Rasim gəNZƏLİ qizil türkləRDƏN
Yüklə 9,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
25 deyilmələr çox idi. İti məntiqlə düşünəndə bu yalan-palanlar görünürdü. Və o yalanların çoxunda zərbə yenə bizə dəyirdi. ...Bu gün müəllim nədənsə dərsə gəlməmişdi. Direktor onu yanına çağırdı. Dedi, eşitmişəm, sən hələ birinci sinifdə sinif yoldaşlarına dərs demisən? Bu günkü dərsi apara bilərsənmi? Elçin başını aşağı saldı... Bir azdan onu həmin sinifə dərs deməyə göndərdilər. Yadına gəlirdi. Doğrudan da birinci sinifdə oxuyanda, sinif yoldaşlarına dərs demişdi. Sinif müəllimləri Həmid müəllim xəstələndiyindən məktəbə gələ bilməmişdi. Dərs hissə müdiri Rəfiqə müəllimə onu müəllim kimi sinifə yolladı... Sonralar Rəfiqə müəllim bu mövzuya qayıdacaqdı. Deyəcəkdi, ay Elçin, onda sizin sinifinizə dərs deməyə başqa müəllim göndərə bilərdik. Amma mən səni göndərdim. Çünki artıq sən məktəbə gələndə birinci sinifin proqramını bilirdin. İndidən mən səni bir müəllim kimi sınaqdan çıxarmaq istəyirdim. Dərsi pis aparmadı Elçin. Uşaqlar da onu yoldaşları bilib, lağa qoymadılar. Yuxarı sinifdə dediyi dərs də onun üçün çətin keçməmişdi. Sanki bu işin səmtini bilirdi artıq. Ancaq o, çox arzulayırdı ki, belə dərslərdə öz əlavələrini də edə bilsin. Amma çəkinirdi. Bilirdi ki, proqramdan kənara çıxmaq bu dövlətdə inqilab eləməyə bərabər bir iş idi. Və o, bu inqilabı təkbaşına edə bilməzdi. Belə müəllimlər haqqında eşitmişdi. Onların aqibətindən də xəbərdardı. Ona görə proqramdan kənar uşaqlara bir söz demirdi. Amma öz ürəyində hər kitabda yazılana əlavələrini edib, sonra tək-tənha qalanda bu əlavələrlə əlləşirdi. Zaman su kimi axıb gedirdi. Heç özləri də hiss eləmədən bığ yerləri tərləmişdi. Küncdə-bucaqda, gizlin bir yerdə 26 üzlərini təraş edən uşaqların sayı günü-gündən çoxalırdı. Qəribəsi orasındaydı ki, üzlərini təraş eləmələrini öz sinif yoldaşlarından da gizli saxlamağa çalışırdılar. Sinif yoldaşları olan qızlar da artıq qızlar bulağından su içirdilər. Həftədən-həftəyə, aydan-aya gözəlləşir, qəşəngləşir, dəyişirdilər. Daha o qızlar deyildilər. O qızlar ki, bir-iki il bundan əvvəl oğlanları bezdirir, onları dağa, divara dırmaşdırır, dil boğaza qoymadan danışır, dərs vaxtı da oğlanların fikrini dağıdırdılar. Ayrılıq vaxtı çatanda üzlərindəki qəm haləsini üzaqdan sezmək olurdu. Yazın tez bitməsini, məktəbin qurtarmasını istəmirdilər sanki. Heç səkkiz illiyi bitirəndə səkkiz illik yoldaşlıqdan ayrılığın həyacanı bu qədər olmamışdı. Görünür, yaşın müəyyən həddində insanların bir-birinə bağlanma telləri daha güclü və möhkəm olur. Amma yaz bitdi. On illik təhsil başa çatdı. Ayrılıq anları yetişdi. Yenə vida mərasimi, yenə müəllimlərin xoş sözləri, qızların göz yaşları... Yenə ən çox Elçindən danışdılar. Hər müəllim çıxışının bir bəndini Elçinə həsr edirdi. Ona məktəbə baş ucalığı gətirdiyi üçün minnətdarlıq edir, xoş arzularını çatdırır, gələcək həyatında ondan böyük uğurlar gözlədiklərini gizlətmirdilər. Bu anlarda Elçinin ürəyi quş ürəyi kimi çırpınırdı. Ayrılıq havası bir yana, müəllimlərin onun üzərinə qoyduqları məsuliyyət hissi, bir yandan da ata- anasının ümid dolu baxışları