Qafar Çaxmaqlı İŞĞal və “MƏskunlaşdirma” FİTNƏkarliğI İşgal olunmuş Azərbaycan ərazilərinə



Yüklə 33,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/21
tarix08.07.2018
ölçüsü33,79 Mb.
#54457
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21

sikkə  sayılan  pullann  tapılması  barədə  bütün  dünyada  hay-küy 

qaldırmışdılar.  O  zaman,  yəni  XX  əsrin  70-ci  illərində,  akademik 

V.V.Piotrovski  elə  ermənilərin  Oz jumalındaca (“İstoriko-fıloloqiçeskiy 

jum al”)  onlan  rüsvay  etmiş,  ərəb  sikkələrini  “özününküləşdirən” 

erməni  alimlərinin  iç üzünü açıb göstərmişdi).

Bu,  özlərinə  tarixçi  deyən  ermənilərin  tarixə  əsl  baxışını  göstərir. 

Xəyallarında qurduqlan “dənizdən-dənizə olan dövlətləri”  də  məhz belə 

qurulub, tarixləri  də belə “ola bilər ki...”  eyhamları  ilə yazılıb.

.Xaricdəki  erməni  lobbisinin  pulları  ilə  aparılan  bu  sərsəm  arxeoloji 

qazıntılarda  məqsəd  əslində  təkcə  yalançı  tarix  yaratmaq  deyil,  həm  də 

ayrılan vəsaiti mənimsəməkdir.

Qazıntılara  rəhbərlik  edən  tarix  elmləri  namizədi  Vardeqes 

Safaryamn  açıqlaması  da  bunu  sübut  edir.  Qondarma  tarixçi  deyib  ki, 

guya  “Tiqranakert”in  şimal  hissəsinin  qala  divarlannın  uzunluğu  500 

metrə  çatır.  Safaryanm  bundan  sonra  dedikləri  erməni  yalamnın  hansı 

həddə  olduğunu  göstərir:  “Avropa  üçün  Troya  nədirsə,  ermənilər  üçün 

Tiqranakert də odur” .

Ermənilərin  daha  bir  yalanı  da  guya  bu  “tapıntılar”dan  sonra 

Qarabağa  olan  turist  axını  ilə  bağlıdır.  Rusiya  və  xarici  jurnalistlərin 

“ölü  diyar”  adlandırdıqları  işğal  zonasında  erməniləri  yalançı  vədlərlə 

də  məskunlaşdıra  bilməyən  Ermənistan  rəhbərliyinin  bu  cür  təbliğatı 

sabun köpüyü kimidir.

Qondarma  “DQR”in  “turizm  və  ətraf mühitin  mühafızəsi”  şöbəsinin 

rəisi  Sergey  Şahverdiyanın  iddiasına  görə,  Qarabağa  hər  ötən  il  turist 

axını  artır.  Şahverdiyan  deyib  ki,  ötən  illə  müqayisədə  2013-cü  ilin  ilk 

rübündə  Dağlıq  Qarabağa  gələn  turistlərin  sayı  51  faiz  artıb. 

“Tiqranakert  açıq  muzeyini  2012-ci  ildə  50  mindən  çox  turist  ziyarət 

edib”  deyə,  Şahverdiyan  davam  edib.  Qarabağa  vaxtilə  elə  turist  kimi 

köçürülən ermənilərin həyasızlığına məəttəl  qalmaya bilmirsən.

Qarabağın  100  ildən çox müddət ərzində arxeoloji  tədqiqi  prosesində 

nə  dağlıq,  nə  də  düzən  Qarabağda  heç  bir  qədim  erməni  yaşayış  yeri, 

nekropolu,  qalası  və s.  aşkar olunmamışdır.

Arxiv  sənədlərinə  görə,  Xankəndi  XVIII  əsrin  axırlannda  o  dövrdə 

Qarabağ  xanlıqlarının  başçılarının  -  xanlann  istirahəti  üçün  yaşayış 

məskəni 

kimi 


salınıb. 

