40
Sədnik müəllimin məktublaşmaları və deyiş-
mələri də maraq doğurur. Rəhmətlik Bəhmən Və-
tənoğlu ilə şeirlə məktublaşmasında incə məqamlar
diqqəti özünə çəkir. Oxucuların marağını nəzərə
alaraq hər iki ustadın şeirlərini bütövlükdə verməyi
qərarlaşdırdıq.
Şair Bəhmən Vətənoğluna.
(İki gözü kor olan türk aşığı Aşıq Veysəl
ömrüboyu Vətən yolunda şəhid olmadığına təəs-
süflənmişdir).
Vətənoğlu, buna dözmək çətindi
Düşməyir Vətənə güzarın, şair!
Murovdağdan Kəlbəcərə boylandım,
Görünmür şəhidlik məzarın, şair!
Mən bilirəm qəlbin para-paradır,
Daşın da ürəyi qandır, yaradır,
Qanın hara sızsa, vətən oradır,
Sinəmdə yaşayır azarın, şair.
Silah yoxdu, yava götür, bel götür,
Sən arxanca mahal götür, el götür,
Döyüş günü Sədniki də, gəl götür,
Qanlı lalələr tək qızarın, şair.
Şair Bəhmən Vətənoğlunun Sədnik müəllimə
cavabı:
41
Səni pir olasan, ay Pirsultanlı,
Mənə öyüd vermə, öyüdəm, lələ.
Ölüm arzulama ölməyən kəsə,
Sən Allah, sataşma seyidəm, lələ.
Ömrümün çiçəyi, gülü solubdu,
Yaman kövrəlmişəm gözüm dolubdu,
Şəhidlər bir dəfə şəhid olubdu,
Mən yazıq ömürlük şəhidəm, lələ.
Bu vətənsiz Bəhmən nər oğlu, nərdi
Dərd çəkməyi bacarmaq da hünərdi,
Sən çəkə bilməzsən mən çəkən dərdi,
Mən sənə baxanda igidəm, lələ.
Allahverdi Qəmkeş, Ələsgər Əlioğlu, Ramiz
Təmkin, Heydər Qərvəndli ilə Sədnik müəllimin
deyişmələri ürəyə yaxın, qəlb oxşayandır.
Sədnik müəllimin bayatılarının bir qismi
Sarı Aşığın bayatıları kimi özündə fəlsəfi fikirləri
ifadə edir. Onun bayatılarında keçmişin, bu günün
qəm-qübarı öz çılpaqlığı ilə seçilir.
Mələyim, dərdə yarı,
Salmısan dərdə yarı.
Hamı təsəlli verir,
Duran yox dərdə yarı.
42
Ay mələyim, yaz, ara,
Payız ara, yaz, ara.
Fələk dərdi bol verdi,
Mən kimi yazara.
Adətən, el bayatıları “əzizinəm” sözü ilə
başlanır. Sədnik müəllimin bayatıları müxtəlif
səpgidə, müxtəlif başlıqlarla başlayır.
Ç içəyim-gülüm, Vətən,
Ağzımda dilim, Vətən.
Bir çakıl daşın üstə,
Yolunda ölüm, Vətən.
Bayatı ustadı sarı Aşıq bayatılarını əsasən
“Mən Aşiqəm” birləşməsi ilə başlayır. Tədqiqat-
çılar hələ də onun aşiq, yoxsa aşıq olduğunu tam
müəyyənləşdirə bilmirlər. Sədnik müəllimdə ustadı
Sarı Aşığın yolunu davam etdirərək bir çox
bayatılarını “Mən aşiqəm” sözü ilə başlayır:
Mən aşiqəm, qalanmaz,
Ocaqda buz qalanmaz.
Buzdan ev də tikərsən,
Buz əriyər qalanmaz.
Bu bayatılardan başqa “Daşkəsən və Gəncə
bayatıları” da kitabda ayrıca bir bölümdə veril-
mişdir.
43
Ana Qoşqar, bala Qoşqar,
İgidlərə qala, Qoşqar.
Xırda dağlar dəlilərin,
Qol-boynuma dola, Qoşqar.
Haray, vərəmli, Gəncə,
Nazlı sənəmli, Gəncə.
Qədim ozanlar yurdu,
Əsli-Kərəmli, Gəncə.
Sədnik Pirsultanlının yaradıcılığında rü-
bailər də əsas yerlərdən birini tutur. Bir bənd
şeirdə təzadlı, tutarlı fikir söyləmək bir o qədər də
asan deyildir. Lakin Sədnik müəllim bu sahədə də
qələminin gücünə sığınaraq müvəffəqiyyət əldə
etmişdir.
Hər torpağın ünvanı var, adı var
Hər torpağın öz ətri var, dadı var.
Torpaq da insan tək qayğılı olur,
Onun həm sevinci, həm fəryadı var.
Gecikib səhərim danı sökülməz,
Niyə gözlərimdən duman çəkilməz?
Kipriklərim bulaq otuna bənzər,
Gün düşər üstünə şehi tökülməz.
“Pirsultanlı pinarı” kitabı “Gəlin qaya” və
“Kəsilmiş hörüklərin hekayəti” ilə tamamlanır.
44
Əlbəttə, bu kitab haqqında bütövlükdə da-
nışmaq çətindir. Müəyyən şeirlərə müraciət edərək
S.P. Pirsultanlının geniş, əhatəli, hərtərəfli poeziya
yaradıcılığı haqqında oxucularda müəyyən təəs-
sürat yaratmağa çalışdıq.
Sədnik Paşa Pirsultanlı - 80
Sədnik Paşa Pirsultanlının 2009-cu ildə 80
yaşı tamam oldu. Həmin ərəfədə onun ünvanına
saysız-hesabsız təbrik məktubları və teleqramlar
gəldi. Həmin məktublar və teleqramlardan bir
qismini müxtəsər formada verməklə geniş oxucu
auditoriyasında onun haqqında müəyyən fikirin
formalaşmasına yardımçı olmağımızı məqbul
saydıq.
Hörmətli Sədnik Paşayev!
Həmişə qürur duyduğum Gəncə Dövlət
Universitetinin bir məzunu olaraq Universitetin 70
illik yubileyi və möhtərəm prezidentimiz İlham
Əliyev cənablarının sərəncamına əsasən “Tərəqqi”
medalı ilə təltif olunmanız münasibətilə Sizi
səmimi qəlbdən təbrik edir, uzun ömür, can
sağlığı, neçə belə nailiyyətlər arzu edirəm.
Sehrat Aktaş,
Gəncə Azərbaycan-Türkiyə özəl liseyinin müdiri.
45
Ç ox hörmətli, Sədnik müəllim!
Sizi, çağdaş folklorşünaslığımızın ən gör-
kəmli, zəhmətkeş və məşhur nümayəndələrindən
biri kimi 80 illik yubileyiniz münasibətilə təbrik
edirəm. Azərbaycan folklorunun toplanması və
tədqiqində böyük xidmətləri olan bir ədəbiyyat-
şünas kimi Siz folklorşünaslıq elmimizin inki-
şafına ciddi töhfələr vermisiniz.
İsa Həbibbəyli,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin rektoru.
On illər boyu el sözünü, füsünkar əfsanə-
lərimizi sevərək toplayan, duyaraq araşdıran, bu
gedişatda özü də əfsanələşən əziz Sədnik müəl-
limin 80 yaşı yalnız onun doğmalarının, ailəsinin
bayramı deyil, bizim də bayramımızdır.
Bu dəyərli ömrün 54 ili millətə sərf edilibsə,
demək Sədnik müəllimin varlığı da milli ruhumu-
zun ayrılmaz bir parçasına çevrilib.
Demək Sədnik müəllimin doğum günü və
yuvarlaq ildönümü də ədəbi və mədəni həyatımızın
bayramlarındandır.
Rafael Hüseynov,
AMEA Nizami Gəncəvi adına Azərbaycan
ədəbiyyatı muzeyinin direktoru, Millət vəkili.
Dostları ilə paylaş: |