onu həyəcanlandırırdı. On illik təhsili bitirmək işin hələ çox cüzi bir hissəsi idi. Hər şey bundan sonra başlanırdı. On illiyi müvafiq qiymətlərlə bitirib, sonra heç nəyə nail olmayan adamlar haqqında çox eşitmişdi. Hətta ali məktəbi əla qiymətlərlə bitirən adamlar vardı ki, sonda heç nəyə nail olmamış, tamam başqa bir işin qulpundan tutub yaşamağa məcbur olmuşdular. Yaşının az olmasına baxmayaraq, Elçin bunları 27 bilirdi. Bilirdi ki, savadlı, kəlləli olmaq heç də işin hamısı deyil. Bu savada, bu biliyə zəhmətin ətri qatılmasa çox işlər yarımçıq qala bilərdi. Bəzən filosoflar zəhmətin hər bir işdə öndə olduğunu vurğulayırdılar. Hətta bəzi filosoflar müvəffəqiyyət qazanmağın formulasını cızanda on faiz savadın müqabilində doxsan faizi zəhmətə verirdilər. Bu bir qədər mübahisəli fikir olsa da, həqiqətə oxşar şeylər də tapmaq olardı. Axı beynin bilgisayar olsa belə, zəhmət çəkib, tər axıtmağa təpərin yoxsa, uğur qazanmaq imkanların sıfır həddinə enəcək. Ərdəmli olmaq, zəhmətə qatlaşmaq, bir qara fəhlə kimi çalışmaq gələcək işıqlı həyatının əsas qayəsidir. Bunları bilirdi Elçin. Buna görə öz çıxışında həyəcanını çətinliklə boğub, müəllimlərə (elə ata-anasına da) söz verdi. Dedi, gecə-gündüz çalışacağam, oxuyacağam, elmin sirlərinə vaqif olacağam. Sizlərin, yurdumun, elimin, vətənimin adını ucaltmaq üçün bütün gücümü, qüvvəmi səfərbər edəcəyəm. Sonda lap kövrələ-kövrələ “ Elə edəcəyəm ki, mənə görə nə siz müəllimlərim, nə sinif yoldaşlarım, nə də valideynlərim utanclıq hissləri keçirməyəsiniz”-deyərək, tribunanı tərk elədi. Alqışlardan qulaq tutulurdu. O alqışlar bir xoş Tanrı küləyi kimi onu götürüb uzaqlara, lap uzaqlara aparacaqdı. O yolun başlanğıcındaydı hələ. Müəllimlərin ona fərəhlə təqdim etdikləri qızıl medal isə bir parlaq şölə kimi onun ömür yoluna nur çiləyəcəkdi... 28 TƏLƏBƏLİK İLLƏRİ VƏ YAXUD İSGƏNDƏROV DÜSTURU Bu da yeni məkan... Yeni dövrün başlanğıcı... Yeni şəhər, yeni adamlar... Sanki bir başqa planetə düşmüşdü. Əvvəl ona elə gəlirdi ki, bu şəhərə öyrənmək onun üçün çətin olacaq. Yuvasını itirmiş quş kimi çırpınır, hara gedəcəyini, hardan gələcəyini, harda dayanacağını bilmirdi. Amma... Bu Bakıdı. Onun maqnit kimi adamları özünə çəkən gücü var. O maqnit Elçini də bu şəhərə çəkdi, bağladı, qopmağa qoymadı. İlk vaxtlar ona çox balaca, darısqal, yöndəmsiz görünən tələbə yataqxanası indi elə böyük, əzəmətli görünürdü ki. Lap şah sarayı kimi. Bir də axı başı qarışıq idi, oturub nələrisə müqayisə eləməyə, nəyin yaxşı, nəyin pis olduğunu arayıb axtarmağa vaxtı-məqamı da yox idi. Azərbaycan Politexnik İnstitutunun Mexanika fakultəsinə daxil olmuşdu. Bu elə bir sahə idi ki, bir an oxumasını zəiflətsə, xırda bir tənbəllik azarına yoluxsa, gecikə bilər, çıxdığı uzun və çətin yoldan aralı düşə bilərdi. Onun üçün gündüzünü gecəsinə qatmalıydı. Kitablarla yatıb, kitablarla qalxmalıydı. Yaxşı ki, bu ötən illər sevgili deyilən kitaba yar olmağı bacarmışdı. Elə bir gün olmurdu ki, dərslərindən savayı iki-üç kitaba sığal çəkib, boyunu oxşamasın. Hansı yöndə olursa-olsun-iqtisadiyyatdan bəhs Yüklə 9,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|