Sürixdə “Şimal-Cənub” və
“Cənub-Qərb” beynəlxalq nəqliyyat
dəhlizlərinin perspektivləri müzakirə
olunub.
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-
nin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən
bildirilib ki, müzakirələr İsveçrənin Sü-
rix şəhərində “Azərbaycan Dəmir Yol-
ları” QSC-nin sədri Cavid Qurbanovla
“InterRail Holding AG” şirkətinin səd-
ri Hans Raynhard arasında keçirilən
ikitərəfli görüş zamanı baş tutub.
Görüş zamanı İsveçrə yüklərinin
“Şimal-Cənub” və “Cənub-Qərb” bey-
nəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinə cəlb edil-
məsi, isveçrəli tərəfdaşlarla əməkdaş-
lığın perspektivləri məsələsi müzakirə
olunub.
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-
nin sədri Cavid Qurbanov bildirib ki,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
İlham Əliyevin böyük qayğı və dəstəyi
ilə beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin
reallaşması prosesində ölkəmiz aktiv
iştirak edir, ölkənin tranzit potensialının
artırılması istiqamətində mühüm addım-
lar atılır. Əsas vəzifəmiz Azərbaycanın
əlverişli coğrafi mövqeyindən istifadə
edərək, beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri
çərçivəsində, Mərkəzi və Şərqi Asiya-
dan Avropaya və əks istiqamətdə, ölkə
ərazisindən keçən marşrutlara, tranzit
yüklərin cəlb edilməsidir. Bu marşrutla-
ra yük axının cəlb edilməsi üçün bütün
imkanlar səfərbər edilib.
C.Qurbanov, həmçinin bildirib ki,
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-
nin İsveçrənin “Stadler Rail Group”
şirkəti ilə geniş əlaqələri mövcuddur.
Hazırda şirkətin istehsalı olan KİSS
markalı ikimərtəbəli elektrik qatarları
Bakı-Sumqayıt marşrutunda istismar
olunur. Eyni zamanda “Azərbaycan Də-
mir Yolları” QSC-nin sifarişi ilə gələ-
cəkdə Bakı-Tbilisi-Qars marşrutu üzrə
hərəkət edəcək qatarlar üçün Azərbay-
can tərəfi “Stadler” şirkətinə 30 ədəd
yataq tipli vaqon sifariş edib.
“InterRail Holding AG” şirkətinin
prezidenti Hans Raynhard öz çıxışında
“Şimal-Cənub” dəhlizinin aktivləşdiril-
məsində çox maraqlı olduqlarını vur-
ğulayıb. Həmçinin “Azərbaycan Dəmir
Yolları” QSC ilə bu istiqamətdə həyata
keçiriləcək strateji əməkdaşlığın önə-
mindən danışıb.
Qeyd edək ki, “InterRail Holding
AG” şirkəti İsveçrənin “TransInvest”
holdinqinə daxildir. Mərkəzi və Şərqi
Avropa, Rusiya, Mərkəzi Asiya kimi
ərazilərdə əlaqələri olan “TransInvest”
111 fərdi şirkətlərlə dünyanın 34 ölkə-
sində fəaliyyət göstərir.
Şirkətin əsas dörd coğrafi biznes
istiqaməti var: Avropa İttifaqı-İsveçrə,
Rusiya-Şərqi Avropa, Orta Şərq-Mərkə-
zi Asiya, Asiya–Uzaq Şərq. “TransIn-
vest” İrandan Avropaya və Avropadan
İrana yüklərin idxalı və ixracı ilə məşğul
olan nəqliyyat şirkətidir. İranın müxtəlif
şəhərlərində 14 ofisi ilə təmsil olunan
bu şirkət Bəndər-Abbas və Tehran kimi
şəhərlərdə 300 min kvadratmetr çox
olan xüsusi anbarların və terminalların
sahibidir.
“InterRail Holding AG” dəmir yolu
ilə yükdaşıma xidmətləri üzrə Avropada
və Avrasiya məkanında aparıcı şirkətlər-
dən biridir. Beynəlxalq blok qatarların
operatoru kimi fəaliyyət göstərir. Avra-
siya qitəsində, xüsusilə də MDB ölkələ-
rində ümumi və konteynerləşdirilmiş
yüklərin daşınması və konteyner ticarəti
ilə məşğul olur. Geniş vaqon parkına sa-
hibdir.
Şirkətin Belarusda, Çində, Alma-
niyada, Hindistanda, İranda, Qazaxıs-
tanda, Polşada, Rusiyada, İsveçrədə,
Ukraynada və Özbəkistanda törəmə
şirkətləri və nümayəndəlikləri var.