Xanların  fəaliyyətinə  maksimum 

şərait

94

yaradılması  üçiin  məskən  xanlığın  paytaxtı  Pənahabadın  (Şuşanın)  10 

kilometrliyində,  nisbətən  dağ  ətəyində  salınır.  Bu  zaman  onun  xanlığın 

digər  vacib  şəhər  və  kəndlərinə,  Ağdama,  Xocalıya,  Malıbəyliyə, 

Kərkicahana və digərlərinə yaxın olması  da əsas götürülüb.  İlk illər yeni 

yaşayış  məskənində  ancaq  xan  ailəsi  və  onun  yaxınları  yaşadığından  el 

arasında  “Xanın  kəndi”  kimi  tanınır.  Qısa  bir  müddətdən  sonra  qəsəbə 

Xankəndi  adını  alır.

Qarabağ  xanlığını  zorən  Rusiya  imperiyasına  birləşdirən  1813-cü  il 

Giilüstan  müqaviləsinə  qədər  Xankəndi  ancaq  xan  ailəsinin  və  ona 

yaxın  azsaylı 

əyanların  yaşadığı  kiçik  yaşayış  məskəni  kimi 

formalaşmışdı.  1813-cü  ildə  Xankəndində  heç  bir  erməni  və  rus  ailəsi 

yaşam asa  da,  artıq  1847-ci  ildə  orada  80  erməni,  52  rus  ailəsinin 

yaşadığı  ev və erməni  kilsəsi  var idi.

Çar  işğalından  sonra  böyüyən  Xankəndi  şəhərinə  bir  qayda  olaraq 

İrandan  köçürülən  ermənilər  yerləşdirilib,  etibar  doğurduqlarına  görə 

çar  ordusunun  hərbi  hissələrində  və  dövlət  idarələrində  işlə  təmin 

edilirdilər.  1900-cü  ildə  Xankəndində  artıq  3  min  əhali  yaşayır,  hətta 

ikisinifli  məktəb  də  fəaliyyət  göstərirdi.  Şəhərdə  1-ci  Sujeno- 

Vladiqafqaz Tersk kazak qoşun postu yerləşdirilir.

Məqsədli  yeridilən  etnik  siyasət  nəticəsində  ötən  əsrin  əw əllərində 

Xankəndində  erməni  və  rus  əhalisinin  sayı  xeyli  artır.  Ancaq  bununla 

belə,  şəhərdə  xeyli  sayda  xan  nəslinin  nümayəndələri,  azərbaycanlı 

ziyalılar,  musiqiçilər  və  sənətkarlar  yaşayırdılar.  Məqsədli  təcrid 

siyasətinə  baxmayaraq  onlar  Xankəndində  ciddi  söz  sahibi  idilər  və 

hakimiyyət onlarla hesablaşmalı  olurdular.

1917-ci  ildə  Rusiya  imperiyasında  baş  verən  Oktyabr  inqilabından 

sonra 

Cənubi 


Qafqazda 

cərəyan 


edən 

mürəkkəb 

proseslər 

Xankəndindən  də yan  ötmədi.  XIX əsrdə tarixi  Azərbaycan  dövləti  olan 

İrəvan  xanlığı  torpaqlarına  yerləşdirilmiş  İran  erməniləri  orada 

Ermənistan  dövləti  elan  etdilər.  Bununla  kifayətlənməyən  erməni 

millətçiləri  Azərbaycanın  Naxçıvan,  Zəngəzur,  Dağlıq  Qarabağ, 

ümumilikdə  bütün  Azərbaycan  torpaqlarına  iddia  etməyə  başladılar. 

Bunun 

üçün 


erməni 

hərbi 


birləşmələri 

həmin 


bölgələrdəki 

azərbaycanlılar  yaşayan  şəhər  və  kəndlərə  hücum  edir,  dinc  insanlan



95


qətliam  edirdilər.  Bakı,  Şamaxı,  Quba,  Göyçay,  Göyçə,  Zəngəzur 

qırğınlanna aid arxiv sənədləri  indi  də durur.

