20
olmayıb. Köçüb Bakıya. Dayım Bakıda imiş. Elə mən indi
olduğum həmin bu evi də dayım tapıb. Hə, balacadır, çox
balacadır, amma daha neyləyəydik. Hələ, siz onu deyirsiniz...
bura təzə köçəndə qonşularımız bilirmiş ki, atamı aparıblar.
Anam, rəhmətlik, deyirdi ki, adamın allahı var, insafən
üzümüzə vurmurdular, amma öz aralarında danışırlarmış.
Qonşumuzun bir oğlu vardı. Elə mənimlə yaşıd idi, beş-altı
yaşında olardıq o vaxt. Həmişə çıxıb bizim damımızda oynayır,
atılıb-düşürdü. Anam danışırdı ki, çıxıb deyirəm: ay bala, orda
atılıb-düşmə, qırı xarab eləyirsən, yağış yağanda bütün su
evimizin içində olur. Uşaq nə desə yaxşıdır? TÇox danışma, siz
qraq narodsuz". O vaxtdan anam həmişə acı-acı gülüb:
neyləyək, a bala, qraq naroduq da, — deyərdi.
—İnişil anam ağır xəstə yatanda... hə, vərəmdən öldü.
Üstəlik yel xəstəliyi də vardı, hə, anam inişil xəstə yatanda o
uşağın atası bizə dəyməyə gəlmişdi. Anamdan çıxmayan iş,
danışdı bu əhvalatı. Kişi qıpqırmızı qızardı. "Bəs o vaxt mənə
niyə xəbər eləməmişsiniz, — dedi, — öz damıma qır
saldıranda sizin damınıza da saldırardım". Eh, nə isə...
Sonra Sürəyya danışmağa başladı.
Nemət indiyəcən heç bilmirdi ki, Əsədlə Sürəyya həm də
Sürəyyanın anası tərəfdən yaxın qohum imişlər: dayıoğlu,
bibiqızı.
Əsəd də Nemət kimi uşaq yaşından yetim qalıb. Onu
Sürəyyanın atası Fəttah kişi böyüdüb, Kiyevdə oxutdurub.
Rəhmətə getməmişdən bir az qabaq Əsədi yanına çağırıb,
deyib bax, bu üç qızımı sənə tapşırıram. Aralığa müharibə
düşüb. Müharibədə Əsəd cərrah kimi yaman ad çıxarıb.
Cəbhədə, deyir, qiyamət eləyirmiş. Ölüləri dirildirmiş.
Təcrübəsi çox olub. Özü deyirdi ki, elə bil on akademiya
qurtarıb gəldim. Gələndən üç il sonra professor olub.
Fəttah kişinin külfəti müharibə vaxtı çox qıtlıq görübsə də,
Əsəd qayıdandan bəri bir şeydən korluq çəkməyib. Sürəyyanın
böyük bacısı Alyanı Əsədin cəbhə dostu Murtuz adında bir
21
polkovnik alıb.
—Tahirə, ortancıl bacım institutdan bir oğlanla gəzirdi,
həmin bu Cabbarla, bir qrupda oxuyublar, elə ona da getdi.
...Bir gün də görürəm anam məni çağırıb deyir, bala,
bacıların getdi, səninçün də yol açıldı, bəs, səni Əsəd istəyir.
On doqquz yaşım vardı. APİ-də oxuyurdum. Sonra ki,
Karmen oldu, institutdan çıxmalı oldum. Əsəd elə hey deyirdi
ki, heç olmasa qiyabi oxu qurtar. Amma hardan? Cilda oldu.
Başım elə qarışmadı ki... oxumaq yadıma düşsün. Eh, nə bilim,
vallah!
