Qara Volqa ikinci dəfə kəndə qayıdanda kolxozun mal – qarasını otaran Şahbazla Hümbət “Qara Güney” deyilən yerdə hərəsi bir hündür təpənin üstündə oturub ətrafa göz qoyurdular
Yüklə 72,44 Kb. Pdf görüntüsü
|
134 çarpışdıqlarını xatırladım. Sonra , yenə də Bobun öldürdüyü ilan gözümün önündə canlandı. Axırda belə qərara gəldim ki, belə şeylər haqqında fikirləşmək mənim üçün ağılsızlıqdır. Bu səhər mən atamla çox erkən yataqdan qalxdıq. Atam deyir ki, hər kim yerindən erkən durursa, o qazanır, həmin günün işlərini vaxtında görmüş olur. Biz bel, balta, kərki, külüng və ölçü götürüb, çəpərlənməmiş tarlaya yola düşdük. Bob bu gün bizimlə getmədi. Zəmi şehli idi. Atam çiynində bel arxadan gəlirdi, mən isə qabaqda gedirdim. Həzin səhər mehi əsirdi. Səhərin bu təmiz mehini ciyərlərə çəkəndə adamda bir yüngüllük hiss olunurdu və istəyirdin ki, addımları daha da yeyinlədəsən. Mən dünən günorta vaxtı olduğumuz yerə getdim. Qarşıda gözümə nə isə sataşdı. Bir az diqqətlə baxdım, gördüm ki, nə isə hərəkət edir. Onun hərəkəti bucurqadın kəndirinə oxşayırdı. - Ehtiyatlı ol!- Atamı xəbərdar etdim. - Erkək, qara ilandır. Atam mənə tərəf bir addım atıb dayandı. Onun gözləri təəccübdən böyümüşdü. - Bunun haqqında nə deyə bilərsən? - atam soruşdu. - Sən indi bu erkək ilanı görürsən. Ona yaxşı nəzər sal! O, ölmüş yoldaşının yanında uzanıb. Ola bilsin ki, bu ilan dünən ölən yoldaşının iziylə buraya gəlib,- deyə atama izah etdim. Bəli, bu ilan yoldaşının izi ilə gəlmişdir. O, buraya gecə, ay işığında, buludlar səmada hərəkət edən zaman gəlmişdi. O, sevgilisini burada ölü halda tapmışdır. İlan ölmüş sevgilisinin ətrafına məftil kimi sarılmışdı. O bizi görən kimi başını dik qaldırdı. İndi o, ölənə qədər bizimlə vuruşmağa hazır idi. Bəli, indi bu ilan son nəfəsinə kimi ölmüş sevgilisinin uğrunda Bobla vuruşardı. - Ağac götür,- atam mənə dedi, - onu təpənin üstünə apar ki, Bob görə bilməsin. - Siz heç bundan da dəhşətlisini görmüsünüzmü? Eşitmişdim, ancaq birinci dəfə idi ki, bunu gözlərimlə görürdüm. 135 Mən bir ağac götürüb, erkək qara ilanı qayadakı yaşıl, şehli otların arasına gətirdim. Alar kəndi, 1981 - ci il. 136 Uilyam Saroyan ------------------------------------------------- /Amerika/ Filippinli və sərxoş Oklanda ( Kaliforniyanın qərbində, San-Fransiskonun şərqində yerləşən şəhərdir) gedən gəmini gözləyənlər arasında qırmızı rəngli palto geyinmiş, səhərdən bəri ara vermədən çərənləyən, ətrafdakıları fərqinə varmadan nəlayiq söyüşlər söyən, ucaboylu bir kişi hamının nəzər diqqətini cəlb etmişdi. Onun belə yersiz danışmasından sərxoş olduğu aydınca hiss olunurdu. Buna görə də adamların heç birisi ona əhəmiyyət vermək istəmirdi. Hamı gəminin gəlməsini gözləyirdi. Birdən sərxoşun gözü adamlar arasında səliqə ilə geyinmiş alçaqboylu filippinli