Redaksiya heyəTİ: Baş redaktor
Teatr.Kino.Estrada.Sirk 100
Yüklə 43,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
- İ n t e r n e t d ə www.az.wikipedia.org www.google.az 22
81 Teatr.Kino.Estrada.Sirk 100 illiyi ƏNVƏR BEHBUDOV 1912-1992 MART Ənvər Məcid oğlu Behbudov 1912- ci il mart ayının 20-də Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. Hələ uşaqkən anası- nın yaratdığı dram dərnəyi onda kiçik yaşlarından teatra maraq yaratmış- dı. Teatra vurğunluğu onu Moskvaya gətirmişdi. 17 yaşlı gənc çətinliklərə baxmayaraq burada Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun rejissorluq fakültəsinə daxil olmuşdur. 1942-ci ildə Ümumit- tifaq Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun rejissorluq fakültəsini bitirmişdir. O, 1944-1946-cı illərdə Ulyanovsk, 1946-1948-ci illərdə Xabarovsk, 1948-1954-cü illərdə Novosibirsk teatrlarında rejissor və bədii rəһbər olmuşdur. 1954-1959-cu illərdə Ka- zanda, Kaçalov adına Böyük Dram Teatrında və 1959-1964-cü illərdə Rostovda M.Qorki adına Dram Teat- rında baş rejissor işləmişdir. Bu illərdə N.Poqodinin “Tüfəngli adam”, M. Şoloxovun “Oyanmış torpaq”, N. Qo- qolun “Ölü canlar”, E. Radzinskinin “Məһəbbət һaqqında 104 səһifə” və s. tamaşaların quruluşunu vermişdir. Görkəmli rejissor 1965-ci ildə RSFSR Xalq artisti fəxri adına layiq görül- müşdür. Ənvər Behbudov 1966-cı ildən Azərbaycan Opera və Balet Teatrın- da baş rejissor işləmiş, dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” opera- sını tamaşaya qoymuşdur. Ə.Behbudov 1969-cu ildən Azərbaycan Rus Dram Teatrının baş rejissoru olmuşdur. O, burada M. Şat- rovun “Altı iyul”, M. Dvoretskinin “Kənar adam”, R. İbrahimbəyovun “Öz yolunla”, N.Xəzrinin “Sən yan- masan”, A. Vampilovun “Ötən yay Çulimskdə”, A.Gelmanın “Bir iflasın protokolu” və s. əsərləri tamaşaya qoymuşdur. Yaradıcılığına qiymət verilmədi- yində rejissor Ənvər Behbudov ikinci dəfə Rusiyaya gedir. Lakin çox keçmir ki, o yenidən Bakıya, qardaşı Rəşid Behbudovun yaratdığı mədəniyyət ocağına - Mahnı Teatrına qayıdır. Bu teatrda olduqca maraqlı tamaşalar ha- zırlayan baş rejissor burada özünü çox xoşbəxt sanır. Lakin bu çox uzun sür- mür. Rəşid Behbudovun vəfatından sonra Ənvər müəllim birdəfəlik Mosk- vaya köçür. Tanınmış rejissor 1965-ci ildə Azərbaycanın Xalq artisti adına layiq görülmüş, Qırmızı Əmək Bayrağı və “Şərəf nişanı” ordenləri, һəmçinin, bir sıra medallarla təltif edilmişdir. Ə. Behbudov 1992-ci il martın 28- də 80 yaşında Moskvada vəfat etmiş- dir. Ə d ə b i y y a t Ənvər Behbudov//Azər- baycan Sovet Ensiklope- diyası [Mətn]: 10 cilddə.- Bakı.- 1978.- II cild.- S. 129. Ənvər Behbudov [Mətn].- Bakı: İşıq , 1974.