Relyefin və relyefəmələgətirən amllərin ümumi səciyyəsi
Yüklə 278,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dəvəçi-Tuğçay rayonu
- Qobustan rayonu.
- Abşeron rayonu .
- Boğaz düzənliyi rayonu
- Ekzogen qüvvələrin relyefə təsiri
- Azərbaycan geomorfoloji rayonları
4
Giləzi). Alçaqdağlıq və dağətəyi rayondur-Böyük Qafqazın cənub-şərq qurtaracağının alçaq tirələrdən, təpəli yaylalardan və pilləli (terraslı) dağətəyi yüksəkliklərdən ibarətdir. Bu rayon ərazisində yerləşən tirələr və dağlar əsasən miosen və pliosen çöküntülərindən ibarətdir. Relyefin böyük formalarını təşkil edən tirələr və çökəklər kiçik dərəcəli morfostrukturlardır. Tektonik strukturlar relyefdə yaxşı əks olunur. Antiklinal tirələrdən Vərəftə, Beşbarmaq , Qaynarca, Ş uduq tirələrini, sinklinal çökəklərdən Keşçay, Tuqçay və Rustov çökəklərini göstərmək olar. Qobustan rayonu. Böyük Qafqazın cənub – şərq batımında geniş sahə tutan mürəkkəb bir geomorfoloji rayondur. Qobustan Baş suayrıcı silsilənin (Tufan antiklinoriumunun) cənub-şərq davamından cənubda yerləşir. Vəndam antiklinoriumunun şərq hissəsindən cənubda Girdmançayla Pirsaatçay arasında yerləşən çox ensiz Şamaxı sinklinoriumu şərqə və cənub-şərqə tərəf olduqca genişlənir, şaxələnən qırışıq zonalar yaradır. Bu genişlənmə ən çox sinklinal strukturların, qismən isə bəzi antiklinal zonaların genişlənməsi, nəhayət struktur planın xeyli dəyişməsi ilə müşayiət olunur. Qobustanın şimal hissəsi Sumqayıt-çayın hövzəsindədir. Burada şimal-qərb – cənub-şərq istiqamətli tirələr və onların arasında yerləşən dərələr əsasən tektonik strukturlara uyğun gəlir. Yamacları asimmetrik quruluşludur. Cənub yamaclar daha dikdir. Müxtəlif yaşlı gilli çöküntülər kompleksində bedlend inkişaf etmişdir. Çay dərələri nisbətən geniş və terraslıdır. Yuxarı pliosen yaşlı hamar səthlərin qalıqları, qədim dərələr, kiçik palçıq vulkanları relyefin xarakter formalarıdır. Rayonun qərb və şimal-qərbi Mərəzə platosuna qədər uzanır. Burada relyefin əsas formaları antiklinal və monoklinal tirələr, müxtəlif formalı tektonik çökəklərdir. Akçaqıl əhəngdaşı ilə zirehlənmiş Gicəki sinklinal platosu da (1051 m) burada yerləşir. Bedlend və gil karstı fraqmentlər şəkildə yayılmış və yalnız cənub yamaclardadır. Yarğan-qobu şəbəkəsi tirələrin yamaclarında sıxdır. Pedimentlər müşahidə edilir. Ara-sıra palçıq vulkanları var. (Şıx zahirli və s.)
5
monoqrafik əsər həsr etmiş N.Ş. Şirinov (1965) onun qərb sərhədini şimalda Giləzi burnu ilə, cənubda Səngəçal burnunu birləşdirən xətt üzrə keçirir. Cənub –Qərbi Abşeronda xarakter relyef formaları Güzdək və Bakı Platoları, Bakı çökəyi (muldası) və antiklinal, strukturların yerində yaranmış dərələrdir. (Yasamal, Qobu dərələri və s.). Mərkəzi Abşeron relyefinə görə başqa sahələrdən xeyli fərqlənir. Burada mərkəzi antiklinala uyğun gələn səthi çox hamarlanmış alçaq tirələr və yüksəkliklər, sinklinal zonalarda isə çökəklər müşahidə edilir (Masazır, Binəqədi, Siyanşor və s). bunların çoxunda duzlu göllər yerləşir. Çökəklərə həmçinin antiklinal qırışıqlarda, yumşaq (asan aşınan) çöküntülərin səthə çıxdığı sahələrdə də rast gəlmək mümkündür.