Strateji Yol Xəritəsinin icrası nəti-
cəsində tranzit və ümumi daşımalarda,
ikitərəfli və çoxtərəfli daşıma-
larda artım gözlənilir.
Bu barədə TRASEKA nəq-
liyyat dəhlizi layihəsinin hö-
kumətlərarası
komissiyasının
Azərbaycan üzrə Milli katibi
Akif Mustafayev “Azərbaycan
Respublikasında logistika və
ticarətin inkişafına dair Strateji
Yol Xəritəsi” ilə bağlı fikir bil-
dirərkən deyib.
O bildirib ki, tranzit və ümu-
mi daşımalarda artım təxminən
30 faizdən yuxarı gözlənilir.
“Azərbaycanda logistika və
ticarətin inkişafına dair Strate-
ji Yol Xəritəsi”ndə, həmçinin
qeyd edilib ki, “Şərq-Qərb” və
“Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizlərində
Azərbaycanın rəqabətqabiliyyətliliyini
təmin etmək üçün sərhəd-keçid prose-
durları sadələşdiriləcək.
Azərbaycanın
rəqa-
bətqabiliyyətliliyini təmin
etmək məqsədilə sərhəd-ke-
çid prosedurlarının sadələş-
dirilməsi üçün idxal-ixrac
əməliyyatlarına və tranzit
yüklərinin daşınmasına sərf
olunan vaxt və xərclər opti-
mallaşdırılmalı, beynəlxalq
dəhlizlər boyu yol infrast-
rukturları genişləndirilməli,
yenidənqurma işləri və tikin-
ti layihələri başa çatdırılmalı
və beynəlxalq standartlara
uyğunlaşdırılmalıdır. Eks-
pertlər hesab edir ki, Azər-
baycanda həyata keçirilən çox mühüm
infrastruktur layihələr ölkəmizi dünya-
nın ən böyük logistika mərkəzlərindən
birinə çevirəcək.
Strateji Yol Xəritəsinə əsasən Bakı
Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının,
Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu və
ölkənin daxili ticarət şəbəkəsinə çevik
inteqrasiyasını təmin etmək üçün avto-
mobil və dəmir yolu əlaqələri gücləndi-
rilcək. Rayonlararası əlaqələrin yaxşılaş-
dırılması məqsədilə avtomobil yollarının
tikintisi və təmiri prioritet olacaq. Yük-
daşıma həcmi iqtisadi səmərəliliyi təmin
edəcək səviyyəyə çatdıqdan sonra dəmir
yolu əlaqələri də qurulacaq. Daha sonra
qarşıya qoyulan məqsədlərin reallaşdı-
rılması üçün sahilboyu ərazilərdə yeni
logistika və ticarət mərkəzlərinin yara-
dılmasına başlanılacaq.
Litvanın “www.slaptai.lt” porta-
lında məşhur jurnalist, bu portalın
rəhbəri Gintaras Visotskasın “Qrün-
vald döyüşündə litvalılara kömək
edən...erməni alayı olub?” sərlövhəli
məqaləsi dərc edilib.
Məqalə müəllifi 2015-ci ildə sadə-
lövh Litvanın Klaypedada erməni xaç-
karları qoyulmasına icazə verməsinin
səhv addım olduğunu göstərir. G. Vi-
sotskas əmindir ki, bu addımların dərin
siyasi mənası var. Hətta ilk baxışda Lit-
va-erməni dostluğunun müsbət əlamə-
ti olan bu addımın da siyasi nüansları
çoxdur. Xüsusən ona görə ki, Klaypeda
liman şəhərində qoyulmuş xaçkar Lit-
vada yeganə deyil. Bundan əvvəl Kau-
nasdakı Krestovaya dağında da xaçkar
qoyulub. Artıq Şyauylyay şəhərində də
xaçkar qoymaq arzuları barədə xəbərlər
eşidilir.
Jurnalist yazır ki, Litva ermənilərin
bu dövlət ərazisində xaçkar qoymasına
icazə verməklə istər-istəməz Türkiyəni
özündən uzaqlaşdırır. Onun fikrincə,
Litva öz ərazisində xaçkar qoyulması-
na icazə verməzdən əvvəl heç olmasa
bu məsələnin Türkiyə versiyasına da
müraciət etməli idi: axı amansız rus-
türk müharibəsi dövründə ermənilərlə
yanaşı türklər də kütləvi şəkildə həlak
olublar. G.Visotskas qeyd edir ki, Litva
hələ 2005-ci ildə rəsmi Yerevana xüsusi
ehtiramını bildirərək 1915-ci ildə ermə-
ni soyqırımını etiraf etmişdi.