oğlana sataşdı. O, oğlana yaxınlaşdı və ona bu adamlar arasında dayanmamağı əmr etdi. Sərxoş dedi ki, oğlan ağların olduğu yerdə durmamalıdır. İndiyə kimi adamların onların yanında dayanmış filippinlini elə bil ki, görmürmüşlər. Çünki oğlan hamı kimi sakit bir guşədə dayanıb gəminin gəlməsini gözləyirdi. O, heç bir hərəkəti ilə başqalarından fərqlənmirdi. Filippinli oğlan sərxoşun bu hərəkətindən qorxmuş kimi oldu. O, sərxoşun dediklərinə əhəmiyyət vermədən adamların arasına girdi. Sərxoş ondan əl çəkmədi: - Sənə deyirəm, rədd ol burdan! Bura sənin kimilərin yeri deyildir. Mən iyirmi dörd ay Fransada vuruşmuşam. Mən əsl Amerikalıyam. Mən istəmərəm ki, sən ağların içərisində gəzəsən, - deyə sərxoş lovğalandı. Oğlan əsəblərini cilovlamağa çalışdı və özünü adamların arasına saldı. O, sərxoşa heç bir söz demədi. Sərxoş bununla özünün təhqir olunduğunu duydu və oğlanın arxasınca qaçdı. Hamı bu səhnədən zövq alırmış kimi dayanıb baxırdılar. 137 Sərxoş: - Sənin belə gözəl paltarlar geyinməyinə ixtiyarın yoxdur. O, söyüşləri ilə elə bil ki, oğlanı nəyə görəsə müka- fatlandırırdı. Buradakı qadınlar isə bu söyüşləri sanki eşitmirdilər. Giriş qapısı açılan kimi gənc oğlan özünü hamıdan əvvəl gəmiyə saldı. O, küncdə qoyulmuş skamyada bir anlıq oturdu və yenidən ayağa qalxdı, gizlənmək üçün etibarlı yer axtardı. Oğlan artıq sərxoşun söyüşlərini eşitmək istəmirdi. O baxanda Sərxoşun qabaq tərəfdən ona tərəf gəldiyini gördü. Onun əlindən qaçıb harada gizlənsin? Oğlan yanındakı tualetin qapısını açdı. - Bundan etibarlı yer ola bilməz, - deyə o, cəld qərara gəldi. O. içəri girib arxadan qapını bağladı. Sərxoş qarşısına çıxan hər bir adamdan filippinli oğlanı soruşurdu. Hamıya da özünün əsl Amerikalı olduğunu sübut etməyə çalışırdı. O, müharibədə iki dəfə yaralandığını da deməyi unutmurdu. İndi o, əvvəlkindən daha artıq söyməyə başladı. Birdən o, bağlı qpını görüb ayaq saxladı. Necə oldusa, başqa birisi oraya girmək istəyərkən sərxoş oğlanı gördü. O, oğlanı söyə-söyə dərhal oradan çıxmasını əmr etdi: - Sən mənim əlimdən qaça bilməzsən. – Sərxoş oğlanı hədələdi. - Sən ağların istifadə etdiyi yerlərdən istifadə etməyə səlahiyyətin çatmır, gəl çıx bayıra, yoxsa qapını sındıracağam! - deyə sərxoş daha da qəzəbləndi. - Çıxın, gedin! - oğlan dilləndi. Sərxoş qapını silkələməyə başladı. -Onsuz da sən buradan çıxacaqsan. Səni buradaca gözləyəcəyəm, - deyə sərxoş razı halda dedi. - Deyin görüm, mən sizə nə etmişəm? Məni niyə sakit buraxmırsınız? - Oğlan qapı arxasından yalvarıcı tərzdə soruşdu. 