http://www.amu.edu.az
15 yanvar 2016-cı il
6
•
Səhiyyə Nazirliyinin mətbu
orqanı olan “Tibb qəzeti”
25 illiyini qeyd edir. 1991-ci
ilin yanvar ayının 5-dən çap
olunan, əvvəllər “Şəfqət”
adı ilə dərc edilən qəzet
2007-ci ildən yeni adla işıq
üzü görür.
Qəzetin
səhifələrində
səhiy yə sahəsində və mü-
vafiq qanunvericilikdə olan
yeniliklər, səhiy yənin təşkili
qaydalarında tətbiq olunan
dəyişikliklər öz əksini ta-
pır, həmçinin dünyada və
Azərbaycanda tibb elmi-
nin nailiyyətləri haqqında
məlumatlar verilir.
Mətbu orqanında, eyni za-
manda, səhiyyə sahəsində
qurulan beynəlxalq əlaqə-
lər, Azərbaycanda yeni tət-
biq olunan müalicə metod-
ları və nadir əməliyyatlar
haqqında
məlumatlar,
əczaçılıq xəbərləri, jurna-
list araşdırmaları, ma raq lı
şəxsiyyətlərlə müsahibələr
də yer alır.
Səhiyyə müəssisələrində
vakant yerlər haqqında
elanlar da yalnız bu ixtisas-
laşmış nəşrdə dərc olunur.
“Tibb qəzeti” ayda bir
dəfə, 21 min 900 nüsxə ti-
rajla nəşr edilir. Mətbu or-
qanı Azərbaycanın bü-
tün şəhər və rayonlarına,
hətta ucqar kəndlərində
fəaliyyət göstərən dövlət
tibb müəssisələrə və bir çox
apteklərə çatdırılır.
İndi
qəzet
oxuculara
daha yaxın olub. Qəzetin
www.tibbqazeti.az
ünvanında
yerləşən saytında material-
ların elektron versiyası ilə
də tanış olmaq mümkündür.
İl ərzində sayta 120 mindən
artıq baxış qeydə alınır.
“Tibb qəzeti”nin 25 yaşı
tamam olur
Bu günlərdə, görkəmli Azərbay-
can pediatrı, tibb elmləri doktoru,
professor Nəsibə Ağa İsmayıl qızı
Hüseynovanın 90-illik yubileyidir.
1948-ci ildə Moskva şəhərinin
N. İ. Piroqov adına Tibb İnstitutunu
bitirmişdir. Həmin ildən Azərbaycan
Dövlət Tibb İnstitutunun uşaq
xəstəliklərinin propedevtikası
kafedrasının kliniki ordinatoru
vəzifəsində çalışmışdır. 1950-1951-
ci illərdə Laçın şəhərindəki qadın
və uşaq məsləhətxanasının müdiri,
1951-1954-cü illərdə SSRİ-in Tibb
Elmləri Akademiyasının Pedi-
atriya İnstitutunda aspirant olmuş,
namizədlik dissertasiyasını müdafiə
etmişdir.
1955-1959-cu illərdə Ana
və Uşaqların Mühafizəsi Elmi-
Tədqiqat İnstitutunda baş elmi işçi,
şöbə müdiri işləmişdir. 1959-cu
ildən ATİ-nun hospital pediatriya
kafedrasının dosentidir.
1959-1961-ci illərdə SSRİ dövləti
tərəfindən İraqa ezam olunmuş və
orada müharibə şəraitində səhiyyə
müşaviri işləmişdir. Bu şərəfli
həkim işinə görə N. Hüseynova İraq
höküməti və Azərbaycan SSR-nın
Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən dəfələrlə
Fəxri fərmanla təltif olunmuşdur.
N.Hüseynova 1969-cu ildən
doktorluq dissertasiyasını müda-
fiə edərək hospital pediatriya
kafedrasının professor vəzifəsinə
keçmişdir. 1970-1992-ci illərdə
ATİ-nun müalicə-profilaktika
fakültəsinin uşaq xəstəlikləri
kafedrasının müdiri olmuşdur,
1992-ci ildən hal-hazıradək həmin
kafedranın professor vəzifəsində
çalışır.
1971-1976-cı illərdə Bakı şəhə-
rində baş pediator, 1970-1991-ci
illərdə Səhiyyə Nazirliyinin IV Baş
İdarəsinin baş pediatoru olmuşdur.
1976-cı ildən hal-hazıra qədər
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə
Nazirliyinin baş uşaq qastroenter-
oloqudur.
1982-ci ildə professor
N.Hüsey nova 17 saylı uşaq şəhər
poliklinikasının bazasında res pub-
lika uşaq qastroenteroloji mər-
kəzinin yaradıcısı olmuş və uzun
illər bu mərkəzdə elmi rəhbər kimi
işləyərək, Azərbaycanın bütün regi-
onlarından mədə-bağırsaq problem-
li uşaqlara yardım etmişdir.
Professor Nəsibə Hüseyno-
va əsasən, uşaqların qidalanması
problemlərinə dair tədqiqatlar
aparmışdır, elmi rəhbər kimi 6 tibb
elmləri namizədi hazırlamışdır, 300-
dən artıq elmi məqalənin və meto-
diki tövsiyələrin müəllifidir, 2013-
cü ildə “Uşaq qastroenterologiya”
dərsliyi, 2014-cü ildə isə “Pediatri-
yada dietoterapiya” dərs vəsaitini
buraxmışdır.
Professor Nəsibə Hüseyno-
va 1984-cü ildə “Səhiyyə əlaçısı”
nişanı ilə, 1986-cı ildə “Əmək
Veteranı” medalı, 1990-cı ildə isə
Azərbaycanın Əməkdar Həkimi
fəxri adı ilə təltif olunmuşdur.
20 sentyabr 2010-cu il tarixində
Azərbaycanda tibb təhsilinin və el-
minin inkişafındakı xidmətlərinə
görə Azərbaycan Respublikası Pre-
zidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə
“Tərəqqi” medalı ilə təltif edilmişdir.
Azərbaycan Tibb Univer-
sitetinin rəhbərliyi professor Nəsibə
Hüseynovanı 90 illik yubileyi
münasibətilə səmimi qəlbdən təbrik
edir, ona uzun ömür, can sağlığı və
uzun müddətli aktiv həyat arzulayır.
ATU-nun REKTORLUĞU
VƏ HƏMKARLAR İTTİFAQI
KOMİTƏSİ
ATU-nun ağız və üz-çənə
cərrahiyyəsi kafedrasının müdiri,
tibb elmləri doktoru, professor Çin-
giz Rəhim oğlu Rəhimov ömrünün
60-cı ilinə qədəm qoyur.
Professor Ç.Rəhimov 1956-cı il
yanvar ayının 6-da Bakı şəhərində
həkim ailəsində anadan olub.
Atası akademik Rəhim Rəhimov
Azərbaycan səhiyyəsinin tanınmış
simalarından, həmçinin dünyanın
bir çox ölkələrində elmi əsərləri ilə
tanınan ziyalılarımızdandır. Anası
Şükufə xanım Elmi Tədqiqat Göz
Xəstəlikləri İnstitutunun aparıcı
mütəxəssislərindən biri olmuşdur.
Professor Çingiz Rəhimov belə bir
ailədə böyüməklə həm tələbəlik
illərində, həm də universitetdən
sonrakı dövrdə praktiki fəaliyyətlə
yanaşı elmə böyük həvəs göstərmişdir.
Elə bu həvəslə də təyinatı üzrə
Naxçıvan şəhərində cərrah stoma-
toloq işləyən Çingiz müəllim elmi
fəaliyyət üçün o dövrdə dünyanın
aparıcı onkoloji elmi mərkəzlərindən
hesab olunan Ümumittifaq Onkoloji
Elmi Mərkəzinin baş-boyun şişləri
ixtisası üzrə aspiranturasına daxil
olmuşdur. Aspiranturanı 1984–cü
ildə müvəffəqiyyətlə bitirərək disser-
tasiya müdafiə etmiş və tibb elmləri
namizədi alimlik dərəcəsini almışdır.
Çingiz müəllim özünə qarşı çox
tələbkar və daim öz üzərində çalıan bir
mütəxəssisdir. Bu məqsədlə də o, elmi
fəaliyyətini davam etdirmiş və 1992-
ci ildə Moskva şəhərində doktorluq
dissertasiyasını müdafiə etmiş və tibb
elmləri doktoru alimlik dərəcəsini
almışdır.
