Qafar Çaxmaqlı İŞĞal və “MƏskunlaşdirma” FİTNƏkarliğI İşgal olunmuş Azərbaycan ərazilərinə


B eb lik h ,  konıitə  istifada  etməli  ohluğu  lazımi  məlumatları  heç



Yüklə 33,79 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/21
tarix08.07.2018
ölçüsü33,79 Mb.
#54457
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21

B eb lik h ,  konıitə  istifada  etməli  ohluğu  lazımi  məlumatları  heç 

yerdən  ala  bilnwmişdir.  Buradakı  vilayət rəisi deyir ki,  o, yen i gəlmiş 

ermənilərin  çoxunu Arazın  o tərəfinə köçürnıək istəyirdi,  lakin  onlar 

alihəzrətinizdən  ilk  dəfə  onları  yerləşdirdikləri  yerlərdə  qalmağa 

icazə  verməyi xahiş etmişlər və buna sizin razılığınızı  almışlar.  Lakin 

podpolkovnik  knyaz  Arqutinski  həmin  tədbirin yerinə yetirilməsinin 

mümkün  olacağından  ümidini itirmir.  Bu  ntəmur  özünün  idarəetnıə 

bacarığına  və sədaqətliliyinə görə rəhbərliyin  tanı  etimadına layiqdir. 

30  min  rubl  gümüşlə  və  2  min  qızıl  əşrəfi  yenidən  köçürülənlərə 

yardım  üçün  təyin  edilmişdir,  artıq  xeyli  tələbkarlıqla  istifadə 

ediləcəkdir.  Əgər  alihəzrətiniz  ən yaxın  vaxtda  həmin predm et  üçün 

daha  iki  o  qədər  buraxnıaq  qərarı  versəniz,  göstərilən  gəlmələrin 

rifahını  tamamilə  sabitləşdirərdiniz.  Yalnız  yardım  tələb  edənlərin 

sayını  buyurun  düşünməyə  qəbul  edin  ki,  onların  hanıısı  vaxtilə 

xəzinəyə  vergi  ödəyəcək.  Rusiyada  bu  sayda  adamların  orta  vergi 

qiymətilə  müqayisə  edin  və  alihəzrətinizin  bu  işə  verdiyi  bütün 

məbləğ  onun  gətirməli  olduğu fayda  ilə  müqayisədə  nəinki  mötədil, 

hətta  cüzi  görünəcəkdir.  Bilmirəm,  alihəzrətinizə  həmin  iş  məhz  bu 

nöqteyi-nəzərdən təqdinı edilmişdirmi və siz onu  bəyənəcəksinizmi.

Yardınun  xəzinədən  heç  bir xərc  tələb  etməyən  daha  bir  miihüm 

mənbəyi  sərdar  mal-qarası  ola  bilər,  o,  hazırda  30  min  ədədə 

qədərdir,  vaxtilə  sərdar  tərəfindən  sakinlərə  vergi  öhdəliyi  kimi 

saxlamaq  üçün  paylannuşdı.  O.  sahibkar  kimi  onlardan  öz 

növbəsində yağ, yun,  bala  artınıını  və  başqalarını  alırdı.  Hənıin  nıal- 

qaranın  mövcud olması barədə  ntən  çoxlarından  eşitmişənı  və  vilayət 

idarə  heyətinin  üzvləri  Petrikovdan  və  Mendoksdan  qəti  yəqin 

etmişəm.  Hənıin  sərdar  təsərrüfatını  davanı  etdirmək  xəzinə  üçün 

səmərəli  deyil  və  bizim  inzibatçüığınıızda  sadəcə  mümkünsüzdür, 

əsgərlərə  yem ək  üçün  paylamaq  isə  biryolluq  sərf etmək  deməkdir; 

lakin 

həmin 

mal-qaranın 

köçkünlərə 

paylanması 

onların 

təsərrüfatını  hiss  olunacaq  dərəcədə  artırar  və  yaxşılaşdırar.  Mən 

kənardan  nə  qədər  çalışdımsa  da  və  məhz  bunun  üçün  hədsiz 

qabiliyyətli  olan  tərcünıəçinı  Dadaşev  vasitəsilə,  bu  məqsədlə  onu 

keçib  getdiyimiz  kəndlərdə,  Eçmiədzində,  burada  adamlardan 

soruşmağa  məcbur etməklə pulların paylanması zamanı  hansısa  sui-

18

istifadələr olması  barədə  öyrənim,  heç  kinı  bu  barədə  şikayət  etnıədi 

və  o,  həqiqətən  olmanuşdır.  Vilayət rəisinin  tərcüməçisi Mirzə  Tatus 

tanınmış  fmqldaqçıdır,  lakin  ona  bu  iş  barədə  heç  bir  tapşırıq 

verilməmişdir;  eynilə  onun  qardaşı,  Sürməli  mahalının  rəisi  də  belə 

hamının  tanıdığı  yaramazdır,  indi  mən  onun  barəsində  söz  gəlişi 

xatırladıram,  lakin  köçürülma  zamanı  o  da  heç  nəyə  qarışmamışdır. 

Gəlmələrin yerləşdirilməsinə indi rəhbərlik edənlərin, xüsusib knyaz 

Arqutinskinin  səylərindən  çox şey gözlənməlidir;  artiq  o, yəqin  ki,  öz 

sələfi  nıayor  Vladinıirovun  səhvləri  səviyyəsinə  düşməyəcək.  Biz 

onunla  həmçinin  müsəlnuınları  necə  inandıracağımız  barədə  çox 

düşünürdük  ki,  onları  indiki  sıxıntılarla  (çətinliklərlə)  barışdıraq  və 

inandıraq  ki,  bu  uzunnıüddətli  olmayacaq  və  erntənilərin  ilk  dəfə 

buraxıldıqları  torpaqları  həmişəlik  zəbt  edəcəkləri  barədə  onların 

(müsəlnıanların)  qorxusunu  aradan  qaldıraq.  Bu  barədə  ntən 

polismeysterə,  idarə  heyəti  üzvlərinə  və  burada  mənim  yanımda 

olnıuş  xanlara  da  denıişəm. 

Əgər  alihəzrətiniz  Tiflis  dövlət 

ekspedisiyasına  buraya  bir  neçə  ntənuır  göndərməsini  tapşırsanız, 

həqiqi xeyirxahlıq edərsiniz.

Burada  iş  görməli  olan  heç  kim,  hətta  nıirzə,  həmçinin 

tərcüməçilər yoxdur.  Mən  belə  düşünürənı ki,  bunun  üçün  Tiflisdəki 

erməni  məktəbindən  bir  neçə  şagird  seçnıək  olardı.  Yenə  də 

köçürülənlərə  qayıdaraq,  mən  hesab  edirənı  ki,  onlar  bizim 

Gürcüstan  ermənilərindən,  ünıumiyyətlə  xəzinəyə  heç  bir  fayda 

verməyən  alverçilərdən  xeyli  faydalıdırlar,  Persiyadan  (İrandan) 

köçənlərin isə çox hissəsi sənətkarlar və əkinçilərdir

182S-ci il

19


Yüklə 33,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə