Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
129 uluslararası festivallerde yer alabilmektedir. Diğer yandan, küreselleşmenin kültürel boyutu da farklı kültürlere ve seslere karşı ilgiyi artırmaktadır. Ekonomik ve kültürel küreselleşme yaratıcılık alanlarını artırırken (Shaw, Dennison, 2005: 2), küreselleşme sayesinde kültürel modernleşme yaşanır. Latin Amerika’da kültürel modernlik ve politik, sosyo-ekonomik azgelişmişlik beraber var olmaktadır (Shaw, Dennison 2005). Yeni Latin Amerika sineması tematik kaynağını azgelişmişlik ve toplumsal sorunlardan almaya devam ederken biçimsel olarak modernliği yakalamış konumdadır. Yeni Latin Amerika sinemasının en önemli özelliği, düşük bütçeyle çekilen ve uluslararası festivallerde gösterilen filmlerin sayısının artmış olmasıdır. Daha önce bir sinema sanayisi olmayan Uruguay’da bile 1990’ların ortasında videoyla çekilmiş filmler sayesinde sinema canlanmaya başlar (Richards, 2005). Latin Amerika devletleri, yasalarla sinemayı desteklemesinin yanında, eskiden farklı olarak yapımcı olmaktan vazgeçmiştir. Ancak özellikle Brezilya’da kültür bakanlığı filmleri maddi açıdan desteklemeye devam etmektedir. Yeni Latin Amerika sinemasında devletin rolü yapımcılıktan maddi ve manevi destekçiliğe kaymıştır. Devletten boşalan yapımcılık sorununu ortak yapımlar çözmüştür. Filmler Latin Amerika ülkeleri arasında ortak yapımcılarla gerçekleştirilirken, Avrupalı ve ABD’li ortak yapımcılarında filmlere desteği artmaktadır. Sinemaya destek amacıyla 1989’da kurulan bermedia Latin Amerika ülkeleriyle spanya ve Portekiz’i kapsamaktadır. Avrupalı benzeri Euruimages gibi sinemanın gelişmesi için yapımcı ve dağıtımcı olarak Latin filmlerine destek olmaktadır. Devletin sinema sektöründeki 130 rolünün değişmesi, yönetmenlerin ve yapımcıların bağımsızlaşmasını sağlarken, filmler doğal olarak daha fazla ticarileşmek zorunda kalmıştır. Teknolojinin olanaklarıyla film maliyetlerinin düşmesi de bütün dünyada olduğu gibi Latin Amerika’da da sinema üretiminin artmasının sebepleri arasındadır. Yeni sinema 1960’larda olduğu gibi ekonomik, politik ve toplumsal koşulların ürünüdür. 1960’ların sinema hareketlerini hazırlayan politik serbestlik dönemi 2000’lerin Latin Amerika’sında da görülmektedir. Küreselleşmenin ve dünya konjonktürünün de etkisiyle Latin Amerika’daki baskıcı devlet yapısı ortadan kalkmıştır. Latin Amerika’da devletin yapısı son 20 yılda büyük değişime uğramıştır. Yeni devlet neo-liberal örgütlenmeyi benimsemiş ve bunun sonucunda toplumsal baskı azalırken neo-liberalizmin doğal sonucu olarak toplum üzerindeki ekonomik baskı yoğunlaşmıştır. Latin Amerika devletleri son 20 yıldır küresel düzene uyum sağlamak için IMF ve Dünya Bankası politikalarını uygulamaya çalışmışlar ve bunun sonucunda borç ekonomisinden ve ekonomik sorunlardan kurtulamamışlardır. Ekonomik krizler, Latin Amerika toplumları üzerinde belirleyici olmaya başlamıştır. Yeni Latin Amerika sineması da bu krizlerin ürünüdür. 1960’ların sinema akımlarına yön veren azgelişmişlik azalmamakla beraber ş ekil değiştirmiştir. Paulo Emilio Gomez’e göre azgelişmişlik bir dönem ya da basamak değil ama gelişmiş ülkelerin sinemalarının hiçbir zaman geçemeyeceği ama Üçüncü Dünya’nın hiçbir zaman kurtulamayacağı bir durumdur (Chanan, 1998). Son 50 yılda Latin Amerika’nın toplumsal durumunda fazla bir değişiklik olmamıştır. Toplumun büyük kesimi için yoksulluk devam etmektedir. Azgelişmişlik büyük bir 131 sorun olmayı sürdürmektedir. Buna bağlı olarak eğitimsizlik toplumun en büyük sorunlarından bir tanesidir. Kentleşme ve gecekondulaşma artmıştır. Kentlerdeki bu yoğunlaşma yoksulluğu, işsizliği ve şiddeti beraberinde getirmektedir. Yeni sinema da daha çok kentlerle ilgilenmektedir. Arjantinli sinemacı Carlos Sorin, yeni sinemayı endüstriyel krizin sonucunda gerçekliğe sıkı bağlanmanın bir ürünü olarak yorumlar (Gutierrez, 2003: 26). Yeni Latin Amerika sineması bu sistemin içinde doğmuştur. Bir yandan geleneksel değerler, sömürgecilik ve onun getirdiği melezlik ve kimlik bunalımları, diğer yandan bağımsızlık, başkaldırma kültürü ve çokkültürlülük, 50 yılın baskı rejimleri, günümüzün ekonomik ve sosyal sorunlara bağlı olarak ortaya çıkan yoksulluk, şiddet, gecekondu, işsizlik gibi sorunlara ilişkin konu ve temalarla birleşerek yeni Latin Amerika sinemasını oluşturmuştur. 1960’ların sinema akımları teorik olarak uluslararası gelişmelerden fazlaca etkilenirken, yeni sinema yerel krizlere yoğunlaşmaktadır. Yeni sinema toplumsal bir sinemadır, ama 1960’lardan farklı olarak daha az politiktir. Yeni sinemanın politik kutbunu genellikle Fernando Solanas, Jorge Sanjines gibi eski kuşak sinemacılar oluşturmaktadır. Kendinden sonraki sinemalar 1960’lardan etkilenir, ama politik estetik hafiftir ya da yoktur (Chanan, 1998). Yeni sinema, 1960 ve 1970 jenerasyonun filmleriyle biçim ve içerik olarak benzer, ama başka sosyal ve politik dönemi gösterdiğinden farklıdır (Salles, 2003: xiv). Yeni Meksika sinemasının filmleri politik olarak pasiftirler (Hind, 2003: 108) diğer Latin Amerika ülkelerinde de politik tavrı olan filmlerin sayısı fazla değildir. Değişime yönelik politik bir hareket kalmamıştır (Ramos, 2003: 66). 1960’ların “açlığın estetiği” ve yoksulluğun farklı biçimlerinin gösterilmesi yerine 1990’lar “şiddetin estetiği”ni gösterir Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|