Sual:- Kaşatağda əhalinin daha çox yerləşməsi üçün nələr
edilməlidir. Hansı addımlar alınmalıdır?
Cavab:-M ənə müraciət edənlərə deyirəm ki, kəndi sevirmi? Vətəni
necə? Onu qorumağı bacaracaqmı? Digər məsələlər asandı. Mövcud
mənzil fondundan yer ayınb veririk, əlbəttə mühacirlərdən kim ev
tikmək istəyirsə özü kömək edirik, əlbəttə ki, tikinti materialları
veririk. “Kaşatağ” Fondunun maliyyə yardımları ilə istənilər adamı
burda yerləşdirmə imkammız vardır.
Bunu Laçına əhali yerləşmə idarəsinin başçısı deyir Laçın
rayonunun adı
dəyişdirilərərək Kaşatağ rayonu qoyulmuşdur.
Laçın şəhəri isə isə Berdzor (ermənicə Qaladərəsi anlamını verir)
adlandırılır.
66
Laçında kilsa d? inşa edilib. Dağlıq Qarabağda erməni keşişz
bunu sorduq. Dedik bu nəyə lazwıdır, bura ki, geri verilnwsi nəzzrda
tutulan Azərbaycan torpaqhırıdır? Dedi ki, ernıəni xalqı ilk
xristianlardan biri olaraq çox dindardır. Gecə- gündüz ibadət edirlər.
Onlar ibadətsiz dura bilməzlər. Burada da xüsusi proqramla
işləyirlər.
Hayastan Fondunun inşa etdiyi evlər
67
Erməni diasponımm proqranımı hazırlamışlar . Mərkəzi ofısi Kiprdd
yerləşən ARİ (Artsakh Roots Investment) 600 nəfər ailənin bütün
ehtiyaclarını ödəyərək onları Laçına yerləşdirmə işini başa
çatdırmışdır.
Qanunsuz Məskunlaşma... danışıqlar
prosesində ermənilərin üstün arqumenti ola
bilərmi?
Ermənilər düşünürlər ki, bu ərazilərə
əhali yerləşdirməkla
danışıqlar zamanı onların haqqının olmasını irəli sürməklə nəyəsa
nail ola bilər. Onlara heç bir beynəlxalq nəzarət olmadığından onlar bu
qanunsuz
məskunlaşmanı
özləri
bildikləri
kimi
aparmaqdalar.
Kəlbəcərin işğalından sonra 3205 saylı iclasda BMT-nin Təhlükəsizlik
Şurası 822 saylı Qətnamə qəbul edib. Qətnamədə bütün işğalçı
qüw ələrin
Kəlbəcər
və
Azərbaycanın
digər
işğal
olunmuş
rayonlanndan dərhal çıxanlması tələb olunur. Lakin indiyədək həmin
qətnamədən irəli gələn hər hansı öhdəlik yerinə yetirilməyib. Kəlbəcər
rayonunun əhalisi Azərbaycan Respublikasınm 56 rayon və şəhərinin
707 yaşayış məntəqəsində qaçqınlıq şəraitində yaşayır. Kəlbəcər
rayonu ərazisində qalmış 13.000-dək fərdi mənzil, 37.852 ha meşə
sahəsi indi də talan olmaqdadır. BMT-nin və ATƏT-in prinsiplərinə
zidd olaraq 1999-cu ildən Kəlbəcər rayonu ərazisində ermənilərin
məskunlaşdırılmasına başlanılıb. Göründüyü kimi Dağlıq Qarabağ və
işğal olunmuş digər ərazilərimizdə ermənilərin yerləşdirilməsi davam
etdirilir. Damşıqlar zamanı Dağlıq Qarabağın kənanndakı rayonlann
geri verilməsi belə, ermənilərin gündəmini məşğul etmir. Hətta bu
məsələlər danışıqlar predmeti kimi ortaya çıxarkən milliyətçi təşkilatlar
hakimiyyətə təzyiqlər göstərirlər ki, həmin ərazilrin Azərbaycana
verilməsindən söhbət gedə bilməz. “Ərəb bahan” Azərbaycanın işğal
olunmuş ərazilərində süni məskunlaşdırma prosesini sürətləndirib.
