Q = (massa 9Be + massa neutron massa 10Be) c 2



Yüklə 22,29 Kb.
tarix30.12.2023
ölçüsü22,29 Kb.
#167458
ishlanma2





20 Agar 9Be yadro uchun Eb bogManish energiyasi 58,16 MeV, 10Be yadrosi uchun esa 64,98 MeV ga tengligi ma’lum bo‘lsa, 9Be (n, y) I0Be reaksiyasining energiyasi Q aniqlansin.
9Be (n, y) 10Be reaksiyasining energiyasini (Q) topish uchun, birinchi 9Be yadrosi va neutron oʻrtasidagi massa va energiya farqlarini hisoblashimiz.

Q, reaksiyada ozod bo'lib ketadigan neutron va 10Be yadrosi uchun farqni ifodalaydi:

Q = (massa_9Be + massa_neutron - massa_10Be) * c^2

Ebuqa formula bilan ham foydalanish uchun, hamma massalarni elektronvolt (eV)da ifodalab olamiz.

Berilgan ma'lumotlarga asosan:
massa_9Be = 9.0121831 u = 9.0121831 * 931.494 eV/c^2
massa_neutron = 1.0086654 u = 1.0086654 * 931.494 eV/c^2
massa_10Be = 10.0135338 u = 10.0135338 * 931.494 eV/c^2

Q = (9.0121831 + 1.0086654 - 10.0135338) * 931.494 * c^2

Massalar uchun belgilangan qiymatlarni hisoblashdan so'ng, c (barqarorlik tezligi) - yorug'lik tezligi vaqtin o'zgarishining tezligi sifatida hisoblanadi. Bu qiymatning tushuntirilgan belgilangan o'lchovlar bo'yicha c ≈ 3 * 10^8 m/s hisoblanadi.

Shu sababli, yuqoridagi formulaga qiymatlarni kiritganimizda, c ni qiymatlari bilan almashtiramiz:

Q = (9.0121831 + 1.0086654 - 10.0135338) * 931.494 * (3 * 10^8)^2

Natijada, reaksiyaning energiyasi (Q) ni hisoblash uchun yuqoridagi formulani qo'llaymiz.



7 . 4He2 yadroni ikkita teng boMc ga boʻlish uchun zarur boʻlgan minimal bogʻlanish energiyasi E qancha.
ChatGPT
Geliy-4 (4He2) yadrosini ikkita teng massaga bo'lish uchun zarur bo'lgan minimal bog'lanish energiyasini hisoblash uchun biz massa-energiya ekvivalentligi printsipi va bog'lanish energiyasi tushunchasidan foydalanishimiz kerak.
Geliy-4 yadrosi ikkita proton va ikkita neytrondan iborat. Uni ikkita teng massaga bo'lish uchun har bir fragmentda bitta proton va bitta neytron bo'ladi.
Birinchidan, geliy-4 yadrosining umumiy massasini (m) topishimiz kerak. Proton va neytronlarning atom massalari taxminan 1,00728 atom massa birligiga (u) teng.
m = 2 * (proton massasi) + 2 * (neytron massasi) = 2 * 1,00728 u + 2 * 1,00728 u = 4,02912 u
Keyinchalik, ikkita teng bo'lakning massasini hisoblaymiz (m'):
m' = 2 * (proton massasi) + 2 * (neytron massasi) = 2 * 1,00728 u + 2 * 1,00728 u = 4,02912 u
Yadroning bo'linishi uchun zarur bo'lgan bog'lanish energiyasi (E) quyidagicha ifodalanadi:
E = (m - m') * c ^ 2
Bu erda c - yorug'lik tezligi (taxminan 3 × 10 ^ 8 m / s).
Qiymatlarni almashtirsak, bizda:
E = (4,02912 u - 4,02912 u) * (3 × 10^8 m/s)^2 = 0 * (3 × 10^8 m/s)^2 = 0 J
Shuning uchun geliy-4 yadrosini ikkita teng massaga bo'lish uchun zarur bo'lgan minimal bog'lanish energiyasi nolga teng. Bu shuni anglatadiki, geliy-4 yadrosini ikkita teng bo'lakka bo'lish uchun qo'shimcha energiya kerak emas, chunki ular allaqachon eng barqaror holatda.
2 .Alfa zarrachaning (4He2 geliy yadrosi) massasi ma=4,0015 amb Neytral geliy atomining massasini aniqlang.
ChatGPT
Alfa zarrachaning (4He2 geliy yadrosi) massasi ma = 4,0015 atom massa birligi (amu) sifatida berilgan.
Neytral geliy atomi (2He) alfa zarrasi kabi ikkita proton va ikkita neytrondan iborat. Shu bilan birga, u zaryadni muvozanatlash uchun ikkita elektronni ham o'z ichiga oladi. Elektronlarning massasi proton va neytronlarga nisbatan juda kichik bo'lganligi sababli, ularning geliy atomining umumiy massasiga qo'shgan hissasini e'tiborsiz qoldirishimiz mumkin.
Neytral geliy atomining massasini aniqlash uchun biz proton va neytronlarning massasini hisobga olishimiz kerak:
Neytral geliy atomining massasi = 2 * (proton massasi) + 2 * (neytron massasi)
Proton massasi (mp = 1,007276 u) va neytron massasi (mn = 1,008665 u) uchun atom massa birligi (amu) qiymatlaridan foydalanib, biz ushbu qiymatlarni tenglamaga almashtirishimiz mumkin:
neytral geliy atomining massasi = 2 * 1,007276 u + 2 * 1,008665 u = 2,014552 u + 2,01733 u = 4,031882 u
Shuning uchun neytral geliy atomining massasi taxminan 4,031882 atom massa birligiga (amu) teng.