Ağdamda  qazıntılara  gəlincə,  e.ə.  II  minilliyin  I  yarısına  aid  edilən 

(orta  tunc  dövrü)  Üzərliktəpə  yaşayış  yeri  öyrənilmişdir.  Yaşayış 

yerinin  ətrafına  qala  hasarı  çəkilmişdir.  Bundan  başqa,  Azərbaycan 

arxeoloqları  tərəfındən  Ağdamın  Şıxbabah  və  Papravənd  kəndi 

ərazisində e.ə.  XII-IX əsrlərə aid  ətrafına qala divarları  çəkilmiş yaşayış 

məskənləri  tədqiq  olunmuşdur.  Bu  abidələr  Azərbaycanda,  xüsusilə 

onun  Qarabağ  bölgəsində  ilkin  şəhər  mədəniyyətinin  formalaşmasını 

sübut edir və Azərbaycan xalqının tarixi  keçmişinə məxsusdur.

Bütün  bu  abidələrin  məhz  Azərbaycan  xalqımn  tarixi  keçmişinə 

məxsus  olması  dünya  arxeologiyasına  çoxdan  məlumdur  və  həmin 

abidələrin  erməni tarixinə heç bir aidiyyəti  yoxdur.

Polşanın  tanmmış  alimi  Voytsex  Pastuşka  hələ  bir  müddət  əw əl 

“Tiqranakert”  barədə  danışarkən  deyib  ki,  qazıntılar  “arxeoloji  deyil, 

siyasi  qazıntılardır”.

Burada  tapılan  Bazulik  IV  əsrə  aiddir.  Etirazımız  yoxdur,  ama 

bunun  ermənilərə  nə  aidiyyatı  var?  Həmin  tarixlərdə  bu  ərazilərdə 

ermənilərin yaşaması  barədə tək bit fakt yoxdur.

96

97



80-ci  illərdə  Azərbaycan  burada  ekspedisiya  aparıb  və  tapılan  bu 

daş  da  Türk  kültürünün  nişanəsidir.  Onu  "Türkləşdirilmiş"  Erməni 

kilsəsi  adlandıranlar  ənənəvi 

saxtakarlığı  burada  da  davam 

etdirirlər.  Buna  da  Tiqranakert  yaxınlığında  bir  qala  olaraq  qələmə 

verirlər.

http://tigranakert.am

98

Ağdamda  “Tiqranakert”  muzeyi..

Ermənilər 

son 

zamanlar 

işğal 

etdikləri 

Azərbaycan 

ərazilərindəki  azərbaycanlılara  məxsus  maddi  və  mənəvi 

dəyərləri 

mənimsəməklə 

erməniləşdirmək, 

bu 

ərazilərdə 

Azərbaycan  türklərinə  məxsus  əşya  və  dəlilləri  məhv  etmək 

istiqamətində 

çox 

ciddi 

və 

təhlükəli 

iş 

aparırlar.

Onlar Azərbaycan  orazilorindo törotdiklori  bu cinayot omollorino  İngiltorə, 

Amerika  vo  Fransadan  da  omokdaşlar  colb  edorok,  bu  qazıntı  işlərini 

beynolmilolloşdirorok  ona  hüquqi  don  geyindirmoyo  çalışırlar.  Ermonilor 

xarici  turistlorin  diqqotini  bura  çokmok  moqsodi  ilo  Ağdam  rayonu 

orazisindoki  Şalıbulaq  saray  kompleksini  tomir  edorok  Komplcksin 

içorisindo  “Tiqranakert"  adlı  tarix  muzeyinin  yaradıldığını  tontonoli 

şokildo  elan  edib,  bu  barodo  xoborlori  xarici  intemet  şobokolorindo 

yerloşdiriblor.  Eyni  zamanda  Ağdam  orazisindo  apardıqları  bu  qazıntılar 

zamanı  orazido  15-don  çox  Xocalı  Modoniyyotino  aid  moşhur  kurqanlan 

(torpaq  qobirlori)  dağıdaraq  oldo  etdiklori  maddi  sübutlan  Ermonistana 

daşıvıb  aparıblar.  O  cümlodon  buradakı  toponim  vo  yer  adlarını 

dəyişdirorok  Şahbulaq  saray kompleksinin  adım  Surenavan,  otraf orazılori 

iso  Tiqranakert  adlandırmağa  başlayıblar.  Qeyd  edək  ki,  Şahbulaq  qalası 

Bayat  qalasından  önco  Qarabağ  xanlığına  inzibati  morkozi  kimi  tikilib. 