Yaxın Şərqə baş verən iğtişaşlardan sonra bu proses pik həddinə çatıb.
Suriya və digər ölkələrdən buraya gətirilib məskunlaşan ailələr var.
Ermənilərin Kəlbəcərin məskunlaşması ilə ilgili çəkib yaydıqları bu
video yuxanda deyilənlərin bariz nümunəsidir.
Ermənilərin çəkib
vaydıqlan
bir
videoda
http: //www. voutub e . com/
Qafar
Çaxmaqlının Modem.az-a
ş ə rh i)
ermənilərin
Kəlbəcərdə
necə
məkunlaşdıqlan, onlann qədim Azərbaycan torpaqlannı necə öz
adlanna çıxdıqları görüntülənir. Kəlbəcərin ən hündür yerində dayamb
bu yerlərin ermənilərə aid qədim ərazilər olduğunu qələmə verən
erməni gənci özü də xaricdən buraya könüllü yaşamağa gələnlərdəndir.
"Karvacar" adlandırdığı ("Kar"-ermənicə daş, "vacar" isə satmaq
deməkdir) bu qədim türk məskəninin guya yalnız son 100-150 il
ermənisiz qaldığmı və nəhayət, öz sahibinə qovuşduğunu həyasızcasına
iddia edən erməni gənci burada yerləşdirmə plamnın istədikləri kimi
getmdiyindən narazıdır. Deyir ki, keçmiş hakimiyyət yanlış olaraq
buralan dağıdıb talamaq siyasəti yürütmüşdü, bu o demək idi ki, nə
zamansa buranın Azərbaycana təhvil veriləcəyi düşünülürdü. Amma
1998-ci ildə "azad olunmuş" 7 rayonun hamısına ermənilər gətirilərək,
onlan burada yerləşdirmək bir qərara bağlandı və bu diaspor uşağı
Kananyanm dediklərindən belə çıxır ki, yalnız münasibət dəyişəndən
sonra buraya əhali gəlib yaşamağa başladı. Təbliğati iş öz bəhrəsini
verdi. Onun dediklərindən belə anlaşıhr ki, indi artıq Kəlbəcərin 122
kəndindən 15-16-da məskunlaşma aktiv gedir. Deyir ki, 2007-ci ildən
“DQR” “prezidenti” olan Bako Saakyan və onun separatçı komandası
keçmiş rəhbərlərdən fərqli olaraq erməni milli maraqlannm ifadəçisi
kimi çıxış edirlər.
Çəkilən videodan da göründüyü kimi, Kəlbəcər
şəhərinin aşağı hissəsində əhali yerləşdirilib və onlar burada
yaşamaqdadır, evlərin bir çoxu bərpa olunub. Anlaşılır ki, bu evlərdə
həm buranı özünə məskən seçənlər, həm də buraya çalışmağa gələnlər,
hərbiçilər yaşayırlar. Onun sözündən anlaşılır k i , 2005- ci ildə burada
mənzil tikilməsi dayandınlmışdı. İndi isə bu işə yenidən başlanıhb. Bu
gəlmə erməni Aleksandr Kananyamn sözündən belə çıxır ki, ermənilər
bu torpaqlan heç vaxt Azərbaycana verməyəcəklər və bunda
israrlıdırlar. Deyir ki, artıq Murovdan Araz çayına qədər ermənilərin
məskunlaşdığı yüzlərlə kənd-qəsəbə var. Kəlbəcər və Laçın rayonları
faktiki olaraq Qarabağı ərazicə Ermənistana bağlayıb.
Hər gün
Ermənistan TV- lərində təbliğ olunan siyasət budur. Erməni diasporu
da bu işə yardımlarım əsirgəmir. Suriyadan qaçqın düşənlərin bir
75