2016-cı il dekabrın 24-də Ermə-
nistanın Baltikyanı bölgədəki səfiri (bu
səfirliyin iqamətgahı Vilnüsdə yerləşir)
Tiqran Mkrtçyanın rus.delfi.ee portalına
“Bizim ortaq cəhətlərimiz çoxdur” sər-
lövhəli müsahibəsi dərc ediləndən son-
ra xaçkarların xoş niyyətlə qoyulması
məqalə müəllifində güclü şübhə doğu-
rub. Erməni diplomat Estoniyaya rəsmi
səfəri zamanı Ermənistanın Baltikyanı
ölkələr barəsində planları haqda jurna-
listə ətraflı məlumat verib.
Ermənilərlə pribaltlar arasında
ümumi cəhətlər olmasına şübhə edən
G.Visotskas vurğulayır ki, istər Litva-
nı, istər Latviyanı, istərsə də Estoniyanı
son onilliklərdə bircə qarış belə özgə
torpağını işğal etməkdə günahlandır-
maq mümkün deyil. Ermənistan isə
Azərbaycan ərazilərini hələ də işğal al-
tında saxlayır.
Litvalı jurnalistin fikrincə, ən ma-
raqlısı budur ki, Ermənistan səfirinin
dediyinə görə, guya 1410-cu ildə Qrün-
vald döyüşündə litvalıların səlibçilərə
qalib gəlməsinə kömək edən ...erməni
alayı olub. G.Visotskas yazır: “görünür,
Litvada yeni erməni abidələri qoyulma-
sı üçün ilkin şərait yaradılır. Ona görə
ki, əgər biz ermənilərin burada xaç qoy-
malarına elə-belə, heç bir ciddi siyasi
motiv və özümüz üçün fayda olmadı-
ğı halda imkan versək, onda Qrünvald
döyüşündə köməyə görə qat-qat artıq
dərəcədə təşəkkür bildirmək lazım gələ-
cək”.
Nigar Cəfərli
Azərbaycan təbii qazının Av-
ropaya nəqlini nəzərdə tutan
“Trans-Adriatik” (TAP) qaz boru
kəməri üzrə indiyədək Yunanıstan
və Albaniyada boruların 129 kilo-
metri qaynaq edilib.
Bu barədə TAP-ın “twitter” səhifə-
sində məlumat verilir. Bildirilir ki, bu
vaxtadək Yunanıstan və Albaniya TAP
boru kəməri marşrutu boyunca 244 kilo-
metr ərazi təmizlənib, 166 kilometr bo-
rular xətt üzrə düzülüb və boruların 129
kilometri qaynaqlanıb.
Qeyd edək ki, TAP-ın təməli keçən il
mayın 17-də Yunanıstanın Saloniki şəhə-
rində qoyulub. “Trans-Adriatik” qaz boru
kəmərinin tikintisi üzrə işlərin təxminən
32 faizi icra olunub.
Xəzər dənizinin Azərbaycan sekto-
rundakı “Şahdəniz-2” yatağından hasil
olunacaq qazın Avropaya daşınmasını
təmin edəcək TAP-ın ilkin ötürücülük
qabiliyyəti ildə 10 milyard kubmetr ola-
caq və bu həcmin gələcəkdə 20 milyard
kubmetrədək artırılması nəzərdə tutulur.
Boru kəmərinin uzunluğu 871 kilometr
(Yunanıstan – 547 kilometr, Albaniya –
211 kilometr, Adriatik dənizi – 105 kilo-
metr, İtaliya – 8 kilometr), diametri isə 48
düymdür (sualtı hissə - 36 düym). 2020-
ci ilədək layihə üzrə Azərbaycan şirkət-
lərinin xərclərinin 1,2 milyard dollar
olması gözlənilir. TAP üzrə tələb olunan
kapital xərcləri 5 milyard dollardır. Boru
kəmərinin 2020-ci ildə istismara verilmə-
si nəzərdə tutulur.
TAP-ın inşasında ümumilikdə 53
mindən çox borudan istifadə olunacaq.
Boru kəmərinin Yunanıstan hissəsində
32 min, Albaniya hissəsində 12 min, Ad-
riatik dənizi hissəsində 8 min 750, İtali-
ya hissəsində isə 660 borudan istifadə
ediləcək. Boruların ümumi çəkisi 526
min tondur. Bunun da Albaniya hissəsin-
də 126 min tonu, Yunanıstanda 323 min
tonu, dəniz hissəsində 72 min tonu, İta-
liyada isə 5 min tonu istifadə olunacaq.