Müdafıo tipli tikili olan qala müoyyən bır dövr ərzindo  Qarabağ xanlığrnın 

iqamotgahı 

kimi 


istifadə 

olunsa 


da, 

sonralar 

xanlığın 

yay 


iqamotgahlanndan  birinə  çevrilib.  Tarixi  mənbolərdo  göstərilir  ki, 

"Qarabağ xanı Pənahəli xan Ağdam şəhərindən  10 km aralıda indiki



99


100

101


103


104


Son  söz

Artıq  bu  danılmaz  faktdır  ki,  Ermənistan  nəinki  Azərbaycamn 

keçmiş  Dağlıq  Qarabağ 

Muxtar  Vilayətinə,  həmçinin  işğal  altında 

olan  yeddi  Azərbaycan  rayonuna  əhali  yerləşdirmə  siyasətini  planlı 

şəkildə  davam  etdirir.  Azərbaycanm beynəlxalq  səviyyədə  etirazlanna 

baxmayaraq  bu  iş 

dayandınlmır. 

Bununla  əlaqədar  ortada 

Ermənistanm  dövlət  səviyyəsində  verdiyi 

qərarlar  var.  Xüsusi 

proqramlar  hazırlanıb, 

komissiyalar  qurulub, 

hər  bir  yaşayış 

mərkəzində  yerləşdirmə 

qurumlan  fəaliyyət  göstərir. 

ATƏT 

missiyasınm  hesabatlarından  təsdiqlənən  məlumatlara  görə  ötən  əsrin 



90-cı  illərinin  ortalanndan  başlayaraq  2013-ci  ilə  qədər  Dağlıq 

Qarabağa  və  işğal  altındakı  digər  ərazilərə  25-27  min  erməni 

köçürülüb. 

Bu  köçürülmə  siyasəti  Ermənistan  hökuməti,  xaricdəki 

erməni  diasporu  tərəfındən  dəstəklənib  və  maliyyələşdirilib.  Nəzərə 

alsaq  ki,  son  zamanlarda  Suriyadan və  digər yerlərdən  məcburi  köçkün 

olanlar  da  buraya  yerləşdirilib,  bu  say  5-10  min  arasında  artmışdır. 

Azərbaycanm  işğal  olunmuş  ərazilərində bu  gün  qanunsuz yaşayan  35 



min  əhali  vardır.  İşğalçı  dövlət  başqa  bir  ölkənin  ərazisində  istədiyi 

kimi  əhali  məskunlaşdınlması  fıtnəkarlığını  davam  etdirməsi  o 

deməkdir  ki, 

bu  ərazilərin  boşaldılması  fıkri 

və  niyyəti  yoxdur. 

Yerləşdirmə  siaysi  xarakter  daşıyır,  Ermənistanm  siyasi  xadimlərinin 

də  dilə  gətirdikləri  kimi,  buraya  “azad  edilmiş  ərazilərdir”.  Deyilir 

ki,  bu  ərazilərin  Azərbaycana  qaytanlmsından  söhbət  gedə  bilməz. 

ATƏT-in  yaratdığı  Faktaraşdıncı  Missiyasımn  hesabatında  bütün 

bunlar yer alıb.  Baxın,  qanunsuzluq beynəlxalq  səviyyədə qeyd  olunur, 

amma  bu  qanunsuzluğun  qarşısmın  alınması  “mümkün  olmur”. 

Ermənistanm  da  1993-cü  ildə  qoşulduğu  12  avqust  1949-cu  il  tarixli 

Mülki  Əhalinin  Müharibə  Zamanı  Müdafıəsinə  aid  Dördüncü  Cenevrə 

Konvensiyası  və  ona əlavə Protokollara zidd  olan bu  fəaliyyətə görə  o 

beynəlxalq  təşkilatlar  tərəfındən  mühakimə  olunmalı  və  sanksiyalar 

tətbiq  olunmalıdır. 

Ən  yaxşı  sanksiya  isə  Azərbaycanm  sanksiyası 

olmalıdır.