138 Oğlan düşünürdü ki, bəlkə başqaları bunu görüb sərxoşu buradan apararlar. Amma deyəsən burada heç kəs yox idi. - Çıxın, gedin! -Oğlan yenidən təkrar etdi. Sərxoş söyə-söyə qapını əvvəlkindən daha bərk silkələməyə başladı. Oğlan qapının arxasında qəzəbindən titrəməyə başladı. Artıq onun əsəbləri gərilmişdi. O, nə qədər çalışdısa, bu dəfə əsəblərini cilovlaya bilmədi. Daxili iztirab oğlana üstün gəldi. O, cibindən iti tiyəli bıçağını çıxartdı. - Çıxın, gedin! Məndə bıçaq var! Mən kiməsə xəsarət yetirmək istəmirəm! - Filippinli sərxoşu yenidən xəbərdar etdi. Sərxoş özünün Amerikalı olduğunu bir də xatırlatdı: - İyirmi dörd ay Fransada vuruşmuşam. İki dəfə yaralanmışam. Bir dəfə qıçımdan, bir dəfə də ombamdan. Əgər qorxmursan, çıx bayıra, - deyə sərxoş oğlanı yenə hədələdi. - Səni öldürərəm. Get buradan! Mən heç kəsi öldürmək fikrində deyiləm. Sən sərxoşsan. Çıx get, yalvarıram sənə, get. Yoxsa, əlimdən xata çıxar, - deyə oğlan son dəfə xahiş etdi. Oğlan gəminin mühərrikinin saldığı səsi eşitdikcə, elə bil bu səs onun əsəblərini daha da qıcıqlandırırdı. O bu səsdən istifadə edərək yavaşca qapını açdı və iti addımlarla adamların arasına girmək istədi. Bu sərxoşun gözündən yayınmadı. O, cəld əlini arxadan atıb oğlanın paltosundan tutdu və özünə tərəf çəkdi. Sərxoş paltonu elə bərk dartdı ki, paltonun cırılmış qolu onun əlində qaldı. Oğlan geri döndü və var gücü ilə əlindəki bıçağı onun böyrünə sancdı. Sərxoş qışqırdı və oğlanın boğazından yapışdı. Oğlan isə bıçağı ara vermədən bir neçə dəfə sərxoşun böyrünə vurdu, elə bil ki, rinqdə boksçu əldən düşmüş rəqibinə zərbələr endirirdi. Sərxoş yerə yıxılan kimi filippinli onu tərk etdi. O, adamların yanına gəldi. Tiyəsindən qan damcılayan bıçaq hələ də onun əlində idi. Onun tükləri qarışmış, paltosunun qolu cırılmış, əvvəlki səliqəsindən heç bir əsər-əlamət qalmamışdı. Hamı nə baş verdiyini dərhal anlamışdı. Buna görə də adamlar sakitcə dayanıb əlləri titrəyən oğlana baxırdılar. Oğlan özünü itirmişdi. O əvvəlcə gəminin qarşı tərəfinə qaçdı, getməyə yer 139 axtarırdı. Sonra geri dönüb gəminin bir küncündə dayandı. Ancaq heç cürə bir yerdə qərar tuta bilmirdi. Onun cinayət işlətdiyini görən adamların heç birisi onunla danışmırdılar. Getməyə bir yeri yox idi onun. Qarşıda “haqqı”, “ədaləti” müdafiə edən polislər, arxada isə hər yerdə özlərini əsl “centlmen” kimi göstərməyə çalışan adamlar dayanmışdılar. Oğlan üzünü adamlara tutub qışqırdı: - Mən onu öldürmək fikrində deyildim. Siz onu niyə saxlamadınız? Niyə ona mane olmadınız? Adamı da siçovul kimi doğramaq olarmı? Axı, siz bilirdiniz ki, o, sərxoşdur. Mən onu vurmaq istəmirdim, amma o mənə getməyə yol vermədi. O məni boğmaq istəyirdi. Mən onu xəbərdar etmişdim ki, bir də qarşımı kəssə öldürəcəyəm. Bu mənim günahım deyil. Mən Oklanda qardaşımı görməyə gedirəm. O, xəstədir. Mən onu görməliyəm! Axı, siz onu niyə dayandırmadınız?! Alar kəndi, 1980 - ci il. 140 Villi Bredel ------------------------------------- /Almaniya/ Qırmızı general Bu hekayənin qəhrəmanı Ernest Telmanın dostu və silahdaşı, Hamburq qırmızı cəbhəçilər ittifaqının rəhbəri Edqar Andredir. 