1 Agar neytral litiy atomining massasi 7.01601 ambga teng bo'lsa, litiy yadrosining massasi aniqlansin
ChatGPT
Agar neytral litiy atomining massasi 7.01601 amb ga teng bo'lsa, bu massani yadro va elektronlar bilan bo'lgan massalarning yig'indisiga bo'lib tushuntiramiz.
Litiy atomida 3 elektron mavjud bo'lgan uchun elektronlar to'plami massani tashkil etadi. Bush atom massasi esa 7.01601 amb ga teng. Agarda atomning yadro massasini M bilan ifodalasak, yuqoridagi ma'lumotlardan ushlab holda, tenglikni hosil qilamiz:
7.01601 amb = M + 3 elektronlar massasi
Elektronning massasi juda kichik bo'lgani uchun, M ni yukga undan e'tiboran qo'shimcha ma'lumotlar ega bo'lishimiz kerak. Lekin kuch, litning isotop yadrolarining massalari o'zaro juda kuchli farq qiladi. Masalan, li-6 va li-7 izotoplarining yadro massalari 6.0151223 amb va 7.0160034 amb ga teng.
Buning uchun, agar neytral litiy atomining massasi 7.01601 amb bo'lsa, bu esa litiyning li-7 isotopining yadro massasi bo'ladi.
8 . 12C6 uglerod yadrosini uchta bir xil atomga bo'lish uchun zarur bo'lgan minimal E energiyani aniqlang.
ChatGPT
12C6 uglerod yadrosini uchta bir xil atomga bo'lish uchun zarur bo'lgan minimal energiyani (E) aniqlash uchun biz bog'lanish energiyasi tushunchasini va massa-energiya ekvivalentligi printsipini ko'rib chiqishimiz kerak.
Birinchidan, uglerod-12 yadrosining umumiy massasini (m) hisoblaymiz. Uglerod-12 ning atom massasi taxminan 12,01 atom massa birligiga (amu) teng.
m = 12,01 amu
Keyinchalik, uchta bir xil atomlarning massasini hisoblaymiz (m'):
m' = (m / 3) = (12,01 amu / 3) = 4,0033 amu
Yadroning bo'linishi uchun zarur bo'lgan bog'lanish energiyasi (E) quyidagicha ifodalanadi:
E = (m - m') * c ^ 2
Bu erda c - yorug'lik tezligi (taxminan 3 × 10 ^ 8 m / s).
Qiymatlarni almashtirsak, bizda:
E = (12,01 amu - 4,0033 amu) * (3 × 10^8 m/s)^2 = 8,0067 amu * (3 × 10^8 m/s)^2 = 8,0067 * (3 × 10^8)^2 J
Ushbu ifodani baholab, biz uglerod-12 yadrosini uchta bir xil atomga bo'lish uchun zarur bo'lgan minimal energiyani topishimiz mumkin.
Yüklə 22,29 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə