Qafar Çaxmaqlı İŞĞal və “MƏskunlaşdirma” FİTNƏkarliğI İşgal olunmuş Azərbaycan ərazilərinə



Yüklə 33,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə13/21
tarix08.07.2018
ölçüsü33,79 Mb.
#54457
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21

Birmənalı  şəkildə  demək olar  ki, Kəlbəcər  Ermənistanla  Dağhq 

Qarabağ  arasmda  olan  əsas  keçid 

olduğuna  görə  Ermənilər 

buranı  əldən  vermək  istəmirlər  və  buraya  əhali  yerləşdirməklə 

gələcəkdə  bu  əhalinin  hüquqlarını  bəhanə  edərək  buraları 

boşaltmaq  istəməyəcəklər.  Əsas siyasət budur.

Bu  mənada  Kəlbəcəri  ermənilər  “tarixi  Ermənistan”ın  içərisinə 

daxil  ediblər.  "Karvacar"  adlandırdıklan  ("Kar"-ermənicə  daş,  "vacar" 

isə  satmaq  deməkdir) bu  qədim türk  məskəninin  guya yalnız  “son  100- 

150  il  ermənisiz  qaldığım”  iddia edərək buraya  əhali  məskunlaşmasına 

xüsusi  əhəmiyyət  verirlər.

"Kəlbəcər"  toponiminin  mənşəyi  qədim  türk  dilində  (oykonimin 

ilkin  forması  Kevliçer kimi  qəbul  edilib)  "çay  üstündə  qala"  deməkdir. 

Kevli  "çayın üstü",  çer/car  "qala"  mənasını verir.  Yaşayış məntəqəsinin 

yerləşdiyi  qayada  Tərtərçay  çayı  boyunca  cərgə  ilə  düzülmüş  qədim 

süni  mağaralar  mövcuddur.  Buna  görə  də  mütəxəssislər  toponimi 

kevil/kəvl  və  qədim  türk  dillərindəki  cər (qaya,  yarğan)  komponentləri 

ilə əlaqələndirirlər.

Kəlbəcərdəki  oronomik  toponimlərin  hamısı  türk  mənşəlidir.  Bir 

sıra  qədim  türk  tayfalarının  adı  bu  gün  də  bu  toponimlərdə  yaşayır. 

Ermənilər  bu  rayonu  işğal  edəndən  sonar  burada  toponimlərin  adını 

dəyişdirməyə  başladılar.  Kəlbəcər  şəhərinin  özünü 

heç  bir  anlamı 

olmayan Karvacar  ( ermənicə kar-  daş, vacar-  satmaq) adlandırmışlar.

Kəlbəcər  ən  qədim  insan  məskənlərindən  biridir.  Bu  ərazidə  ibtidai 

insanın  təşəkkül  tapması  və  formalaşması  dördüncü  geoloji  dövrlə 

bağlıdır.  Bu  dövr  isə  4  milyon  ildən  artıq  bir  tarix  deməkdir. 

Kəlbəcərdəki  mağara  düşərgələrində  aparılmış  arxeoloji  tədqiqatlar 

sübut  edir  ki,  ibtidai  insan  icmasının  ilk  əmək  alətləri  həm  də  bu 

yerlərdə yaradılıb.

Kəlbəcər  ərazisində  30  min  ildən  çox  tarixi  olan  qədim  yaşayış 

məskənləri,  6  min  il  yaşı  olan  qaya  təsvirləri,  çöp  şəkilli  qədim  türk 

əlifbası  nümunələri  aşkar  edilib.  Buradakı  daş  abidələr  Şimali 

Azərbaycanda  erkən  dövr  türklüyün,  atəşpərəstliyin,  xristianlığın,  VII 

əsrdən  isə  İslamın  yayıldığı  dövrlərdə  yaradılıb.  Kəlbəcərdə  "Türk 

qəbristanlığı"  adı  ilə  tanınan  bir  neçə  qədim  məzarlıq  var.  Bunların  ən

52

böyüyü  Tirkeşəvənd,  Kəlbəcər,  Zar  və  b.  kəndlərin  ərazisindədir. 

Qəbirstanlıqlar  müxtəlif əsrlərdə  yaradılmış,  forma  və  ölçüləri  ilə  bir- 

birindən  fərqlənən  at,  qoç,  sandıq  qəbirüstü  fıqurlar,  başdaşı  və 

günbəzlərlə  zəngindir.Kəlbəcər  1993-cü  ilin  aprel  ayının  2-dən 

Ermənistan  ordusunun  işğalı  altındadır.  Dağlıq  Qarabağ  ərazisindən 

kənarda  yerləşən  Kəlbəcər  rayonunun  Ermənistan  Silahlı  Qüwələri 

tərəfindən  işğal  edilməsi  nəticəsində  dinc  əhaliyə  vəhşicəsinə  divan 

tutulub,  yerli  əhali  min  illər  boyu  yaşadığı  ata-baba  torpağından 

qovularaq  didərgin  salınıb.  Kəlbəcərin  işğalından  sonra 3205  saylı  iclasda 