Mərəzə
yaylasından Girdmançaya qədər uzanmaqla, əsasən Şamaxı düzəlmə səthinin yayıldığı sahələri ə hatə edir. Şimalda Çuxuryurd düzəlmə səthinin yamacı və Nialdağın ətəyi ilə, cənubda İnqar-Ləngəbiz tirəsi ilə əhatələnir. Geoloji quruluşunda əsas yeri oliqosen, miosen və pliosen çöküntüləri, qismən təbaşir çöküntüləri çıxıntıları (Meysəri tirəsində, Basqal örtüyünün cənub hissəsində) tutur. Şamaxı-Gürcüvan rayonunda yuxarı pliosen-antropogen yaşlı hamar səth qırışıq strukturları kəsir. Bəzi yerlərdə (Mərəzə platosu, Gürcüvan və s.) hamar səthdə akçaqıl dəniz çöküntüləri və çaqıl daş qatı yatır. Ağsu və Girdmançay arasında sahə dərələr və yarğanlarla çox kəsilmişdir. Səthin mütləq yüksəkliyi az olmasına baxmayaraq (800-1.000m) çay dərələrinin dərinliyi 300-400 m-ə çatır. (bəzi yerdə 500 m-dən artıqdır.) Rayonun Ağsuçaydan şərqdə yerləşən hissəsi zəif parçalanmışdır. Burada səthin əsas əyrilikləri Zoğalavay sinklinal çökəyi, Meysəri antiklinal tirəsi, Mədrəsə-Göylər platosu, Pirsaatçayı və Acıdərə dərələri, Mərəzə platosu və onun parçalanmış yamaclarından ibarətdir. Ş ollar ovalığı rayonu. Qusar maili düzənliyi ilə Xəzər dənizi arasında yerləşir. Mütləq yüksəkliyi-28 m-lə+200 m arasında yerləşir. Səth meylliyi olduqca azdır, Şimal-şərq yamac çaylarının (Samur, Qusarçay, Qudyalçay,
6
Qaraçay, Ağçay, Vəlvələçay və s.)allüvial-prolüvial çöküntülərindən, dəniz sahili zolaqda dəniz çöküntülərindən ibarətdir. Rayon Qusar sinklinoriumunun intensiv ə yilmə sahəsində yerləşir. Pliosen –antropogen çöküntüləri çox qalındır. Gömülmüş strukturlar relyefdə özünü aydın gəstərə bilmir. Boğaz düzənliyi rayonu. Dəniz sahili ilə arid-denudasion alçaq dağlığın (Beşbarmaq və ondan cənubdakı tirələr) şərq ətəyi arasında sıxılmış ensiz hamar ovalıqdan ibarətdir. Dəvəçiçayla Ataçay arasında və Giləzi burnu sahəsində o bir qədər genişlənir. Düzənliyin şimal hissəsi sahillərində laqunlara rast gəlmək mümkündür, burada dənizdə tamamilə təcrid olmuş Ağzıbir gölü var. Ataçay, Tuğçay, Sumqayıtçay düzənlikdə meandrlı yarğanvarı “dərə” ilə axır.