106

Təəssüf  ki,  bu  gün  təcavüzkar  dövlətlə  təcavüzə  məruz  qalan 

dövlətə  eyni  gözlə  baxılır.  BMT-nin 

məlum  qətnamələri  kağız

üzərində  qalıb.  ATƏT-in 

20  iilik 

fəaliyyəti  heç  bir  nəticə

verməmişdir.  Onun  Faktaraşdıncı  missiyasının  da  raportlanmn  bir 

gücü  yoxdur.  Bizcə, 

belə  olan  halda  Azərbaycanm  öz  torpaqlannda 

suveren  hüquqlannı, 

qanunlannı 

bərpa  etmək  üçün  antitenor 

əməliyyatları  keçirməyə  haqqı  vardır və  təcavüzkann,  işğalçı  dövlətin 

yerində oturdulması  zamanı  artıq gəlmişdir.

107



Qaynaqlar:

1.  Azərbaycan  tarixi.  IV c.,  Bakı, 2000, s.49

2.  IlIoneH  H.  HoBbie  33MeTKH  Ha  ApeBHioıo  HCTopmo  KaBKa3a 

h  


ero  oÖHTaTejıefi.  C I I 6 ,1896,  c.26

3.  /I,y6pOBHH  H.  HcTOpHH 

BOHHbl  H  B J ia a ilH e C T B a   p y C C K H X  



Ha 

KaBKa3e.  T

om

  1, 

k h . 2 ,  



C n 6 , 1871,  c.406

4.  AfleHu 

H. 

ApMeHHH 

-  

HoBbiü 

eHHHKjıoneaıiHecKHH 

cjıOBapb.  C n ö ,  1912, 

t o m . 3



5.  H.H.HIaBpoB.  HoBan  yrpo3a  pyccKOMy  flbjıy 

 

3aKaBKa3be; 

npeacTOHuıan  pacnpoflaaca  MyraHH  HHopoauaMb.  C .neT epöypr, 

1911,  c.63-64.  Çakmaklı  Gaffar  “Dağlık  Karabağ  işgalden  once  ve 

sonra” (Türkçe) Yalova-2011

7.  hay-do.am  19.09.2011

8.06o3peHHe 

P o c c h h c k h x   b . i h z i c h h i i  



3a  KaBKa30M. 

h . 


III  0 1 6 . ,  

1836.

9.IƏ-uıpnı.^  Zuıljnpjmtı  Mı^tqbu  ı[bjıuıplımljhcjlıbL tı  ı|hpmlımtıqiıtL 

A n^ m pm ııünı^ pılm ^ m ııp,  Aravot, 24 uhıquıhıfphp, 2012)

1 0 .U .h } ı  U m p q m p ] m h | ı   P | n q   2 0  

o k t h

6

p h



  2 0 1 3   r .

1 1 .” Z n q p   ü m p ı j l ı m h g n ı l   t   q m n h n t ı f   h m j p h h j ı p .   q n p h p h p m g h  

U p g m J u n L i f ”   i n t e r v i e w . a m

12.  K əlbəcər  haqqında  erm ənicə  reportaj  w w w .youtube.com . 

ıfar Çaxm aqlm m   M odern.az-a  şərhi

13.Tigranakert.am .18.02.2013

14.ApMeH 

MaHBejiHH  OCBOBOMC^EHHblE  TEPPHTOPHH. 

TO 3 T O   03H A 'IA E T ?   TaseTa  "Asr’ ://azg am

15.Ahiot


 

EerjıapHH,  XCnTejib  ocBoöo/K/ıeHHoro  YxTacapa: 

" H  

octo  (JıaHaTHHHO jiio6jih)  cbok)  3eMjiK)"  hay-do.am  25.11.2011



löXaMjıeT neTpocHH,  TnrpaHaKepT:

IlojiHTKoppeKTHaH  apMenncTHKH. 

BKjnonan 

TnrpaHaKepT,

http://nv.am

17. 

