniadanie do szkoły, przygotowałem podwieczorek dla mojej rodziny.
   
4. 
   Sam czyszczę buty, dbam o swoje ubrania, przyszywam guziki.
   
5. 
   Na wycieczkę zabieram rzeczy, które mogą przydać się w różnych okolicznościach.
   
6. 
   Sam robię drobne zakupy.
   
7. 
   Nauczyłem kolegę prawidłowo pakować tornister, plecak lub chlebak.
   

Uwagi
Sprawność uczy zaradności, uczynności, umiejętności radzenia sobie w każdej sytuacji, samodzielności. Nadaje się szczególnie dla młodszych zuchów.
Zuchom, które chcą poszerzyć swoje umiejętności w tej dziedzinie, można zaproponować sprawności: "porządnicki", "Ludwiczek - nowoczesna gospodyni", "przewodnik po...", "rowerzysta".

^ 

Strażnik Betlejemstkiego Światła Pokoju

1. 
   Znam kilka kolęd i pieśni adwentowych.
   
2. 
   Spełniłem w adwencie kilka dobrych uczynków i podjąłem osobiste postanowienie.
   
3. 
   Wspólnie z kolegami wykonałem szopkę.
   
4. 
   Wziąłem udział w przedstawieniu jasełek lub w kolędowaniu.
   
5. 
   Wykonałem lampion dla Światła Betlejemskiego.
   
6. 
   Pełniłem straż przy Świetle Betlejemskim, wziąłem udział w jego przekazywaniu.
   
7. 
   Wykonałem kartkę ze świątecznymi życzeniami, podarowałem ją lub wysłałem do innej osoby.
   
8. 
   Zaniosłem Światło Betlejemskie swojej rodzinie i zadbałem, by płonęło na wigilijnym stole.
   

Uwagi Sprawność „strażnik Betlejemskiego Światła Pokoju" może zdobywać każdy zuch w okresie adwentu. Sprawność uczy zuchy radości dawania, uczynności, przyjaźni i dbałości o dobre wykonywanie obowiązków. Zuchy w tym okresie podejmują zobowiązania, które starają się dotrzymać w okresie całego adwentu, dlatego ta sprawność szczególnie sprzyja realizacji celów wychowawczych drużynowego.
Świetnie nadaje się do realizacji podczas zdobywania sprawności "święty Mikołaj".
Aby dalej rozwijać zainteresowania zucha, można mu wskazać sprawności "dobry opiekun", "przyjaciel innych".

^ 

Szachista

1. 
   Lubię grać w szachy. Znam podstawowe zasady gry w szachy.
   
2. 
   Potrafię rozpoznać wszystkie figury szachowe, znam ich ruchy.
   
3. 
   Znam nazwiska mistrzów szachowych.
   
4. 
   Wiem, na czym polega obrona i atak podczas gry.
   
5. 
   Rozegrałem kilka partii szachowych z kolegami lub rodzeństwem.
   
6. 
   Potrafię ocenić sytuację na szachownicy i wykonać właściwy ruch.
   
7. 
   Zorganizowałem turniej szachowy lub żywe szachy.
   
8. 
   Nauczyłem grać w szachy kolegę, wytłumaczyłem, co oznacza roszada, pat i mat.
   

Uwagi
Zuch zdobywając tę sprawność rozwija swój zmysł taktyczny, uczy się strategii, kombinowania, przewidywania. Uczy się logicznego myślenia. Rozwija umiejętność przewidywania dalszego ciągu zdarzeń, konsekwencji pewnych działań.
Zuch-"szachista" to zuch strateg potrafiący wykorzystać swe umiejętności na potrzeby całej gromady.
Aby nadal rozwijać zainteresowania zucha w tej dziedzinie, można wskazać mu sprawności matematyczne, np. "informatyk", "łamigłowa", "astronom".

^ 

Śnieżnobiały uśmiech

1. 
   Poznałem budowę jamy ustnej.
   
2. 
   Potrafię prawidłowo szczotkować zęby.
   
3. 
   Założyłem dzienniczek szczotkowania zębów. Uzupełniałem go systematycznie (przynajmniej dwa razy dziennie).
   
4. 
   Zrobiłem w domu przegląd szczoteczek do zębów wszystkich domowników. Jeśli była taka potrzeba, wyjaśniłem, dlaczego należy je zmienić.
   
