Reja Qon quyish terapiyasi tushunchasi Qonning vazifalari va uning preparatlari

Reja

• 1. O'tkir pankreatit belgilari
• 2.Laborator diagnostika
• 3.O‘tkir pankreatitni zamonaviy davolash tamoyillari

Reja

Qon quyish terapiyasi tushunchasi

Qonning vazifalari va uning preparatlari

Qon mahsulotlarining kamchiliklari

Qon mahsulotlari va saqlash sharoitlari

Qon guruhlari, rezus tizimi, kell antijeni

Qon quyish uchun ko'rsatmalar va kontrendikatsiyalar

Qon quyish usullari

Qon quyish qoidalari

Biologik namuna

Murakkabliklar

• Qon quyish, gemotransfuziya (qad. yun. αἷμα — qon va lot. transfusio — quyish) — transfuziya amaliyoti bo’lib, bunda retsepient donordan qabul qiluvchi biologik suyuqlik qon yoki uning tarkibiy qismlari bo’ladi. Ushbu amaliyot o’rnini bosuvchi terapiyaning bir turi sanaladi. Rag’batlantiruvchi va o’rnini bosuvchi ta’sir bilan bir qatorda, u qonning ivish qobiliyatini oshiradi va zaharli moddalarni zararsizlantiradi.

Qon quyish amaliyoti kasalliklar, jarrohlik operatsiyasi, kimyoterapiya yoki terapiyaning boshqa turlari qonga o’tkazishi tufayli kerak bo’lishi mumkin. Bunda bemorga eritrosit, leykosit yoki trombositlar talab etilishi mumkin, xususan:

Eritrosit yoxud qizil qon tanachalari kuchli qon yo’qotish yoki kamqonlikda;

Trombositlar ularning miqdori kamligida (trombositopeniyada);

• Leykosit yoxud oq qon tanachalari juda kamdan-kam hollarda uchraydigan ko’rsatmalarga ko’ra

• Qon quyish vena tomirlari orqali (o’tkir holatlarda arteriyalar orqali) amalga oshiriladi va qizil qon tanachalari, oq qon hujayralari, plazma oqsillari o’rnini bosish, shuningdek qon aylanishini, qon yo’qotish holatida uning osmotik bosimini tiklash uchun (shu maqsadda qon o’rnini bosuvchi moddalar ishlatilishi ham mumkin) qo’llaniladi.

• Transfuziya to’g’ridan-to’g’ri va donor qonini oldindan saqlab qo’yish orqali amalga oshirilishi mumkin. Qon quyish uchun zamonaviy yondashuv uning tarkibiy qismlarni quyishni nazarda tutadi (plazma, qizil qon tanachalari massasi, oq qon hujayralari massasi, trombotsitlar massasi, yuvilgan eritrositlar, kriopretsipitat va boshqa nodir komponentlar).

Qon donorlari va qabul qiluvchining qonlari quyidagi parametrlar bo’yicha qat’iy mos kelishi kerak:

• Qon guruhi;
• Rezus omil.

• Qon quyish og’riqli emas. Sezish mumkin bo’lgan yagona og’riq — venaga ignani kiritish vaqitda seziladigan yengil achish hissi.
• Bir marta qizil qon hujaylari quyish amaliyoti 2-4 soat, trombositlar quyish esa 30-60 daqiqa vaqt talab qiladi.
• Yuzaga kelishi mumkin bo’lgan xavf — allergik reaktsiya yoki infektsiyadir, biroq bunday ehtimollik juda past ko’rsatkichga ega.

Mumkun Emas:

• 1.septik endokardit;
• 2.gipertoniya kasalligining 3 bosqichi;
• 3.miya qon aylanishining buzilishi;
• 4.tromboembolik kasallik,
• 5.o'pka shishi;
• 6.o'tkir glomerulonefrit;
• 7.jiddiy jigar etishmovchiligi;
• 8.umumiy amiloidoz;
• 9.allergik holatlar
• 10. bronxial astma.

Asoratlari

Tana haroratining 38 °C yoki undan yuqori bo’lishi;

Varaja;

Yuzning qizarishi yoki «yonayotgani» kabi his etilishi;

Toshma toshishi yoki kuchli qichishish;

Nafas olish qiyinlashuvi yoki hansirash;

Bel og’rig’i;

Ko’ngil aynishi yoki qayt qilish;

Zaiflik yoki hushdan ketish oldi holati;

• Peshob rangining to’q bo’lishi.