1933-cü ildə Hitler hakimiyyət başına gələn kimi Edqar Andre həbc edildi. O, 1936-cı il noyabrın 4-də faşistlər tərəfindən güllələndi. Aşağıdakı epizoddda siz 1933- cü ildə alman faşistlərinin hakimiyyət başına gəlmələrindən ötrü necə canfəşanlıq etdiklərinin qısa şahidi olacaqsınız. Belə bir zamanda kommunistlər hər yerdə faşistlər əleyhinə böyük təbliğatlar aparırdılar. Onlar mətbuatlarda, yığıncaqlarda faşizmə böyük nifrət bəslədiklərini bildirir və xalqa həqiqəti açıb göstərməkdə əllərindən gələni edirdilər. Buna görə milyonlarla kommunist alçaq niyyətli faşizmin qurbanı oldular. Bir gün faşistlər Edqar Andreni görmək üçün yığıncaq təşkil etdilər. Onlar hər yerdən qışqırırdılar: “ Qırmızı kommuna generalı gəlsin!”. Amma onlar inanmırdılar ki, Edqar bu yığıncaqda iştirak etsin. Edqar meydanda görünəndə faşistlər həyəcan içərisində idilər. Dənizçilər Edqar Andreni alqışladılar. Andre söz alıb danışmağa başlayanda faşistlər stulları ona tərəf atmağa başladılar. Bu vaxt dənizçilər Edqarı dairəyə aldılar və bu qarmaqarışıqlıqdan küçəyə çıxmaq üçün ona yol verdilər. Buna görə faşistlər burada möhkəmcə əzişdirildi. 141 Ertəsi gün onlar Edqar Andreyə yeni hücüm etmək üçün cəhd göstərdilər. Onlar Edqarın yaşadığı binanı mühasirəyə aldılar və giriş qapısında oturub onu gözləməyə başladılar. Andre mənzilinin qapısını möhkəmləndirirdi. Bir nəfər almanların evə girmək haqqındakı söhbətlərini eşitdi və dərhal kömək üçün yoldaşlarının yanına qaçdı. Andrenin silah yoldaşları bacardıqca tez ona kömək etməliydilər. Bu vaxt Andre özünü müdafiə etmək üçün yaxşı bir plan hazırladı. Almanlar qapını sındırmaq istəyəndə Andre otaqda öz-özünə bərkdən danışırdı ki, qapının arxasında onlar da eşitsinlər: “Nə gözləyirsən? İkinci tapançanı götür! Dedim ki, ikinci tapançanı da götür! Onları stolun üstünə qoy! Ora yox, mənim əlimin altına. Onda daha tez götürə bilərəm!” Faşistlər bu sözlərin hamısını eşidirdilər, buna görə də daha səslərini çıxartmadılar. Andre otaqdan qışqırdı: “Get qapını aç, sevimli qonaqları qarşıla, bir də belə hirslənməsinlər... ” Bir göz qırpımında qapı yerindən çıxdı. Faşistlər otaqda göründülər. Edqar Andre pəncərənin qarşısında qoyulmuş yazı stolunun arxasında oturmuşdu. Koridordan düşən işıq şüaları qapını işıqlandırırdı, otaq isə qaranlıq idi. Andre sağ əlini qaldırdı, elə bil ki, tapançanı əlində yaxşı tutmaq istəyirdi. O, istehza ilə dedi: - Sizi çox gözləməyəcəyəm! - Sonra o qışqırdı:- Bir addım da atsanız, atəş açacağam! Faşistlər hərəkətsiz dayandılar. Bu vaxt Andre ucadan bağırdı: - Rədd olun burdan! Aşağıdan üç dəfə fit səsi eşidildi. Faşistlər bunu eşidən kimi cəld pilləkənlərlə aşağı düşüb küçəyə qaçdılar. 