Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
vi EK. 1- Film Dizini..........................................................................181 KAYNAKÇA.................................................................................192 ÖZET..............................................................................................203 ABSTRACT...................................................................................206 G R Ş Latin Amerika ülkeleri toplumsal ve siyasal tarihleri açısından Türkiye ile çok fazla benzerlikler taşımaktadır. Bu benzerlikler, 20. yüzyıl boyunca, genel olarak Batı dünyasından da sosyalist dünyadan da farklılıklar içermektedir. 1950’lerden itibaren bu farklılıkları içeren ülkeler ‘Üçüncü Dünya Ülkeleri’ başlığı altında incelenmeye başlanmıştır. Bu farklılıklar, Latin Amerika’da ve Türkiye’de diğer birçok Üçüncü Dünya ülkesinde olduğu gibi, kurumsal yapılardan sanata kadar birçok alanda gelişmelerin Batı’da olduğundan farklı bir biçimde oluşmasına neden olmuştur. Siyasal, ekonomik ve kurumsal benzerlikler bulunmasına rağmen Türkiye’de Latin Amerika ile ilgili çalışmaların sayısı çok azdır. Latin Amerika’yı konu alan bir çalışmanın geniş planda diğer Üçüncü Dünya ülkelerini de açıklayıcı bir yapı içermesi beklenir. Latin Amerika sineması üzerine yapılacak bir çalışma ise sinema tarihi çalışmaları açısından alternatif bir bakış açısı kazandırabilecektir. Latin Amerika’nın toplumsal hayatını etkileyen faktörler; politikadan, ekonomiye, gerilla mücadelelerinden, yoksulluğa ve gecekondulaşmaya kadar sinemayı da etkilemiştir. Latin Amerika sineması yaşadığı topluma bağımlıdır. Film üretimi toplumsal ve politik düzene göre şekillenirken, toplumsal hayatı etkileyen faktörlerin sinemada gösterilmesi yoğundur. Sömürgecilik, diktatörlük gibi tarihsel dönem ve kavramların yanı sıra, bu kavramlarla bağlantılı olan melezlik, kimlik, yoksulluk, kentleşme ve gecekondulaşma Latin Amerika toplumunun anlaşılması için temel kavramlar arasında yer almaktadır. Bu kavramlar, siyasi, ekonomik ve 2 toplumsal tarihin hem ürünü hem de belirleyicisi olarak, Latin Amerika toplumunun, kültürünün ve sinemasının anlaşılmasını sağlamaya yarayacaktır. Sinema kültürel bir ürün olarak içinden çıktığı topluma bağımlıdır. Latin Amerika sineması da doğal olarak, içinden çıktığı toplumların uzantısıdır. Latin Amerika sinemasını inceleyebilmek için, öncelikle bu toplumların anlaşılması gerekmektedir. Toplumları anlayabilmek için, Latin Amerika’da, farklı ülkeler ve topluluklar olmasına rağmen, bu toplulukların ortak paydalar altında birleşmesini ve ortak bir Latin Amerika kültürünün ve kimliğinin oluşmasını sağlayan nitelikleri oluşturan tarihi ve toplumsal kavramların ne anlama geldiğinin ve Latin Amerika’yı oluşturan toplulukların ayırt edici özelliklerinin neler olduğunun vurgulanması gerekmektedir. Latin Amerika sineması toplumsal bir sinemadır. Bu toplumsallık 1960’larda oluşan sinema hareketleri döneminde politik devrimciliğe kadar ulaşmış, politik ve muhalif radikalleşmenin en güzel örneklerini vermiştir. 1960 ve 70’lerin sinema hareketleri “üçüncü sinemanın” özelliklerini taşır. “Üçüncü sinemayı” Marksist terimlerle açıklama anlayışı hâkimdir. Üçüncü Dünya ülkeleri sinemalarının egemen Amerika ve Avrupa sinemaları karşısında tutunabilmesi için, kendi sinematografik dillerini oluşturmaları, tematik olarak içinde yaşadıkları topluma bağlantılı olmaları savunulur. Latin Amerika sinemasında 1960’larda ortaya çıkan sinema hareketleri, sinemada yeni açılımlar yapmaya çalışırken, politik düzene bağlı olarak son bulmuştur. 2000’li yıllarda Latin Amerika sinemasında yeniden canlanmalar olmaya 3 başlamıştır. Yükselişe geçen Latin Amerika sinemasının 1960’ların muhalif hareketleriyle benzerlikleri ve farklılıkları bu tezin temasını oluşturmaktadır. Latin Amerika’da 1960’ların ve 1995 sonrasının sineması benzer politik koşullar sonrasında ortaya çıkmıştır. Latin Amerika’da sinema üretimi, tarihi boyunca politik düzene bağımlı hareket etmek zorunda kalmıştır. Politik düzenin yumuşadığı ve devletlerin ifade özgürlüklerine karışmadığı dönemlerde sinemada muhalif, bağımsız hareketler oluşabilirken, diğer dönemlerde devlet politikasına bağımlı bir sinema varolmuştur. Latin Amerika sineması tematik olarak içinden çıktığı topluma bağımlıyken, politik olarak devlet politikasının yörüngesinde olmuştur. Devlet ise 20. yüzyıl boyunca toplumsal hayatın en önemli belirleyicisi konumundadır ve devlet desteği olmaksızın sinema yapabilme koşulları sınırlıdır. Latin Amerika toplumlarının dünyanın geri kalanından farklılıkları bulunmaktadır. Bir yandan içinde yaşanılan düzen toplum hayatı üzerinde belirleyici olurken diğer yandan toplumsal geçmiş özellikleri ve bu özelliklerin oluşturduğu sosyal yapı da, toplumsal hayatı anlaşılır kılmaktadır. Latin Amerika’da tarihsel olarak ilkçağlardan itibaren uygarlıkların kurulduğu bilinmektedir. Ancak, Latin Amerika’nın tarihsel dönüşümü 15. yüzyılda başlayan keşiflerle oluşmuştur. lk keşiflerle birlikte bölgenin tarihsel ve kültürel mirası tahrip edilmeye başlamış ve bu bölge maceraperestlerin, define avcılarının akınına uğramıştır. Zaman içinde spanya ve Portekiz bu bölgede egemenliklerini kurmuştur. 19. yüzyıla kadar süren bu sömürgecilik döneminde yerli nüfus azalırken, Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|