9
XBT-10 ÜZRƏ TƏSNİFAT
I 20
Stenokardiya(döş inağı)
I 20.0 Qeyri-stabil
stenokardiya
Şiddətlənən stenokardiya
İlk dəfə baş verən, gərginlik stenokardiyası
Proqressiv,
gərginlik stenokardiyası
Aralıq koronar sindromu
I 20.1
Sənədlər əsasında təsdiqlənmiş spazm ilə gedən
stenokardiya
Angiospastik
stenokardiya
Prinsmetal
stenokardiyası
Spazm
ilə şərtlənən stenokardiya
Variantlı stenokardiya
I 20.8 Stenokradiyanın digər formaları
Gərginlik stenokardiyası
I 20.9
Dəqiqləşdirilməmiş stenokardiya
ƏGO stenokardiya
Cardiac stenokardiya
Anginoz
sindrom
Döşdə işemik ağrılar
SS xəstələrdə simptomların ciddiyyətinin qiymətləndirilməsində
adətən Kanada Ürək-Damar Cəmiyyətinin Təsnifatı (Cədvəl 1),
Duke-nin spesifik aktivlik indeksi istifadə olunur (Əlavə 2).
Cədvəl 1. Sabit stenokardiyanın təsnifatı (Kanada Ürək-Damar Cəmiyyəti)
Sinif Simptomların dərəcəsi
Sinif I
“Adi fiziki aktivlik stenokardiyaya səbəb olmur”.
Stenokardiya ancaq ağır, intensiv və uzunmüddətli gərginlikdən
sonra meydana gəlir.
Sinif II
“Adi fiziki aktivlikdə yüngül məhdudiyyət”.
Sürətli yerimək və ya pilləkən çıxmaq, yoxuşla qalxmaq,
toxqarına yerimək, soyuq havada yerimək, emosional stress
zamanı, oyandıqdan sonra bir neçə saat ərzində.
Sinif III
“Adi fiziki aktivlikdə nəzərəçarpan məhdudiyyət”.
Normal şərtlər daxilində normal sürətlə bir və ya iki kvartal
məsafə yeriyərkən* və ya bir mərtəbə pilləkən qalxarkən.
Sinif IV
“Hər hansı bir fiziki aktivlik narahatlığa səbəb olur” və ya
“sakitlik stenokardiyası”.
*
100-200 metr məsafəyə ekvivalentdir.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
10
DİAQNOSTİKA VƏ QİYMƏTLƏNDİRMƏ
Stenokardiyanın diaqnostikası və qiymətləndirilməsi klinik,
laborator və spesifik kardioloji müayinələrlə aparılır. Müayinələrin
məqsədi aşağıda göstərilmişdir:
1.
SS-ə şübhə olduğu hallarda işemiyanın aşkar olunması.
2.
Yanaşı gedən patologiyaların və meydana çıxaran faktorların
müəyyənləşdirilməsi və ya inkar edilməsi.
3.
Risk dərəcəsinin təyini.
4.
Müalicənin faydasının qiymətləndirilməsi.
Simptom və əlamətlər
SS-nin diaqnostikasında anamnez həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Anamnezin mühüm xüsusiyyətlərindən biri də hal-hazırda tütün
çəkmək, yaş, keçirilmiş Mİ, ürək çatışmazlığı əlamətləri, xəstəliyin
gedişi (yeni başlayan və ya proqressiv), stenokardiyanın ağırlığı,
xüsusilə də müalicəyə cavab verməməsi kimi faktorların daxil
edildiyi riskin qiymətləndirilməsidir. Anginoz tutmaların gedişi,
tezliyi və sakitlik EKQ anormallıqları 1 illik və Mİ keçirmədən
sağqalmanın müstəqil prediktorlarıdır.
Miokardın işemiyası ilə bağlı narahatlıq hissi aşağıdakı
xüsusiyyətlərlə ayırd edilir:
lokalizasiyası,
xarakteri,
müddəti,
həyəcan və gərginliklə, şiddətləndirici və yüngülləşdirici
amillərlə əlaqəsi.
Anginoz ağrısı olan xəstələrin arasında qeyri-sabit
stenokardiyanın ayırd edilməsi vacibdir ki, bu da özünü aşağıdakı
formalarda büruzə verir:
1.
Sakitlik stenokardiyası.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
11
2.
Sürətlə şiddətlənən və ya kresçendo stenokardiya, daha
doğrusu əvvəlcədən mövcud olan gərginlik stenokardiyasının
ağırlığının sürətlə artması.
3.
İlkin stenokardiya, yəni başlandıqdan sonra iki ay ərzində
aktivliyi məhdudlaşdıran, yeni əmələ gələn ciddi
stenokardiya.
Anginoz ağrıya şübhə olduqda xəstələrin ilkin qiymətləndirilməsi
üçün alqoritm şəkil 1-də, müayinələr isə aşağıda göstərilmişdir.
Stenokardiyalı (ehtimal olunan) xəstələrin fiziki müayinəsində
yanaşı gedən halların və ya hadisəni ortaya çıxaran faktorların təyin
və ya təkzib edilməsinə və riskin qiymətləndirilməsinə xüsusi diqqət
yetirilməlidir. Aşağıdakıların ayırd edilməsi əsas rol oynayır:
1.
Ürəyin qapaq xəstəlikləri və ya hipertrofik obstruktiv
kardiomiopatiya əlamətləri
2.
Hipertoniya
3.
Qeyri-koronar damar xəstəliyi
4.
Yanaşı gedən ciddi
xəstəliklər, xüsusilə ağ ciyər
patologiyaları
5.
Ürək çatışmazlığı əlamətləri
6.
Metabolik sindromun ayırd edilməsi
üçün bədən kütlə indeksi
və bel çevrəsinin ölçülməsinin qiymətləndirilməsi.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.