158
üçün adaptor, səs tezlikli elektrik rəqsləri
gücləndiricisi və
elektrodinamik reproduktordan ibarət gəzdirilə
bilən səyyar aparat.
ELEKTROMAQNİT (electromagnet) -
elektrik cərəyanının
köməyi ilə maqnit sahəsi yaradan qurğu.
ELEKTROMAQNİT DALĞALARI
(electromagnetic waves) -
elektromaqnit rəqslərinin fəzada yayılması
hadisəsi (bax Elek-
tromaqnit sahəsi). Boşluqda bu dalğalar sönmür,
onlann elektrik (E)
və maqnit (N) sahəsi vektorları bir-birinə
perpendikulyar
müstəvilərdə rəqs edir, dalğa özü isə bu rəqslərə
perpendikulyar
istiqamətdə (eninə dalğa), s=3-10
10
sm/san sürəti
ilə yayılır.
ELEKTROMAQNİT İNDUKSİYASI
(electromagıA induc-
tion) - bax İnduksiya.
ELEKTROMAQNİT SAHƏSİ
(electromagnetic field) - elektrik
yükünə, elektrik və maqnit momentinə malik
zərrəciklərin qarşılıqlı
təsirini təmin edən sahə. E.s. enerji, kütlə
(elektromaqnit kütləsi),
impuls və impuls momentinə maükdir.
ELEKTRON ÇAP (electronic print
(publishing)) - sözlü, qrafik və
159
illüstrativ informasiya materiallarının ekran
variantında göstərilməsi
və rabitənin teleelektron xətləri ilə yayılması
üçün elektron-
kompüter vasitələrilə dərc olunması. Bu, bahalı
kağıza, ngzqrdə
tutulmayan tirajlara görə maddi itkilərdən qaçmağa
imkan verir və
çap məhsulu barədə ənənəvi təsəwürləri kökündən
dəyişir: elektron
mətnlərə çevrilən çap məhsulları
telekompüter qurğulannın
ekranlarından oxunur, multimedialaşdırılır və qısa
müddət ərzində
uzaq məsafələrə yayılır.
ELEKTRON EVANGELİZMİ (ekctromc
evangelism) -
kommunikoloqlar arasında müxtəlif cür
qiymətləndirilən dini -
"Incil" mövzusunda TV proqramları. TV
evangelizminin vaizləri
iddia edirlər ki, onlar auditoriyaya təsirlərini
genişləndirməklə və
hətta kilsəyə gəlməyən insan kütlələrinə
mənəvi qida verməklə
mühüm vəzifəni yerinə yetirirlər.
ELEKTRON KART (smart card) - qapalı
pullu kanallara
baxmaq üçün dekoderə qoyulan bank kartı
Ölçüsündə açar.
ELEKTRON KİNOTEATR (electronic theater)
- videofilmlərin
160
nümayiş etdirildiyi kinoteatr. Belə kinoteatrlar
yaratmaq ideyası
yüksək dəqiqlikli TV-nin inkişafı ilə bağh
meydana çıxmışdır.
ELEKTRON QAPANMA (electronic
shutter) - TV-də
kinofilmlərin kadr qapanma impulsu
intervalı ilə sinxron
göstərilməsi üçün istifadə olunan üsul.
ELEKTRON QƏZET (electronic
newspaper) - qəzet
informasiyasmın istehlakçılann tələbinə və
yaradıcıların
maraqlarına müvafiq formalarda, həcmlərdə TV
və kompüter
ekranlarına köçürülməsi. E.q.-lərin imkanlarmı və
perspektivlərini
müzakirə edən kommunikoloqların fikrincə, bu, bir
sıra üstünlüklərə
malikdir: əwəla, qəzet kağızı qiymətlərinin
vaxtaşırı artmasmdan az
asılıdır, bundan başqa İnternetə çilönaq yolu ilə
auditoriyası bir
qədər də genişlənir.
ELEKTRON LİNZA (electron lens) -
maqnit sarğılardan və
elektrodlardan ibarət qurğu. Elektron şüaların əks
olunması və
fokuslaşdırılması üçün istifadə olunur, eyni
zamanda həmin şüalara
optik linzasayağı təsir göstərir.
161
ELEKTRON MONTAJ (etectron editing)
- kompüterdən
(bilgisayardan) istifadə etməklə apanlan montaj.
E.m.-da kadrların
montajı üçün konkret proqram verilir.
E.m.-ın aparılması üçün
ən azı iki videomaqnitofon tətbiq edilir:
birincisi, proqramm
mənbəyi olur, digəri isə montaj edilən
verihşia yazıldığı əsas
Htaqnitofondur.
ELEKTRON MUSİQl ALƏTLƏRİ (electro
musical in-
struments) - səsi elektrik rəqslərinin köməyi
ilə ucadanışanla
şüalandıran musiqi alətləri. Belə rəqslərin mənbəyi
müxtəlif elektrik
generatorlarıdrr. E.m.a.-nə mexaniki rəqsləri
a d a p t e r ə
ötürməklə elektrik rəqslərinə çevirən və
gücləndirən adi musiqi
alətləri də (e 1 e k t r o g i t a r a və s.) daxildir.
ELEKTRON MUSİQlSİ (electronic music)
- elektrik gene-
ratorlan vasitəsilə alman və bilavasitə maqnitofon
lentinə yazılan
səslərdən ibarət musiqi. Bu səslər çox zaman
elektrik alətləri,
ənənəvi musiqi alətlərinin və müğənninin səsinə
uyğunlaşdmlır.
Texniki musiqinin növlərindən olan E.m.
xüsusi elektron
162
studiyalarda yaradılır. Səs elementlərinin
seçilməsi (maqnitofon
lentinə yazılması), onlann işlənməsi
(deformasiya, modifikasiya,
transformasiya) və kompozisiyası E.m.-nin
yaradılmasında əsas
texniki əməliyyatlardır.
ELEKTRON PƏNCƏRƏ (electronic window)
- sətri və kadr
impulslan ilə fərqləndirilən rastr sahəsi.
ELEKTRON PROJEKTOR (electronic
spotlight) - projektor
işıqlanması effektinin alınması məqsədi ilə
təsvirin bir hissəsinin
parlaqlığını gücləndirən elektron qurğu.
ELEKTRON PROQRAM BƏLƏDÇİSt
(electronic program
guide - EPG) - yayımlanan verilişlər haqqında
TV tamaşaçılanna
infonnasiya çatdıran sistem. E.p.b. əsas
funksiyasından başqa,
istifadəçi abunəçilərin xüsusi xidmət sistemindən
poçt məlumatlannı
da qəbul edə bilir. Belə hesab olunur ki, bələdçinin
köməyi ilə rahat
proqram seçimi müvəffəqiyyətin açandır.
ELEKTRON PROQRAM GÜNDƏLİYİ
(electronic programme
guides - EPG) - proqramlann elektron siyahısı.
Tarix/vaxt cədvəli
və müxtəlif proqramlar üçün təqvim cədvəli
əsasmda qurulur.
Dostları ilə paylaş: |