TAP-ın səhmdarları belədir: BP (20
faiz), SOCAR (20 faiz), “Snam S.p.A.”
(20 faiz), “Fluxys” (19 faiz), “Enagás”
(16 faiz) və “Axpo” (5 faiz).
BMT Baş Məclisinin 70-ci
sessiyası 2017-ci ili dünyada
“Beynəlxalq davamlı turizm ili”
elan edib.
Dünya Turizm Təşkilatının
rəsmi saytının verdiyi xəbərə görə,
“Beynəlxalq davamlı turizm ili”nin
rəsmi açılışı yanvarın 18-də İspa-
niyanın Madrid şəhərində olacaq.
2017-ci ildə beş mühüm sahədə,
o cümlədən hərtərəfli və dayanıqlı
iqtisadi inkişaf; sosial cəlbedicilik,
məşğulluq və yoxsulluğun azaldıl-
ması; təbii ehtiyatlardan səmərəli
istifadə, ətraf mühitin mühafizə-
si və iqlim dəyişikliyi; mədəni
dəyərlər, müxtəliflik və irs; qarşı-
lıqlı anlaşma, sülh və təhlükəsizlik
məsələlərində turizmin rolunu təş-
viq edəcək.
Dünya Turizm Təşkilatının
(DTT) baş katibi Taleb Rufai
“Beynəlxalq davamlı turizm ili”
ilə əlaqədar ictimaiyyətə müraciət
edib.
DTT-nin saytı xəbər verir ki,
müraciətdə BMT Baş Məclisinin
2017-ci ili dünyada “Beynəlxalq
davamlı turizm ili” elan etməsi-
nin təsadüfi olmadığı bildirilir.
Qeyd edilir ki, turizm getdikcə
daha çox və haqlı olaraq ən yaxşı
dünyaya qədəm qoymağa kömək
edən sektor kimi tanınır. 2017-ci
il gələcək üçün turizmin töhfəsini
təşviq etmək baxımından əlverişli
imkandır. DTT, həmçinin turizmin
davamlı inkişafda və 2030-cu ildən
sonra rolunu müəyyənləşdirmək
istəyir. Əlbəttə, turizm sektorunun
formalaşmasına qədər mövcud
olan bir çox problemlər qalmaq-
dadır. Taleb Rifai qeyd edir ki, o,
bu nadir və faydalı sektorda bir
məsələni hər zaman yadda saxlaya-
caq ki, bu da turizmin ümid sektoru
olmasıdır. Turizm iqtisadiyyatın ən
davamlı sektorlarından biri olmaq-
la yanaşı, həm də hər gün müxtəlif
mədəniyyətlərdən, qitələrdən olan
insanları bir araya gətirir. Səyahət
vasitəsilə biz dözümlü, qayğıkeş
olmaq kimi keyfiyyətlər qazanırıq
ki, bu da qloballaşma dövründə
çox vacibdir.
Müraciətin tam mətnini aşağı-
dakı linkdən oxumaq olar: http://
www.tourism4development2017.
org/news/the-year-ahead-harnes-
sing-the-power-of-tourism-to-bu-
ild-a-better-world/
Xatırladaq ki, “Beynəlxalq da-
vamlı turizm ili”nin rəsmi açılışı
yanvarın 18-də İspaniyanın Mad-
rid şəhərində olacaq.
A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
13 yanvar 2017-ci il № 1-4 (9095)
6
cƏnUB-şƏRqİ ASİYA ölkƏlƏRİnİn DƏnİZDƏ
tƏHlükƏSİZlİYİ MƏqSƏDİlƏ Yenİ tƏşkİlAt YARADIlIR
Yaponiyanın Sahil Mü-
hafizəsi Cənub-Şərqi Asiya
ölkələrinin dənizdə təhlükə-
sizliyini möhkəmləndirəcək
yeni təşkilat yaratmaq niy-
yətindədir. Bu barədə Kyodo
agentliyi məlumat yayıb.
Məlumatda qeyd edilir ki,
yeni təşkilatın əsas vəzifəsi Cə-
nub Çin dənizində Çinin artan
ərazi iddiaları ilə bağlı region ölkələri arasında əməkdaşlığı güclən-
dirməkdir. Yaponiya Şərqi Çin dənizindəki Senkaku adaları ilə bağlı
Tokio və Pekin arasında yaranmış ərazi mübahisəsi sahəsində təcrü-
bəsini bu təşkilat vasitəsilə həmin ölkələrlə bölüşmək niyyətindədir.
Bununla yanaşı, təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılması və
dəniz quldurları ilə mübarizə məsələləri də diqqət mərkəzində olacaq.