1
Ekzogen relyef əmələ gətirən amillərin hərəkətverici qüvvəsi günəşin şüa enerjisi və qravitasiyasıdır. Ekzogen geomorfoloji qüvvələr hər yerdə yer səthi relyefinə təsir göstərirlər. Onlar bir qayda olaraq endogen qüvvələrin endogen qüvvələrin əksinə istiqamətlənən prosesləri yaradır və nəticədə endogen qüvvələrin yaratdığı relyefi dəyişdirib, yeni relyef formaları əmələ gətirir. Düzənlik ölkələrdə endogen və enzogen qüvvələrin belə ziddiyyətli fəaliyyəti o qədər də aydın biruzə vermir. Lakin Azərbaycan kimi çox kontrastlı relyefi olan ölkələrdə bu ziddiyyətli inkişaf özünü çox kəskin göstərir. Ekzogen qüvvələrdən denudasiya prosesləri respublikanın bütün dağlıq ərazilərində, maili düzənliklərdə, Xəzər sahilində (abraziya, akkumulyasiya) baş verir. Tektonik əyilmənin davam etdiyi sahələrdə isə akkumulyasiya prosesləri hakimdir. Denudasiya və akkumulyasiyasının ərazinin hansı vilayətlərində üstün olması neotektonik hərəkətlərlə və respublika ərazisinin morfostrukturası ilə əlaqədardır. Neotektonik mərhələdə qalxmaya məruz qalan bütün sahələrdə, hətta dördüncü dövrün axırlarında inversiyada olan cavan qalxma sahələr də daxil olmaqla, denudasiyanın müxtəlif növləri hakimdir. Tektonik əyilmələr bütün neotektonik mərhələdə akkumulyasiya sahəsi olaraq qalmışdır. Bunlardan ən böyükləri Kür- Araz ovalığı, Alazan- Əyriçay vadisi Xəzəryanı ovalıqlardır. Azərbaycan ərazisində Yer kürəsində məlum olan ekzogen relyef ə mələgətirən proses və hadisələrin çox böyük əksəriyyəti fəaliyyət göstərir. Bunlardan ən başlıcaları eroziya prosesləri (istər xətti eroziya, istərsə də sahəvi eroziya və deflyasiya), aşınmanın bütün növləri (fiziki yaxud termik aşınma, habelə kimyəvi, bioloji aşınma və s.), qravitasiya prosesləri (sürüşmə, uçqun və s.), solifluksiya, nival, karst (həm əsl karst, həm də “yalançı” yaxud psevdo karst) və s- dir. Respublikanın daha rütubətli iqlimi olan dağlıq ərazilərində flüval denudasiya proseləri, quru iqlimi olan dağətəyində, yarımsəhra vilayətlərdə arid- denudasiya prosesləri hakimdir.
2
Aşınma prosesləri dağlıq ərazilərdə çox sürətlə gedir. Yüksək dağlıq zonada və qismən, orta və alçaq dağlıqda torpaq və bitki örtüyündən azad olan sahələrdə termik aşınma üstündür. Fiziki aşınma öz-özlüyündə relyef forması yaratmırsa da, qravitasiya və eroziya proseslərinə zəmin hazırlayır. Kimyəvi aşınma ən çox karbonat süxurlar yayılan ərazilərdə inkişaf edir. Bununla belə o zəif də olsa qalan sahələrdə də müşahidə edilir. Prosesin əsasını yerə hopan səth sularının suda asan həll olan maddələri dağ süxurlarının tərkibindən tədricən aparmasıdır. Təxmini hesablamalar göstərir ki, Azərbaycanın dağlıq ərazilərində kimyəvi aşınmanın sürəti 20-30 mikron/il arasındadır. Bu rəqəm rütubətli iqlim sahələrində maksimal həddə çatır, arid vilayətlərdə isə ildə 20 mikrondan az olub. Karbonatlı süxurlarda kimyəvi aşınma daha sürətlə gedir və onun təsiri altında müxtəlif karst boşluqları yaranır. Böyük və Kiçik Qafqazın ə həngdaşı süxurları zonasında karstın bir çox formaları, o cümlədən mağaralar inkişaf etmişdir. Bioloji aşınma ən çox dağlıq ərazilərin meşə zonasında gedir. Ağac bitkilərinin kök sistemi humin turşusu ifraz edərək