\ j f \ r

 

ö u a n ı - u ə u v h  

( f i u r ^ u f i u r > h )  

c r a u ı ,

w ww .knaravan.org  23.12.2012

108

M ündəricat

Ermənistanın  işğalçılıq  siyasətinin  davamı:Azərbaycan  ərazilərinə

qanunsuz əhali  yerləşdirməsi.................................................................... 3

“Məskunlaşma”  anlayışına “erməni  baxışı”.......................................5

“Karvacar  (Kəlbəcər)  Bəyannaməsi”  və  Azərbaycana  yeni  ərazi

iddialan....................................................................................................... 9

“Artsax” nə deməkdir?  O ermənicə  bir kəlmədirmi?...................... 10

Ermənilərin Qarabağda məskunlaşma tarixinə qısa nəzər...............12

Ermənilərin  Persiyadan  (İrandan)  bizim  vilayətlərə  köçürülməsi 

haqqında məktub...................................................................................... 16

SEPARATİZM.  Dağlıq  Qarabağın  və  işğal  altındakı  rayonların

“ erməniləşdirilməsi  “  siyasəti................................................................. 20

İşğal  ərazilərinə  erməni  əhalinin  məskunlaşdınlmasının  motivi.

strateji  erməni  planları  və məqsədlər......................................................28



A T Ə T -in  Faktaraşdırıcı  Missiyasının  “missiyası”.  Ermənilərin

nəzarətindəki  ərazilərin  durumu............................................................35

BM T  Baş  Məclisinin  “Azərbaycanm  işğal  olunmuş  ərazilərində

vəziyyət”  adlı qətnaməsi  və gerçək vəziyyət......................................... 39

Ermənistanın “yerləşdirmə üzrə  dövlət proqramı”......................... 41

İşğal  ərazilərinə əhali  yerləşdirilməsi  fəaliyyətləri.......................... 41

Əhali  yerləşdirilməsi  ilə  əlaqədar  verilən  “qərarlar”  və  onun

icrası............................................................................................................ 45

Kəlbəcərdə əhali  yerləşdirilməsi  hansı  məqsədi  güdür?.................. 51

Kəlbəcərdə  qanunsuz  arxeoloji 

qazıntılann 

məqsədi 

nədir?


Erməniləşdirilmiş 200 abidə.................................................................... 57

GEĞARKUNİK(GÖYÇƏ)-KƏLBƏCƏR 

MAGİSTRAL 

YOLU 


NƏYƏ XİDMƏT EDƏCƏK....................................................................59

109


ATƏT  nədən  demoqrafık  vəziyyətin  dəyişməsini  “müşahidə

etməyib” ........................................................................................................64

YENİDƏNYERLƏŞDIRMƏNİN  (ermənicə ı]hpuıptıuıt[bgnul)

MİQYASI  məqalə, videogöriintü və fotolar........................................ 65

Qanunsuz  Məskunlaşma.  damşıqlar  prosesində  ermənilərin  üstün

arqumenti  ola bilərmi?................................................................................ 74

Suriya erməniləri  işğal  ərazilərində...................................................... 77

Yezidi  kürdlərin də Qarabağa köçü başlana bilər................................84

Ermənilərin  Ağdamda  “Tiqranakert”  təxribatı  və  onun  arxasında

gizlənən niyyətlər.........................................................................................86

Ermənilər harada qazıntı  aparırlar?......................................................92

Ağdamda “Tiqranakert”  muzeyi........................................................... 99

Son söz................................................................................................... 106

Qaynaqlar............................................................................................... 108



110

QEYD


İŞĞAL VƏ  “MƏSKUNLAŞDIRMA” 

FİTNƏKARLIĞI

"  Müstəqil Araşdırmaçı  Jurnalistlər Liqası" 

Bakı şəh.,  M.  Seyidov küçəsi  14/43 

Tel.:(+99412) 532 36 59 

Web:  chakhmakli.com 

E-mail:  qafar56@gmail.com

Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti yanında 

Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına 

Dövlət  Dəstəyi  Şurasının 

“QHT Nəşriyyatı" MMC-də çap edilmişdir. 

Çapa  imzalanmışdır:27.07.2014 

Format:60x90,  Həcm:7 çap vərəqi 

Tiraj:300 / Sifariş:  43

"QHT NƏŞRİYYATI"

Bakı şəh.,  Bakıxanov qəs.,Telman küç.,6 

E-mail:qhtnesriyyati@gmail.com 



Tel.: 

(+99412)429 87 85



Mob.:  (+99455) 831  27 78

Yüklə 33,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə