2591
SABOTAJLARA KARŞI KORUMA
YÖNETMELİĞİ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 16.10.1988, No : 88/13543
Dayandığı Kanunun Tarihi : 22.7.1981, No : 2495
Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 28.12.1988, No : 20033
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi : 28, S. 1625
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 – Milli ekonomiye, Devletin savaş gücüne önemli ölçüde katkısı bulunan, kısmen veya
tamamen yıkılmaları, hasara uğratılmaları veya geçici bir süre için dahi olsa çalışmadan alıkonmaları, ülke
güvenliği ve ekonomisi ile toplum hayatı bakımından olumsuz etkiler yaratacak harp silah ve vasıtalarını, sınai,
ticari ve zirai kurum ve kuruluşları, bunlara ait fabrika, atölye ve işyerleri, baraj, enerji santralı, enerji nakil
hatları, rafineri, petrol ve gaz boru hatları, terminal, pompa istasyonu, kömür, petrol ve maden işletmeleri, nakil-
depolama-yükleme tesisleri sağlık hizmetlerine katkısı bulunan tesisler ile tarihi ve milli eserler, radyo,
televizyon, telsiz verici istasyonları, her nev'i ulaştırma ve haberleşme yapı ve tesisleri ile eğitim ve öğretim
yapıları, ören yerleri, sitler, müzeler, kütüphaneler ve turistik tesislerle benzeri kuruluşları ve bu kuruluşlara ait
personel, tesis, araç, gereç, malzeme ve dökümanı ve inşaatı devam eden önemli tesisleri vb. barışta, olağanüstü
hal, sıkıyönetim, seferberlik, savaş ve savaş sonrası hallerde içeriden ve dışarıdan yapılabilecek her türlü
sabotaja karşı koruma konusunda alınması gereken tedbirler ile bu tedbirlerin uygulama şekillerini
göstermektedir.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik Bakanlıklar ve birince maddede belirlenen özellikleri taşıyan kamu ve özel
sektör kurum ve kuruluşlarını kapsar.
Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel
Komutanlığı, MİT Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bu Yönetmelik
kapsamı dışındadır.
Tanımlar
Madde 3 – Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık : Başbakanlık ve diğer Bakanlıkları,
b) Kamu Kuruluşu : Kamu yararına faaliyet gösteren kurum ve kuruluşları,
c) Özel Kuruluş : Özel Sektör ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri tarafından kurularak işletilen kuruluşları,
d) Tüzel Kişilik : Türk Medeni Kanununun 45, 46, 53, 54 ve 55. maddelerine göre şahsiyet kazanan
kuruluşları,
2592
e) Sabotaj : Harp Sanayiinin, sınai, ticari, zirai üretim araçlarının ve ürünlerinin, enerji üretim ve
ulaşımına ait tesislerin, her türlü ulaşım ve muhabere sistem ve araçlarının, milli ekonomiye, milli kültüre ve
sağlık hizmetlerine katkısı bulunan sair tesislerin, harp silah ve vasıtalarının, personelin ve idari yapının
tamamen veya geçici bir süre için faaliyet dışı kalmasını sağlamak amacıyla tahribine yönelik saldırgan bir yıkıcı
faaliyet şeklini,
f) Sabotör : Barışta, olağanüstü hallerde ve savaşta teşkilatlı ve teşkilatsız iç ve dış tehdit unsurlarınca
muhtelif yollardan temin edilen ve tahripkar faaliyetlere yöneltilen yerli ve yabancı elemanlar,
g) Sabotaja Karşı Koyma : Kuruluş ve tesisleri sabotajlara karşı korumak için gerekli tedbirleri almak,
sabotaj faaliyetlerinde bulunan veya bulunabilecek olan kişileri ve grupları ortaya çıkarmak, etkisiz hale
getirmek suretiyle sabotaj faaliyetlerini ortadan kaldırma amacı güden önlemleri,
ifade eder.
Dayanak
Madde 4 – Bu Yönetmelik Bakanlar Kurulunun 30/4/1953 tarih ve 4/685 karar sayılı "Sabotajlara Karşı
Korunma ve Sabotajları Önleme Hakkında Talimat" ın yenilenmesi amacıyla ve 2495 Sayılı Kanundaki
"Sabotaj" konusuna açıklık kazandırmak üzere hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Tesislerin Tesbiti ve Komisyonların Kurulması
Madde 5 – Bakanlık ana hizmet binalarında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır ve bu hükümlere göre
koruma planı hazırlanır.
Bu Yönetmelik kapsamına girecek diğer kuruluşların tesbiti ise aşağıda sayılan komisyonlarca yapılır.
Bu komisyonlar ;
a) Bakanlıkların ayrı bina işgal eden merkez teşkilatı birimleriyle bağlı ve ilgili kuruluşlarının tesbiti
için, Bakanlık Müsteşarının veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısının başkanlığında; personel, idari ve
teknik işlerden sorumlu daire amirleri ile Hukuk Müşavirinden ve Savunma Sekreterinden oluşur.
Komisyonun çalışmalarında sekreterya hizmeti, Savunma Sekreterliği tarafından yürütülür.
b) Daha alt düzeydeki diğer kuruluşların tesbiti amacıyla, illerde Vali veya görevlendireceği Vali
Muavininin başkanlığında; İl Garnizon Komutanlığı temsilcisi, İl Cumhuriyet Savcısı, İl Jandarma Alay
Komutanı, İl Emniyet Müdürü, İl Sivil Savunma Müdürü ve varsa MİT temsilcisinden teşekkül eder.
Komisyonun çalışmalarında sekreterya hizmeti, İl Sivil Savunma Müdürlüğü tarafından yürütülür.
c) Bu komisyonlara gerektiğinde konuyla ilgili diğer birim yöneticileri de çağırılabilir.
Sabotajlara Karşı Koruma Planı
Madde 6 – Sabotajlara karşı koyma ve önleme tedbirlerini almakla yükümlü Bakanlık ve kuruluşlar, bu
Yönetmeliğe ve kendi özelliklerine göre sabotajlara karşı "Koruma Planı" yaparlar. Hazırlanacak planda yer
alacak bilgiler ile plan örneği ektedir.
2495 Sayılı Kanuna tabi olan veya uygulamalarını bu Yönetmeliğe göre yürütecek kurum ve kuruluşlar
tek bir koruma planı yaparlar.
2593
Ayrı Bakanlık ve kuruluşlara ait komşu tesislerle ilgili koruma planları, bu tesislerin Koruma ve
Güvenlik Amirleri tarafından birbirleriyle koordine edilmek suretiyle ayrı ayrı hazırlanır.
Ayrı Bakanlık ve kuruluşlara ait birimlerin ortaklaşa kullandığı binalarda koruma planının yapılması ve
uygulanması hizmetleri, Mahalli Mülki Amirin, bu binadaki Kuruluş amirleri arasından görevlendireceği birim
başkanının sorumluluğu altında ve bir protokola bağlanacak esaslar dahilinde mevcut birimler tarafından
müştereken yürütülür.
Aynı Bakanlık veya kuruluşa ait olan, bir site halinde ve yakın konumda gruplaşmış binalar için koruma
planı müşterek olarak yapılabilir.
Planların hazırlanmasında ve uygulanmasında doğabilecek uyuşmazlıklar, Mahalli Mülki Amirliklerce
çözümlenir.
Koruma planları ve bunlara ait yazılar "GİZLİ" gizlilik derecesi taşırlar.
Koruma Planının Onaylanması ve Dağıtımı
Madde 7 – Bu Yönetmelik esaslarına göre;
a) Bakanlıkların ve ayrı bina işgal eden Bakanlık merkez teşkilatı birimlerinin hazırlayacakları "Koruma
Planları" Bakanlık Müsteşarı tarafından onaylanır. Onaylanmış planın bir örneği İçişleri Bakanlığına, bir örneği
Ankara Valiliğine (veya bölgedeki Valiliğe) gönderilir. Bir örneği de ilgili Bakanlıkta uygulanmak üzere
muhafaza edilir.
b) Bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarınca hazırlanacak olan planlar o kuruluşun en üst yetkilisi
tarafından onaylanır. Planların bir örneği bağlı bulunduğu Bakanlığı, iki örneği de İl Jandarma Alay
Komutanlığına ve İl Emniyet Müdürlüğüne verilmek üzere, ilgili Valiliğe gönderilir. Bir örneği ise uygulanmak
üzere kuruluşun kendisinde muhafaza edilir.
c) İl ve İlçelerde diğer kamu ve özel kuruluşlarca hazırlanan planlar, 5. madde b fıkrasınca belirtilen il
komisyonunca incelenerek uygun görülmesi halinde Valiliğin onayı ile yürürlüğe konur. Bu planların birer
örneği İl Jandarma Alay Komutanlığına, İl Emniyet Müdürlüğüne (İlçelerde ayrıca İlçe Jandarma Bölük
Komutanlığına, İl Emneyat Müdürlüğüne (İlçelerde ayrıca İlçe Jandarma Bölük Komutanlığına ve Emniyet
Amirliği veya Komiserliğine) ve ilgili Bakanlığa gönderilir. Bir örneği ise kuruluşun kendisinde muhafaza edilir.
Valilik ve Kaymakamlık binaları için yapılan koruma planlarının bir örneği, ayrıca İl Sivil Savunma
Müdürlüğü ve İlçe Sivil Savunma Müdürlük veya Memurluklarında muhafaza edilir.
Planların hazırlanması, çoğaltılması ve onaylanması ile ilgili sekreterya görevleri kuruluş veya tesisin
bölgesinde bulunduğu İl Jandarma Alay Komutanlığı veya İl Emniyet Müdürlüğünce yapılır.
Koruma Planının Yenilenmesi
Madde 8 – Bu Yönetmeliğe göre hazırlanacak koruma planları yılda en az bir defa gözden geçirilerek
güncenlleştirilir. Kuruluşta değişiklikler olması veya yeni ilave tedbirlere gerek görülmesi hallerinde bu süre
beklenmeksizin plan güncelleştirilir veya yeniden hazırlanır.
Yapılacak ilaveler veya hazırlanacak yeni planlar 7. maddede yazılı makamlara gönderilir.
Yeni plan yapılması halinde eski plan, planın ait bulunduğu birimce, o birim amirinin ve diğer iki
sorumlunun imzalarını taşıyan bir tutanakla imha edilir.
Sabotaj Şekilleri
Madde 9 – Sabotajlar genel olarak yapılış tarzına ve kullanılan malzemelere göre ikiye ayrılır;
a) Aktif Sabotajlar;
(1) Yangınla sabotaj,
(2) Patlayıcı maddelerle sabotaj,
(3) Mekanik sabotaj,
2594
(4) Bakteriyolojik ve Kimyasal sabotaj.
b) Pasif Sabotajlar;
(1) Fikri sabotaj,
(2) Psikolojik sabotaj.