BMT  Təhlükəsizlik  Şurası  822  saylı  Qətnamə  qəbul  edib.  Qətnamədə  bütün 

işğalçı  qüwələrin  Kəlbəcər  və  Azərbaycanın  digər  işğal  olunmuş 

rayonlanndan  dərhal  çıxarılması  tələb  olunur.  Lakin  indiyədək  həmin 

qətnamədən  irəli  gələn  hər  hansı  öhdəlik  yerinə  yetirilməyib.  Kəlbəcər 

rayonunun  əhalisi  Azərbaycan  Respublikasının  56  rayon  və  şəhərinin  707 

yaşayış  məntəqəsində  qaçqınlıq  şəraitində  yaşayır.  Kəlbəcər  rayonu 

ərazisində  qalmış  13.000-dək  fərdi  mənzil,  37.852  ha  meşə  sahəsi  indi  də 

talan  olmaqdadır.  BMT-nin  və  ATƏT-in  prinsiplərinə  zidd  olaraq  1999-cu 

ildən  Kəlbəcər  rayonu  ərazisində  ermənilərin  məskunlaşdınlması  başlanılıb. 

Göründüyü  kimi  Dağlıq  Qarabağ  və  işğal  olunmuş  digər  ərazilərimizdə 

ermənilərin  yerləşdirilməsi  davam  etdirılir.  Damşıqlar  zamanı  Dağlıq 

Qarabağın kənanndakı  rayonlann geri verilməsi belə,  ermənilərin gündəmini 

məşğul  etmir.  Hətta  bu  məsələlər  damşıqlar  predmeti  kimi  ortaya  çıxarkən 

milliyətçi  təşkilatlar  hakimiyyətə  təzyiqlər  göstərirlər  ki,  həmin  ərazilrin 

Azərbaycana  verilməsindən  söhbət  gedə  bilməz.  "Yerkrapa","Sərdarabad" 

kimi  təşkilatlar  dərhal  hədələrlə  ortaya  atılır. 

“Ərəb  bahan”  Azərbaycanm 

işğal  olunmuş  ərazilərində  süni  məskunlaşdırma  prosesini  sürətləndirib. 

Yaxın  Şərqə baş verən  iğtişaşlardan sonra bu proses pik həddinə çatıb.  Suriya 

və  digər  ölkələrdən  buraya  gətirilib  məskunlaşan  ailələr  var.  Ermənilərin 

Kəlbəcərin  məskunlaşması  ilə  ilgili  çəkib  yaydıqlan  bu  video  yuxanda 

deyilənlərin  bariz  nümunəsidir.  Ermənilərin  çəkib  yaydıqlan  bir  videoda 

ermənilərin  Kəlbəcərdə  necə  məkunlaşdıqlan,  onların  qədim  Azərbaycan 

torpaqlannı  necə  öz  adlanna  çıxdıqlan  görüntülənir.  Kəlbəcərin  ən  hündür 

yerində  davanıb  bu  yerlərin  ermənilərə  aid  ərazilər  olduğunu  qələmə  verən 

erməni  gənci  özü  də  xaricdən  buraya  könüllü  yaşamağa  gələnlərdəndir. 

"Karvacar"  adlandırdığı  ("Kar"-ermənicə  daş,  "vacar"  isə  satmaq  deməkdır) 

bu  qədim  türk məskəninin guya yalnız son  100-150  ıl  ermənisiz  qaldığım  və 

nəhayət,  öz  sahibinə  qovuşduğunu  həyasızcasma  iddia  edən  erməni  gənci

53



burada yerləşdirmə planının istədikləri kimi getmdiyindən narazıdır.  Deyir ki, 

keçmiş  hakimiyyət  yanlış  olaraq  buralan  dağıdıb  talamaq  siyasəti 

yürütmüşdü,  bu  o  demək  idi  ki,  nə  zamansa  buranın  Azərbaycana  təhvil 

veriləcəyi anlaşılırdı. Amma  1998-ci  ildə  "azad olunmuş"  7 rayonun hamısına 

ermənilər  gətirilərək,  onlan  burada  yerləşdirmək  bir  qərara  bağlandı  və 

Kananyanın  dediklərindən  belə  çıxır  ki,  ondan  sonra  buraya  əhali  gəlib 

yaşamağa  başladı  İndı  Kəlbəcərin  122  kəndindən  15-16-da  məskunlaşma 

gedir. 2007-ci  ildən  “DQR”  “prezidenti”  Bako  Saakyan  və  onun  separatçı 

komandası 

keçmiş  rəhbərlərdən  fərqli  olaraq  erməni  milli  maraqlanmn 

ifadəçisi  kimi  çıxış  edirlər.  Kəlbəcər  şəhərinin  aşağı  hissəsində  videodan  da 

göründüyü kimi,  əhali yerləşdirilib və  onlar burada vaşamaqdadır,  evlərin bir 

çoxu  bərpa  olunub.  Bu  evlərdə  həm  buram  özünə  məskən  seçənlər,  həm  də 

buraya  çalışmağa  gələnlər  yaşayırlar.  Onun  sözündən  anlaşılır  ki  ,  2005-  ci 

ildə  burada  mənzil  tikilməsı  dayandınlmışdı.  İndi  isə  bu  işə  yenidən 

başlanılıb.  Gəlmə  erməni  Aleksandr  Kananyanm  sözündən  belə  çıxır  ki, 

ermənilər  bu  torpaqlan  heç  vaxt  Azərbavcana  verməyəcəklər  və  bunda 

israrlıdırlar.  Murovdan Araz çayına qədər ennənilərin məskunlaşdığı vüzlərlə 

kənd-qəsəbə  var.  Kəlbəcər və  Laçın rayonlan faktiki  olaraq  Qarabağı  ərazicə 

