91
6.4. Firma va kompaniyalarni kreditga layoqatligini baholashni boshqa
qo’shimcha ko’rsatkichlari tahlili
Firma, kompaniyani kreditga layoqatligini o’rganishda bitta to’lov layoqati
ko’rsatikichi natijalariga tayanish to’g’ri bo’lmaydi. Shu sababli qo’shimcha ko’rsatkichlar va
ularni tahlil etishga muhim ahamiyat beriladi. Bunday ko’rsatkichlar qatoriga
quyidagilar
kiritiladi.
1.Firma, kompaniyaning moliyaviy barqarorligi.
2.Firma, kompaniya foydaliligi;
3.Kapitalning aylanuvchanligi.
1.Firma, kompaniya moliyaviy barqarorligiga baho berishda quyidagi ko’rsatkichlar tahlil
qilinadi; chetdan jalb qilingan mablag’larning barcha mablag’lar
tarkibidagi xissasi,chetdan
jalb qilingan mablag’larning o’z mablag’lariga nisbati
darajasi,o’z aylanma mablag’larining
harakatlanish darajasi, uzoq muddatli mablag’larning chetdan jalb qilingan mablag’lardagi
xissasi, moddiy aylanma mablag’larning o’z aylanma mablag’lari bilan ta’minlanish darajasi,
o’z mablag’lari tarkibida asosiy kapitalning xissasi, asosiy kapitalning eskirish darajasi,
asosiy
va aylanma mablag’larning umumiy kapitalga nisbati koeffitsentlari tahlil etiladi.
2.Foydalilik
ko’rsatkichlari
qatorida; umumiy mablag’larning foydaliligi, asosiy
vositalar foydaliligi, uzoq muddatli va oborot aktivlarning foydaliligi,o’z mablag’lari
foydaliligi, sotilgan mahsulot foydaliligi kabi ko’rsatkichlar o’rganiladi.
3.Kapitalning aylanuvchanligini xarakterlovchi ko’rsatkichlar qatorida; umumiy
mablag’larning aylanuvchanligi, asosiy vositalarning aylanuvchanligi,aylanma
mablag’larining aylanuvchanligi,moddiy aylanma mablag’larining aylanuvchanligi, pul
mablag’larining aylanuvchanligi, debitor qarzlarining aylanuvchanligi kabi ko’rsatkichlar
tahlil qilinadi.
Dostları ilə paylaş: 