5. 
   Znam przekąski bezpieczne dla zębów.
   
6. 
   Walczę ze skłonnością do podjadania słodyczy.
   
7. 
   Sporządziłem listę past zawierających fluor.
   
8. 
   Byłem w gabinecie stomatologicznym na badaniach kontrolnych.
   
9. 
   Wykonałem plakat tematycznie związany z higieną jamy ustnej.
   

Uwagi
Sprawność „śnieżnobiały uśmiech" jest przeznaczona dla zucha, który dba lub chce dbać o swoje zęby. Głównym celem sprawności jest kształtowanie i utrwalanie korzystnych nawyków higienicznych. Zuch, który zdobył tę sprawność, powinien być rzecznikiem zdrowych zębów. Zainteresowania zucha sprawą higieny zębów oraz jego zapał można wykorzystać przy zespołowym zdobywaniu sprawności "doktor".
Aby nadal rozwijać zainteresowania zucha w tej dziedzinie, można wskazać mu sprawności "higienista" i "zielarz".

^ 

Śpiewak

1. 
   Mam swojego ulubionego wykonawcę, potrafię zaśpiewać jedną piosenkę z jego repertuaru.
   
2. 
   Umiem zaśpiewać co najmniej dziesięć piosenek i pląsów.
   
3. 
   Nauczyłem kolegów z podwórka lub klasy dwóch nowych piosenek lub pląsów.
   
4. 
   Założyłem swój śpiewnik, wpisuję lub wklejam tam słowa piosenek.
   
5. 
   Byłem na koncercie lub wysłuchałem przynajmniej jednej audycji muzycznej z radia lub telewizji.
   
6. 
   Zrobiłem prosty instrument perkusyjny.
   
7. 
   Zorganizowałem wraz z zuchami ze swojej szóstki „spotkanie z piosenką".
   
8. 
   Zorganizowałem lub współorganizowałem festiwal piosenki.
   

Uwagi
Zuch zdobywający tę sprawność rozwija swój talent muzyczny, wyrabia wrażliwość na piękno i estetykę, ćwiczy rytmikę.
Nie powinno być problemów z włączeniem samodzielnych zadań zuchów do pracy gromady - zuch może poprowadzić na zbiórce śpiew lub pląs.
Aby rozwijać dalej zainteresowania zucha w tej dziedzinie, można zaproponować mu sprawność "miłośnik muzyki", a jeśli gra na jakimś instrumencie sprawność "muzyk".

^ 

Tenisista

1. 
   Rozegrałem mecz w singlu i deblu.
   
2. 
   Pobiłem swój rekord w podbijaniu piłeczki.
   
3. 
   Dbam o swój sprzęt, potrafię naprawić niewielkie uszkodzenia.
   
4. 
   Przygotowałem kort do gry.
   
5. 
   Wytłumaczyłem zasady gry, fachowe słownictwo używane podczas meczu.
   
6. 
   Bratem udział w turnieju tenisa.
   
7. 
   Sędziowałem mecz tenisa.
   
8. 
   Nauczyłem kolegę odbijać piłkę z forhendu i z bekhendu.
   

Uwagi
Sprawność polecana jest wszystkim zuchom, a szczególnie tym, które lubią grać w tenisa.
Sprawność kształtuje zwinność, spostrzegawczość, zręczność oraz ogólną sprawność fizyczną.
Zadania wykonywane przez zucha można wykorzystać podczas zdobywania sprawności "olimpijczyk", "sportowiec". Aby nadal rozwijać zainteresowania zucha, można zaproponować mu inne sprawności sportowe: "gimnastyk", "mistrz ringo".

^ 

Zbieracz grzybów

1. 
   Potrafię rozpoznać na zdjęciach i w naturze oraz nazwać pospolite grzyby jadalne i trujące.
   
2. 
   Wiem, jak poruszać się w lesie, aby nie zabłądzić.
   
3. 
   Bytem na kilku grzybobraniach, zorganizowałem konkurs na króla grzybobrania.
   
4. 
   Sfotografowałem lub narysowałem moją najwspanialszą zdobycz.
   
5. 
   Wiem, do czego można wykorzystać grzyby, znam warunki ich przechowywania i suszenia.
   
6. 
   Pomogłem mamie przyrządzić potrawę z grzybów.
   
7. 
   Wiem, jakie jest znaczenie grzybów trujących w przyrodzie i dlaczego nie wolno ich niszczyć.
   
8. 
   Zrobiłem swój atlas grzybów lub gazetkę ścienną dotyczącą bezpiecznego zbierania grzybów.
   
9. 
   Umiem szukać grzybów w charakterystycznych dla nich stanowiskach, potrafię zbierać je nie niszcząc grzybni i ściółki.
   