Ermənistana bağlayıb. Təbliğ olunan siyasət budur.  Erməni diasporu da bu işə 

yardımlannı  əsirgəmir.  Suriyadan  qaçqın  düşənlərin  bir  çoxunun  məhz  bu 

aralıq  ərazidə  yerləşdirilməsi  də  göstərir ki,  həmin  torpaqlar  könüllü  surətdə 

boşaldılma>acaq. 

Adışəkilən  videoda  deyilir  ki,  məskunlaşdınldıqları 

Azərbavcan  ərazilərində  doğulan erməni  uşaqlan  buranı  öz vətənləri  sayır və 

onlar  özlən  buranın  ən  etibarlı  müdafıəçilərdir.  Deyilir  ki,  bu  işi  ermənilər 

davam  etdirməlidir.Göründüyü  kimi  Dağlıq  Qarabağ  və  işğal  olunmuş  digər 

ərazilərimizdə  ermənilərin  yerləşdirilməsi  davam  etdirilir.  Danışıqlar zamanı 

Dağlıq  Qarabağın  kənanndakı  rayonlann  geri  verilməsi  belə,  ermənilərin 

gündəmini  məşğul  etmir.  Hətta  bu  məsələlər danışıqlar predmeti  kimi  ortava 

çıxarkən  milliyətçi  təşkilatlar  hakimiyyətə  təzyiqlər  göstənrlər  ki,  həmin 

ərazilrin 

Azərbaycana 

verilməsindən 

söhbət 


gedə 

bilməz. 


"Yerkrapa","Sərdarabad"  kimi  təşkilatlar  dərhal  hədələrlə  ortaya  atılır. 

"Sərdarabad"  hərəkatınln  rəhbəri,  keçmiş  terrorçular  Alex  Yeniqomşyan, 

Jirayr  Sefılyan  və  millət  vəkili  Zaruhi  Postanç  yan  birgə  bəyanat verərək 

Artsax  Respublikasmın  Dağlıq  Qarabağ  münaqişəsinin  həlli 

prosesində 

"azad edimiş" torpaqlann heç bir vəchlə Azərbaycana qavtanlmayacağım önə 

sürmüşlər.  Qarabağm  Aranı  da  Dağlıq  hissəsi  də  ermənilərindi,bu  millətin 

etnık  vətən  biridir.  70  ildə  Azərbaycan  ləzgilər,  tatlar,  talışlar,  ermənilər, 

udinlə,  və  s.  bölgədə  yaşayan  yerli  xalqlann  assimilyasiyasım 

həyata


54

keçirmək  üçün  cəhd  etmişdir."Madrid  prinsipbri"  əslində  1921-ci  iidə 

yaşananları  yenidən  həyata  geçirmək  üçün 

edilən  bir  fəaliyyətdir, 

Azərbaycanda  ermənilərə  qarşı  soyqırım  həyata  keçirmək  üçün 

cəhddir.  Biz bütün ermənilərə  müraciət  edirik ki,  erməni  soyqınmı  davam 

edə  bilər,  ındi  Artsax  və  işğaldan  azad  olunmuş  ərazilərdə  də  baş  verən 

qarşıdurmalarda,  Ermənistanm  və  erməni  xalqını  üzləşdiyi  problemlər 

təhlükəli nəticələ  verə bilər."Onlar bu ərazilərin Azərbaycana qaytarılmaması 

üçün  erməni  xalqımyemdən  silaha sanlmağa səsləmişlər.  Bu o  deməkdir ki, 

işğal  olunmuş bu ərazilər elə də asanlıqla azad edilməyəcək.  Kəlbəcər isə heç 

vaxt  Dağlı  Qarabağın  ərazisi,  Dağlıq  Qarabağa daxil  olan  rayon  deyil.  1993- 

cü  ildə  işğal  edilən  Kəlbəcərin  Dağlı  Qarabağı  ərazisi  olmadığı  BMT-də  də 

təsdiqlənib  və  məhz  Kəlbəcərin  işğalından  sonra  BMT  Təhlükəsizlik  Şurası 

Ermənistan  ordusunun  Azərbavcan  torpağım  işğal  faktını  təsdiqləyərək, 

işğalçılann  zəbt  etdikləri  ərazidən  qeyd-şərtsiz  çıxması  barədə  növbəti 

qətnamə qəbul edib.

Kə/bəcərin mərkəzindən bir görüniiş

55



Yüklə 33,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə