16
RAYONUN İNZİBATİ – ƏRAZİ VAHİDLİKLƏRİ*
Sıra №-si
Nümayəndəlik
Nümayəndəliyə daxil olan
yaşayış məntəqələri
1.
Xaçmaz şəhəri
Xaçmaz şəhəri
2.
Xudat şəhəri
Xudat şəhəri
3.
Müqtədir
qəsəbəsi
Müqtədir (qəsəbə)
Vələmir (kənd)
4.
Yeni
həyat qəsəbəsi
Həbibkənd
Yeni həyat (qəsəbə)
5.
Nabran
Dalğalı
Günəşli
Meşəli
Nabran
Samurçay
Şimali
Tel
Turist
6.
Qalağan
Ərəb
Hacılar
İlxıçı
Keymərəz
Qalağan
Sayad
7.
Çarxı
Çarxı
Xanlıqoba
8.
Hülövlü
Bəyqışlaq
Canaxır
Hülövlü
Qaradağ buduq
Qaradağlı
Qobuqıraq
Mehrəliqışlaq
Mürsəlliqışlaq
Rəhimoba
Ustacəlilli (Ustacallı)
*Qeyd: Xaçmaz rayonu üzrə İƏV (İnzibati-Ərazi Vahidlikləri)
01.01.2011-ci il məlumatına əsaslanmışdır.
XAÇMAZ
ENSİKLOPEDİK
MƏLUMAT
Azərbaycanda inzibati rayon. Şimal-qərbdən Dağıstan, qərbdən
Qusar və Quba rayonları, cənubdan Dəvəçi rayonu və şərqdən
Xəzər dənizi ilə sərhədlənir. Rayon əsasən Samur-Dəvəçi
düzənliyində, qismən Qusar maili düzənliyinin bir hissəsində
yerləşir. Rayonun mərkəzi Xaçmaz şəhəridir. Rayon 1930-cu il
avqust ayının 8-də yaradılmış, 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi
Quba və Qusar rayonlarına verilmişdir. 1965-ci ildə yenidən
müstəqil rayon olmuşdur. Ərazisi 1063 km
2
, əhalisinin sayı
2010-cu ilin məlumatına görə 162,4 min nəfərdir. Bunun 40 minə
qədəri Xaçmaz şəhərində, qalanı isə ətraf yaşayış məskənlərinin
payına düşür. Xaçmaz rayonunda mövcud 150 yaşayış məntəqəsi
146 kənd, 2 qəsəbə və 2 şəhərdən ibarətdir.
Şəhər Bakıdan 163 km aralı, Qudyalçayın sahilindədir.
Yaşayış məntəqəsi kimi özü XVIII əsrin əvvəllərindən salınsa
da, tarixi mənbələrdə “Xaçmaz” toponimik adına VII–IX əsr
müəlliflərinin əsərlərində rast gəlinir. Rayon ərazisindən (Tel,
Sərkərtəpə) Daş dövrünə aid tarixi maddi-mədəniyyət nümunələri
tapılmışdır. Qədim memarlıq abidələrindən Şıxlar kəndində Şeyx
Yusif türbəsi (XV əsr), altıüzlü türbə (XIX əsr) var.
Ümumiyyətlə, Xaçmaz rayonu ərazisində 62 memarlıq abidəsi
qeydə alınmışdır. Bunlardan ikisi – Sərkərtəpə və Canaxır
kurqanları dünya əhəmiyyətli, digərləri isə dövlət əhəmiyyətli
abidələrdir.
İri yaşayış məntəqələri Xaçmaz, Xudat şəhərləri və Nərəcan,
Çarxı, Qusarçay kəndləridir.
Şəhər XIX əsrin 90-cı illərində tikilmiş dəmiryol stansiyası
əsasında salınmışdır.
Nəqliyyat vasitəsinin kodu
27, telefon kodu
172, poçt kodu isə
AZ 2700-dür.
20