Sabotaj Yapabilecek Kişiler
Madde 10 – Sabotaj yapabilecek kişiler (Sabotörler) aşağıdaki şekilde sınıflandırılır;
a) Özel yetiştirilmiş kişiler, (Ajanlar)
b) Bir ideolojiye bağlı kişiler,
c) Başka milletler hesabına çalışan kişiler,
d) Doğrudan doğruya bu amaçla yetiştirilmiş askeri personel,
e) Dışarıdan sızacak elemanların içerden bulacakları suç ortakları.
Sabotajlara Karşı Korunma Tedbirleri
Madde 11 – Sabotajlara karşı korunma aktif ve pasif tedbirlerle sağlanır.
Bu amaçla;
a) Bakanlık ve kuruluşun etrafına tel örgü, parmaklık veya duvar çekilmesi,
b) İç ve dış çevrenin aydınlatılması,
c) Bekçi, nöbetçi veya devriye bulundurulması,
d) Özel yetiştirilmiş köpekler kullanılması,
e) Elektronik veya uygun görülecek diğer alarm sistemlerinin kullanılması,
f) Nöbetçi kulübe veya kulelerinin yapılması,
g) Telli-Telsiz muhabere sistemi kurulması,
h) Gereken yerlere ikaz levhalarının konulması,
i) Giriş-çıkış kapılarının sınırlandırılması ve bu kapıların kontrol altında bulundurulması,
j) Malzeme yükleme ve boşaltmalarında ve özellikle sabotaja elverişli olmaları nedeniyle parlayıcı,
patlayıcı, yanıcı ve yakıcı madde nakliyatında özel tedbirler alınması,
k) Yangınlara karşı ikaz, ihbar ve söndürme sisteminin kurulması,
l) Zeminde ve düşük seviyede olan veya dışarıdan tesisin içine bir sabotaj maddesi atma imkanı veren
pencerelerin; panjur, demir parmaklık veya kalın kafes tellerle kapatılması ve içeriden çengellenmesi,
m) Tesisin ana faaliyetlerinin ve tesiste çalışan personelin daima kontrol altında tutulması,
n) Yapılacak eğitim, konferans, film gösterisi ve tatbikatlarla personelin, sabotajlara karşı korunma
konularında bilinçlendirilmesi,
sağlanır ve Bakanlık ve kuruluşun özelliğine göre gerekli görülecek diğer tedbirler alınır.
Bu tedbirlerin uygulanmasında korunacak mahaldeki ünitelerin önem derecelerine göre öncelikleri
dikkate alınır.
Olağanüstü Hal, Sıkıyönetim, Seferberlik ve Savaş Hallerinde Sabotajlara karşı Alınacak Tedbirler
Madde 12 – Olağanüstü Hal, Sıkıyönetim, Seferberlik ve Savaş Hallerinin ilanında emniyet tedbirleri
artırılır ve ilan edilen hale göre verilen emir ve direktiflere uygun olarak hareket edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Teşkilat-Görev ve Sorumluluk
Teşkilat
Madde 13 – Bakanlık ve kuruluşlarda koruma hizmetleri mevcut personelden yeterli miktarda seçilecek
fiziki koruma grubu ve teknik koruma grubu ile sağlanır.
2595
Bu gruplar bulundukları Bakanlık ve kuruluşun önemine, üretimine ve kapladığı alanın genişliğine göre
ayrı ayrı veya birleşik olarak faaliyet gösterebilirler.
Gruplarda görev alacak personel miktarının tesbitinde korunacak yer adedi, korunacak yerin önemi ve
mevcut eleman sayısı göz önünde bulundurulur.
Fiziki koruma grubunun teşkilinde, bekçi ve muhafız gibi esas görevi koruma olan personelden ayrı
olarak ve bu personeli takviye amacıyla diğer personelden de ikiz görevli olarak yararlanılır.
Özel güvenlik teşkilatı oluşturulan kuruluşlarda fiziki koruma ile ilgili hizmetler bu teşkilat tarafından
yürütülür, ayrıca fiziki koruma grubu teşkil edilmez.
Fiziki koruma grubu personeli saldırılara gerektiğinde yakın mücadele usulleriyle karşı koyabilecek
tarzda teşkilatlandırılır ve silah, cop, düdük, el feneri, ses çıkarmayan ayakkabı, ikaz araçları, özel yetiştirilmiş
köpekler gibi uygun görülecek teçhizat ve vasıtalarla donatılır.
Teknik koruma gruplarında görev alacak olanlar, Bakanlık ve kuruluşun teknik özelliklerini bilen uygun
kademedeki teknik personel arasından ve sabotajlar sonucu meydana gelecek arızaların acil onarımı amacıyla,
ihtiyaç dikkate alınarak görevlendirilir. Bu görevler için bu personel; elektrik kaçaklarını, gaz ve her türlü akar
ve uçar madde kaçakların ayırt etmeye yarayan cihazlar, yangın söndürücüler, tahrip vasıtalarını etkisiz kılmaya
yarayan malzeme, mayın arama cihaz ve vasıtaları, her türlü kimyasal ve mekanik veya elektriki sabotaj madde
ve vasıtalarını meydana çıkaracak teknik malzeme gibi araç ve gereçlerle donatılır.
Yangın söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekipleri, teknik koruma grubu bünyesi içerisinde
teşkil edilir. Ayrıca yangın, ilk yardım, kurtarma ve teknik onarım konularında mevcut sivil savunma
servislerinden de yararlanılır.
Fiziki koruma grubu personeli (24) saat çalışma yapacak şekilde tertipler alınarak görevlendirilir.