Söhbətləri çox uzandı. Nemət birdən saata baxdı və ürəyi
tupp elədi: birin yarısı idi. Heç vaxt bu evdə belə gec
qalmamışdı. Ayağa durmaq istəyəndə birdən gözləri
Sürəyyanın gözlərinə sataşdı. Necə olub bayaqdan bəri bunu
görməyib? Sürəyyanın gözləri dolmuşdu. Yanaqlarına iki gilə
yaş axmışdı. Nemət lap özünü itirdi. Nə etməyi, hansı sözlərlə
ovutmağı, təsəlli verməyi bilmirdi. Karıxıb qalmışdı. Sürəyya
onun bu təlaşını gördü, baftalı kiçik dəsmalını çıxarıb göz
yaşlarını sildi, gülümsəməyə çalışaraq:
—Eybi yoxdur, — dedi, — mənə fikir vermə, keçər. Susdu
və qəfilcən Nemətin heç gözləmədiyi sözləri əlavə etdi:
—Allah mənə bir oğul vermədi. — Nemət bu sözlərdə nə
isə bayaqkı qəmli söhbətə bənzəməyən başqa bir həyəcan
duydu, sövq-təbii bir hisslə bu həyəcanın xalını, çalarını anladı
və özü də həyəcanlandı.
Elə həmin andaca Sürəyya alayavaş səslə:
—Elə istərdim ki, oğlum olsun, — dedi, — özü də heç
olmasa bir az sənə oxşasın.
Nemətin ürəyi şiddətlə döyünməyə başladı. Qızardığını hiss
etdi və bunu hiss etdiyindən, qızarmamağa cəhd göstərdiyindən
və bacarmadığından daha da pörtdü.
Sürəyya onun üzünə baxırdı, əvvəl iki yanağından çıxan iki
"qırmızı turpu", sonra bütün sifətini bürüyən rəngi görür və
Nemətin halını başa düşürdü. O, mehriban və bir qədər şıltaq
22
təbəssümlə əlini Nemətin saçlarına çəkdi. Həmin dəqiqədəcə
Nemət əsəbi və kəskin hərəkətlə Sürəyyanın əlini qapıb cod
öpüşlərlə aramsız öpməyə başladı. Abajur çayın rəngi kimi
dibə çökdü. Tavan uzaqlaşdı, qaraldı, itdi. Bir an Nemət məkan
hissini itirdi, ancaq bir fikir beynində titrəyib duruldu ki,
Sürəyya əlini çəkmir. Və qəfil qərarla Nemət illərdən, aylardan
bəri rütubətli daxmasında boğduğu çılğınlıqla Sürəyyanı qolları
arasına aldı, bağrına basdı və tez-tez öpməyə başladı.
Dodaqlarını axtardı. Sürəyyanın çovuyan, itən dodaqlarını
axtardı, tapa bilmədi, göz qapaqlarından, alnından, çənəsindən,
boynundan öpdü.
Nemətin iyirmi üç yaşı vardı və həyatında ilk dəfə
barmaqlarında, dodaqlarında bəyaz qadın dərisinin hamarlığını
duyurdu...
—İcazə verin.
Nemət başını qaldırıb ona tərəf əyilmiş kişini gördü. Siqareti
damağından götürüb kişiyə uzatdı. Kişi siqareti papirosuna
dirəyib sümürdü, yandırdı, "təşəkkür" deyib getdi, bağın
içindən çıxdı, uzaqlaşdı.
Bir aydan sonra evləndilər. Sürəyya nə məharət işlətmişdisə,
o gündən bəri Karmen də, Cilda da Neməti "ata" bilirdilər.
Nemət də onları doğma övladı sayırdı.
57-ci ildə Sürəyyanın Nemətdən bir qızı da oldu.
Sürəyyanın anası Bikə xala qızı Nemətə gedəndən bəri bir il idi
onlarla küsü saxlayırdı. Sürəyyanın Nemətə getməsiylə heç cür
barışa bilmirdi. "Ay virananın övladı, bizi el içində xar etdin. O
cür kişinin arvadı, yaraşar ki, ərinin meyidi soyumamış belə
dılğırın, uşaq-muşağın birinə getsin?! Əvvəl, səndən neçə yaş
balacadır. Sonra lüt-üryanın biridir, o necə ailə saxlayacaq,
özüvü, o böyründəki tifilləri necə dolandıracaq?" Bikə xala çox
dedi, Sürəyya az eşitdi. Bikə xala da axırda qızının daşını atdı.
Bir il qapısını açmadı.
Uşaq olandan sonra naəlac qalıb barışdı. Doğum evinə
qızını görməyə gəldi. Nemətin də üzündən öpüb: "Qismət belə
Dostları ilə paylaş: |