süxurlarda çatlar yaradır və getdikcə onları genişləndirərək qayaları parçalayır. Bu prosesi ot və kol bitkiləri də törədir. Lakin bitki örtüyünün səthi qoruyucu (eroziyadan, denudasiyadan) rolu aşındırma işindən qat-qat üstündür. Aşınmanın bu göstərilən növləri böyük relyef formaları yarada bilmir, ə razinin geomorfoloji quruluşunda çox da ciddi dəyişiklik törətmir (karbonat süxurlarda kimyəvi aşınma müstəsna olmaqla). Eroziya prosesləri dağlıq ərazilərdə ekzogen geomorfoloji amillərin ən güclüsü, ən əsasıdır. Respublika ərazisində eroziya proseslərinin, demək olar ki, bütün növləri yayılmışdır. Çay eroziyası. Çayların fəaliyyəti ilə əlaqədar olan dərinlik və qismən yan eroziyası daha geniş ərazilərdə fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın dağlıq sahələri neotektonik mərhələdə sürətlə qalxdığından burada dərinlik eroziyası böyük bir sürətlə inkişaf edərək dərin və nəhəng dərələr əmələ gətirmişdir. Böyük Qafqazda dağları daha yüksək olduğundan bura daha sıx və dərin çay dərələri ilə
3
kəsilmişdir. Kiçik Qafqazda və qalan ərazilərdə eroziya prosesi nisbətən zəif inkişaf etmişdir. Dağlıq sahələrdə dərinlik və yan eroziyanın inkişafı xüsusiyyətləri ilə ə laqədar olaraq müxtəlif morfoloji quruluşda dərələr yaranmışdır. Dərələrin morfologiyası dağətəyindən suayrıcıya qədər dəyişir. Yüksək dağlıqda əsasən dərinlk eroziya, orta dağlıqda dərinlik və yan eroziya , qismən dərinlik eroziya üstündür. Azərbaycanın humid və arid iqlim sahələrində eroziya və denudasiya prosesləri müxtəlif sürətlə inkişaf edir və bir-birindən morfologiyasına görə ciddi fərqlənən relyef formaları (və kompleksləri) yaradır. Bu səbəbdən humid və arid morfoskulptura iqliminə görə kəskin fərqlənən geomorfoloji vilayətlərdə yaranmışdır. Humid vilayətlər geomorfologiyasının ən əlamətdar cəhəti müxtəlif çay dərələri, terrasları, erozion mənşəli formalar olduğu halda, arid-denudasion sahələrdə ən çox yarğan-qobu şəbəkəhsi, bedlend və s. morfoskulpturanın əsas fonunu və detallarını təşkil edir. Humid morfoskulptura respublikanın əsas dağlıq ə razilərini, arid-denudasiya morfoskulpturası başlıca olaraq dağətəyində (Cənub- Şə rqi Qafqazda, Ceyrançöl-Acınohurda, Orta Araz çökəyində, tala-tala Araz boyu düzənlərdə) inkişaf etmişdir. Abraziya. Xəzər dənizinin Azərbaycan sahillərində dənizin səviyyə rejimi, cərəyanları və dalğaların təsiri nəticəsində abraziya prosesi davam edir. Abraziya dənizin sahil zonasında müxtəlif enlikdə abrazion platforma yaradır. Qədim dövrlərdə yaranmış abrazion, abrazion-akkumulyativ terraslar, müxtərlif yüksəklikdə yerləşir. Müasir dövrdə bu proses sahil boyunda və sahil xətti üzrə gedir. Lakin bəzi sahələrdə abraziya akkumulyasiya ilə əvəz olunur və relyefin dəniz akkumulyasiyası ilə əlaqədar olan müxtəlif formaları yaranır. Külək eroziyası (deflyasiya) nisbətən güclü küləklərin çox təkrar olunduğu sahələrdə daha effektli olub səthi dəyişdirir. Bitki örtüyü sıx olan yerlərdə deflyasiya inkişaf edə bilmir. O, ən çox Xəzər dənizi sahillərində, dağların çılpaq yamaclarında və xüsusilə güclü küləklər təkrar olan şumlanmış sahələrdə yayılmışdır. Külək eroziyası çox da böyük olan relyef formaları yarada bilmir.