Teknik koruma grubu personeli de gerekli görüldüğü hallerde (24) saat hizmet esasına göre
görevlendirilebilir.
Bekçi ve muhafızlar haricindeki koruma grupları personeli, koruma görevleri dışında asli görevlerine
devam ederler.
Koruma grupları, korunacak mahallin fiziki ve teknik özelliklerine göre ve hizmetteki ağırlık merkezi
dikkate alınarak, koruma için en uygun biçimde kurulur ve görevlendirilir.
Bakanlık ve kuruluşlarda ilgili birimler tarafından yürütülecek koruyucu güvenlik hizmetleri koruma
gruplarının yapacağı koruma hizmetleri ile bütünlük sağlayacak şekilde ve kendi mevzuatına göre ayrıca
uygulanmaya devam olunur.
Koruma ve Güvenlik Amiri
Madde 14 – Bakanlık ve kuruluşlarda koruma hizmetlerinin yürütülmesi için bir Koruma ve Güvenlik
Amiri görevlendirilir.
Hizmetin özelliğine göre ve gerekiyorsa Koruma ve Güvenlik Amirine yeteri kadar yardımcı verilir.
Koruma ve Güvenlik Amirliği, hizmetin kapsamı dikkate alınarak uygun görülecek bir personele ek
görev olarak ta verilebilir.
Koruma ve Güvenlik Amiri Bakanlık ve kuruluşların özelliklerini bilen, karar verme yetki ve yeteneğine
sahip olmalıdır.
Koruma ve Güvenlik Amirinin Görevleri
Madde 15 – Koruma ve Güvenlik Amiri, sabotajlara ve saldırılara karşı koruma ve güvenliğin
sağlanması için yapılan Koruma planının uygulanması ve bu amaçla koruma pesonelinin göreve hazır
bulundurulması, sevk ve idare edilmesi, varsa nöbetçi ve devriyelerin çalışma usul ve esaslarının tesbit ve
kontrolü, genel kolluk kuvvetleri ve seferberlik ve savaş hallerinde avcı teşkilleri ile ilişkilerinin düzenlenmesi
ve eğitimlerinde sürekliliğin sağlanması ile görevlidir.
2596
Sorumluluk
Madde 16 – Bir tesisin koruma sorumluluğu; bu tesis devlete ait ise en büyük amirine, özel şahıslara ait
ise sahibine, tüzelkişilere ait ise idare amirine aittir.
Koruma ve Güvenlik Amirleri Bakanlık ve kuruluşların en büyük amirine veya onun yetkili kıldığı
makam sahibine karşı sorumludur.
Sorumluluğunu yerine getirmeyen görevliler hakkında 657 ve 2495 Sayılı Kanunlarla T.C.K. nun ilgili
hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Koordinasyon ve İşbirliği
Mahalli Mülki İdare Amirleriyle Koordinasyon ve İşbirliği
Madde 17 – Koruma hizmetlerinden sorumlu yöneticiler veya bunların yetkili kıldığı görevliler bu
hizmetlerle ilgili olarak mahalli mülki idare amirleriyle koordinasyon ve işbirliği içerisinde bulunurlar.
Kolluk Kuvvetleri ile Koordinasyon ve İşbirliği
Madde 18 – Fiziki gövenliğin sağlanması konusunda mevcut koruma grupları ile genel kolluk kuvvetleri
arasında işbirliği ve yardımlaşma sağlanır.
Bir tehlike anında koruma gruplarının yeterli olmaması hallerinde genel kolluk kuvvetlerinden
sağlanacak bu yardımlaşmanın usul ve esasları önceden belirlenir ve koruma planlarında gösterilir.
Koruması Bakanlıklararası protokollarla ve genel kolluk kuvvetlerinden özel birlik tahsisi suretiyle
sağlanan tesis ve kuruluşlarda koruma planları, o tesis veya kuruluşun yetkilisi ile korumaya tahsis edilen Kolluk
Kuvveti amiri arasında koordinasyon yapılarak hazırlanır.
Yakın Kuruluş ve Mahalli Teşkillerle Yardımlaşma
Madde 19 – Bakanlıklarda ve kuruluşlarda fiziki güvenlik konularında ve yangınlara karşı alınan
önlemlerin yeterli olmıyacağının anlaşılması halinde yakın Bakanlık ve kuruluşlarla veya ilgili mahalli teşkillerle
karşılıklı olarak yardımlaşma sağlanır.
Savunma veya Sivil Savunma Elemanlarıyla Koordinasyon
Madde 20 – Koruma hizmetleri, üst düzey yöneticinin emirleri doğrultusunda savunma veya sivil
savunma elemanlarıyla koordine edilerek yürütülür.
Savunma veya sivil savunma elemanı bulunmayan yerlerde hizmetler için üst düzey yönetici ile veya bu
yöneticinin tayin edeceği görevli personel ile koordine sağlanır.
Koruma planları da bu personelle koordine edilmek suretiyle hazırlanır.
Koruma ve Güvenlik Amirleri koruma hizmetlerini, çalışma saatlerinde aynı personelle koordine
içerisinde yürütürler.Çalışma saatleri dışında bu koordinasyon, nöbetçi memurları ile sağlanır. Nöbetçi
memurluğunun kurulmamış olması halinde çalışma saatleri dışındaki koordine usulleri Bakanlık ve kuruluşlarca
hazırlanacak yönerge ile düzenlenir.
