Redaksiya heyəTİ: Baş redaktor

150
Musiqi.Opera.Balet 
75 
illiyi
ZEMFİRA SƏFƏROVA 
1937
İYUN
Zemfira Yusif qızı Səfərova 1937-
ci il  iyun ayının 10-da Bakıda ziyalı 
ailəsində anadan olmuşdur.
Z.Səfərova 1960-cı ildə Azərbaycan 
Dövlət Konservatoriyasının Nəzəriyyə 
fakültəsini bitirmişdir. 
Görkəmli  müsiqişünas  alim  Zem-
fira Səfərova 1962-ci ildə AMEA-nin 
Memarlıq  və  İncəsənət  İnstitutunun 
aspiranturasına  daxil  olmuş,  kiçik 
elmi  işçi  vəzifəsindən  şöbə  müdiri 
vəzifəsinədək  yüksəlmiş  və  1980-cı 
ildən bu günədək “Azərbaycan musi-
qisinin tarixi və nəzəriyyəsi” şöbəsinə 
rəhbərlik edir.
20-dən çox kitab, 150-dən artıq elmi 
əsərin müəllifi olan Z.Səfərovanın ya-
radıcılığı  ən  qədim  yazılı  abidəmiz 
olan  “Dədə  Qorqud”un  musiqi  dün-
yasına,  orta  əsrlərin  musiqi  elminə, 
Azərbaycan  bəstəkarlıq  məktəbinin 
klassikləri  Üzeyir  Hacıbəyli  və  Qara 
Qarayevə,  müasir  yaradıcılıq  prosesi 
və ifaçılıq sənətinə həsr edilmişdir. 
Z.Səfərova  qədim  və  orta  əsr 
Azərbaycan musiqi tarixini tədqiq et-
miş,  Səfiəddin  Urməvi,  Əbdülqadir 
əl-Marağainin,  eləcə  də  XIX  əsrin 
görkəmli  musiqişünası  Mir  Möhsüm 
Nəvvabın və b. yaradıcılığını dərindən 
tədqiq etmiş və “Azərbaycanın musiqi 
elmi (XIII-XX əsrlər)” adlı fundamen-
tal monoqrafiyasını yazmışdır. 
 O, bir sıra beynəlxalq elmi simpozi-
um və konqreslərdə müasir musiqişü-
naslığın mühüm və aktual problemləri 
mövzusunda çıxış etmişdir.
Uzun  illər  Bəstəkarlar  İttifaqının 
üzvü  olan  Z.Səfərova  hal-hazırda  İt-
tifaqın  “Musiqişünaslıq  və  tənqid” 
bölməsinin rəhbəri, “Musiqi dünyası” 
jurnallarının redaksiya heyətinin, elmi 
şuranın üzvüdür.
Z.Səfərova  1989-cu  ildə  Əməkdar 
incəsənət  xadimi,  1996-cı  ildə 
sənətşünaslıq doktoru, 1998-ci ildə isə 
professor adı almışdır. Zemfira xanım 
həmçinin “Humay ilahəsi – 96” müka-
fatı laureatıdır. 
Professor  Zemfira  Yusif  qızı 
Səfərova hal-hazırda Azərbaycan Res-
publikasının Prezidenti yanında Ali At-
testasiya Komissiyasının sənətşünaslıq 
və memarlıq üzrə ekspert komissiyası-
nın sədridir.
Ə d ə b i y y a t
Əfəndiyev, R. Musiqi 
elmimizin fədası [Mətn] 
/R.Əfəndiyev.- Bakı: Elm, 
2010.- 54 s.
 Müstəqillik dövründə 
Azərbaycan musiqisinə bir 
baxış [Mətn] // Qobustan.- 
2009.- №2.- S.12-14.
 Nəbiyev, B. Musiqi tarixi-
mizin yorulmaz tədqiqatçısı 
[Mətn] /B.Nəbiyev.- Bakı: 
Elm, 2010.- 47 s.
 Şərq və Qərbin möhtəşəm 
vəhdəti [Mətn] // Musiqi 
dünyası.-2009.-№3-4.-S.22-
24.
 Tahirzadə, Ü. Zemfira 
Yusif qızı Səfərova [Mətn]: 
biblioqrafik göstərici 
/Ü.Tahirzadə.- Bakı: Elm, 
2010. - 61 s.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
10
Musiqişünas