4
Onun fəaliyyəti ilə əlaqədar olan mikroformalara isə (arı şanına bənzəyən formalar, müxtəlif çökəklər və s.) respublikanın hər yerində rast gəlmək mümkündür. Külək akkumulyasiya forması daha effektli olub, dünlər və b.təpəciklər halında qumtlu çöküntülərin yayıldığı bütün ərazilərdə var. Bu Xəzər dənizi sahilində ensiz zolaqda, ara-sıra Mil, Muğan düzlərində dün qum təpələri yaratmışdır. Buzlaq ekzarasiyası yüksək dağlıqda (Böyük Qafqazda müasir buzluqların olduğu zirvələrdə) relyefin evolyusiyasında müəyyən dərəcədə iştirak edir. Qədim buzlaqların eroziya fəaliyyəti ilə yaranmış relyef formaları Azərbaycanın yüksək dağlıq sahələrində (Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarında) daha geniş yer tutur. Bu müasir buzluqlara nisbətən dördüncü dövr buzlaqlarının yüksək dağlıqda daha geniş sahələrdə yayılması ilə əlaqədardır. Qədim buzlaqların yaratdığı troqlar, karlar, cirklər, həmçinin moren yığınları və s.formalar yüksək və qismən orta dağlıqda relyefin “arxitekturasında” görkəmli yer tutur. Çoxillik qar və qar talaları da yamacların inkişafında və xüsusi relyef formalarının meydana gəlməsində müəyyən rol oynayır. Belə formalara respublikanın dağlıq ərazilərində (yüksək dağlarda) əsasən şimal yamaclarda rast gəlmək mümkündür. Qravitasiya prosesləri (yaxud qravitasiya təsiri) ilə yaranan relyef formaları respublikanın dağlıq ərazilərində xeyli geniş yer tutur. Ümumiyyətlə, qravitasiya gücü yer səthində yaranan müxtəlif relyef formalarının əsas hərəkətverici qüvvəsidir. Dağlıq ərazilərdə eroziya və denudasiyanın bütün növlərinin,dağ süxurlarının hər cür hərəkətinin ən başlıca səbəbi qravitasiya gücüdür. Qravitasion relyef formalarına hər şeydən əvvəl uçqunlar və uçqun-sürüşmə, süxur qırıntılarının sərbəst düşməsi, sürüşmənin bir çox növləri və s. nəticəsində yaranan formalar aid edilir. Uçqunlar, uçqun-sürüşmələr, sürüşmələr çay kənarlarında və dik dağ yamaclarında, ən çox gilli süxurlarda gillicələrdə və yamacların ətəyinin yuyulduğu sahələrdə yaranır. Bu proseslərin və onlarla əlaqədar olaraq relyef formalarının yaranması üçün ən əlverişli şərait, Respublikanın Baş Qafqaz dağları hissəsində, xüsusilə orta dağlıq qurşaqda var. Bu səbəbdən Qonaqkənd, Altıağac, 5
Quba, Şamaxı, İsmayıllı və s.rayonlar ərazisində külli miqdar sürüşmə, uçqun- sürüşmələr inkişaf etmişdir. Akkumulyasiya prosesləri. Azərbaycan ərazisində yuxarıda göstərilən ekzogen amillərin geomorfoloji fəaliyyəti yalnız denudasiya ilə bitmir. Sadalanan hər bir amil və onun yaratdığı denudasiya prosesi akkumulyasiya ilə tamamlanır (dağıdıcı fəaliyyət qurucu fəaliyətlə-denudasiya akkumulyasiya ilə tamamlanır). Bu prosesin (yaxud xüsusiyyətin) respublikamızın, eləcə də bütün dağlıq ə razilərin relyefinin inkişafında rolu misilsiz dərəcədə əhəmiyyətlidir. Denudasiya proseslərindən ən güclüsü və geomorfoloji cəhətdən effektlisi eroziya olduğu kimi akkumulyasiyasının da çaylarla bağlı olan növü ən güclü olub böyük relyef formaları yaradır. Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarını haşiyələyən maili (hazırda akkumulyativ-denudasion) düzənliklər, geniş Kür-Araz ovalığı akkumulyativ düzənliklərdir. Dağətəyi sahələrdə akkumulyasiya prosesi daha güclüdür. Burada çayların dağlardan gətirdiyi ən iri qırıntı məhsullar (iri valunlardan tutmuş qum danələrinə qədər) toplanır və müxtəlif həcmli gətirmə konusları yaradır. Tektonik əyilmə sahələrində belə, çayların subaeral deltalarında akkumulyasiya güclü olduğundan səthin mütləq və nisbi yüksəkliyi artır. Çayların əsas təsir zonasında akkumulyasiya daha güclü olub, kənarlara tərəf zəifləyir. Bunun nəticəsində