Sivil Savunma Servisleri ve Avcı Teşkilleri ile Koordinasyon ve İşbirliği
Madde 21 – Yangın, ilk yardım, kurtarma ve teknik onarım konularında, teşkilatı bulunan yerlerde Sivil
Savunma servisleri ile karşılıklı yardım ve işbirliği usulleri, hazırlanacak yönerge ve koruma planlarında
gösterilir.
Seferberlik ve savaş hallerinde avcı teşkilleriyle korunması planlanan kuruluşlarda, bu teşkillerle
yapılacak koordinasyon ve işbirliği usulleri de barıştan itibaren o kuruluşun koruma planlarına dahil edilir.
2597
BEŞİNCİ BÖLÜM
Eğitim, Denetim ve Donatım
Eğitim
Madde 22 – Sabotajlara karşı koruma gruplarının eğitimleri aşağıdaki şekilde yaptırılır.
a) Fiziki koruma grubuna mensup bekçi ve muhafız gibi silahlı personelin eğitimi; Valiliğin bilgisi
dahilinde mahalli genel kolluk kuvvetleri tarafından silah bilgisi, silah kullanma yetkisi, atış eğitimi, patlayıcı
maddelerin tanıtılması ve güvenlik hizmetlerinin yapılması konularında, genel kolluk kuvvetlerince uygun
görülecek mahallerde,
b) Fiziki koruma grubunun diğer personeli ile teknik koruma grubunun eğitimleri Koruma ve Güvenlik
Amirleri tarafından kuruluşlarınca, yaptırılır.
Bu eğitimlerin programı; personel, zamanlama ve süre faktörü de dikkate alınarak, mahalli kolluk
kuvvetleri amiri, savunma ve sivil savunma elemanları ile koordine edilmek suretiyle, Koruma ve Güvenlik
amiri tarafından hazırlanır.
Bakanlık ve kuruluşlarda sabotaj ve saldırılara karşı korunma eğitiminin denenmesi amacıyla Koruma ve
Güvenlik Amirinin uygun göreceği zamanlarda, ayrıca tatbikatlar yaptırılır.
c) Kurum içi koruyucu güvenlik eğitimlerinde diğer personele ilgililer tarafından uygun görülecek
zamanlarda koruma planı ve uygulaması hakkında bilgi verilir. Sabotaj ve güvenlikle ilgili filmler gösterilmek
suretiyle personelin aydınlatılması, bilgilerinin tazelenmesi ve yetiştirilmesi sağlanır.
Denetim
Madde 23 – Bu Yönetmeliğe göre hazırlanan koruma planları ve eğitim proğramları ile uygulamaları,
ilgili Bakanlıkların uzmanları veya illerde Vali veya görevlendireceği yardımcısının emri üzerine sorumluluk
bölgelerine göre İl Jandarma Alay Komutanlığı veya İl Emniyet Müdürlüğü tarafından yılda en az bir defa
denetlenir.
Bakanlıklar, kamu kuruluşu amirleri ve özel kuruluş sahipleri de yılda en az bir defa koruma planının
kendi ünitelerindeki uygulamalarını denetlerler.
Bu denetlemeler, 2495 Sayılı Kanuna ait Yönetmeliğin 50. maddesinde gösterilen "Denetimde
Gözönünde Tutulacak Hususlar" dikkate alınarak yapılır.
Diğer kanunlarla ilgili makamlara tanınan denetleme hakkı saklıdır.
Donatım
Madde 24 – Koruma gruplarında bulunan personel, bu Yönetmelikte yazılı görevlerini yapabilecek
şekilde donatılır.
Bekçi ve muhafız olarak görevlendirilenler dışında fiziki koruma grubu görevleri için ayrı bir kıyafet
verilmez.Teknik koruma grubu personeli için gereken hallerde kullanılmak üzere iş elbisesi temin olunur.
Koruma personelinin koruma görevleri için ihtiyaç duyacakları elbise, malzeme, araç, gereç, vb. nin
gerektireceği masraflar, Bakanlık ve kuruluşlarca karşılanır.
2598
ALTINCI BÖLÜM
Diğer Tedbirler
Personelle İlgili Olarak Alınacak Tedbirler
Madde 25 – Personelle ilgili olarak aşağıdaki tedbirler alınır;
a) Bu Yönetmeliğin "Amaç" maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlardan özel sektöre ait bulunanlara
alınarak hassas ve gizlilik dereceli yerlerde çalıştırılacak personel için mahallin Mülki İdari Amiri kanaliyle arşiv
araştırması yaptırılması istenir.
b) Bakanlık ve kuruluşlarda çalışan bütün personele daimi giriş kartları verilir. Bu kartlar çalışma
sırasında personel üzerinde devamlı olarak takılı bulundurulur ve mesai bitiminde binadan ayrılırken çıkarılır.
c) Personelin ve görevli veya iş takibi için gelenlerle ziyaretçilerin kontrolü amacıyla Bakanlık ve
kuruluşlarda mevcut personel arasından ihtiyaca göre oluşturulacak sayıda yeminli gözcülerden ikiz görevli
olarak yararlanılır. Bu personelin isimleri saklı tutulur.
d) Bakanlık ve kuruluşlarda, elektrik, su, havagazı ve kalorifer onarımı, badana vb. gibi amaçlarla gelen
yabancıların tamir takımlarını taşıdıkları çanta ve torbalarıyla araç-gereçleri giriş sırasında kontrol edilir. Onarım
süresince gerekli kontroller için yanına bir refakatçi personel verilir.