- 8 s. İ n t e r n e t d ə www.az.wikipedia.org www.google.az 20 Rejissor 82 Teatr. Kino.Estrada.Sirk 95 illiyi YUSİF VƏLİYEV 1917-1980 MART Yusif Abdulla oğlu Vəliyev 1917-ci il mart ayının 22-də Dərbənddə doğulmuş- dur. O, qeyri-adi səhnə danışığına malik, dramatik-psixoloji rolların misilsiz ifaçı- sı, zəngin yaradıcılığı ilə Gənc Tamaşaçı- lar Teatrında aktyor məktəbi yaratmış bir sənətkardır. Y. Vəliyev 1933-1936-cı illərdə Bakı Teatr Texnikumunda təhsil almışdır. Tələbəlik illərində Milli Dram Teatrının tamaşalarında kütləvi səhnələrə, sözsüz rollara çıxmaqla, eyni zamanda Yəhudi Dövlət Dram Teatrında işləyən aktyor yəhudi dilində də bir neçə rol ifa etmiş- dir. Texnikumu bitirəndə yenicə açılan Mirzə Ələkbər Sabir adına Nuxa (indi- ki Şəki) Dövlət Dram Teatrına işləməyə göndərilən aktyor teatr bağlananadək, yəni 1949-cu ilədək orada işləyib, teat- rın ən öncül sənətkarlarından biri olmuş- dur. Aktyor Nəcəf bəy Vəzirovun “Hacı Qəmbər” əsərində Əşrəf bəy, Mirzə Fətəli Axundzadənin “Hacı Qara” əsərində Hacı Qara, “Molla İbrahimxəlil kimyagər”də İbrahimxəlil, Sabit Rəhmanın “Toy” komediyasında Surxay, “Xoşbəxtlər” komediyasında Sadıq, Cəfər Cabbarlı- nın “Almaz” əsərində Şərif, “1905-ci ildə” general-qubernator, “Aydın” da Aydın, “Oqtay Eloğlu”da Oqtay, “Od gəlini”ndə Elxan, “Sevil” də Balaş, “Sol- ğun çiçəklər”də Bəhram, Səməd Vurğu- nun “Vaqif” əsərində Vaqif, Mirzə İbra- himovun “Həyat” əsərində Süleyman və b. tamaşalarda xaraktercə fərqli rollar yaratmışdır. Yusif Vəliyev 1949-cu ilin yazında Şəkidən Bakıya gələrək Rus Dram Te- atrında aktyorluq edib. Yusif Vəliyevin əsas yaradıcılığı 1949-cu ilin axırlarından ömrünün sonunadək Gənc Tamaşaçılar Teatrı ilə bağlı olmuşdur. Aktyor onlarca bir-birindən fərqli, yaddaqalan rollar ya- ratmışdır. Y.Vəliyev Gənc Tamaşaçılar Teatrının rus bölməsində hazırlanan Mixail Şatro- vun “İnqilab naminə” pyesinin tamaşasın- da Lenin rolunu ifa etmişdir. Onun ifası sənətkarlıq baxımından rus həmkarlarının oyunlarından daha canlı və real alınmış- dır. Aktyor “Azərbaycanfilm”in kinoların- da epizodik rollar oynasa da, çox maraq- lı, yaddaqalan xarakterlər yaratmışdır. O, “Zirvə” (Bələdçi), “Sən nə üçün yaşayır- san?” (Balıqçı), “Nəsimi” (Teymurləng), “Qatır Məmməd” (Halvaçı), “Tütək səsi” (Qurban), “Arxadan vurulan zərbə” (Qurd Cəbrayıl), “Uşaqlığın son gecəsi” (İş ic- raçısı), və s. kinofilmlərində çəkilib. “Nə yaxşı ki, Səməd Vurğun var...” sənədli filmində Qacar rolunda “Vaqif”dən bir parça ifa etmişdir. Uzunillik səhnə yaradıcılığında əldə etdiyi sənət nailiyyətlərinə, gənclərə örnək olan zəngin irs yaratdığına görə Yusif Ab- dulla oğlu Vəliyev 24 may 1960-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti, 9 fevral 1979-cu ildə Xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunmuşdur. 1980-ci il martın 18-də vəfat edən bö- yük sənətkar Bakıdakı yeni “Qurd qapısı” qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. Ə d ə b i y y a t Burcəliyeva, Ş. Onun möcüzəli sənət dünyası [Mətn] /Ş.Burcəliyeva // Mədəniyyət.- 2011.-30 mart.- S.11. İki böyük sənətkarın ad günüdür [Mətn] // Mərkəz.- 2011.- 19 mart.- S.11. Məhərrəmova, T. Lenin rolunu o qədər məharətlə ifa edib ki…. [Mətn] /T.Məhərrəmova //Kaspi.- 2010.-18 mart.- S. 15. İ n t e r n e t d ə www.az.wikipedia.org www.google.az 22 Aktyor Yüklə 43,82 Kb. Dostları ilə paylaş:
|