10. 
    Odpowiednio ubieram się na grzybobranie.
    
11. 
    Zachęciłem kolegę lub kogoś z rodziny do wyprawy na grzyby.
    

Uwagi
"Zbieracz grzybów" jest sprawnością indywidualną i nie radzimy zdobywać jej zespołowo. Drużynowy musi być bardzo ostrożny i jeśli nie jest znawcą grzybów, lepiej niech w całości przekaże rodzicom kontrolę nad zdobywaniem przez zuchy tej sprawności.
Zuchom, które zdobywają tę sprawność, należy zwrócić uwagę nie tylko na spożywcze znaczenie grzybów, ale przede wszystkim na ich znaczenie w przyrodzie. Wiąże się to z poznaniem chronionych i rzadkich grzybów, które należy otoczyć opieką.

^ 

Zielarz

1. 
   Interesuję się zielarstwem. Wiem, kiedy zbierać poszczególne zioła.
   
2. 
   Często korzystam z atlasu roślin leczniczych.
   
3. 
   Prowadzę i wciąż wzbogacam własny zielnik. Każde nowe zioło starannie oprawiam, opisuję jego cechy i walory lecznicze.
   
4. 
   Zaparzyłem herbatkę z własnoręcznie zebranych i przygotowanych ziół - lipy, mięty, rumianku.
   
5. 
   Zrobiłem z własnoręcznie zebranych kwiatów i ziół ikebanę.
   
6. 
   Pokazałem innym zuchom z gromady te rośliny, które łatwo pomylić, a są trujące.
   
7. 
   Wykonałem obrazki ostrzegawcze trzech trujących roślin. Wykorzystałem je w gazetce lub pokazałem innym zuchom.
   
8. 
   Znam i umiem opowiedzieć kilka bajek, w których występują zioła, rośliny.
   

Uwagi
Zuch-„zielarz" to taki mały zuchowy uczony. Potrafi rozpoznać wiele roślin. Wie także, kiedy zbiera się poszczególne zioła, jak się je suszy i przechowuje. Jeśli drużynowy nie zna się na ziołach, kontrolę nad zdobywaniem sprawności musi powierzyć jakiemuś specjaliście.
Zuchy mogą zdobywać sprawności w trakcie realizacji cykli sprawnościowych: "Indianin", "doktor", "ekoludek".

^ 

Złota rączka

1. 
   Lubię majsterkować. Umiem bezpiecznie posługiwać się podstawowymi narzędziami, np. umiem wbić gwóźdź, skleić zabawkę, grę, wymienić baterie w latarce, film w aparacie fotograficznym.
   
2. 
   Zbieram rzeczy, które mogą przydać się do majsterkowania (sznurki, szpulki, drut, kasztany, żołędzie itp.).
   
3. 
   Oszczędnie gospodaruję materiałami, dbam o narzędzia pracy.
   
4. 
   Wiem, gdzie znajdują się najbliższe warsztaty: stolarski, naprawy urządzeń elektrycznych itp.
   
5. 
   Wykonałem kilka zabawek, podarowałem je młodszym kolegom.
   
6. 
   Dekorowałem zuchówkę lub salę balową.
   
7. 
   Wykonałem prosty model z gotowych elementów, np. z „Małego Modelarza".
   
8. 
   Naprawiałem zepsute sprzęty.
   
9. 
   Samodzielnie przygotowałem klej.
   

Uwagi
Zuch-„złota rączka" potrafi naprawić zepsute urządzenie, wyczarować „coś z niczego". Sprawność uczy zucha cierpliwości, dokładności, wyrabia zmysł estetyki, sprawność manualną, uczy radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Zuch może wykazać się zdolnościami podczas zespołowego zdobywania prawie każdej sprawności, podczas majsterki.
Aby nadal rozwijać zainteresowania zucha, można zaproponować mu sprawności: "Ludwiczek - nowoczesna gospodyni", "porządnicki", "sobieradek".