Bu gibi personele işin bitimi tarihine kadar geçerli olmak üzere geçici giriş kartları verilir ve işin
bitiminde geri alınır.
e) Bakanlık ve kuruluşlarda görev veya iş yönünden ilgisi bulunmayan kişilerin ziyaretçi olarak bina ve
tesis içine girmelerine izin verme yetkisi devlete ait kurum ve kuruluşlarda en büyük amire veya onun görevli
veya yetkili kılacağı kişiye, özel ya da tüzel kişilere ait kuruluşlarda ise kuruluşun sahibine veya idare amirine
aittir. Bu ziyaretçilerden hangilerinin misafir kabul odasında ve hangilerinin bürolarda kabul edileceği, Bakanlık
ve kuruluşlar tarafından yapılacak özel yönergelerde belirtilir.
f) Genel olarak tatil günlerinde ziyaretçi kabulü yapılmaz. Zorunlu hallerde yapılacağı ziyaretçi
kabulüne dair esaslar, hazırlanacak özel yönergelerde gösterilir.
g) Resmi görev, iş takibi, toplantı veya ziyaret gibi nedenlerle gelen kişiler için alınacak önlemler,
Bakanlık ve kuruluşun yapacağı özel düzenlemelerle belirlenir. Bu düzenlemeler, kamu kurum ve kuruluşlarında
koruyucu güvenlik özel talimatlarında, özel sektör kuruluşlarında ise ayrıca yapılacak talimatlarda gösterilir.
h) Gerek ziyaretçi olarak ve gerekse görev veya iş takibi için gelen kişiler, bina içerisinde uygun
görülecek bir yerde kurulacak müracaat bürosunda bir deftere kaydedilmek suretiyle ve ziyaret için gelenlere
ziyaretçi kartı, görevle veya iş takibi için gelenlere ise geçici giriş kartı verilerek kurum ve kuruluş içerisine
girmelerine izin verilir. Bu kartların şekilleri zaman zaman veya gerekli görüldükçe değiştirilir.
i) Ziyaret, görev ve iş takibi için gelenlerin kaydedildiği defterler, en az iki yıl süre ile muhafaza edilir.
2599
j) Giriş ve çıkışların giriş kartı verilmek suretiyle kontrol altında bulundurulması mümkün olamıyacak
derecede fazla görevli ve ziyaretçi girişinin yapıldığı kurum ve kuruluşlarda, uygun görülecek başka tedbirler
alınır.
k) Bakanlık ve kuruluşlara dışarıdan gelen bu tür yabancıların ilgisiz yerlere girmelerini önlemek üzere
gerekli tedbirler alınır. Bu amaçla ayrıca hassas mahallere GİZLİDİR veya GİRİLMEZ gibi levhalar konulur.
l) Her ne suretle olursa olsun durumundan şüphe edilen kişiler, Koruma ve Güvenlik Amirleri tarafından
yetkili ve sorumlu amire bildirilir ve durum hakkında mahalli genel kolluk kuvvetlerine bilgi verilir.
m) Mevcut yabancı uzman personel, birlikte çalışmak üzere yanlarına verilecek güvenilir yerli uzmanlar
veya personel tarafından devamlı kontrol altında bulundurulur ve yabancı personelin diğer personelle temasları
sınırlandırılır, mahallin özelliğine göre ayrıca uygun görülecek başka önlemler alınır.
n) Olumsuz yönde iç ve dış kaynaklı herhangi bir propaganda veya faaliyetle ilgili bilgi edinmiş olan
personel, sıralı amirler vasıtasiyle durumu en büyük amire bildirmek zorundadır.
o) Hiç bir personel, bu Yönetmelik gereğince alınmış koruma tedbirleri hakkında ilgisiz ve yetkisiz
kişilere bilgi açıklayamaz.
p) Çalışan bütün personelin adı, soyadı, el yazısı, imza örneği, fotoğrafı ve parmak izi alınarak personel
birimlerinde muafaza edilir.
r) Herhangi bir amaçla gelecek yabancı araçlara karşı alınacak önlemler, kamu kurum ve kuruluşlarında
koruyucu güvenlik özel talimatlarıyla belirlenir.
Özel sektör kuruluşlarında ise bu hususta uygulanacak esaslar bir talimatta gösterilir.
Bu amaçla;
(1) Yabancı araçlar zorunlu olmadıkça Bakanlık ve kuruluş alanına sokulmaz. Zorunlu hallerde ise
araçlar kontrol edilerek emniyetli bir bölgede ayrılmış park yerlerine çektirilir.
(2) Eşya yükleme ve indirme faaliyetleri kontrol altında bulundurulur ve bu faaliyetlerin yapıldığı
bölgeye işi olmayan kimselerin yaklaşmasına izin verilmez.
(3) Bakanlık ve kuruluş içine girecek araçlar giriş kapısında kontrole tabi tutulur.
s) Bakanlık ve kuruluşlara ait Lojmanların güvenliğine ve bu lojmanlara dışarıdan misafir kabulüne ait
usul ve esaslar, ilgili ve sorumlu görevliler tarafından tesbit olunur.
Yönerge
Madde 26 – Bakanlık ve kuruluşlarda bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması hususunda gerekli
görülecek hizmetler için Koruma ve Güvenlik Amirleri tarafından, Bakanlık ve kuruluşun özellikleri dikkate
alınarak özel yönergeler hazırlanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
GEÇİCİ MADDE 1 – Bu Yönetmelik yayımlandıktan sonra altı ay içerisinde, Bakanlık ve kuruluşlar
bu Yönetmelik hükümlerine göre Koruma Planlarını yeniden hazırlarlar.
