Pul mablag‘larining korxona iqtisodiyotidagi o‘rni va ularning asosiy vazifalari

5000-«Kassadagi pul mablag‘lari»ni hisobga oluvchi
hisobvaraqlar korrespondentsiyasi

№	Xo‘jalik muomalalarining mazmuni	hisobvararqlar korrespondentsiyasi		Yozuvlarni asdiqlovchi hujjatlar
		Debet	Kredit
1	Bankdagi tegishli Hisobvaraqlardan pul mablag‘larining kassaga kelib tushishi (ish haqi, nafaqa, mukofotlar)	5010	5110, 5210	Pul cheki pattasi va ko‘chirmasi, kassaning kirim orderi kassa kitobi
2	Yo‘ldagi pul amblag‘larining kelib tushishi	5010	5620	Kirim to‘g‘risidagi tasdiqnoma
3	Mahsulot ish va xizmatlarning naqd pulga sotilishi	5010	9010-9030	Sotish vedomosti va kassaning kirim orderi

Hisobdor shaxslar tomonidan olingan va ishlatilmagan ortiqcha summalarning qaytarilishi	5010	4230	Bunak Hisoboti va kassaning kirim orderi
Pul mablag‘larining kassadan Hisoblashishish Hisobvarag‘iga qaytarilishi	5110	5010	Topshirish e’loni va bankning ko‘chirmasi
Kassadan ish haqi va boshqa to‘lovlarning (yordam pullari, chukofotlar, ishtirok etishdan daromadlar)ning berilishi	6710	5010	To‘lov vedomosti va kassa chiqim orderi
Bir martalik yordam pulining kassadan tulanishi	9430	5010	Kassa chiqim orderi, rahbarning buyrugi va ariza

Jurnal-order shakli bo‘yicha hisobga olishda kassa bo‘yicha muomalalar 1-jurnallarda (5000-«Kassa «hisobvarag‘ining kredit oborotlari) va jurnal-orderga kiruvchi 1-qaydnomada (5000-«Kassa» hisobvarag‘ining debet oborotlari) aks ettiriladi. Aytib o‘tilgan registrlarga qilinadigan kaydlar kassirning tekshirilgan va ishlov berilgan Hisobotlari asosida har kuni olib boriladi. Kassa muomalalarini olib borish tartibida inventarizatsiya qilish ko‘zda tutilgan. Bunda kassadagi pul birma-bir sanaladi va kassadagi boshqa boyliklar tekshiriladi. Kassa inventarizatsiyasi invertizatsiyani tashkil etish va o‘tkazish» nomli 19-son BHMSga binoan har oyda to‘lanadi.

Investarizatsiya natijalari inv .15-shakldagi dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi kassadagi nakd pulning amaldagi qoldigi hisobga olish ma’lumotlari bilan taqqoslanadi, bu esa pul mablag‘lari kamomadini yoki ortiqchaligini aniqlashga imkon beradi. Dalolatnoma kassa taftish qilingan kuni rasmiylashtirilishi va komissiya a’zo-lari tomonidan imzolanishi lozim. Dalolatnoma ikki nusxada tuziladi: bir nusxasi . inventarzatsiya komissiyasi papkasida krladi, ikkinchisi korxona buxgalteriyasida saqlanadi.

Agar kamomad yoki ortiqchalik mavjudligi aniqlansa, komissiya kassirdan yozma tushuntirish talab qilishi lozim.

Inventarizatsiya natijalari o‘z vaqtida buxgalteriya hisobvaraqlarida aks ettiriladi:

* ortiqcha pullar chiqqanda, ushbu summa kassaga qaytadan kirim qilinadi:

D-t 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari»

K-t 9390-«Boshqa muomalaviy daromadlar»

kamomad aniqlanganida:

Dt 4730-«Moddiy zararni koplash yuzasidan xodimlarning qarzi»

Kt 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari»

kamomad summasini kassir bevosita kassaga tulaganida:

Dt 5010-«Milliy valyutadagi pul mablag‘lari»

Kt 4730-«Moddiy zararni qoplash yuzasidan xodimlarning qarzi».

kamomad summasi kassirning ish haqidan ushlab kolinganida:

Dt 6710-«Xodimlar bilan mehnat haqi yuzasidan hisoblashishishlar»

Kt 4730-«Moddiy zararni koplash yuzasidan xodimlarning qarzi».