Təşkilatın aprel ayında fəaliyyətə başlaması və dənizdə təhlükə-
sizliklə bağlı simpoziumlar keçirəcəyi gözlənilir. İlkin olaraq bu təd-
birlərə Tailand və Myanmadan rəsmi şəxslər dəvət olunacaq.
Yaponiya hələ əvvəllər bir sıra ölkələrlə patrul gəmilərinin təqdim
edilməsi barədə razılıq əldə edib.
Pekin artıq bir neçə on ildir ki, regionun bəzi ölkələri ilə Cənub
Çin dənizindəki əsas ticarət yollarının keçdiyi adaların mənsubiyyəti
ilə bağlı mübahisə aparır. Burada söhbət əsasən Sişa arxipelaqından
(Paraselsk adaları), Nanşa (Spratli) və Huanyan (Skarboro) adaların-
dan gedir. Həmin mübahisəyə bu və ya digər dərəcədə Vyetnam, Bru-
ney, Malayziya və Filippin cəlb olunublar.
“şİMAl-cƏnUB” vƏ “cƏnUB-qƏRB” BeYnƏlxAlq nƏqlİYYAt
DƏHlİZlƏRİnİn PeRSPektİvlƏRİ MüZAkİRƏ olUnUB
tRAnZİt vƏ üMUMİ DAşIMAlARDA ARtIM GöZlƏnİlİR
“lİtvA klAYPeDA lİMAn şƏHƏRİnDƏ eRMƏnİ xAçkARlARI qoYMAqlA SƏHvƏ Yol veRİB”
2017-cİ İl DünYADA “BeYnƏlxAlq DAvAMlI
tURİZM İlİ” kİMİ qeYD eDİlƏcƏk
nƏHƏnG AYSBeRq PARçAlAnA BİlƏR
Antarktidada Larsen C buz
şelfindən nəhəng bir aysberqin
ayrılmaq üzrə olduğu ilə bağlı
məlumat yayılıb.
sciencedaily.com
saytının
verdiyi xəbərə görə, buz şelfində
yaranmış çat nəticəsində 5 min
kvadratkilometr sahəsi olan ays-
berq parçalana bilər. Tədqiqatçılar
buz dağının parçalanmasının səbəblərini araşdırırlar.
Qeyd edək ki, aysberqin sahəsi Birləşmiş Krallığın Norfolk vilayəti
və ya ABŞ-ın Delaver ştatının ərazisi qədərdir. Larsen C buz şelfi isə
Uelsin ərazisindən iki dəfə böyükdür.
İnSAnlARIn HƏYAtInI DƏYİşDİRƏcƏk
Beş texnoloGİYA
“IBM” şirkəti yaxın beş ildə
insanların həyatını dəyişdirə-
cək beş texnologiyadan ibarət
illik reytinqini dərc edib. Bu
texnologiyalardan biri erkən
mərhələdə psixiki və koqnitiv
pozuntular, neyrodegenerativ
xəstəliklərə diaqnoz qoymağa
imkan verən şifahi və yazılı
danışığın təhlili sistemidir.
indicator.ru saytı xəbər verir ki, ikinci texnologiya “super qəhrə-
manların görmə qabiliyyətidir”. Şirkətin mütəxəssislərinin fikrincə, beş
il sonra dalğa uzunluğu diapazonunda görməyə imkan verən cihazlar
geniş yayılacaq. Bu, ətraf aləmin öyrənilməsi üçün yeni imkanlar ya-
radacaq.
Böyük məlumatlar üzərində iş sahəsində irəliləyiş gözlənilir. Eks-
pertlər hesab edirlər ki, böyük massivli informasiyanı səmərəli emal
etməyə imkan verən texnologiyalar, məsələn, ərzaq və enerji istehsalı
problemlərinin həllini tapmağa kömək edəcək.
“Çipdə laboratoriyalar” adlandırılan dördüncü texnologiya orqaniz-
min maye təhlili zamanı normadan ən kiçik sapmaları qeydə almağa
imkan verəcək. Beləliklə, simptomların yaranmasından əvvəl orqanla-
rın pozulmaları barədə məlumat əldə etmək mümkün olacaq.
Beşinci texnologiya ətraf mühitin çirklənməsinin aşkarlanması ilə
bağlıdır. Sensor texnologiyalar, silisium fotonikası və süni intellekt təh-
lükəli maddələri bir anda aşkara çıxarmağa imkan verəcək.
tAP-In İnşASI üZRƏ İnDİYƏDƏk YUnAnIStAn vƏ
AlBAnİYADA BoRUlARIn 129 kİloMetRİ qAYnAqlAnIB