2600
GEÇİCİ MADDE 2 – Onaylanmış Koruma Planlarının ilgili mercie verilmesini müteakip eski planlar
Yönetmelik esaslarına göre imha edilir.
Yürürlük
Madde 27 – Bu Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 28 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
EK - 1
SABOTAJLARLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER (Mülga: 21/3/1992 - 92/2859 K.)
Ek - 1(1)
KORUMA PLANININ İHTİVA EDECEĞİ HUSUSLAR
Koruma ve Önleme Tedbirleri:
1 – Hazırlık Bakımından;
a. Sabotaj yapmaya elverişli yerler ve bu yerlerde alınan tedbirler,
b. Girilmesi yasak yerlere, yasağı bildiren levhaların ilk bakışta görülebilir biçimde konulması, bu gibi
yerlerin dış ve iç kapı, merdiven ve pencerelerinde alınan emniyet tedbirleri ve bu tedbirlerin nasıl kontrol
edildiği,
c. Müessese ve tesiste özellikle hassas yerlerde çalışan personelin özel ve genel durumunun sürekli
şekilde nasıl tetkik ve kontrol edildiği,
d. Durumları kuşku verici kimseler varsa, bunlar hakkında müessese ve tesis tarafından alınan tedbirler
ve bu konuda güvenlik örgütleriyle yapılan temaslar.
e. Personelin kontrolu için alınmış daha başka ve özel tedbirler varsa, neler olduğu, (Yeminli gözcü
teşkilatının kurulup kurulmadığı)
f. Yabancı uzmanların ad ve soyadları, uyrukları ve ne şekilde kontrol edildikleri,
g. Sağlanması güç ve geç olacak yedek malzeme depoları ile diğer depoların, ihtiyaç yerleri yakınında
kurulup kurulmadıkları ve bu depoların nasıl korundukları,
h. Bir hedef sahasında toplu halde bulunan araç, gereç, akaryakıt, yiyecek ve giyecek depoları ile önemli
tesislerin planlı olarak güvenli bölgelere dağıtılması için alınan tedbir ve tertipler,
i. Özel tedbir ve sınırlamalar alınması gereken müesseselerde ve zamanlarda müessese personeline
işyerleri için fotoğraflı giriş kartları verilip verilmediği ve işçilerin kendi işyerlerinde başka yerlere
girmemelerinin nasıl kontrol edildiği, (değişik işyerlerinin herbirinde personele değişik renkte giriş kartı
verilmesi gibi)
j. Komşu binalardan veya bu binaların damlarından ya da herhangi bir yerin den müessese ve tesise
girmek mümkün ise, bu gibi yerlerin nasıl korunduğu,
k. Müessese ve tesisin özelliklerine göre alınmış diğer tedbir ve tertiplerin neler olduğu,
2 – Teknik Bakımdan;
a. Sabotajlara elverişli hassas yerlerde teknik bakımdan alınan zorunlu tedbirler,
b. Teknik koruma grubu teşkilatının kaç kişiden oluştuğu ve bu teşkilatın yapacağı işlere dair bilgiler,
c. Müessese ve tesiste meydana gelecek herhangi bir teknik arızanın en kısa zamanda giderilebilmesi
için alınan tedbirler,
d. Patlayıcı maddelere karşı alınan tedbirler,
——————————
(1) Bu bölümün numarası 21/3/1992 - 92/2859 sayılı Kararname ile "Ek - 1" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
2601
e. Parlayıcı ve yanıcı maddelere karşı alınan tedbirler,
f. Yangınlara karşı alınan tedbirler,
g. Elektro-manyetik, nükleer, biyolojik, kimyasal ve buna benzer etkilere karşı alınan tedbirler,
h. Müessese ve tesisin özelliklerine göre alınması gereken diğer tedbir ve tertipler.
3 – Koruma Bakımından;
a. Koruma personelinin kaç kişi olduğu ve nerelerde görevlerdirildikleri, (Yerleri bir krokide gösterilir)
b. Koruma personeli ile ilgili güvenlik araştırmalarının yapılıp yapılmadığı,
c. Nöbet ve devriye hizmetlerinin (24) saat süreklilik esasına göre ne şekilde tertiplendiği, (Yerleri
krokide gösterilir)
d. Nöbetçilerin ve devriyelerin nasıl kontrol edildikleri, (Nöbet yerlerine ait özel talimat hazırlanır)
e. Koruma personelinin bir saldırıyı karşılamak üzere ne şekilde donatıldığı, nerede ve nasıl eğitim
gördüğü,
f. Müessese ve tesisin genel giriş kapılarının sayısı ve bu kapılarda alınan koruma tedbirleri, (Kapıların
yerleri krokide gösterilir)
g) İşçilerin, idari ve teknik diğer personelin giriş çıkışlarına ayrılan kapılarda alınacak tedbirler,
aramaların hangi yerlerde ve nasıl yapılacağı, (Krokide işaretlenir)
h. Müessese ve tesisin etrafında tel örgü, parmaklık veya duvar gibi engellerden hangilerinin bulunduğu,
bunların genişlik ve yükseklikleri, (Krokide gösterilir)
i. Müessese ve tesisin etrafında ve özellikle önemli olan yerlerde iç ve dış aydınlatmanın yeterli derecede
yapılıp yapılmadığı,(Krokide yerleri işaretlenir)
j. Tesisin önemi, kapladığı alanın genişliği ve bulunduğu yerin topoğrafik yapısı dikkate alınarak
çevresinde nöbetçi kule veya kulübelerin yapılıp yapılmadığı, gerekli muhabere irtibatlarının bulunup
bulunmadığı, (Yerleri krokide gösterilir)
k. Bir tehlike anında kullanılmak üzere ikaz ve alarm sisteminin kurulup kurulmadığı, (Krokide
gösterilir.)