nisbətən yüksək gətirmə konusları ilə, alçaq konusarası batıq düzənliklər növbələşir, dağ ətəyində dalğalı mail düzənliklər yaranır. Alazan-Əyriçay vadisinin eyni adlı çaylardan şimalda yerləşən, səthi çox qabarıq, yelpikvarı şəkildə gətirmə konusları və onların arasındakı ensiz konusarası batıq düzənliklərdən ibarət olan maili düzənliyi buna misal göstərmək olar. Akkumulyasiya prosesləri respublikada tək quruda deyil, Xəzər dənizində də gedir. Burada əsasən çayların gətirdiyi ən narın çöküntülər, həm də dəniz dalğalarının, cərəyanlarının sualtı qalxmalardan yuduğu çöküntülər və orqanogen qalıqlar toplanır, laylı təbəqələr yaranır. Dəniz suları altından çıxan ərazilərdə dəniz akkumulyasiyası, relyefi ( hamar dəniz düzənlikləri) üstündür. Düzənlik sahələrdən fərqli olaraq dağlıq ərazilərdə akkumulyasiya və bununla əlaqədar olan
6
relyef formaları kiçik sahələr tutur (yamacların ətəyində, dağlardakı tektonik və erozion çökəklərdə, iri çayların yataqlarında və onların qollarının mənsəblərində və i.a.). Göründüyü kimi, respublika ərazisinin geniş bir hissənin relyefi akkumulyasiya prosesləri nəticəsində yaranmış müxtəlif morfoloji səciyyəsi olan düzənliklərdir. Bu düzənliklərin bir çoxu neotektonik qalxma nəticəsində akkumulyasiya sahəsindən çıxıb, denudasiya sahəsinə çevrilmiş və erozion formalarla (çay dərələri, yarğanlar, qobular və s.)kəsilmişdir.(Qusar, Naftalan, Arazboyu, Gəncə-Qazax, Qarabağ maili düzənlikləri, Xəzərin Qərb sahillərində dəniz səviyyəsindən xeyli yüksəyə qalxmış akkumulyativ dəniz terrasları və s.). Tektonik əyilmə davam edən sahələrdə isə müasir dövrdə akkumulyasiya prosesləri davam etməkdədir. Ekzogen relyef əmələ gətirən proseslərin dağlıq ərazilərdə yayılmasına görə respublikanın dağları bir neçə geomorfoloji qurşaqlara (yüksəklik zonalara) bölünür: 1-Alçaqdağlıq-bu respublika ərazisində əsasən arid-denudasiya proseslərinin və arid-denudasiya morfoskulpturasının haki olduğu qurşaqdır. Lakin Baş Qafqazın şimal-şərq yamacında, cənub yamacın Alazan-Əyriçay vadisinə qovuşan alçaq dağlığında, Talış alçaq dağlığında flüvial morfoskulptura üstündür. 2-Orta dağlıq (Naxçıvan orta dağlıq qurşağı müstəsna olmaqla) humid iqlimdə hakim olan eroziya, denudasiya proseslərin və flüvial morfoskulpturanın, (çox dərin və sıx çay dərələrinin) inkişafı ilə səciyyələnir. Bu qurşağın aşağı sərhədi ə ksər halda, 1.000-1.200 m, yuxarı sərhədi 2.000-2.400 m-dən keçir. 3- Yüksək dağlıq. Bu Baş Qafqaz silsiləsini, Kiçik Qafqazın yüksək silsilələrini, Qarabağ yaylasını əhatə etməklə, Nival, subnival (soliflüksiya) və flüvial morfoskulpturanın hakim olması ilə səciyyələnir.
Azərbaycan ərazisinin geoloji və geomorfoloji inkişafı və müasir relyefin xüsusiyyətləri burada bir-birindən kəskin fərqlənən, beş böyük geomorfoloji vilayətin ayrılmasına imkan verir. Bunlar Böyük Qafqazın və Kiçik Qafqazın 7
Azərbaycan ərazisinə daxil olan cənub-şərq hissələri, bunların arasında yerləşən Kür-Araz ovalığı və orta Kür çökəkliyi, nəhayət respublikanın cənub-şərqində yerləşən Talış dağları vilayətləridir. Göstərilən geomorfoloji vilayətlərin heç biri Azərbaycan ərazisində tam təmsil olunmur. Məlum olduğu kimi, Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarının əksər hissəsi qonşu respublikalar ərazisində yerləşir. Kür çökəyinin qərb kənarı isə Gürcüstan ərazisinə daxil olur. Buna baxmayaraq bir çox əsas geomorfoloji xüsusiyyətlərinə görə həmin vilayətlərin Azərbaycan ərazisində yerləşən hissələri digər hissələrindən xeyli fərqlənir və bu səbəbdən onlara sərbəst geomorfoloji vahid kimi baxılır. Yüklə 278,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|