Ölkəmizin müstəqilliyinin ilk
illərində Çingiz müəllim Vətənini,
xalqını sevən bir vətənpərvər kimi
öz elmi-ictimai-pedaqoji fəaliyyətini
müstəqil, doğma Azərbaycanla
bağlamış, ATU-nun ağız və üz-çənə
cərrahiyyəsi kafedrasında professor
olaraq çalışmağa bağlamışdır. Bu illər
ərzində professor Çingiz Rəhimov
Azərbaycan səhiyyəsi, eləcə də ağız
və üz-çənə cərrahiyyəsi üzrə bir çox
yeniliklərə imza atmışdır. Dəfələrlə
dünyanın bir çox ölkələrində
mötəbər konfranslarda Azərbaycanı
layiqincə təmsil etmişdir. Qeyd
edə bilərik ki, Azərbaycan ağız və
üz-çənə cərrahiyyəsinin bugünkü
dinamik inkişafı, beynəlxalq
səviyyəyə uyğun olması məhz Çin-
giz müəllimin böyük əməyi, gənc
kadrların yetişdirilməsində sərf et-
diyi təmənnasız zəhmətin hesabına
olmuşdur. Çingiz müəllimin rəhbərliyi
altında 10 elmlər namizədi dərəcəsi
müdafiə edilmişdir. Hal hazırda da
onun rəhbərliyi ilə kafedrada 5 tibb
üzrə fəlsəfə doktoru və 1 tibb elmlər
doktoru işi yerinə yetirilməkdədir.
Çingiz müəllimi kollektivə, tələbələrə,
yetirmələrinə sevdirən ən əsas
xüsusiyyətlərindən biri də tələbkarlığı
ilə yanaşı sadəliyi, gülərüzlüyü və
yüksək mədəni keyfiyyətlərə malık
olmasıdır. Kollektivə rəhbərlik etdiyi
müddətdə hər kəs Çingiz müəllimi
özünə yaxın məsləhətçi və dost
qəbul etmişdir. Elə bu səbəbdən də
Çingiz müəllim çox nadir hallarda
öz otağında tək olur və əksər vaxt-
larda onu kafedranın əməkdaşları
əhatə edir. Bu da səmimiliyin yüksək
göstəricisidir.
Anadan olmasının 60 illiyi
münasibəti ilə sevimli və hörmətli
Çingiz müəllimimizi səmimi qəlbdən
təbrik edir, ona həmişə gümrah və ca-
van görünməyi, cansağlığı, yeni-yeni
uğurlara imza atmağı arzulayıram.
Məhəmməd DAVUDOV,
Tədris Cərrahiyyə Klinikasının
ağız və üz-çənə cərrahiyyəsi şöbəsinin
müdiri, kafedranın assistenti, t.ü.f.d.
Yubileylər
Nəsibə Hüseynova
-
90
Çingiz Rəhimov
-
60
P
rofessor Nəsibə Hüseynova
1926-cı il yanvar ayının 25-
də Bakı şəhərində azərbaycan
dili müəllimləri Ağa İsmayıl və
Həvva Hüseynovların ailəsində
dünyaya gəlmişdir.
Saymon Freyzer Universitetinin (Kanada)
tədqiqatçıları
hesab
edirlər ki,
dünyaya gətirilən
uşaqların sayı
qadın orqanizminin
qocalması sürətinə
təsir edir.
AZƏRTAC “Rossiyskaya
qazeta” saytına istinadla
xəbər verir ki, çoxlu uşağı
olan qadının telomerləri
daha uzundur.
Telomerlər DNT-ni zədələrdən qoruyan xromosom ucla-
rıdır. Qadın yaşa dolduqca, onlar yığılır.
Alimlər Qvatemalada apardıqları 13 illik tədqiqat zamanı
iki qonşu kənd icmasının 75 qadınının dünyaya gətirdiyi
uşaqların sayı ilə həmin qadınların telomerlərinin uzunlu-
ğunu tutuşdurublar.
Tədqiqatçıların sözlərinə görə, uşaqların sayının çox ol-
ması bioloji qocalma prosesinin sürətləndirməsi barədə
populyar nəzəriyyəni alt-üst edir.
Uşaqları çox olan qadınlarda telomerlərin daha ləng yı-
ğılması, çox güman, hamiləlik dövründə ifraz olunan est-
rogen (estradiola) hormonunun xeyli çoxalması ilə bağlı-
dır. Estrogen hüceyrələri telomerlərin yığılmasını yavaşı-
dan güclü antioksidantdır.
Bundan əlavə, alimlər tədqiqat iştirakçılarının əhatə olun-
duğu sosial mühitin müsbət təsirini də istisna etməyiblər.
Bundan əlavə, internet fanatları başqa adamlarla nadir
hallarda canlı ünsiyyət qurur və deməli, özlərini mikrob-
ların təsirindən qoruyurlar. Belə təcrid də immuniteti sar-
sıdır.
Əlavə etmək olar ki, internetdən asılı istifadəçilər doyun-
ca yatmır, daha çox siqaret çəkir, spirtli içki içir, idmanla
məşğul olmurlar.
Alimlər xəbər verirlər ki, tədqiqat iştirakçılarının çoxu
internetdən orta hesabla gündə altı saat istifadə edib.
Uşaqların sayı orqanizmin
qocalması prosesini yavaşıdır