142 Bir neçə dəqiqədən sonra Andrenin yoldaşları otağa daxil oldular. Bu vaxt Andre divanda oturub qəlyanını tüstülədirdi. Ertəsi gün bütün Hamburq bu hadisə haqqında danışırdı. Faşistlər isə bu barədə susurdular... Alar kəndi, 1980 -ci il. 143 Mündəricat 1.Aqata Kristi. “Baş nazirin oğurlanması”.........................5 2. Aqata Kristi. “Bir milyon dollarlıq istiqrazın oğurlanması”.........................................................................26 3. Aqata Kristi. “Mavi kuzənin sirri”...............................37 4. A.K.Doyl. “Brilyant tac” ...............................................60 5. A.K.Doyl. “Göy yaqut” .................................................71 6. Oskar Uayld. “Nümunəvi milyonçu” ...........................84 7. A.C. Kronin. “İki veronalı” ..........................................94 8. Cek London. “Meksikalı” .............................................99 9. Ernest Heminquey. “Qatillər” ....................................110 10. S. Moem. “Muzdlu tərəfdaşlar”..................................123 11. Cessi Stuart. “Məhəbbət” ...........................................130 12. Uilyam Saroyan. “Filippinli və sərxoş”......................135 13. Villi Bredel: “Qırmızı general”..................................139 144 Aqata Kristi : “Baş nazirin oğurlanması” (Tərcümələr toplusu kitabı) İngiliscədən çevirəni: Camal Zeynaloğlu Bakı, “Yazıçı” nəşriyyatı – 2012, - 144 səh. Nəşriyyatın baş direktoru: Şəmsi Mirzəyev Rəssam: Süleyman Mustafaoğlu Operator: Turan Camalqızı Korrektorlar: Nərmin Zeynalova, Yeganə Balamədova --------------------------------------------------------------- Yığılmağa verilmişdir: 12.10.2012 Çapa imzalanmışdır: 05.11.2012 Kağız formatı: 60x84 1/16 Fiziki çap vərəqi: 9.3 Sayı: 500 Sifariş: № 39 Müqavilə qiyməti ilə ----------------------------------------------------------------- “Uni Print” mətbəəsində çap edilmişdir. 145 Zeynalov Camal Zeynal oğlu (Camal Zeynaloğlu) – 1958- ci ildə Cəlilabad rayonunda anadan olub. O, 1975-ci ildə Cəlilabad rayonunun Alar kənd orta məktəbini, 1980-ci ildə isə Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun ingilis-alman dilləri fakültəsini bitirib. C.Zeynaloğlu “Uğursuz nikah” (1998), “Məni qınamayın” (1998), “Qanlı fevral gecəsi” (1999), “Ölümlə üz-üzə” (2000), “Tanrı cəzası” (2010), “Həqiqət işığında” (2012) kitablarının müəllifidir. 2000 - ci ildə jurnalistika sahəsində və ədəbi fəaliyyətinə görə Аз.KИВİЩИ - нин «Нурлу гялям устасы» дипломуна лайиг эюрцлüb. Bundan başqa, 2010-cu ildə “Qafqaz-Media” İctimai Birliyi tərəfindən “Cəsarətli Qələm”, 2011-ci ildə “Vicdanlı Qələm” və 2012 –ci ildə isə, “Reytinqli jurnalist” media mükafatlarına layiq görülüb. O, Azərbaycan Yazıçılar və JurnalistlərBirliyinin üzvüdür. Yüklə 72,44 Kb. Dostları ilə paylaş:
|