l. Müessese ve tesisin özelliklerine göre alınması yararlı görülen diğer tedbir ve tertipler,
4 – Ziyaretçilerle, taşıt araçlarının kontrolu;
a. Ziyaretçilerin hangi günlerde, hangi kapıdan girebilecekleri, nerede ziyarette bulunabilecekleri,
hüviyetlerinin ve ziyaret sebeplerinin kaydedileceği bir defterin bulunup bulunmadığı, bu defterin bitiminden
itibaren iki yıl süre ile saklanıp saklanmadığı ve ziyaretçilerin ne şekilde kontrol altında tutulduğu,
b. Özel misafirhane ve lojmanları olan müessese ve tesislere gelecek ziyaretçiler veya misafirlerin
hüviyetlerinin nasıl tespit ve muhafaza edildiği,
c. Müessese veya tesise girecek veya çıkacak her türlü araç, gereç ve eşyanın özellikle parlayıcı,
patlayıcı, yakıcı ve yanıcı maddelerin yükleme ve boşaltılmasında alınan emniyet tedbirlerinin neler olduğu,
d. Sabotaj olayından sonra fiziki ve teknik koruma gruplarının yapacağı işler.
5 – Sabotajların İhbarı ve Yapılacak İşlem:
a. Yapılacağı haber alınan veya aniden meydana gelen sabotajların, müessese ve tesis dahilindeki
ilgililere ve üst kademedeki yetkili personele ne şekilde duyurulacağı,
2602
b. Zora başvurularak girişilen sabotajlarda alarm şekil ve araçları ile alınacak karşı koyma tedbirleri,
c. Sabotajların en kısa zamanda nasıl ve kimler tarafından kolluk kuvvetlerine bildirileceği,
d. Sabotaj olayından sonra fiziki ve teknik koruma gruplarının yapacağı işler,
6 – Mahalli Genel Kolluk Kuvvetleri İle İşbirliği;
a. Bu planın müessese veya tesis içinde genel kolluğu ilgilendiren hususlarıyla bunların dışında takip ve
gözetlemeyi gerektiren haller için mahalli genel kolluk kuvvetleri ile ne şekilde temas ve işbirliği yapılacağı,
b. Personelin fotoğraf, parmak izi, el yazıları ve imza örneklerinin personel birimlerinde muhafaza edilip
edilmediği,
7 – Diğer Tedbirler:
a. Bütün koruma ve korunma tedbirlerinin, denemeler yapılmak suretiyle daima işler halde tutulup
tutulmadığı,
b. Görevlilerin, plan kapsamındaki konularla ilgili eğitimler için yapılan işler, alınan tedbirler ile uzman
kuruluşlardan istenebilecek eğitim, destek ve yardımların neler olduğu,
EK - 2 (1)
GİZLİ
(ÖRNEK)
KORUMA PLANI
Müessesenin adı ve yeri :
Müessesenin bağlı olduğu kurum ve kuruluş :
Planın yapılış tarihi :
1 – KORUNACAK YER HAKKINDAKİ GENEL BİLGİLER :
a. Müessesenin üretim cinsi ve kapasitesi :
b. Yerleşme durumu : (ayrıca kroki de eklenecektir.)
c. Personel miktarı : (memur, işçi, kadın erkek vs.)
2 – KORUMA GRUPLARI VE GÖREVLERİ :
a. Koruma ve Güvenlik Amirinin adı ve soyadı :
b. Fiziki Koruma Grubu :
Adı ve Soyadı Görevi
(1)
(2)
(3)
c. Teknik Koruma Grubu :
Adı ve Soyadı Görevi
(1)
(2)
(3)
——————————
(1) Bu bölümün numarası 21/3/1992 - 92/2859 sayılı Kararname ile "Ek - 2"olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
2603
3 – ALINAN KORUMA TEDBİRLERİ :
a. Hazırlık Bakımından :
(1)
(2)
(3)
b. Teknik Bakımdan :
(1)
(2)
(3)
c. Koruma Bakımından :
(1)
(2)
(3)
d. Ziyaretçiler Bakımından :
(1)
(2)
(3)
e. Araçlar Bakımından :
(1)
(2)
(3)
f. Diğer Tedbirler :
(1)
(2)
(3)
4 – SABOTAJ HABERİNİN DUYURULMASI :
a. İhbarlı sabotaj ve saldırı halinde :
(1) Çalışma saatleri içinde :
(2) Çalışma saatleri dışında :
b. İhbarsız sabotaj ve saldırı halinde :
(1) Çalışma saatleri içinde :
(2) Çalışma saatleri dışında :
5 – İŞBİRLİĞİ, KOORDİNASYON VE KONTROL :
6 – EKLER :
(1)
(2)
(3)
Tarih
Müessese Amiri
Adı - Soyadı
İmza - Mühür veya Kaşe
GİZLİ
2604-2644
16/10/1988 TARİH VE 88/13543 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI İLE
YÜRÜRLÜĞE KONULAN YÖNETMELİĞE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN
YÖNETMELİKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE
Ek ve Değişiklik Getiren Yönetmeliği Yürürlüğe Koyan Kararnamenin
Tarihi
Numarası
Farklı Tarihte
Yürürlüğe Giren
Maddeler
Yürürlüğe
Giriş Tarihi
21/3/1992
92/2859
-
1/4/1992
Dostları ilə paylaş: |