---

151
Musiqi.Opera.Balet 
65 
illiyi
FİDAN QASIMOVA 
1947
İYUN
Fidan Əkrəm qızı Qasımova 1947-
ci il iyun ayının 17-də Bakı şəhərində 
ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 
Hələ  uşaq  yaşlarından  musiqi 
sənətinə,  müğənniliyə  böyük  həvəs 
göstərən  Fidan  Qasımova  ilk  musi-
qi  təhsilini  Bakı  şəhərindəki  Bülbül 
adına  Musiqi  məktəbində  almışdır. 
O,  1966-ci  ildə  Üzeyir  Hacıbəyov 
adına  Azərbaycan  Dövlət  Konserva-
toriyasının  əvvəlcə  simli  alətlər,  son-
ra isə dünya şöhrətli maestro Niyazi-
nin  məsləhəti  ilə  vokal  sinifinə  daxil 
olur.  Burada  o  professional  musiqi 
nəzəriyyəçilərindən  kamil  təhsil  alır, 
simli  alətlər  üzrə  professor  Sərvər 
Qəniyevin,  vokal  üzrə  isə  dosent 
İ.A.Lvoviçin sinifində oxuyur.
Fidan Qasımova 1971-ci ildə skrip-
ka simli alətləri, 1972-ci ildə isə vokal 
sənəti üzrə ali təhsilini başa vurmuşdur. 
O,  1972-1973-cü  illərdə  P.Çaykovski 
adına Moskva Dövlət Konservatoriya-
sının  aspiranturasında  təhsil  almış  və 
1974-cü ildə oranı bitirmişdir.
F.Qasımova  tələbəlik  illərində  vo-
kal müsabiqələrində fəal iştirak etmiş, 
Vokalçıların  Zaqafqaziya  festivalında 
birinci  yer,  1973-cü  ildə  Cenevrədə 
keçirilən  II  Beynəlxalq  müsabiqədə 
gümüş medala layiq görülmüş, 1975-
ci  ildə  Niderlandda  Hertogenbosda 
yenə  də  Beynəlxalq  müsabiqədə  dip-
lomla mükafatlandırılmışdır.
Fidan  xanım  Beynəlxalq  müsa-
biqələr  laureatı  adına  layiq  görülmüş 
ilk azərbaycanlı qadın müğənnidir.
1974-cü  ildən  başlayaraq  Fidan 
Qasımova  Azərbaycan  Dövlət  Opera 
və Balet Teatrının aparıcı solisti kimi 
milli və dünya opera sənətinin repertu-
arlarına daxil olan əsərlərdəki partiya-
ların mahir ifaçısı kimi şöhrət qazan-
mışdır.
Fidan  Qasımovanın  ən  böyük 
uğurlarından  biri  1986-cı  ildə  Mosk-
vada  Böyük  Teatrın  səhnəsində 
P.Çaykovskinin  “Yevgeni  Onegin” 
operasında  Tatyana  rolunda  çıxış 
etməsidir.
F.Qasımova 
1974-cü 
ildən   
Azərbaycan  Dövlət  Konservatoriya-
sında dərs deyir. 1990-cı ildən konser-
vatoriyanın, 1992-ci ildən isə İstanbul 
Dövlət Universiteti Konservatoriyası-
nın professorudur. 
Dünyanın  bir  cox  səhnələrində 
(ABŞ, Çexiya, Almaniya, Danimarka, 
Portuqaliya, Belçika, Rumıniya, Hol-
landiya, Türkiyə  və  s.)  konsert  proq-
ramları ilə çıxış etmişdir. 
Fidan Qasımova 1982-ci ildə Res-
publikanın  Xalq  artisti,  1988-ci  ildə 
SSRİ  Xalq  artisti  fəxri  adlarına  la-
yiq  görülmüşdür.  1984-cü  ildə  isə 
Azərbaycan  Respublikasının  Dövlət 
Mükafatını  almışdır.  Fidan  xanım 
1997-ci  ildə Azəbaycan  Respublikası 
Prezidenti  Heydər  Əliyevin  Fərmanı 
ilə “Şöhrət” ordeni , 2010-cu ildə isə 
Prezident İlham Əliyevin Fərmanı ilə 
“Şərəf nişanı” ordeni ilə təltif edilmiş-
dir.
Ə d ə b i y y a t
Cabbari, R. Fidan və 
Xuraman Qasımovaların 
konsert fəaliyyətləri [Mətn] 
/R.Cabbari //Mədəni-
maarif.-2011.-№ 2.-S.48-50.
Əliyeva, F. Azərbaycandan 
böyük məhəbbətlə [Mətn] 
/F.Əliyeva //Azərbaycan-
İrs.-2002. №13.- S.26-41.
 Сюрприз от Фидан и 
Хураман Гасымовых 
[Текст] //Каспий.-2011.-11 
марта.-С.8.
Музыка возвыщающая, 
облагораживающая 
[Текст] //Бакинский 
рабочий.-2011.-10 марта 
.-С.8.
Микаладзе, Г. 
Музыкальный подарок 
Фидан Касимовой 
[Текст] /Г.Микаладзе 
// Азербайджанские 
известия.- 2009.- 25 
июня.- С. 4.
Оперные дивы [Текст] 
//Бакинский рабочий.- 
2009.- 9 июля.- С. 4.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
17
Opera müğənnisi

---